AZihova Kalhoghonhaạn Ni Nyinhạ Ḍighaạgh Omherenyạn Iiḅaghamhị Dị Nạ U/seere Olhoghi

 1. Eeghe kụ edị yira okuphom owol?

IDIPHỌ awe aZihova, yira olegheri ni mọ odị uphomhoghiạn iyira agey kụ aḅilhẹ rawạ mọ yira oghelhọm ghuḍum dị akạr anhighẹ. (Rom. 8:35-39) Yira okuphom ni kẹn owol mọ yira romoọgh ghan ni suọ, mem dị yira odạph sinhị iilhogh aBaibul phọ. (Isa. 48:17, 18) Kuolọ kokaạph ika, eḍighi maạr dị yira osoman iiḅaghamhị dị u/seere olhoghi?

 2. Eeghe iiḅaghamhị kụ edị yira kotue ni osoman, kụ kekọm eeghe iitughiạn kụ ingọ iyira?

² Awe aZihova rosoman ghan ni iiḅaghamhị kirokirọ. Esi omaạm, olọ eghunotu anạ atue ni abi nyinhạ esi eniin eten. Eeni yira otue ni osoman e/moon dị kikikima iyira oḍighi iniin araraạr siẹn arukumuan phọ aZihova. Aruphua ayira etue ni epe mem lọ iiḅaghamhị dị oye ka/tue apamaghạn emite. Kotue kẹn ni ugbiphoghọm iyira loor omheeraam mọ ayira. Mem dị iiḅaghamhị phọ iphẹn phọ emite, yira otue ni opuru mọ: ‘Uḍighi ika kụ iphẹn phọ rimitenhaan bọ imhị? Ikarạph amhị kụ rikpẹ imhị ḍughụm? Iduọn phọ eḍeenhaan mọ aḍisẹph phọ aZihova imhị i/lhonhaan mun ḍughụm?’ Nạ malhoghoma ghan ni reten phọ iphẹn phọ ḍughụm? Eḍighi idiphọ, pọ ka/ḅonyonhu azuan. Ibadị arebenhẹ dị oḅạr aZihova molhoghoma ghan ni reten phọ iphẹn phọ.—Ps. 22:1, 2; Hab. 1:2, 3.

 3. Eeghe kụ edị yira otuughạ siẹn Psalm 34:19?

³ Bạl Psalm 34:19. Lọgh elhegh iyạl ikpanhạ araraạr dị esi phọ isiẹn phọ emạ: (1) Iiḅaghamhị kirokirọ remitenhaan ghan ni we elhiom eḍighinhom iyaạr. (2) AZihova ruphẹl ghan ni iyira esi oomo iiḅaghamhị phọ ayira. Ika kụ idị odị ruphẹl ghan bọ iyira? Eniin eten pọ olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh okạr omhiịn ipẹ araraạr edi bọ siẹn aḅirinhi phọ. Ghalhamọ r’iduọn aZihova uguanhaan bọ iyira mọ yira komoọgh ni ibo mem dị yira rokumu nyodị, odị o/ghaạph mọ iiḅaghamhị ki/rolhonhaạn iyira nyiidiphọ. (Isa. 66:14) Odị uroma iyira ogbon aghisigh—mem mọ yira komoọgh bọ ghuḍum mọ odị rawạ bọ dị yira kokelhọm k’agee-pọ. (2 Kọr. 4:16-18) Kuolọ nyiidiphọ, odị ruphogh ghan ni iyira ḍio etum ḍio.—Lam. 3:22-24.

 4. Yira kooḅeghiọn eeghe siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?

⁴ Uguạ ooḅeghiọn raraạr dị yira kotue otuughạ esi areḍeenhaan awe dị okumu aZihova agey simem aBaibul phọ r’ilọ aḍio arodon. Idiphọ yira komiịn bọ, yira kotue ni osoman iiḅaghamhị dị yira u/kiọm olhoghi. Kuolọ mem dị yira obeḍenhọm aZihova, r’amem r’amem ka/bilhẹ olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh. (Ps. 55:22) Mem dị yira rooḅeghiọn reḍeenhaan phọ, puruan loor mọ: ‘M’iḍighi imhị mị muḍighi ika? Ika kụ idị areḍeenhaan phọ iphẹn phọ ekparamhị oḍuomolhoghi phọ mị amhoọgh bọ esi aZihova? Eeghe araraạr kụ edị mị atuughạ dị mị kasighẹ aḍighinhom siẹn aghuḍum mọ amhị?’

 5. Eeghe iiḅaghamhị kụ edị aJekọb asoman loor emhụ aLaban? (Miịn afoto oḅẹl opoḍi phọ.)

⁵ Simem aBaibul phọ, arebenhẹ aZihova usoman ghan ni iiḅaghamhị dị bidị u/seere olhoghi. Ooḅeghiọn ilọ aJekọb. Odẹ odị aḅenhị nyodị mọ odị aphin onyanhị aLaban, onyọ asiya abidị dị amhoọgh aani omheeraam. Kụ angọ nyodị okuphom owol mọ aZihova kasẹph ni nyodị iboom. (Gen. 28:1-4) AJekọb atuụgh ni aḍighi ipẹ phọ. Odị awilhẹ ni Kena aghị emhạ aLaban. ALaban amhoọgh iyạl anmanyaạn—Leah r’aRachel. Otum okpanyạn phọ aLaban, Rachel, kụ akạr aḅeraạn Jekọb. Kụ amheeraam okumuan aLaban oḍual asiạ okori ophin aRachel. (Gen. 29:18) Kuolọ araraạr i/kị eten phọ epẹ odị aḍuom bọ olhoghi. ALaban aakelheghi nyodị bịn aḅilhẹ angọ ghụn okpanyạn phọ odị, Leah. AMem dị awiki maten kụ edị aLaban amheera mọ aJekọb aphin Rachel, kuolọ mọ aJekọb kakumuan angọ nyodị inhọn oḍual asiạ. (Gen. 29:25-27) ALaban aagbegheḍiom kẹn ni Jekọb siphẹ oḍighi phọ odị aḍighinhaan ghan bọ nyodị. ALaban aagbegheḍiom ni aḅilhẹ agilaạm Jekọb esi 20 asiạ!—Gen. 31:41, 42.

 6. Eeghe inhọn iiḅaghamhị kụ edị aJekọb akparaghạm?

⁶ AJekọb akparaghạm ni inhọn idọ iiḅaghamhị. Eghunotu odị ibụgh ni iboom, kuolọ anmụny phọ odị u/kạr ghan upomoghiạn ghan. Bidị aal li Josef olhọgh dọl arebenhẹ. Iyạl anmụny aJekọb, Simeon r’aLivai, uḍighi ni raraạr dị esiphe eghunotu phọ abidị umugholoor eḅilhẹ eefolhomhi ḍien phọ aZihova. Oḅarạm isiẹn, ooḅi anhịr phọ aJekọb, Rachel, amhugh ni mem mọ amhạr bọ omhunhenhiom iyạl oọny phọ odị. Ḅilhẹ kẹn loor igbakurọ dị erọl, aJekọb aakoroghian ni agheel Ijipt mem dị asiạ odị meghị ni anyụ.—Gen. 34:30; 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28.

 7. Ika kụ idị aZihova aḍeenhaan Jekọb mọ odị amoọgh ni kuuḅi aghisigh Odị?

⁷ Etigheri oomo iiḅaghamhị phọ iphẹn phọ, aJekọb o/roph omheeraam mọ odị esi aZihova ḅilhẹ r’aruguanhaan phọ Odị. AZihova aḍeenhaan ni Jekọb mọ odị amoọgh ni kuuḅi aghisigh Odị. Esi omaạm, etigheri iigbegheḍiom mọ aLaban, aZihova asephọm ni Jekọb ruphua. Kụ tuutughiạn ibo phọ aJekọb amhoọgh bọ aghị esi aZihova mem mọ odị aḅilhẹ bọ amhiịn Josef oọny phọ odị—opọ odị aatughiạn bọ mọ mamhugh k’aḍio phọ! Asiya arighirị phọ aJekọb amhoọgh bọ r’aZihova ilhoghonhaạn nyodị ḍighaạgh okaran iiḅaghamhị phọ odị kụ omhoọgh ekol. (Gen. 30:43; 32:9, 10; 46:28-30) Eḍighi maạr dị yira ophamhanhạm siya arighirị dị ekpạr r’aZihova, pọ yira kẹn ni kotue ni okaran iiḅaghamhị dị olhoghi u/seere kụ omhoọgh ekol.

 8. Eeghe kụ edị Uw-emhạ phọ Devid aḍuom olhoghi m’onọ kaḍighi?

⁸ Uw-emhạ phọ Devid o/rue oḍighi oomo araraạr dị odị aḍuom olhoghi oḍighi ongọ aZihova. Esi omaạm, aDevid akạr kụ anyaaghiạn olhọgh otu iiḅereghị Enhaạn phọ odị. Odị aghaạph ni aḅenhị oyil phọ Nathan eephuạ phọ odị amhoọgh bọ olhọgh otu iiḅereghị phọ. ANathan aphagharanhaạn nyodị mọ: “Ḍighi torobọ ilọ edi olhoghi anạ loor esi dị egey Enhaạn phọ odi ni r’anạ.” (1 Chron. 17:1, 2) Gbiom olhoghi idị ikpo onhụ phọ ipẹ phọ ekparamhị Devid. Eeni odị akem ni amhiigh ookolhobian ilọ olhọgh oboom otu iiḅereghị phọ.

 9. ADevid amhegheron ika aghị esi adom mọ eḍighi bọ ilọ amabi?

⁹ Onyebel roten, oyil phọ aZihova, Nathan, aḅilhẹ aru aḅenhị Devid iinhaghạn dị eḍighi ni ilọ amabi. “Ḍughul phọ aḍiphẹ phọ,” aZihova aḅenhị Nathan mọ aDevid kụ k/oye phọ kalọgh bọ otu iiḅereghị phọ, kparipẹ ghụn oniin oọny odị kụ kalọgh. (1 Chron. 17:3, 4, 11, 12) ADevid amhegheron ika mem mọ aNathan aḅenhị bọ nyodị dom mọ aḍiẹn phọ? Odị aaḅenion ni ḍiigbu phọ odị. Odị agbon ghụn ookpomhoghi ikpoki r’araraạr dị oọny phọ odị Solomon kasighẹ aloghọm otu phọ.—1 Chron. 29:1-5.

10. Ika kụ idị aZihova asẹph Devid?

¹⁰ Mem mem mọ aZihova aḅenhị bọ Devid mọ odị kụ ka/lọgh otu iiḅereghị phọ, bịn odị aghiran ni iyọ r’odị. AZihova aguanhaan Devid mọ oniin siphẹ eemharạ eemharạ phọ odị katooghị k’agee-pọ. (2 Sam. 7:16) Gbiom olhoghi ipẹ olhoghi aDevid kaḅaạl bọ siphẹ omhoom aḅirinhi phọ mem dị odị kalegheri bọ mọ odị rakelhọm ghuḍum eeḍiạn Itooghị Oniin Oonịr Asiạ phọ aZizọs, Uw-emhạ dị aḍuạ siphẹ eemharạ eemharạ eghunotu phọ odị kụ amite! Eḍeenhaan phọ ephẹn phọ ilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh omhiịn mọ ghalhamọ yira ko/tue ni oḍighi oomo ipẹ yira ootughiạn bọ oḍighi ongọ aZihova, Enhaạn phọ ayira eeni kamoọgh ni inhọn aḍisẹph dị yira uu/tughiạn dị kusephọm iyira.

11. Ika kụ idị osẹph Kristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ ghalhamọ r’iduọn Omhạr pho u/tu bọ mem mọ bidị ootughiạn bọ? (Iiḍighi 6:7)

¹¹ AKristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ usoman ghan ni iiḅaghamhị dị u/seere olhoghi. Esi omaạm, bidị ugon ghan ni omhiịn dị Omhạr phọ Enhaạn katu, kuolọ bidị u/miịn dị aru. (Iiḍighi 1:6, 7) Esi iduọn phọ, bidị uḍighi ika? Bidị ukuọm loor oḍighi ogbạ ikpo onhụ phọ. Idiphọ oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ ratarạ bọ, bidị umhiịn ni eboom eḍeenhaan idị aZihova rasẹph ikuph phọ abidị.—Bạl Iiḍighi 6:7.

12. AKristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ uḍighi eeghe mem mọ igbakurọ phọ esoor bọ?

¹² Eniin amem, ilhom igbakurọ irọl li “oomo aḅirini phọ.” (Iiḍighi 11:28) Ilhom igbakurọ phọ iphẹn phọ iteẹny aani ni Kristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ. Nạ katue ni agbiom olhoghi idị ilhom igbakurọ phọ ekọm imhinhimhiịn engọ bidị? Iikia i/lo, aruw-emhụ eghunotu uuḅaghamhiạn ni loor ipẹ bidị kongọ bọ eḍien eghunotu phọ abidị. Kụ kokaạph aani ika ilọ iḍoọgh dị omhoọgh ḍiigbu obughẹ arukumuan phọ abidị? Bidị uutughiạn ghan ni mọ bunọ kokoriom tutụ igbakurọ phọ eten kụ bidị omiigh ḍughụm? Etigheri sidọl phọ abidị, aKristẹn phọ udaluạn ni sidọl phọ. Bidị ughiọm ni ghisigh ogbeelhom iiḅi iinhaghạn phọ torobọ eten phọ epẹ bidị kotue bọ, kụ bidị oḅilhẹ ongọ aani ghan bumor r’abumaranhi phọ ilọ bidị omhoọgh.—Iiḍighi 11:29, 30.

13. Eeghe aḍisẹph kirokirọ kụ edị aKristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ omhoọgh mem mọ igbakurọ phọ esoor bọ?

¹³ Eeghe aḍisẹph kirokirọ kụ edị aKristẹn phọ omhoọgh mem igbakurọ phọ? Buphẹ oteẹny bọ inmọ phọ abumor phọ ongọ bọ umhiịn ni olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ aZihova. (Mat. 6:31-33) Bidị koḍuraan ni otuman iboom bumor r’abumaranhi phọ ongọ bọ bidị olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ. Kụ buphẹ osogh bọ iisogh phọ obobọ ophinhom aani bọ bin oḍighi olhoghonhaạn aḍighaạgh buphẹ iiḅaghamhị phọ emitenhaan bọ, umhoọgh ni oḅaạl olhoghi phọ raḍuạ ghan bọ k’aru esi ongọ aani abunhọn. (Iiḍighi 20:35) AZihova asẹph ni oomo abidị iduọn bidị orue bọ ni odaphạn sidọl phọ enmia bọ.

14. Eeghe kụ imitenhaan Banabạs ḅilhẹ r’otelhedom mọ Pọl, kụ eeghe kụ iḍuạ emite? (Iiḍighi 14:21, 22)

¹⁴ Egbạ gbạ amem ugbiphoghọm ghan ni Kristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ. Tuutughiạn ipẹ emitenhaan bọ PọI r’aBanabạs mem mọ bidị orọl bọ Listrạ ogbạ ikpo onhụ phọ. Eḅẹl amem mọ, buphẹ olher bọ rurụ ongọ bidị ughuraam ni bidị r’eenyuụm. Kuolọ onyebel roten, abuọ isophoghom “oponyọn iIoghi aḍita awe phọ,” kụ abuniin phọ awe phọ abuẹn phọ oroḅol Pọl ikpo dị tutụ ogbiom ghan mọ mamhugh. (Iiḍighi 14:19) Kuolọ aPọI r’aBanabạs ughiọm ni ghisigh ogbạ ikpo onhụ phọ enhọn ekpisi. Eeghe kụ iḍuạ emite esi iphẹn phọ? “Abuminighạn awe omeeraam aani,” kụ ikpo onhụ phọ r’eḍeenhaan phọ aPọI r’aBanabạs ekparamhị buḅaramạ omheeraam mọ. (Bạl Iiḍighi 14:21, 22.) Ibadị awe umhooghọm ni suọ loor esi dị aPọI r’aBanabạs u/bilhẹ ogbạ ikpo onhụ phọ mem mọ igbiphoghọm dị u/seere olhoghi eteẹny bọ bidị. Lọ iyira i/phẹr siẹn arukumuan phọ yira rongọ bọ aZihova, pọ yira komoọgh ni ḍisẹph.

15. Nạ atuughạ eeghe esi eḍeenhaan Umor phọ A. H. Macmillan?

¹⁵ Siạ phọ rekị bọ oteẹny alhạ phọ 1914, awe phọ aZihova ugon ghan ni iyaạr. Ooḅeghiọn esi omaạm, ilọ Umor phọ A. H. Macmillan. Idiphọ ibadị, mem mọ amuphẹ phọ, Umor phọ Macmillan aatughiạn ghan mọ onọ kanuụn ni akeel k’akẹ. Siphẹ oghaạph phọ odị angọ bọ unwanyụ aSeptember 1914, odị aḅẹm mọ: “Eeni ophọn kụ oghaạph ogbo dị mị kangọ asughanham omhạn.” Kuolọ odị aḅilhẹ ni angọ oghaạph enhọn amem. Onyebel roten, Umor phọ Macmillan agẹ ni mọ: “Eeni abuniin ayira uugboronhom ni ootughiạn mọ yira konuụn okeel k’akẹ egina amem.” Odị aḅarạm mọ: “Iyaạr dị ewạ mọ yira oḍighi pọ okuọm aloor oḍighi Uw-emhoọgh phọ oomo amem.” Umor phọ Macmillan akuọm ni loor oomo amem oḍighi phọ. Odị amhoọgh oophugh omite ghan epẹ erugh phọ. Odị amhoọgh kẹn eepoogh okparamhị ibadị abumor dị olhoghoḍị ikoli loor idị bidị u/meera uḍighi we eghạm. Kụ odị aghị ghan ni ituughạ ghalhamọ r’asiạ phọ edaphạn bọ siphẹ. Ika kụ idị Umor phọ Macmillan amhooghọm suọ esi okuọm aloor rukumuan phọ oomo amem, kụ okoriom amem mọ komạgh bọ nyodị ogheel k’akẹ? Kụ egbi bọ oteẹny amem mọ odị kamugh bọ lhạ phọ 1966, odị agẹ mọ: “Omheeraam mọ amhị akpạr ri idiphọ odi bọ.” P’eeghe emạ eḍeenhaan dị oomo ayira okpẹ otuughaạny—ekạr ekpaariọm mem dị yira rokparaghạm iiḅaghamhị dị rebia repughạn!—Hib. 13:7.

16. Eeghe iiḅaghamhị dị u/seere olhoghi kụ edị aHerbert Jennings r’anhịr odị osoman? (Jems 4:14)

¹⁶ E/moon dị u/seere olhoghi reekpoḍị ni ibadị arebenhẹ phọ aZihova. Esi omaạm, siphẹ iphirigba adọl aghuḍum Umor phọ Herbert Jennings,b odị aghaạph ni idị odị r’anhịr odị moghelhọm oḍighi phọ abidị idiphọ asimisonarị epẹ Ghana. Toroboiperolbọ, idiphọ esighẹ bọ rekị, uwaaghị ni omhiịn mọ odị mamhoọgh egbogh ezẹgh abeeph olhoghi. Umor phọ Jennings aghaạph aghol ikpo onhụ phọ edi bọ Jems 4:14, kụ aḅẹm mọ aḍimhoom adọl phọ abidị kụ ‘idue’ phọ bidị u/legheri bọ.” (Bạl) Odị agẹ mọ: “Okạr oghaạph, yoor uukolhobian ni oḍuạ aGhana ḅilhẹ r’owilhẹ ibadị arighirị ayoor bịn oḅula Canada [osighẹ arookonhom].” AZihova alhoghonhaạn ni ḍighaạgh Umor phọ Jennings r’anhịr phọ odị oghiọm aghisigh okumu odị etigheri iiḅaghamhị phọ bidị osoman bọ.

17. Ika kụ idị eḍeenhaan Umor phọ Jennings engọ suọ bumor r’abumaranhi?

¹⁷ Ipẹ umor phọ Jennings’ aghaạph bọ siphẹ iphirigba adọl aghuḍum mọ odị mekạr kụ eloghonhaạn ḍighaạgh bunhọn. Oniin onyọ umaranhi agẹ mọ: “Iyaạr imhị ki/tir ghan idiphọ iphirigba phọ aJennings. . . . Aạl ghan ipẹ Umor phọ Jennings awilhẹ bọ roopoogh arukumuan phọ odị loor e/moon, ilhoghonhaạn ni imhị ḍighaạgh omhoọgh ephoghom dị eeleeny ilọ adọl phọ amhị.” Eniin phọ eten phọ kẹn, onhọn onyọ umor agẹ mọ: “Mị uwilhẹ ni eepoogh phọ amhị idiphọ okumor oye ookpomhoghan dị makumuan esi aḍioph asiạ loor iiḅaghamhị epul dị mị amhoọgh. E/tue ghan oḍighi ipẹ ewạ bọ itir ghan imhị iboom dị egbạ amem mị amhoọgh ghan beeph olhoghi aạl ghan arumhuoghaạph iphirigba adọl aghuḍum awe. . . . Kuolọ okparaghạm Umor phọ Jennings akạr kụ ulhoghonhaạn imhị ḍighaạgh.” Iphẹn phọ righiọm ghan iyira olhoghi mọ mem dị yira osoman iiḅaghamhị dị olhoghi u/seere, yira kotue ni okparamhị bunhọn. Ghalhamọ r’amem dị araraạr i/kị ipẹ yira ootughiạn bọ, bịn yira kotue ni oḍighi eḍeenhaan omheeraam r’okparạm dị edi dị romiịn.—1 Pit. 5:9.

18. Idiphọ afoto phọ aḍeenhaan bọ, nạ atuughạ eeghe esi eḍeenhaan umaranhi ekpukelhe anhịr olọ aNigeria phọ?

¹⁸ Araraạr dị u/seere olhoghi idiphọ ezẹgh aKOVID-19 phọ metir ri ibadị arebenhẹ aZihova. Esi omaạm, araraạr olhe oniin ekpukelhe anhịr ephẹn Nigeria imhunheen ni. Ḍiniin aḍiroọr, onyanhị phọ odị apuru ni iyaạr dị bidị koḅilhẹ ole mem dị bidị mosạ kọp arusụ phọ asugha bọ. Onyọ umaranhi phọ ayira aḅenhị onyanhị phọ odị mọ bidị u/moọgh mun ikpoki obobọ eḍien olhe, kuolọ mọ bidị kotuughaạny aani eḍeenhaan ekpukelhe anhịr olọ aZarephath phọ esi osạ eḍien phọ abidị esugha bọ—kụ okpasaghị oḍuomolhoghi phọ abidị aZihova. (1 Ki. 17:8-16) Kụ bidị ogbi bọ ootughiạn iyaạr dị bidị kole ootaany, abumor r’abumaranhi phọ usighẹ ni eḍien r’araraạr dị bidị omhoghi oruom bidị. Eḍien phọ oruom bọ bidị ketue ni esighẹ bidị iyạl awiki r’opeel. Umaranhi phọ aḅẹm mọ r’eghereḅa m’onọ o/lhegheri mọ aZihova anhaghạn ni ipẹ odị aḅenhị bọ onyanhị phọ odị. Okạr agey, mem dị yira obeḍenhọm aZihova, ekperenhom iiḅaghamhị ketue ni iḍur iyira etumeriom nyodị.—1 Pit. 5:6, 7.

19. Eeghe igbiphoghọm kụ edị Aleksey Yershov akparaghạm?

¹⁹ Siạ dị ke/bia, ibadị abumor r’abumaranhi ayira mokparaghạm ni igbiphoghọm dị bidị u/seere olhoghi. Esi omaạm onyọ umor dị odi ghan epẹ Russia dị oghol mọ Aleksey Yershov. Awe phọ aZihova ughelhọm ghan ni dọl eereẹgh mem mọ umor phọ Yershov aḍiiny bọ muụm mọ lhạ phọ 1994. Kuolọ esighẹ rekị bịn araraạr enmia. Lhạ phọ 2020, uḅom ni oḍigh otu phọ aYershov, kụ owaaghị yogh raraạr, oḅilhẹ orool raraạr odị osighiọgh. Arunwanyụ reten, kụ aGomẹnt phọ osighẹ nyodị oghị otu iiruẹn kụ ogbạ ogbogh okpẹ oḅạm emhụ odị. Kụ dị ekạr eeph, oye dị apu aḅẹm m’onọ ratuughạ aani Baibul phọ esi aḍinhiin alhạ kụ aḍighi bọ vidio phọ aGomẹnt phọ osighẹ bọ ogbaaghiọm nyodị. P’eeghe amabi!

20. Ika kụ edị umor phọ Yershov maghị ghisigh akparamhị siya phọ odị r’aZihova?

²⁰ Egey iyaạr iḍuạ ni emite esi iphẹn emitenhaan bọ umor phọ Yershov? Ii. Asiya phọ odị r’aZihova mekpạr epu idị merọl ghan. “Iphẹn phọ mebughẹ simem mọ mị r’anhịr amhị roḅophoghạn ghan bọ kooḅereghị. Mị uru amhiịn mọ oginha amhị ka/tue akaran dọl phọ aḍiẹn phọ dị aZihova u/lọgh ḍighaạgh.” Kụ odị aḅilhẹ alhoghọm mọ: “Omhoọgh ituughạ aBaibul ogina amhị ilhoghonhaạn ni imhị ḍighaạgh okaran oḅonyonhu ozuan. Mị ugbirima ghan ilọ areḍeenhaan arebenhẹ Enhaạn iḍiodi phọ. Ibadị areḍeenhaan edi ni siphẹ aBaibul phọ dị eghaạph ilọ ipẹ emhạn bọ maạr ophoomhị aloor kụ oḍuom olhoghi aZihova.”

21. Eeghe kụ edị yira motuughạ siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?

²¹ Yira motuughạ eeghe siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ? Iiḅaghamhị dị olhoghi u/seere ketue ni imitenhaan iyira siẹn aḅirinhi phọ ophọn phọ. Kuolọ, oomo amem aZihova raloghonhaạn ghan ni ḍighaạgh rebenhẹ odị dị obeḍenhọm nyodị. Idiphọ esi aBaibul phọ osighẹ bọ emhuoghaạph phọ ephẹn phọ eghaạph bọ, “imhinhimhiịn oye elhiom eḍighinhom iyaạr epughạn, kuolọ aZihova rapẹl ghan ni nyodị kasighẹ esi oomo imhinhimhiịn phọ odị.” (Ps. 34:19) Oghị ghisigh ogbon iikpọ phọ aZihova ophẹl ayira, kparipẹ r’imhinhimhiịn phọ ayira. Bịn idiphọ otelhedom mọ Pọl, yira kotue ni oḅẹm aani mọ: “Mị katue ni adaluạn oomo araraạr lọ eru ghisigh amị loor iikpọ phọ aKraist rungọ ghan bọ imị.”—Fil. 4:13.