LIKE NGA É YÓ NAAN E KLUN W’A JƆ’N
Maan e yaci sa e cɛ
“MIN BAKAN NUN’N, NZOWA NIN KPANKPANLƐ’N YƐ N TI I TITI E AWLO LƆ-Ɔ.” Bla kun mɔ be flɛ i kɛ Patrisia’n, yɛ ɔ kannin ndɛ sɔ’n niɔn. Ɔ seli ekun kɛ: “B’a kleman min kɛ n si sran aunnvuɛ. Kɛ n yoli kaklaka bɔbɔ’n, sɛ be lo min ngasi’n, ɔ yo min ya lele. Ɔ maan, n lafiman.” Nanwlɛ, sɛ sran i wun ya o e klun’n, e klun kwlá jɔman, yɛ e wun kpajaman e. Fluwa sifuɛ wie’m be kleli kɛ be nga be yo be sa-ɔ, be yaci cɛman’n...
Be nin be wiengu’m be nuan sɛman. Ɔ maan, sran fi fɛmɛn i wun mantanman be.
Be fa ya ndɛndɛ, be koko, yɛ be wla bo be wun.
Sa nga be yo be m’ɔ timan su’n, yɛ be bu i akunndan sa trilili-ɔ. Ɔ maan, be klun jɔman.
Be akunndan’n bu be fɔ. Afin, be si kɛ ɔ fata kɛ be yaci sa nga be yoli be’n be cɛ. Sanngɛ be yoman sɔ.
Be klun titi be, yɛ be kwla tɔ tukpacɛ. I wie yɛle kɛ, be kwla ɲan tansiɔn, nin awlɛn ba ya. Be kpɔlɛkpɔlɛ’m be kwla yo be ya, yɛ be ti’n kwla kpuke be.a
?NGUE YƐ SRAN M’Ɔ YACI SA CƐ’N Ɔ YO-Ɔ? Sran m’ɔ yaci sa cɛ’n, ɔ faman sa siemɛn i klun. Yɛ ɔ seman kɛ ɔ́ tú i klunngbɔ. Nán kɛ i sɔ sran liɛ’n, i ɲin kpa sa nga be yo i’n su ti-ɔ. Sanngɛ, kɛ m’ɔ klo i wiengu mun’n, m’ɔ kunndɛ kɛ ɔ nin bé trán klanman’n ti’n, i klun klo su ɔ yaci sa nga be yo i’n cɛ.
Asa ekun’n, sran m’ɔ yaci sa cɛ’n, ɔ wun i wlɛ kɛ e kwlakwla e fɔn. Yɛle kɛ, ɔ ju wie’n, ndɛ nga e kan’n, annzɛ like nga e yo’n, ɔ lo e wiengu’m be ngasi wie. (Rɔmfuɛ Mun 3:23) Biblu’n se kɛ: “Sa nga amun wiengu yo bɔ an wun i’n, maan ɔ sɔn amun nun, sɛ sran kun yo i wiengu sa’n, maan ɔ yaci cɛ i.”—Kolɔsfuɛ Mun 3:13.
I sɔ’n kle kɛ ninnge nga sran m’ɔ klo sran’n yo be’n, be nun cinnjin kun yɛle kɛ, ɔ yaci sa cɛ. (Kolɔsfuɛ Mun 3:14) Ɛntɛnɛti adrɛsi kun (mayoclinic.org) kan kɛ, sran m’ɔ yaci sa cɛ’n...
Ɔ nin i wiengu’m be tran klanman. Kɛ sran kun yo i sa’n, ɔ si i aunnvuɛ.
I wla gua ase. Yɛ i akunndan’n bumɛn i fɔ.
Ɔ kokoman ngboko, i klun titimɛn i, yɛ ɔ nin i wiengu’m be kanman ndɛnngan.
I wla bomɛn i wun.
NÁN E BU SA TƐ NGA E YO BE’N BE AKUNNDAN TRILILI. Fluwa kun (Disability & Rehabilitation) seli kɛ sɛ e yo sa tɛ’n, kɛ ɔ yo naan e yaci i akunndan bulɛ’n, “ɔ ti kekle dan. Kusu nn, i sɔ yɛ ɔ fata kɛ e yo naan e wla w’a gua ase-ɔ.” ?Ngue yɛ é yó naan y’a buman sa tɛ nga e yo be’n be akunndan trilili-ɔ?
Nán maan e se kɛ e liɛ’n, e su fɔnman le. Sanngɛ, maan e wun i wlɛ kɛ fɔ o e nun, naan i kwlaa yoli o, saan é fɔ́n.—Akunndanfuɛ’n 7:20.
Sɛ e fɔn’n, maan e fa tu e wun fɔ. I liɛ’n, sa nga e yoli m’ɔ timan kpa’n, e su yomɛn i kun.
Maan e tra e awlɛn. Afin, nán cɛn ba kunngba yɛ é ká lɛ é wlá e nzuɛn tɛtɛ’m be kwlaa be ase-ɔ.—Efɛzfuɛ Mun 4:23, 24.
Maan e fa e wun mantan be nga be kwla wla e fanngan’n, mɔ be kwla di e nanwlɛ’n.—Nyanndra Mun 13:20.
Sɛ e lo e wiengu kun i ngasi’n, maan e kpɛtɛ i. Sɛ e nin e wiengu mun e siesie e afiɛn’n, e klun jɔ́.—Matie 5:23, 24.
BIBLU’N NUN MMLA’M BE SU NANTILƐ’N YO E YE SAKPA
Kɛ be kleli Patrisia mɔ e kɛnnin i ndɛ’n i Biblu’n nun like’n, ɔ kacili i nzuɛn’n. Siɛn’n, ɔ yaci sa nga i wiengu’m be yo i’n cɛ be. Ɔ seli kɛ: “Klunngbɔ nunman min klun kun. N kokoman kun. Yɛ n kleman min wiengu’m be yalɛ kun. Nanwlɛ, Biblu’n nun mmla’m be kle kɛ Ɲanmiɛn klo e sakpa, naan ɔ kunndɛ kɛ e liɛ yo ye.”
Be flɛ bian kun kɛ Rɔnun. Ɔ seli kɛ: “N kwlá mianman min wiengu mun kɛ be bu akunndan ng’ɔ ti su’n, annzɛ be yo like ng’ɔ ti kpa’n. Sanngɛ, n kwla nian n bɔbɔ min wun su. Sɛ n kunndɛ kɛ min klun jɔ’n, ɔ fataman kɛ n fa sa sie min klun. N wunnin i wlɛ kɛ sɛ sran kun fa sa sie i klun’n, i klun kwlá jɔman. Siɛn’n min akunndan’n buman min fɔ kun.”
a Ɛntɛnɛti adrɛsi (mayoclinic.org, hopkinsmedicine.org) nin fluwa kun nun (Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology) yɛ be kannin ndɛ sɔ’n niɔn.