‘An fa Ɲanmiɛn i alɛ ninnge’n kwlaa wla amun wun’

‘Kɛ ɔ ko yo naan amun a kwla jran mmusu’m be si Satan m’ɔ kpɛ amun gblɛ’n i ɲrun’n ti’n, an fa Ɲanmiɛn i alɛ ninnge’n kwlaa wla amun wun.’—EFƐZFUƐ MUN 6:11.

1, 2. Ɲanmiɛn i alɛ ninnge ng’ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be wla’n, amun kan be ndɛ amun bɔbɔ amun ijɔlɛ’n nun.

BLƐ klikli’n nun’n, Rɔmu i kwlalɛ’n takali kpa. Alɛ mɔ i sonja’m be si i kun kpa ti’n, be sieli nvle kwlaa nga be bo sin yia be blɛ sɔ nun’n. Kɛ fluwa sifuɛ kun kán sonja sɔ’m be ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Awlanmannun’n, sran nga be si sonja di kɛ Rɔmu sonja mun sa’n, be nin a wunman be wunsu le.” Rɔmu sonja’m be ɲin yi be su kpɛnngbɛn mun, kpɔkun be suan alɛ kekle’m be kunlɛ. Sanngɛ like ng’ɔ ukali be mɔ alɛ’m be kunlɛ’n nun be kwlali nvle uflɛ mun’n, yɛle be alɛ ninnge mun. Akoto Pɔlu fali Rɔmu sonja’m be alɛ ninnge sɔ mun fa kannin Ɲanmiɛn i alɛ ninnge m’ɔ fata kɛ Klistfuɛ kwlaa wla naan ɔ nin Satan b’a kwla kun naan w’a fite nun’n, i ndɛ.

² Efɛzfuɛ Mun 6:14-17 nun yɛ be kan Ɲanmiɛn i alɛ ninnge sɔ’m be ndɛ’n niɔn. Pɔlu seli kɛ: ‘An tanndan amun wun an jran kekle. An fa nanwlɛ’n yo kɛ kplo sa, an fa ci amun bo. An yo sa ng’ɔ ti i nuan su’n, maan ɔ yo kɛ like kokloko mɔ an fá káta amun wue’n su’n sa. Maan amun awlɛn mɔ an tra kan jasin fɛ’n yo kɛ amun ngbabua sa. Sa kwlaa ng’ɔ tɔ amun su’n, maan Klist su mɔ an lafi’n ɔ yo kɛ amun ɲrɛn sa naan Klunwifuɛ’n i ta’n m’ɔ sɔ i nuan to’n, i kwlaa wie su. Maan delɛ mɔ Ɲanmiɛn de amun’n ɔ yo kɛ kpongbo kle sa, an fa wla amun ti. An fa Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti kɛ i wawɛ’n i tokofi’n sa m’ɔ fa mannin amun’n.’ Rɔmu sonja’m be alɛ ninnge nga Pɔlu kan be ndɛ lɛ’n, be sasali sonja mun kpa liɛ su. Like ng’ɔ kwla uka Rɔmu sonja’n i kpa ekun’n yɛle kɛ, i alɛ kunlɛ like klikli’n mɔ yɛle tokofi’n, ɔ fata kɛ ɔ si nun tra kpa.

 3. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e ɲin yi Zezi Klist naan e fɛ i ajalɛ’n su ɔ?

³ Nán Rɔmufuɛ’m be sonja’m be wun wlawlalɛ’n, ɔ nin alɛ mɔ be suɛn i kunlɛ’n, i ngunmin ti yɛ be ɲan kwlalɛ ɔ. Sanngɛ be ɲin m’ɔ yi be su kpɛnngbɛn’n, ɔ o nun wie. I sɔ kunngba’n, ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be ɲin yi Zezi Klist mɔ Biblu’n kɛn i ndɛ kɛ, ɔ ti ‘mɛnmɛn’m be ɲrun dunfuɛ’n.’ (Ezai 55:4). Asa ekun’n, ɔ ti “asɔnun’n i su kpɛn.” (Efɛzfuɛ Mun 5:23). Zezi man e afɔtuɛ nin ajalɛ kpa nga e ko fa naan y’a kwla wla Ɲanmiɛn i alɛ ninnge mun’n (1 Piɛr 2:21). Kɛ mɔ e Klistfuɛ nzuɛn’n, ɔ nin Ɲanmiɛn i alɛ ninnge m’ɔ fata kɛ e wla be’n, be fa be wun’n kpa ti’n, Biblu’n wla e su nun kɛ e “bu” angunndan kunngba nga Klist buli’n wie (1 Piɛr 4:1). Ɔ maan, kɛ é wá yíyí Ɲanmiɛn i alɛ ninnge’m be nun kunngunngun’n, é fá Zezi i ajalɛ’n é klé wafa nga Ɲanmiɛn i alɛ ninnge sɔ’m be ti cinnjin’n mɔ be kwla yo sa ye’n.

Maan e ci e bo, e kata e wue’n su, kpɔkun e wla ngbabua

 4. ?Kplo gbagblagba nga sonja’m be fa ci be bo’n i junman ng’ɔ di’n yɛle mennin? ?Yɛ ngue yɛ Pɔlu fa sunnzunnin i ɔ?

⁴ An fa nanwlɛ’n yo kɛ kplo sa, an fa ci amun bo. Laa blɛ’n nun’n, sonja’m be fa kplo gbagblagba kun ci be bo. Kplo gbagblagba sɔ m’ɔ sasa sonja’n i ku bo’n, ɔ fɛ i tokofi’n i bua’n sende su wie. Kɛ sonja’n ko fɛ i kplo’n ko ci i bo’n, nn ɔ kwla kun alɛ’n siɛn’n. Pɔlu fali sonja’m be kplo sɔ’n fa sunnzunnin Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti nanwlɛ’n m’ɔ fata kɛ ɔ ɲan ta e mɛn dilɛ’n su’n. Ɔ fata kɛ e fa nanwlɛ’n yo kɛ kplo sa, e fa ci e bo. Yɛle kɛ, maan e mɛn dilɛ’n nun e nian su e nanti, kpɔkun e kɛn i ndɛ blɛ kwlaa nun (Jue Mun 43:3; 1 Piɛr 3:15). Sɛ e waan i sɔ’n yo ye’n, ɔ fata kɛ e suan Biblu’n nun like kpa naan e bu su angunndan titi. Ɲanmiɛn mmla’n ‘trannin Zezi klun.’ (Jue Mun 40:9). Ɔ maan kɛ i kpɔfuɛ’m bé úsɛ i sa m’ɔ́ tɛ́ be su’n, ɔ kwla boli Ɲanmiɛn Ndɛ’n nga be wo i ti nun’n be su.—Matie 19:3-6; 22:23-32.

 5. Wafa nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n kwla uka e blɛ nga sa tɛ wie yolɛ ba e ti nun’n i nun’n, annzɛ sa wie ɲrun’n, amun yiyi nun.

⁵ Kɛ e fa Ɲanmiɛn i nanwlɛ ndɛ’n e bo e ɲrun atin’n, ɔ kwla uka e naan y’a buman angunndan tɛ, sanngɛ naan y’a fa ajalɛ kpa mun. Sɛ sa tɛ wie yolɛ ba e ti nun’n, Ɲanmiɛn mmla’n ɔ́ sú e bo maan é yó sa ng’ɔ ti kpa’n. Ɔ́ yó kɛ Zoova m’ɔ ti e Like klefuɛ’n ɔ su se e kɛ: “Atin’n yɛ ɔ o yɛ, amun fa su.”—Ezai 30:20, 21.

 6. ?Wafa sɛ yɛ e kwla sasa e awlɛn’n niɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ sa ng’ɔ ti i nuan su’n i yolɛ’n kwla sɛsɛ i ɔ?

⁶ An yo sa ng’ɔ ti i nuan su’n, maan ɔ yo kɛ like kokloko mɔ an fá káta amun wue’n su’n sa. Sonja’n i like kokloko m’ɔ fa kɛtɛ i wue’n su’n, ɔ sɛsɛ i awlɛn ba’n m’ɔ ti i wie lika kun’n. E kusu’n, e awlɛn’n mɔ sɛ é kwlá sé’n, yɛle wafa nga e klun lɔ’n fa ti’n, ɔ fata kɛ e sɛsɛ i kpa wie. Afin, sran’n i awlɛn’n ɔ fɛ i wla sa tɛ yolɛ’n nun ndɛndɛ kpa (Bo Bolɛ 8:21). I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e suan Zoova i mmla’m be silɛ nin be klolɛ (Jue Mun 119:97, 105). Sa kpa mɔ e klo i’n, ɔ su e bo naan y’a yoman kɛ mɛn nunfuɛ mun mɔ be buman Zoova i mmla’m be like fi’n, be sa. Asa ekun’n, kɛ e klo sa kpa’n mɔ e kpɔ sa tɛ’n, e kpalo ninnge nga be kunndɛlɛ’n kwla saci e’n (Jue Mun 119:99-101; Amɔs 5:15). Zezi kleli i sɔ yolɛ’n nun ajalɛ kpa ti’n, kɛ Biblu’n kɛ́n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: ‘A klo sa ng’ɔ ti kpa’n, a kloman sa tɛ’n mlɔnmlɔn.’—Ebre Mun 1:9.a

 7. ?Ngue ti yɛ Rɔmu sonja’m be wla ngbabua ng’ɔ ti kpa’n niɔn? ?Yɛ Pɔlu fa ngbabua sɔ’n sunnzunnin ngue?

⁷ Maan amun awlɛn mɔ an tra kan jasin fɛ’n yo kɛ amun ngbabua sa. Ngbabua ng’ɔ cɛ kpa’n yɛ ɔ nin i fata kɛ Rɔmu sonja’m be wla ɔ. Afin alɛ blɛ wie’m be nun’n, cɛn kun sa be kwla nanti kilo 30, kpɔkun be sin trɔ nin be wun alɛ ninnge’m be kwla ju kilo 27. Pɔlu fali ngbabua wlalɛ sɔ’n sunnzunnin Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n mɔ e bo e kle sran kwlaa’n. I sɔ’n ti like cinnjin kpa. ?Afin sɛ y’a siesieman e wun naan y’a boman jasin fɛ’n, ɔ́ yó sɛ naan sran’m b’a si Zoova?—Rɔmfuɛ Mun 10:13-15.

 8. ?Jasin fɛ’n i bolɛ nun’n, wafa sɛ yɛ e kwla nian Zezi i ajalɛ’n su ɔ?

⁸ ?Junman mennin yɛ i dilɛ’n yoli Zezi i cinnjin kpa ɔ? Zezi bɔbɔ seli Pɔnsu Pilati m’ɔ ti Rɔmufuɛ’m be siefuɛ’n i kɛ: ‘M bali mɛn’n nun kɛ ń kán ndɛ ng’ɔ ti nanwlɛ’n klé sran mun.’ Lika kwlaa nga Zezi kwla to sran naan w’a bo jasin fɛ’n w’a kle i’n, ɔ ɔli i sɔ lika’m be nun. Jasin fɛ’n m’ɔ klo i bolɛ’n, ɔ yoli i cinnjin trali alɛ dilɛ’n bɔbɔ mɔ maan sran ɲan fanngan’n (Zan 4:5-34; 18:37). Sɛ jasin fɛ’n i bolɛ’n yo e cinnjin kɛ Zezi sa’n, é wún lika nga e kwla ko bo e kle sran mun’n. Asa ekun’n, kɛ e fa e wun wlɛ i Ɲanmiɛn ndɛ i kanlɛ’n nun mlɔnmlɔn’n, i sɔ’n uka e maan e tra ndin kpa Ɲanmiɛn ninnge’m be nun.—Sa Nga Be Yoli’n 18:5.

Maan e fa ɲrɛn’n, ɔ nin kpongbo kle’n, ɔ nin tokofi’n

 9. ?Sasalɛ’n i wafa mennin yɛ ɲrɛn’n ɔ sasa Rɔmu sonja’n niɔn?

⁹ Maan Klist su mɔ an lafi’n ɔ yo kɛ amun ɲrɛn sa. Glɛki aniɛn nun’n, like nga i flɛlɛ’n nun be kaci i kɛ ‘ɲrɛn’n,’ ɔ ti like vaa mɔ sonja kun kwla fa sɛsɛ i bɔbɔ ba wunmuan’n niɔn. Efɛzfuɛ Mun 6:16 waan be kwla fa like vaa sɔ’n be sasa be wun ‘ta mɔ be sɔ i nuan to’n’ i lika. Laa blɛ nun’n, sonja’m be ta mma’m be ti ndɛma. Blalɛ ng’ɔ o ta mma’n i ti lika’n, ɔ le buɛ kan kun. Kpɔkun be gua nun kannin nzue yɛ be sɔ i nuan be to ɔ. Fluwa sifuɛ kun kan ta mma sɔ’n i ndɛ kɛ, “i yɛ ɔ ti laa blɛ nun alɛ kunlɛ like tɛ kpa’n niɔn.” Ɔ maan sɛ sonja kun leman ɲrɛn naan w’a fa sɛsɛ i wun’n, ta mma sɔ’n kwla wɔ i yaya kpa, annzɛ kusu ɔ kwla kun i bɔɔ.

10, 11. (a) ?Satan i ‘ta’n m’ɔ sɔ i nuan to’ fa saci e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n yɛle mennin? (b) ?Wafa sɛ yɛ Zezi kleli kɛ Ɲanmiɛn sulafilɛ’n ti like cinnjin kpa ɲrɛnnɛn blɛ’n nun ɔn?

¹⁰ ?Satan i ‘ta’n m’ɔ sɔ i nuan to’ fa saci e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n yɛle mennin? Satan kwla yo maan awlo lɔ’n, annzɛ junman diwlɛ lɔ’n, annzɛ suklu lɔ’n, be kle e yalɛ, annzɛ be tanndan e ɲrun. Klistfuɛ wie’m be liɛ kusu’n, Satan yoli maan be konvi trannin aɲanbeun ninnge kpanngban kunndɛlɛ’n, ɔ nin bian nin bla kunndɛlɛ sukusuku’n be su. Ɔ maan be sacili. Sɛ e waan é sásá e wun i sɔ ninnge’m be lika’n, ɔ fata kɛ ‘sa kwlaa ng’ɔ tɔ e su’n, Klist su mɔ e lafi’n ɔ yo kɛ e ɲrɛn sa.’ Zoova i su lafilɛ kpa’n, ɔ taka i silɛ nin i srɛlɛ titi’n, ɔ nin wafa nga ɔ sasa e m’ɔ yra e su’n, be wlɛ wunlɛ’n i su.—Zozie 23:14; Lik 17:5; Rɔmfuɛ Mun 10:17.

¹¹ I nun mɔ Zezi wo asiɛ’n su wa’n, ɔ kleli kɛ ɲrɛnnɛn blɛ’n nun’n, Ɲanmiɛn i su lafilɛ kpa’n ɔ ti like cinnjin kpa. Ɔ lafili ajalɛ kwlaa nga i Si fali be’n be su, kpɔkun Ɲanmiɛn klun sa yolɛ’n yoli i awlɛn su like (Matie 26:42, 53, 54; Zan 6:38). Kannzɛ bɔbɔ Gɛsemane fie’n nun lɔ i ɲin bloli’n, sanngɛ ɔ seli i Si kɛ: “Nán yo nga n klo kɛ ɔ yo su’n, sanngɛ yo nga a klo kɛ ɔ yo su’n.” (Matie 26:39). Zezi i ɲin trannin su titi kɛ i Si’n i klun jɔlɛ’n ɔ nin seiin nantilɛ’n, be ti like cinnjin kpa (Nyanndra Mun 27:11). Sɛ e lafi Zoova su sɔ wie’n, e su manman yalɛ klelɛ’n, ɔ nin e wun ndɛ mɔ sran’m be kan’n be atin naan be saci e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n. Sanngɛ sɛ e lafi Ɲanmiɛn su naan e klo i’n, naan e fɛ i mmla’m be su’n, e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n táka kpa (Jue Mun 19:8-12; 1 Zan 5:3). Suyralɛ nga Zoova wá fá yrá be nga be klo i’n be su’n, be kwlá faman aɲanbeun ninnge mun, annzɛ like uflɛ nun aklunjuɛ dilɛ’n, sunnzunmɛn i mlɔnmlɔn.—Nyanndra Mun 10:22.

12. ?E lika cinnjin kpa mennin yɛ kpongbo kle’n sɛsɛ i ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ i sasalɛ sɔ’n ti cinnjin ɔn?

¹² Maan delɛ mɔ Ɲanmiɛn de amun’n ɔ yo kɛ kpongbo kle sa. Kpongbo kle’n sasa sonja’n i ti’n m’ɔ fa bu angunndan’n. E ti mɔ e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n, ɔ ti kɛ kpongbo kle sa. Afin ɔ sasa e ti nun angunndan’n (1 Tɛsalonikfuɛ Mun 5:8). Kannzɛ bɔbɔ Ɲanmiɛn Ndɛ’n i silɛ’n ti e angunndan’n w’a kaci’n, sanngɛ e ti klɔ sran. Ɔ maan be ja nun lɛ’n, e angunndan’n kwla yo tɛ ndɛndɛ kpa. Mɛn nga nun ninnge’m be kwla yo maan e angunndan’n ɔ jaso e ti mɔ e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n su (Rɔmfuɛ Mun 7:18; 12:2). ‘Mɛn’n i famiɛn diwlɛ’n kwlaa nin i nun ninnge m’ɔ ba be ɲrunɲan’n,’ Satan fa kleli Zezi naan i ɲin tu like nga i wla o su’n i su, sanngɛ ngbɛn ɔn (Matie 4:8). Zezi kpaloli i sɔ ninnge mun kekle kpa. Ɔ maan kɛ Pɔlu kɛ́n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: ‘Kɛ ɔ bu i klun m’ɔ́ wá jɔ́’n i angunndan’n, ɔ kplinnin su maan be kunnin i waka’n su, w’a bumɛn i ɲin ase gualɛ’n i like fi, kɛ é sé yɛ’n w’a ko tran Ɲanmiɛn i bia’n i fama su.’—Ebre Mun 12:2.

13. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo naan e ti mɔ e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n, e wla’n w’a tran su titi ɔ?

¹³ Zezi i wla’n m’ɔ fa guɛli i Ɲanmiɛn su’n w’a baman sa ngbɛn. Sɛ mɛn tɛ nga i nun ninnge ngbɛnngbɛn’m be su yɛ e angunndan’n tran titi’n, e su lafiman ninnge nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ yó mán e’n be su kpa kun. Kpɔkun, kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, e kwla yaci Ɲanmiɛn i su lafilɛ mlɔnmlɔn. Sanngɛ kusu’n, sɛ e bu ninnge nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ yó mán e’n be su angunndan titi’n, e ti mɔ e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n, é dí i su aklunjuɛ titi.—Rɔmfuɛ Mun 12:12.

14, 15. (a) ?E tokofi’n yɛle mennin? ?Yɛ sa mennin nun yɛ e kwla fa kpli e ti ɔ? (b) Wafa nga Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti kɛ tokofi’n sa’n ɔ kwla uka e naan y’a jran kekle lakalɛ’n, annzɛ sa tɛ yolɛ’n i ɲrun’n, amun fɛ i su sunnzun ase.

¹⁴ Ɲanmiɛn ndɛ’n ti kɛ i wawɛ’n i tokofi’n sa. Ɲanmiɛn nuan ndɛ’n m’ɔ o Biblu’n nun’n, sɛ é kwlá sé’n, ɔ la tra tokofi. Ɔ maan, like nga asɔnun tɛtɛ’m be kle mɔ be ti kɛ ɲanman yɛ b’a fa ci sran kpa mun’n sa’n, Ɲanmiɛn ndɛ’n kpɛkpɛ be nun kpɔkun sran’m be wun fa be feke Ɲanmiɛn ninnge’m be nun (Zan 8:32; Ebre Mun 4:12). Sɛ sa tɛ wie yolɛ b’a e ti nun’n, annzɛ kusu sɛ be nga be jao Ɲanmiɛn wun’n be kunndɛ kɛ bé sáci e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n, e kwla fa Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti kɛ tokofi sa’n e kpli e ti wie (2 Korɛntfuɛ Mun 10:4, 5). Kɛ mɔ ‘Ɲanmiɛn Ndɛ nga be klɛli’n, i bɔbɔ yɛ ɔ fɛ i kwlaa mannin sran mun yɛ be klɛli naan Ɲanmiɛn sran’n ɔ ɲan like m’ɔ kwla fa di junman kwlaa ng’ɔ ti kpa’n’ ti’n, é yó Ɲanmiɛn kwla lele!—2 Timote 3:16, 17.

¹⁵ Kɛ aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ Satan kunndɛli kɛ ɔ́ láka Zezi’n, angunndan tɛtɛ mɔ sɛ é kwlá sé’n, be ti kɛ ɲanman sa mɔ Satan kunndɛli kɛ ɔ́ fá tɛ́nndɛn i ɲrun’n, Zezi fali Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti kɛ tokofi’n sa’n, ɔ kpɛkpɛli be nun. Zezi i lakalɛ ajalɛ kwlaa nga Satan fali’n be nun’n, Zezi tɛli i su kɛ: “Be klɛli i kɛ.” (Matie 4:1-11). Davidi ti Ɛspaɲin lɔ Zoova i Lalofuɛ kun. I kusu fali Ɲanmiɛn Ndɛ’n jrannin kekle sa tɛ yolɛ’n i ɲrun wie. I nun m’ɔ le afuɛ 19, talua klanman kpa kun m’ɔ nin i be di junman likawlɛ’n, ɔ flɛli i kɛ be “ko yiyi be ɲin su.” Davidi w’a kplinman su. Kpɔkun kɛ ɔ́ yó naan talua’n w’a klemɛn i yalɛ ekun’n ti’n, ɔ ko srɛli be min’n kɛ ɔ mɛn i junman lika uflɛ. I waan: “Min wla kpɛnnin Zozɛfu i ajalɛ kpa’n su. W’a kplinman sa tɛ yolɛ’n su, kpɔkun ɔ wanndi fiteli gua su lɔ. I sɔ wie yɛ n yoli ɔ.”—Bo Bolɛ 39:10-12.

16. ‘Ndɛ nanwlɛ mɔ bé kán be kpɛmɛn i wun’n,’ sa nga ti yɛ ɔ fata kɛ e suɛn i kanlɛ’n, amun yiyi nun.

¹⁶ Zezi fali Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti kɛ tokofi’n sa’n deli sran uflɛ mun Satan sa nun wie. Zezi bɔbɔ seli kɛ: ‘N like nga n kle’n ɔ finman m bɔbɔ, ɔ fin sran ng’ɔ sunmannin min’n.’ (Zan 7:16). Sɛ e waan é klé like kɛ Zezi liɛ’n sa’n, ɔ fata kɛ e suɛn i sɔ yolɛ. Kɛ Zuifu bian Zozɛfu m’ɔ ti laa sa’m be su like suanfuɛ’n ɔ́ kán Rɔmu sonja’m be ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Cɛn kwlaa’n, sonja’m be suan alɛ kunlɛ’n kɛ be su kun alɛ bɔbɔ ba’n sa. I sɔ’n ti yɛ be kwla jran kekle kpa alɛ’m be kunlɛ nun afɛ’n, i ɲrun’n niɔn.” Ɲanmiɛn ninnge’m be nun alɛ nga e kun’n i nun’n, saan é fá Biblu’n. Asa ekun’n, ɔ fata kɛ e ‘mian e ɲin di junman kpa naan Ɲanmiɛn yo e mo, yɛ e yo junman difuɛ mɔ ɲannzuɛn kunmɛn i i junman’n ti’n, m’ɔ kan ndɛ nanwlɛ ɔ ɔ kpɛmɛn i wun’n.’ (2 Timote 2:15). Kpɔkun, kɛ e fa Biblu’n e tɛ sran kpa’m be kosan’m be su’n, nanwlɛ, e bɔbɔ’n e klun jɔ dan!

Maan e srɛ Ɲanmiɛn sa’n kwlaa nun

17, 18. (a) ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn srɛlɛ’n uka e Satan i ɲrun kekle jranlɛ’n nun ɔn? (b) Amun fa sunnzun ase kun kle wafa nga Ɲanmiɛn srɛlɛ’n ti cinnjin’n.

¹⁷ Kɛ Pɔlu wieli Ɲanmiɛn i alɛ ninnge’m be nun yiyi cɛ’n, ɔ mannin afɔtuɛ cinnjin kpa kun. Satan i ɲrun kekle jranlɛ nun’n, ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be ‘srɛ Ɲanmiɛn kɛ ɔ jran be sin.’ ?Sa mennin nun yɛ be yo sɔ ɔ? Pɔlu waan: ‘Sa’n kwlaa nun’n, amun nin Ɲanmiɛn koko yalɛ i wawɛ’n i fanngan nun tititi.’ (Efɛzfuɛ Mun 6:18). Kɛ sa tɛ wie yolɛ ba e ti nun’n, annzɛ ɲrɛnnɛn’n tɔ e su, annzɛ kusu e sa sin bubu e’n, Ɲanmiɛn srɛlɛ’n kwla wla e fanngan kpa liɛ su (Matie 26:41). Zezi bɔbɔ ‘kpannin, i ɲinmuɛn guali naan w’a srɛ Ɲanmiɛn m’ɔ kwla de i wie’n nun’n kɛ ɔ niɛn i su, ɔ jrannin su kpa. I ɲin m’ɔ yi Ɲanmiɛn’n ti ɔ tili.’—Ebre Mun 5:7.

¹⁸ Milagros niɛnnin i wun’n mɔ tukpaciɛ’n kleli i yalɛ lele afuɛ 15 i su. Ɔ seli kɛ: “Kɛ n sa sin bubu min’n, n srɛ Zoova. Sran fi kwlá ukaman min kɛ nga ɔ fa uka min’n sa. Nanwlɛ, blɛ wie nun’n, awlaboɛ’n ti’n, ɔ yo min kɛ n su kwlaman min awlɛn tra kun sa. Sanngɛ, kɛ n ko mian min ɲin n ko srɛ Zoova tantrantan kpa’n, kpɔkun min ɲin m’ɔ ɔli nglonglo’n w’a kan ase.”

19, 20. ?Alɛ nga Satan nin e kun’n i nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e fa naan y’a fite nun ɔn?

¹⁹ Kɛ mɔ Satan si kɛ i cɛn’n w’a sɔnman kun’n ti’n, ɔ wlɛ i wun ase kpa kɛ ɔ́ kún e (Sa Nglo Yilɛ 12:12, 17). Ɔ fata kɛ e mian e ɲin e jran kekle e kpɔfuɛ tɛ sɔ’n i ɲrun ‘maan sran’m be lafi Ɲanmiɛn su kpa.’ (1 Timote 6:12). I sɔ’n yolɛ nun’n, saan Ɲanmiɛn m’ɔ kwla like kwlaa yo’n ɔ́ jrán e sin naan w’a yo ye w’a man e (2 Korɛntfuɛ Mun 4:7). Asa ekun’n, ɔ fata kɛ e srɛ Ɲanmiɛn naan ɔ fɛ i wawɛ’n uka e. Zezi seli kɛ: ‘Sɛ amun mɔ an ti sran tɛ’n, an fa like kpa cɛ amun mma mun’n, nn e Si m’ɔ o Ɲanmiɛn su lɔ’n kusu, ɔ́ fɛ́ i wawɛ’n mán be nga be srɛ i’n kpɛ blu.’—Lik 11:13.

²⁰ Nanwlɛ, ɔ ti cinnjin kpa kɛ e fa Zoova i alɛ ninnge’n kwlaa e wla. Ɲanmiɛn i alɛ ninnge sɔ’m be wlalɛ nun’n, saan é súan ninnge nga be jɔ Ɲanmiɛn klun’n be yolɛ. I wie yɛle kɛ maan e lafi i su, kpɔkun e yo sa ng’ɔ ti i nuan su’n. Kɛ ɔ ko yo naan y’a kwlɛ i sɔ’n yo’n, ɔ fata kɛ e klo nanwlɛ ndɛ’n kɛ nga ijrewa fa klo sukwla’n sa. I liɛ’n, é kwlá bó jasin fɛ’n i blɛ kwlaa nun, kpɔkun delɛ mɔ e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n, e angunndan’n trán su titi. Ɔ fata ekun kɛ e si Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti kɛ tokofi’n sa’n i nun tra kpa. Alɛ nga mmusu tɛtɛ’m be nin e kun’n i nun’n, sɛ e fa Ɲanmiɛn i alɛ ninnge’n kwlaa e wla’n, é kwlá fíte nun. Kpɔkun é kwlá mánmán Zoova dunman’n i titi.—Rɔmfuɛ Mun 8:37-39.

[Ja ngua lɛ ndɛ’n]

?Wafa sɛ yɛ amún tɛ́ kosan’m be su ɔ?

• ?Wan yɛ ɔ man e ajalɛ’n i kpafuɛ’n Ɲanmiɛn i alɛ ninnge’m be wlalɛ’n nun ɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e niɛn i ajalɛ’n su kpa ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ e kwla sasa e ti nun angunndan’n, ɔ nin e awlɛn’n niɔn?

• ?Wafa sɛ yɛ e kwla si Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti kɛ tokofi’n sa’n, i nun tra kpa ɔ?

• ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ sa’n kwlaa nun e srɛ Ɲanmiɛn ɔn?