?Sran nga be wlɛ i klɛn’n yɛ ɔ ti yasua ɔ?
MƐN’N i lika sunman nun’n, be wla bakanngan’m be klɛn naan cɛn wie lele’n, tukpacɛ wie w’a saman be. Lika wie kusu’n, be wlaman klɛn mlɔnmlɔn. Sran kɛ Zuifu nin Ɲanmiɛn flɛfuɛ’m be liɛ’n, nán tukpacɛ mɔ be kunndɛman kɛ ba yasua’m be ɲɛn i’n i ngunmin ti yɛ be wla be klɛn ɔn. Be waan klɛn wlalɛ’n ti Ɲanmiɛn mmla.
Nvle wie’m be nun kusu’n, kɛ ba’m be yo gbanflɛn kan’n, be fa be kɔ lika wie be ko wla be klɛn. Be ka lɔ be di le mɔcuɛ wie lele naan be kannin’n w’a wu. Blɛ sɔ nun’n, be kle ba’m be lalafuɛ’m be nzuɛn nin yasua yolɛ ninnge mun. ?Sanngɛ, ɔ fata kɛ saan fii be fa ba’m be ɔ lika sɔ’m be nun naan b’a yo yasua? Amun e fa Biblu’n naan e nian.—Nyanndra Mun 3:5, 6.
?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn bu klɛn wlalɛ’n niɔn?
Laa be nga be wla klɛn’n, be nun wie yɛle Eziptifuɛ mun. Sanngɛ Abraamu liɛ’n, b’a wlɛmɛn i klɛn. Afin, ɔ timan be klɔ nzuɛn. Ɔ kali sɔ lelee ɔ yoli oke. Sanngɛ, ɔ kleli kɛ ɔ ti yasua naan ɔ timan ambɛfuɛ. Yɛle kɛ cɛn kun’n, famiɛn nnan be sonja’m be fɛli i aɔsua Lɔtu nin i bo ninnge mun ɔli. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Abraamu fɛli i sran liɛ mɔ b’a sɔnman’n suli be su. Ɔ suli be su lele, ɔ kwlali be. (Bo Bolɛ 14:8-16) I sin afuɛ 14 m’ɔ́ jú’n, Ɲanmiɛn seli Abraamu kɛ ɔ wlɛ i bɔbɔ nin i awlo’n nun yasua’m be kwlaa be klɛn. ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn seli i sɔ ɔ?
Nán kɛ Abraamu timan yasua naan be wlɛ i klɛn naan ɔ yo yasua ɔ. Afin i blɛ sɔ nun’n, nn Abraamu le afuɛ 99! (Bo Bolɛ 17:1, 26, 27) Sanngɛ like nga ti yɛ Ɲanmiɛn seli i kɛ ɔ wla klɛn’n, ɔ yiyili nun kleli i. Ɔ seli i kɛ: ‘Klɛn wlalɛ sɔ’n ti aenguɛ nga e nin amun é trá’n i nzɔliɛ.’ (Bo Bolɛ 17:11) Aenguɛ sɔ nun’n, Ɲanmiɛn seli Abraamu kɛ i dunman nun’n, ɔ́ yó ‘nvlenvle’m be kwlaa’ be ye. (Bo Bolɛ 12:2, 3) Ɔ maan Ɲanmiɛn liɛ’n, nán klɛn wlalɛ’n yɛ ɔ kle kɛ sran’n w’a yo yasua ɔ. Sanngɛ ɔ ti nzɔliɛ like. Ɔ kle kɛ, sran nga be wlɛli i klɛn’n ti Abraamu i anunman. I anunman sɔ mɔ yɛle Izraɛlifuɛ mun’n, be yɛ ‘Ɲanmiɛn fɛli i ndɛ’n mannin be ɔ.’—Rɔmfuɛ Mun 3:1, 2.
Sanngɛ kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, Izraɛlifuɛ’m be kleli kɛ be kwlá lafiman be su. Afin, be kpaloli Zezi Klist m’ɔ ti Abraamu i osufuɛ’n. I sɔ’n ti’n, Ɲanmiɛn kusu yili be ase, w’a buman be klɛn wlalɛ’n i like kun. Sanngɛ Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, Klistfuɛ wie’m be waan saan fii be wla sran’m be klɛn. (Sa Nga Be Yoli’n 11:2, 3; 15:5) I sɔ ndɛ liɛ’n ti’n, Pɔlu sunmannin Titi asɔnun wie’m be nun naan ɔ ‘siesie sa nga b’a wiemɛn i siesie’n.’ Pɔlu seli Titi kɛ: ‘Sran kpanngban be ɲin ti kekle, yɛ be kan ndɛ ngbɛnngbɛn fa laka sran mun. Be kpanngban lika be fin Zuifu mɔ b’a kaci Klistfuɛ’n be nun [‘Be kpanngban lika be waan sran’m be wla klɛn,’ NW]. Se i sɔfuɛ’m be kɛ be yaci be ndɛ sɔ’m be kanlɛ. Be kle like ng’ɔ timɛn i su’n, be fa kunndɛ sika ng’ɔ timɛn i kunndɛwlɛ’n, ɔ maan be bo awlo wie mun sekesekeseke.’—Tit 1:5, 10, 11.
Lele nin andɛ Pɔlu i afɔtuɛ’n w’a kaciman. Ɔ maan, ɔ nunman Biblu’n nun kɛ Klistfuɛ kun miɛn i wiengu kɛ ɔ wlɛ i wa’n i klɛn. Sɛ ɔ́ wlɛ́ i wa’n i klɛn o, annzɛ ɔ wlɛmɛn i klɛn o, ɔ ti i bɔbɔ i ndɛ. Ɔ fataman kɛ sran kun fɛ i ‘nuan wlawla sran wie’m be ndɛ nun.’ (1 Piɛr 4:15) Asa kusu’n, Ɲanmiɛn maan Pɔlu kannin klɛn wlalɛ m’ɔ o Moizi Mmla’n nun’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: ‘Sran nga kɛ Ɲanmiɛn flɛ́ i b’a wlɛ i klɛn’n, maan ɔ tran lɛ sɔ, yɛ sran nga kɛ Ɲanmiɛn flɛ́ i b’a wlɛmɛn i klɛn’n, mɛn i kusu tran lɛ sɔ. Sɛ be wla klɛn o, sɛ b’a wlaman klɛn o, ɔ timan sa cinnjin, sa ng’ɔ ti cinnjin’n yɛle Ɲanmiɛn mmla’n i su falɛ’n. Wafa nga sran kun ti mɔ Ɲanmiɛn fa flɛli i’n, maan ɔ ka su.’—1 Korɛntfuɛ Mun 7:18-20.
?Yɛ lika nga be wla be klɛn lɔ’n nin?
?Ɔ fata kɛ Zoova i Lalofuɛ’m be wla be mma’m be klɛn? ?Biblu’n se kɛ be kwla fa be mma mun kɔ lika nga be wla be klɛn lɔ’n?a E si kɛ nán klɛn wlalɛ ngunmin ti yɛ be fa ba mun kɔ lika sɔ’m be nun ɔn. Blɛ kwlaa nga ba’m bé dí i lɔ’n kusu’n, be nin be wiengu gbanflɛn nin be like klefuɛ mɔ be suman Zoova’n yɛ bé sán nun ɔn. Asa ekun’n, nán Ɲanmiɛn i mmla liɛ’n yɛ be kle be lɔ ɔ. Biblu’n waan: “Sɛ sran kpa nin sran tɛ be san nun’n, i nzuɛn tɛ’n sɛ i.”—1 Korɛntfuɛ Mun 15:33.
Be nga be kɔ lika nga be wla be klɛn lɔ’n, like yaya yo be nun sunman. Afuɛ 2003 nun’n, zronali kun seli kɛ: “Afuɛ 2003 nga nun’n, ba nga be wlali be klɛn’n, be wunnin be ɲrun kpa. Mɛn’n nun zronali kpakpa kwlaa be kɛnnin i ndɛ kɛ be kleli ba’m be ɲrɛnnɛn yɛ wie’m be kali nun. [...] Lika sɔ mɔ lɔ yɛ be waan be kle ba’m be ngwlɛlɛ’n, kannzu ato ɔ. Ba’m be kunlɛ yɛ be ko kun be ɔ.”—South African Medical Journal.
Nán like yaya ngunmin yɛ ɔ yo ba mun lika nga be wla be klɛn lɔ’n, annzɛ do bo nun lɔ ɔ. Sanngɛ ng’ɔ ti tɛ kpa ekun’n yɛle kɛ, be kle ba’m be bae dilɛ, be sɔ wunmiɛn mun. I sɔ’n ti’n, like yaya kwlaa ng’ɔ yo ba mun’n, be waan wunmiɛn mun ɔn. Be seman kɛ ba mɔ be wla be klɛn’n, b’a yomɛn i kpa annzɛ lika’n i fiɛn m’ɔ ti’n ti ɔ. Biblu’n kɛn i weiin kɛ: ‘Nán amun nin be nga be lafiman Klist su’n, mɔ amun nzuɛn’n sɛman’n, an san nun. ?Nzu anuansɛ yɛ sran kpa nin sran tɛ’n be di ɔ? ?Wia’n nin aosin’n be kwla tran likawlɛ? I sɔ’n ti’n, e Min Ɲanmiɛn seli kɛ: “An jao be nun, nán an fa amun wun mantan be. Nán an kan fiɛn, yɛ ń sɔ́ amun nun.”’ (2 Korɛntfuɛ Mun 6:14-17) Kɛ nga Biblu’n fa kɛn i lɛ’n sa’n, Klistfuɛ’m be kwlá seman kɛ sɛ be fa be mma mun kɔ lika nga be wla be klɛn lɔ’n, i sɔ’n ti ba’m be kpa yolɛ.
?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Klistfuɛ kun w’a yo yasua ɔ?
Sɛ be wlali Klistfuɛ kun i klɛn annzɛ b’a wlɛmɛn i klɛn’n, nɛ́n i sɔ’n yɛ ɔ kle kɛ ɔ ti yasua ɔ. Kusu “be nga be klo kɛ sran’m be bu be sran’n,” nɛ́n i sɔ yɛ Klistfuɛ’n kunndɛ ɔ. Like nga Klistfuɛ’n kunndɛ’n yɛle kɛ maan Ɲanmiɛn klun jɔ i wun.—Galasifuɛ Mun 6:12.
Klistfuɛ ng’ɔ kunndɛ kɛ Ɲanmiɛn klun jɔ i wun’n kusu’n, ɔ fata kɛ ɔ ‘wla klɛn nga be wlɛ i sran’n i awlɛn’n nun’n.’ (Mmla’n 10:16, NW; 30:6, NW; Matie 5:8) Nán kɛ bé fá laliɛ kpɛ́ sran’n i awlɛn’n niɔn. Sanngɛ, yɛle kɛ nán sran’n i awlɛn tran sa tɛ’n su, yɛ nán maan ɔ tu i wun se kɛ ɔ ti kpa tra be nga b’a wlaman be klɛn’n. Afin, sɛ be wlali Klistfuɛ kun i klɛn annzɛ b’a wlɛmɛn i klɛn’n, nɛ́n i yɛ ɔ ti cinnjin ɔn. Sanngɛ, kɛ sa’m be tɔ i su m’ɔ trɛ i awlɛn’n, m’ɔ ‘lafi Klist su, ɔ jran kekle’n,’ yɛ ɔ kle kɛ ɔ ti yasua ɔ.—1 Korɛntfuɛ Mun 16:13; Zak 1:12.
[Ja ngua lɛ ndɛ’n]
a Nvle wie’m be nun’n, be fa be mma mun kɔ lika wie mɔ lɔ yɛ be wla be klɛn ɔn. Ɔ ti kɛ nga Wawle’n flɛ i do bo nun kɔlɛ’n sa.