LIKE SUANLƐ 22
Maan e uka Biblu’n nun like suanfuɛ mun naan be yo be batɛmun
“Maan be yo amun kwlakwla amun batɛmun.”—YOL. 2:38.
JUE 72 E yo naan be si Ɲanmiɛn Sielɛ’n su nanwlɛ’n
I SU FITILƐa
1. ?Klisifuɛ klikli’m be blɛ su’n, ngue yɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be seli sran wie’m be kɛ be yo-ɔ?
SRAN kpanngban mɔ be fin nvle fanunfanun nun mɔ be kan aniɛn wafawafa’n, b’a yia Zerizalɛmun lɛ. Cɛn sɔ’n nun’n, abonuan sa kun juli. Yɛle kɛ Zifu wie’m be kwla kannin ndɛ kleli be nga be bali Zerizalɛmun lɛ’n, be klɔ aniɛn’m be nun. Nanwlɛ, i sɔ’n boli sran’m be nuan dan. Sanngɛ like ng’ɔ boli be nuan kpa’n, yɛle ndɛ bɔbɔ ba nga Zifu sɔ mun nin akoto Piɛli be kannin’n. Be seli be kɛ sɛ be kunndɛ kɛ bé ɲán be ti’n, ɔ fata kɛ be lafi Zezi Klisi su. Ndɛ sɔ’n wluwluli be wun kpa. I sɔ’n ti’n, be usali be kɛ: “?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?” Yɛ Piɛli tɛli be su kɛ: “Maan be yo amun kwlakwla amun batɛmun.”—Yol. 2:37, 38.
2. ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga nun-ɔn? (An nian foto ng’ɔ o fluwa’n i bui’n su’n.)
2 Kɛ Piɛli kannin ndɛ sɔ’n, i sin sa ng’ɔ juli’n yoli i liɛ ngunmin kun. Yɛle kɛ be yoli sran kɔe 3.000 be batɛmun. Cɛn sɔ’n nun yɛ sran’m be like klelɛ junman mɔ Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ be di’n, ɔ boli i bo-ɔ. Lele nin andɛ’n, e te di junman sɔ’n. I yo, e kwlá kleman sran kun i like kpɛkun bé ká lɛ bé yó i batɛmun kɛ Klisifuɛ klikli’m be blɛ su’n sa. I kpa bɔbɔ’n, andɛ’n kɛ ɔ ko yo naan b’a yo sran kun i batɛmun’n, ɔ fata kɛ be kle i like anglo kaka annzɛ afuɛ nɲɔn kun. Asa’n, e kwlaa e si kɛ sran’m be like klelɛ naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n leman ba. I li sɛ dɔ nga su’n e su uka sran kun naan ɔ kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, yɛ e wun i sɔ liɛ’n i wlɛ kpa-ɔ. Ɔ maan like suanlɛ nga nun’n, é wá fá e ɲin síe i ninnge nga e kwla yo naan y’a uka be nga e kle be Biblu’n nun like’n naan b’a yo be batɛmun’n be su.
MAAN E UKA LIKE SUANFUƐ MUN NAAN BE NANTI LIKE NGA BE SUAN’N SU
3. ?Kɛ nga Matie 28:19, 20 fa kan’n sa’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ Biblu’n nun like suanfuɛ kun yo kwlaa naan b’a yo i batɛmun-ɔn?
3 Kwlaa naan b’a yo like suanfuɛ kun i batɛmun’n, ɔ fata kɛ ɔ nanti like nga Biblu’n kle’n su. (An kanngan Matie 28:19, 20 nun.) Kɛ like suanfuɛ kun nanti like ng’ɔ suan’n su’n, ɔ yo kɛ ‘bian ngwlɛlɛfuɛ’ nga Zezi kɛnnin i ndɛ’n sa. Kɛ bian sɔ’n kplɛ́n i sua’n, ɔ fuli buɛ kploun kpa kun kpɛkun ɔ wlɛli i bo ase kpangba’n su. (Mat. 7:24, 25; Lik. 6:47, 48) ?Wafa sɛ yɛ e kwla uka like suanfuɛ mun naan b’a nanti like nga be suan’n su-ɔ? Maan e fa e ɲin e sie i ninnge nsan su.
4. ?Wafa sɛ yɛ e kwla wla like suanfuɛ’m be fanngan kɛ be yo ninnge wie mun-ɔn? (An nian kuku nga be flɛ i kɛ “Maan e wla like suanfuɛ’n i fanngan kɛ ɔ yo ninnge wie mun yɛ e ukɛ i naan ɔ yo be” i nun.)
4 Maan e wla like suanfuɛ’m be fanngan kɛ be yo ninnge wie mun. ?Ngue ti yɛ i sɔ yolɛ’n ti cinnjin-ɔn? Maan e fa sunnzun ase kun e yiyi nun. Wienun-ɔn a su nanti kɔ lika kun. Sanngɛ lika sɔ’n wo mmua kpa. Kɛ ɔ ko yo naan w’a wunman nun dan’n, atrɛkpa’n sɛ a ju lika wie’n á jrán ló wunmiɛn kan. I wafa kunngba’n kɛ e kle sran kun i Biblu’n nun like naan ɔ kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, ɔ ti kɛ ɔ su nanti kɔ lika mmua sa. I sɔ’n ti’n, maan e wlɛ i fanngan kɛ ɔ yo ninnge ng’ɔ kwla yo be dɔ nga su’n. Kpɛkun e ukɛ i naan ɔ yo be. I liɛ’n kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, ɔ́ kwlá yó ninnge cinnjin ng’ɔ fata kɛ ɔ yo be naan b’a yo i batɛmun’n. I lɛ nun’n, e kwla fa fluwa A kwla di aklunjɔɛ tititi! i akpasua nga be flɛ i kɛ “Like ng’ɔ fata kɛ a yo’n” e ukɛ i. Kɛ e nin sran’n e ko wie like suanlɛ kun i nun like suan’n, maan e nin i e koko wafa nga like ng’ɔ suannin’n ɔ nin like ng’ɔ sunnzunnin kɛ ɔ́ yó be’n be kɔ likawlɛ’n, i su yalɛ. Sɛ e kunndɛ kɛ ɔ yo like uflɛ’n, maan e se i kɛ ɔ klɛ like sɔ’n fluwa’n i lika nga be flɛ i kɛ “Like uflɛ mɔ a kwla yo’n” i nun. Ɔ ju wie’n, maan e nin i e koko ninnge ng’ɔ sunnzunnin kɛ ɔ́ yó be dɔ nga su’n ɔ nin ng’ɔ́ yó be’n e ɲrun lɔ’n be su yalɛ.
5. (1) ?Kɛ nga Marki 10:17-22 fa kan’n sa’n, ndɛ benin yɛ Zezi kan kleli aɲanbeunfuɛ kun-ɔn? (2) ?Ngue ti yɛ ɔ kannin ndɛ sɔ’n niɔn?
5 Maan e uka like suanfuɛ mun naan be wla ayeliɛ wie’m be ase. (An kanngan Marki 10:17-22 nun.) Zezi si kɛ kɛ ɔ ko yo naan aɲanbeunfuɛ sɔ’n w’a yaci i aɲanbeun ninnge mun naan w’a su i su’n, ɔ́ yó kekle kpa mɛ́n i. (Mar. 10:23) Ɔ nin i sɔ ngba’n, Zezi wlɛli i fanngan kɛ ɔ yo sɔ. ?Ngue ti-ɔ? Klolɛ m’ɔ klo i’n ti-ɔ. Ɔ ju wie’n, kɛ ɔ ko yo naan y’a wla like suanfuɛ’m be fanngan kɛ be nanti like nga be suan’n su’n, e sisi e bo kan. Afin e se e wun kɛ i sɔ yolɛ blɛ’n nin-a juman. Kɛ ɔ ko yo naan sran wie’m b’a kaci be sa ninnge wie’m be yolɛ nun naan b’a fa nzuɛn uflɛ’n, ɔ fa blɛ. (Kol. 3:9, 10) I sɔ’n ti’n, sɛ e wla be fanngan kɛ be wla be ayeliɛ wie’m be ase ndɛ nun’n, bé bó i yolɛ bo ndɛ nun wie. Sɛ e yo sɔ’n, é klé be kɛ be ndɛ lo e naan e klo be.—Jue. 141:5; Nya. 27:17.
6. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e usa like suanfuɛ’m be kosan nga be kwla uka be naan b’a kan be klun ndɛ’n niɔn?
6 Kɛ é klé sran kun i Biblu’n nun like’n, ɔ ti cinnjin kɛ e usɛ i kosan wie mɔ be kwla ukɛ i naan w’a kɛn i klun ndɛ’n. Sɛ e yo sɔ’n, like suanfuɛ’n kán ninnge ng’ɔ wunnin be wlɛ’n ɔ nin ninnge ng’ɔ lafi be su’n be ndɛ klé e. Sɛ e yo sɔ kpɛ sunman’n, ɔ su sisimɛn i bo naan w’a kan ninnge nga be ndɛ kanlɛ kwla yo i kɛnsrɛn’n be ndɛ w’a kle e. I lɛ nun’n, fluwa A kwla di aklunjɔɛ tititi! kwla uka e kpa. Afin kosan wie’m be o fluwa sɔ’n nun mɔ be kwla uka like suanfuɛ’n naan w’a kɛn i klun ndɛ-ɔ. I wie yɛle kɛ like suanlɛ 4 su nun’n, be usali kɛ: “?Kɛ e bo Zoova i dunman’n, i sɔ’n yo i sɛ?” Asa’n, like suanlɛ 9 su nun’n, be usali kɛ: “?Ninnge benin wie mun yɛ a kunndɛ kɛ á kán be ndɛ ɔ srɛlɛ’n nun-ɔn?” I bo bolɛ nun’n, kosan sɔ’m be su tɛlɛ kwla yo kekle man like suanfuɛ’n. Sɛ ɔ ti sɔ’n, maan e fɛ i ɲin e sie i Biblu’n nun ndɛ mma mun nin foto nin desɛn nga be o fluwa’n nun’n be su.
7. ?Wafa sɛ yɛ e kwla fa sran wie’m be su ndɛ’n fa di junman-ɔn?
7 Kɛ like suanfuɛ’n ko wun ninnge ng’ɔ fata kɛ ɔ kaci i sa be yolɛ nun’n be wlɛ’n, maan e fa sran wie’m be su ndɛ’n e wlɛ i fanngan. I wie yɛle kɛ sɛ aɲia’m be bo tranlɛ ti kekle mɛn i’n, e kwla fa video ng’ɔ suan Zoova suannin min bo e kle i. Video sɔ’n wo fluwa A kwla di aklunjɔɛ tititi! i like suanlɛ 14 su’n i akpasua ng’ɔ suan “Ndɛ wie mun ekun” i nun. Sran uflɛ be su ndɛ o fluwa’n i akpasua nga be flɛ be kɛ “Si ndɛ’n nun kpa ekun” ɔ nin “Ndɛ wie mun ekun” be nun.b Sanngɛ maan e nian e wun su naan y’a faman sran sɔ mun y’a sunnzunman like suanfuɛ’n. I wie yɛle kɛ nán e se i kɛ: “Sɛ sran sɔ’n kwla yoli sɔ’n, nn ɔ kusu a kwla yo sɔ wie.” Maan e yaci like suanfuɛ’n i nun naan i bɔbɔ fa tu i wun fɔ. E liɛ ng’ɔ fata kɛ e yo’n yɛle kɛ e fɛ i ɲin e sie i ninnge trele nga be ukali sran ng’ɔ o video’n nun’n naan w’a nanti Biblu’n nun mmla’m be su’n, be su. Ɔ kwla yo Biblu’n nun ndɛ mma kun annzɛ like uflɛ mɔ sran sɔ’n yoli-ɔ. Asa ekun’n, maan e fa like suanfuɛ’n i ɲin sie i wafa nga Zoova ukali sran sɔ’n i su wie.
8. ?Wafa sɛ yɛ e kwla uka like suanfuɛ mun naan b’a klo Zoova-ɔ?
8 Maan e uka like suanfuɛ mun naan be klo Zoova. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo i sɔ liɛ’n niɔn? Blɛ kwlaa nga e ɲɛn i wun atin’n, maan e fa like suanfuɛ’n i ɲin e sie i Zoova i nzuɛn’n su. Maan e uka like suanfuɛ’n naan ɔ wun i wlɛ kɛ Zoova ti Ɲanmiɛn kun m’ɔ di aklunjɔɛ-ɔ. Kpɛkun ɔ suan be nga be klo i’n be bo. (1 Tim. 1:11; Ebr. 11:6) Asa’n, maan e ukɛ i naan ɔ wun i wlɛ kɛ sɛ ɔ nanti like ng’ɔ suan’n su’n, ɔ́ ɲán su ye. Kpɛkun maan e kle i kɛ Zoova klo i ti yɛ ɔ se i kɛ ɔ nanti i mmla’m be su-ɔ. (Eza. 48:17, 18) Sɛ like suanfuɛ’n klo Zoova kpa’n, ɔ́ wlɛ́ i ayeliɛ wie’m be ase.—1 Zan 5:3.
MAAN E UKA LIKE SUANFUƐ MUN NAAN BE SI ANIAAN MUN
9. ?Kɛ nga Marki 10:29, 30 fa kan’n sa’n, ngue yɛ ɔ kwla su like suanfuɛ kun i bo naan w’a kpɔci ninnge wie mun-ɔn?
9 Kɛ ɔ ko yo naan b’a yo like suanfuɛ kun i batɛmun’n, ɔ fata kɛ ɔ kpɔci ninnge wie mun kɛ aɲanbeunfuɛ nga e kɛnnin i ndɛ’n sa. I wie yɛle kɛ sɛ junman ng’ɔ di’n nin Biblu’n nun mmla’m be sansan be wun’n, ɔ fata kɛ ɔ kunndɛ junman uflɛ. Annzɛ i janvuɛ nga be suman Zoova’n yɛ ɔ fata kɛ ɔ kpɔci be-ɔ. Wie liɛ kusu’n, sɛ i osufuɛ’m be kloman Zoova i Lalofuɛ’m be sa’n be nin i kwla kpɛ duo nun. Zezi seli kɛ kɛ ɔ ko yo naan sran wie’m b’a kpɔci ninnge wie mun naan b’a su i su’n, ɔ́ yó kekle mán be. Sanngɛ ɔ seli kɛ be nga be mian be ɲin be yo sɔ’n, ɔ su yoman be nsisɔ le. Afin Zoova wá yó maan bé ɲán siɛ nin niɛn ɔ nin ba i anuannzɛ’n nun. (An kanngan Marki 10:29, 30 nun.) ?Wafa sɛ yɛ e kwla uka like suanfuɛ mun naan b’a ɲan like kpa sɔ mɔ Zoova waan ɔ́ fá mán be’n niɔn?
10. ?Ngue yɛ Manuɛli i su ndɛ’n kle e-ɔ?
10 Maan e tra like suanfuɛ’m be janvuɛ. Ɔ ti cinnjin kɛ e kle like suanfuɛ’n kɛ i ndɛ lo e. ?Ngue ti yɛ e se sɔ-ɔ? Maan e fa e ɲin e sie i ndɛ kun mɔ aniaan bian kun m’ɔ suan Manuɛli’n, ɔ kannin’n su. Aniaan bian sɔ’n tran Mɛksiki lɔ. Ɔ seli kɛ: “Kwlaa naan y’a suan like’n, aniaan ng’ɔ kleli min like’n usa min sɛ min wun ti kpa-o. Kpɛkun ɔ yo ninnge wie mun naan n wun min wun fɛ. Asa ekun’n, ɔ se min kɛ ndɛ kwlaa nga min waan ń kán klé i’n, n kwla kan. Nanwlɛ, n wunnin i wlɛ kɛ min ndɛ lo i sakpa.”
11. ?Sɛ e nin like suanfuɛ mun e yo ninnge wie mun likawlɛ’n, i su ye benin yɛ be kwla ɲɛn i-ɔ?
11 Maan e fa blɛ naan e nin like suanfuɛ mun e yo ninnge wie mun likawlɛ kɛ nga Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ’m be fa yoli’n sa. (Zan 3:22) I wie yɛle kɛ e kwla yia Biblu’n nun like suanfuɛ nga be kɔ be ɲrun’n e awlo lɔ naan e nin be e wla asa annzɛ e nian JW Televiziɔn®. I li sɛ blɛ nga sran’m bé dí be cɛn mun yɛ e yo sɔ’n yɛ ɔ́ yó be fɛ kpa’n niɔn. Afin blɛ sɔ’n nun’n, atrɛkpa’n be osufuɛ nin be janvuɛ’m be di cɛn. Yɛ kɛ mɔ be liɛ’n be diman wie’n, be ɲrun kwla yo be koun. I sɔ’n kle kɛ sɛ e fa blɛ naan e nin like suanfuɛ mun e yo ninnge wie mun likawlɛ’n, bé ɲán su ye kpa. Aniaan bian kun m’ɔ suan Kazibue m’ɔ tran Uganda’n, i su ndɛ’n kle sɔ weiin. Ɔ seli kɛ: “Kɛ e nin aniaan ng’ɔ kleli min Biblu’n nun like’n é súan like’n, n sili Zoova i su like kaka. Sanngɛ kɛ e nin i e yoli ninnge uflɛ wie mun likawlɛ’n, n sili Zoova i su like kaka kpa ekun. Blɛ sɔ’n nun’n, n sieli i nzɔliɛ kɛ Zoova niɛn i sufuɛ’m be lika kpa, yɛ be di aklunjɔɛ. Ɔ maan min waan ń yó kɛ be sa wie.”
12. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e nin aniaan fanunfanun e wɔ sran’m be like klelɛ-ɔ?
12 Maan e nin aniaan fanunfanun e wɔ sran’m be like klelɛ. Aniaan wie’m be ngunmin yɛ be kɔ sran’m be like klelɛ-ɔ, annzɛ be nin aniaan kunngba’n yɛ be kɔ sa trilili-ɔ. Aniaan sɔ’m be bu i kɛ i sɔ’n ti kpa. Atrɛkpa’n, kɛ e kusu e bu i sɔ wie-ɔ. Sanngɛ nán e wla fi su kɛ sɛ e nin aniaan fanunfanun e kɔ sran kun i like klelɛ’n, sran sɔ’n ɲán su ye kpa ekun. Aniaan bian kun m’ɔ suan Dimitri’n, ɔ sieli i sɔ liɛ’n i nzɔliɛ. Aniaan bian sɔ’n tran Mɔldavi. Ɔ seli kɛ: “Aniaan ng’ɔ kleli min like’n ɔ nin aniaan fanunfanun yɛ be bali min like klelɛ-ɔ. Yɛ ɔ le sran kun nin i like klelɛ wafa. I sɔ’n ti’n, n wunnin like nga n suan’n i ngbɛsungbɛsu kwlaa wlɛ. Asa’n, kɛ mɔ aniaan fanunfanun be bali min like klelɛ’n ti’n, kpɛ klikli nga n ɔli aɲia kun bo’n srɛ w’a kunman min. Afin n si aniaan’m be dan lika.”
13. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e wla like suanfuɛ’m be fanngan kɛ be tran aɲia’m be bo-ɔ?
13 Maan e wla like suanfuɛ’m be fanngan kɛ be tran aɲia’m be bo. ?Ngue ti yɛ i sɔ’n ti cinnjin-ɔn? Afin Zoova kunndɛ kɛ i sufuɛ’m be yia naan be su i. Aɲia’m be bo tranlɛ’n wo i sulɛ nun wie. (Ebr. 10:24, 25) Asa ekun’n, e nin aniaan nga be o asɔnun’n nun’n e ti kɛ awlobo kunngba nunfuɛ mun sa. Ɔ maan kɛ e kɔ aɲia’m be bo’n, ɔ ti kɛ awlobo kunngba nunfuɛ mun yɛ b’a yia sa. Aɲia’m be bo tranlɛ’n ti like cinnjin kpa kun m’ɔ fata kɛ sran kun yo naan b’a kwla yo i batɛmun-ɔn. Ɔ maan kɛ e wla like suanfuɛ kun i fanngan kɛ ɔ tran aɲia’m be bo’n, e su ukɛ i naan cɛn wie lele’n b’a kwla yo i batɛmun. Sanngɛ atrɛkpa’n, aɲia’m be bo kɔlɛ’n kwla yo kekle mɛn i. ?Sɛ ɔ ti sɔ’n, wafa sɛ yɛ fluwa A kwla di aklunjɔɛ tititi! kwla ukɛ i-ɔ?
14. ?Wafa sɛ yɛ e kwla wla like suanfuɛ kun i fanngan kɛ ɔ tran aɲia’m be bo-ɔ?
14 Sɛ e waan é wlá like suanfuɛ kun i fanngan naan ɔ tran aɲia’m be bo’n, fluwa A kwla di aklunjɔɛ tititi! i like suanlɛ 10 su’n kwla uka e kpa. Kwlaa naan fluwa sɔ’n w’a fite’n, be seli aniaan wie mɔ be sa w’a tɔ sran’m be like klelɛ nun’n be kɛ be fa di junman be nian. Aniaan sɔ’m be seli kɛ fluwa’n ti kpa dan naan i dunman nun ti’n be kwla ukali sran kpanngban kpa naan b’a tran aɲia’m be bo. I yo, ɔ timan cinnjin kɛ e ju fluwa’n i like suanlɛ 10 su’n su kwlaa naan y’a yia like suanfuɛ kun aɲia’m be bo. Maan e yiɛ i ndɛ nun, yɛ e yo sɔ kpɛ sunman. Ɔ le like suanfuɛ kun nin i su sa. I sɔ’n ti’n, maan e fa e ɲin e sie i like suanfuɛ’n su kpa naan y’a wun wafa nga e kwla ukɛ i’n. Sɛ e yiali like suanfuɛ kun kpɛ sunman naan ɔ baman’n, nán e sa sin bubu e. Maan e tra e awlɛn e yiɛ i titi.
MAAN E UKA LIKE SUANFUƐ MUN NAAN SRƐ W’A KUNMAN BE
15. ?Sa benin wie mun yɛ be kwla kun like suanfuɛ’m be srɛ-ɔ?
15 Atrɛkpa’n laa’n, kɛ e bu i kɛ cɛn wie lele é káci Zoova i Lalofuɛ’n i sɔ’n kunnin e srɛ. I wie yɛle kɛ e seli e wun kɛ e su kwlá boman jasin fɛ’n awloawlo’m be nun le. Annzɛ e seli e wun kɛ sɛ e kaci Zoova i Lalofuɛ’n, e osufuɛ nin e janvuɛ’m bé tánndan e ɲrun. Sa kunngba’n kwla ju like suanfuɛ’m be su wie. Zezi si kɛ sa kɛ ngalɛ sa’m be ti’n, srɛ kwla kun sran wie mun. Sanngɛ ɔ seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ nán maan srɛ ti’n be yaci Zoova i sulɛ. (Mat. 10:16, 17, 27, 28) ?Kɛ sa wie ti’n srɛ kunnin Zezi i sɔnnzɔnfuɛ mun’n, wafa sɛ yɛ ɔ ukali be naan srɛ w’a kunman be kun-ɔn? ?Wafa sɛ yɛ e kwla niɛn i ajalɛ’n su-ɔ?
16. ?Wafa sɛ yɛ e kwla uka like suanfuɛ mun naan b’a bo jasin fɛ’n niɔn?
16 Maan blɛblɛblɛ e uka like suanfuɛ mun naan be bo jasin fɛ’n. Kɛ Zezi sunmɛnnin i sɔnnzɔnfuɛ mun kɛ be ko bo jasin fɛ’n, atrɛkpa’n srɛ kunnin be. Sanngɛ Zezi kleli be sran ng’ɔ fata kɛ be bo jasin fɛ’n be kle be’n ɔ nin ndɛ ng’ɔ fata kɛ be kan’n. (Mat. 10:5-7) ?Wafa sɛ yɛ e kwla niɛn i ajalɛ’n su-ɔ? Maan e kusu e uka Biblu’n nun like suanfuɛ mun naan be wun be nga be kwla bo jasin fɛ’n be kle be’n be wlɛ. I wie yɛle kɛ maan e usa be sɛ be si sran kun mɔ Biblu’n nun ndɛ wie kwla ukɛ i-o. I sin’n, e uka be naan be wun ndɛ nga bé kán klé i’n. Sanngɛ ɔ fata kɛ ndɛ sɔ’n i wlɛ wunlɛ’n yo pɔpɔ. I lɛ nun’n, e kwla fa fluwa A kwla di aklunjɔɛ tititi! i lika nga be flɛ be kɛ “Sran wie’m be waan” ɔ nin “Sran kwla usa kɛ” e di junman. I sɔ yolɛ nun’n, maan e uka like suanfuɛ’n naan ɔ fa Biblu’n tɛ kosan nga be kwla usɛ i’n be su. Asa ekun’n, e ukɛ i naan ɔ kan ndɛ’n amanniɛn su.
17. ?Wafa sɛ yɛ e kwla fa ndɛ ng’ɔ o Matie 10:19, 20, 29-31 nun’n, e uka like suanfuɛ mun naan b’a lafi Zoova su-ɔ?
17 Maan e uka like suanfuɛ mun naan be lafi Zoova su. Kɛ Zezi sunmɛnnin i sɔnnzɔnfuɛ mun kɛ be ko bo jasin fɛ’n, ɔ seli be kɛ nán srɛ kun be naan klolɛ mɔ Zoova klo be’n ti’n, ɔ́ úka be. (An kanngan Matie 10:19, 20, 29-31 nun.) Maan e kusu e uka like suanfuɛ mun naan be lafi su kɛ Zoova wá úka be wie. Asa ekun’n, e nin be e srɛ Zoova likawlɛ. Yɛ kɛ é srɛ́’n, e se i kɛ ɔ uka be naan be yo ninnge nga be sunnzunnin kɛ bé yó be i sulɛ nun’n. Aniaan bian kun suan Flansisi, yɛ ɔ tran Polɔɲin. I waan i sɔ yɛ aniaan ng’ɔ kleli i Biblu’n nun like’n, ɔ yoli-ɔ. Ɔ seli kɛ: “Ɔ ju wie’n, kɛ é srɛ́ Ɲanmiɛn’n ɔ bo ninnge nga n kunndɛ kɛ ń yó be Zoova i sulɛ nun’n be nun wie’m be su. Kɛ n wun i kɛ Zoova tɛ i srɛlɛ’m be su’n, n kusu n ma boli Zoova i srɛlɛ bo wie. N ma sieli i nzɔliɛ kɛ Zoova tɛli min srɛlɛ’m be su wie. Afin kɛ n se e junman su kpɛn’n kɛ ɔ man min atin naan n tran aɲia kanngan nin aɲia dandan’m be bo’n, ɔ man min atin.”
18. ?Kɛ e tu e klun e kle sran’m be like’n, i sɔ’n yo Zoova sɛ?
18 Biblu’n nun like suanfuɛ’m be ndɛ lo Zoova dan. Asa’n, kɛ e tu e klun e uka sran mun mɔ be fa be wun be mɛntɛn i’n, i sɔ’n yo i fɛ kpa. Kpɛkun i sɔ mɔ e yo’n ti’n, ɔ klo e. (Eza. 52:7) Kannzɛ bɔbɔ dɔ nga su’n e kleman sran kun i Biblu’n nun like’n, sanngɛ e kwla uka Biblu’n nun like suanfuɛ mun naan be yo be batɛmun. Yɛle kɛ kɛ aniaan’m bé kɔ́ be like klelɛ’n, maan e ko sunman be.
JUE 60 Ɔ ti be delɛ
a Like suanlɛ nga nun’n, é wá fá e ɲin é síe i wafa nga Zezi ukali sran mun naan b’a kaci i sɔnnzɔnfuɛ’n ɔ nin wafa nga e kwla yo kɛ i sa wie’n, be su. Asa ekun’n, é wá kán wafa nga e kwla fa fluwa uflɛuflɛ nga be flɛ i kɛ A kwla di aklunjɔɛ tititi! e fa di junman’n, i ndɛ. Be yili fluwa sɔ’n kɛ e fa uka be nga e kle be Biblu’n nun like’n naan be yo be batɛmun.
b A kwla wun sran wie’m be su ndɛ lika nga’m be nun. (1) Zoova i Lalofuɛ’m be like kunndɛlɛ fluwa i ndɛ ja ng’ɔ suan “Biblu’n” i nun ndɛ akpasua “Ɔ yo sran ye” i nun ndɛ ja “‘Biblu’n kaci sran mun’ (Sasafuɛ Tranwlɛ’n nun ndɛ akpasua)” annzɛ (2) JW Library® i lika ng’ɔ suan Multimédia i akpasua ng’ɔ suan “Kosan usalɛ nin i su tɛlɛ, ɔ nin sran wie’m be su ndɛ.”
c FOTO’N I SU NDƐ’N: Aniaan bian kun nin i yi b’a ɔ gbanflɛn kun i Biblu’n nun like klelɛ. Cɛn uflɛ liɛ’n, ɔ nin aniaan uflɛ wie mun yɛ be ɔli-ɔ.