Nowe i wun yoli Ɲanmiɛn fɛ: ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ ndɛ sɔ’n lo e ɔ?

SƐ BLƐ wie nun’n, be kannin ndɛ cinnjin kpa kun kleli e’n, atrɛkpa lele nin andɛ’n, e wla w’a fiman wafa ng’ɔ yoli e’n. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n kusu’n, sɛ e o lika wie yɛ e su yo like’n, i kwlaa sɔ’n te o e klun. Sɛ é kwlá sé’n, kɛ sran’m be kwlaa be ti sɔ ɔ. I kunngba’n yɛle ndɛ cinnjin kpa nga Ɲanmiɛn Kpli Zoova kan kleli Nowe’n. Ndɛ sɔ’n, Nowe i wla w’a fiman su le. Ɲanmiɛn seli i kɛ ɔ bobo mmeli dan kpa kun naan ɔ nin i yi nin i mma mun nin nnɛn wafawafa kwlaa be wlu nun. Afin ɔ́ wá núnnún “ninnge nga be wo asiɛ’n su’n be kwlaa.”—Bo Bolɛ 6:9-21.

?Kɛ Nowe tili ndɛ sɔ’n, ɔ yoli i sɛ? Sɛ ɔ yoli i fɛ o, sɛ w’a yomɛn i fɛ o, Ɲanmiɛn Ndɛ’n w’a yiyiman nun. Kusu wafa ng’ɔ boli su kleli i awlofuɛ mun’n, b’a kanman. Sanngɛ like nga Nowe yoli mɔ Biblu’n kɛn i ndɛ’n yɛ: ‘Nowe yoli i kwlakwla ng’ɔ o lɛ’n kpan! Ndɛ nga Ɲanmiɛn fa sieli i ɲrun’n, ɔ niannin i kwlaa su yoli.’—Bo Bolɛ 6:22.

Ɔ fata kɛ e sie ndɛ sɔ’n i nzɔliɛ. Yɛle kɛ, b’a mianman Nowe, sanngɛ like kwlaa nga Ɲanmiɛn fa sieli i ɲrun’n, ɔ tuli i klun yoli. Sa nga ti yɛ Nowe i wun yoli Ɲanmiɛn fɛ’n i bo’n yɛ ɔ o lɛ ɔ. (Bo Bolɛ 6:8) Sa kun ekun o lɛ mɔ i ti yɛ Nowe i wun yoli Ɲanmiɛn fɛ ɔ. Ɔ fata kɛ e wun i wlɛ wie. Afin saan kɛ é nánti kɛ Nowe sa naan kɛ Ɲanmiɛn wá núnnún sa tɛ yofuɛ mun’n, y’a kwla fite nun. Sanngɛ ka naan nzue dan’n w’a tɔ’n, wafa nga lika’n fa ti’n ɔ nin wafa ng’ɔ yoli Nowe’n, maan e dun mmua yiyi nun.

Mmusu’m be bali e wun asiɛ’n su wa

Kɛ Ɲanmiɛn boli Adam m’ɔ ti sran klikli’n, ɔ dili afuɛ kɔe akpi kun cɛ yɛ be wuli Nowe ɔ. Sran wie’m be waan blɛ sɔ nun’n, sran’m be siman ngwlɛlɛ kpa naan yɛbuɛ buɛ’m be nun yɛ be tran ɔn. Naan be timuɛn’n ti zuglaa kɛ kakajefuɛ’m be liɛ’n sa yɛ be wlanwlan lika nun, ɔ nin be sa nun kate. Kannzu ato ɔ. Afin ninnge sunman nga andɛ e yo be’n, yɛ blɛ sɔ nun’n, sran’m be yo ɔ. Be yo blalɛ nin aaba ninnge mun. Atrɛkpa bɔɔ Nowe fali wie boboli mmeli’n. Ngowa kanlɛ ninnge kɛ sanngo sa’n, be si be yo. Be di fie, be ta nnɛn. Be to ninnge, be yo be ninnge atɛ. Be ja bla nin bian yɛ be ta be mma mun.—Bo Bolɛ 4:20-22; Lik 17:26-28.

Sanngɛ Nowe blɛ’n nin e blɛ liɛ’n, be faman be wun sɛsɛsɛ. Afin blɛ sɔ nun’n, sran’m be cɛ kpa. Be kwla di afuɛ lele 800 tra su naan b’a wu. Nowe bɔbɔ dili afuɛ 950 naan w’a wu. Adam liɛ’n, ɔ dili afuɛ 930. Nowe i nannan Mɛtisela, i liɛ’n, ɔ dili afuɛ 969 yɛ ɔ wuli ɔ.a—Bo Bolɛ 5:5, 27; 9:29.

Bo Bolɛ 6:1, 2 kan sa kun ekun mɔ i ti Nowe blɛ nin e liɛ’n timan kun’n, i ndɛ. I waan: ‘Kɛ sran’m bé trɛ́ asiɛ’n su’n mɔ bé wú ba bla mun’n, Ɲanmiɛn mma mun be wunnin kɛ sran’m be wa bla sɔ’m be ti nglanman kpa naan b’a kunndɛ wie b’a ja.’ ‘Ɲanmiɛn mma’ sɔ mun yɛle anzi mun. Nán Ɲanmiɛn yɛ ɔ sunmannin be ɔ. Kusu b’a baman asiɛ’n su kɛ bé yó sran’m be ye. Be bɔbɔ be kacili be wun sran naan be nin sran’m b’a tran. “Be yacili be lika’n” m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n, bla nglanman kpa’m be kunndɛlɛ’n ti. Like nga ti yɛ be flɛ be mmusu’n yɛ ɔ o lɛ.—Zid 6.

Mmusu sɔ mɔ be jasoli Ɲanmiɛn wun’n, be ngwlɛlɛ nin be wunmiɛn’n tra sran’m be liɛ’n lele. Be klun akunndan’n ti tɛ. Be wa sacili asiɛ’n. Like nga Ɲanmiɛn w’a manman be atin kɛ be yo’n, be fa wue kekle yoli i sran kwlaa ɲrun. B’a yoman kɛ kodiawie mɔ kɛ ɔ́ kɔ́ sran kunlɛ’n ɔ fia mɔ be kwlá wunmɛn i sin atin’n sa.

Be nin bla’m be lali naan b’a wu sran jajraajra mun. ‘I blɛ sɔ nun’n, nn sran jajraajra’m be o mɛn’n nun. Be cɛli lɛ kpa bɔ naan b’a wie. Ɲanmiɛn i mma yasua mun nin sran’m be wa bla mɔ be jali’n be mma mun ɔn. Be yɛ be dunman fuli lalafuɛ nun’n niɔn.’ (Bo Bolɛ 6:4) Sran jajraajra sɔ mun, nanwlɛ, be yo sro. Lalafuɛ ndɛ wie’m be nun’n, be kan sran wie mɔ sa kekleekle mɔ be yoli’n ti’n, be dunman’n fuli’n be ndɛ. Atrɛkpa’n, sran jajraajra sɔ mɔ Nowe blɛ su’n be trannin asiɛ’n su’n, be ndɛ yɛ be kan ɔn.

Sran kpa’m be afɛ’n

Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan: ‘Sran’m be klunwi’n kɔ i ɲrun cɛn’n kwlaa. Kɛ aliɛ’n cɛ́n m’ɔ́ sán’n, nn be klun akunndan’n yó tɛ kɔ́ i ɲrun. Sa kekleekle mun yɛ sran’m be yo ɔ. Asiɛ su sran’m be kwlakwla b’a wie saci kpan.’ Kɛ nga e fa kɛnngɛn i lɛ’n, Nowe blɛ sufuɛ’m be timan kpa mlɔnmlɔn.—Bo Bolɛ 6:5, 11, 12.

I sɔ sran’m be afiɛn yɛ Nowe trannin ɔn. Sanngɛ ‘Nowe ti sran kpa. Ɔ nin Ɲanmiɛn be nuan sɛ.’ (Bo Bolɛ 6:9, 10) Sanngɛ kusu’n, e si kɛ ɔ wunnin i ɲrun kpa. Afin sran kpa nin sran tɛ be faman sin gbo kunngba nun. Lɔtu kusu m’ɔ ti sran kpa’n, ɔ trannin tete sa yofuɛ’m be afiɛn Sodɔmu klɔ’n su. Kɛ ɔ́ yó sɔ nn nzue dan’n w’a tɔ. ‘Sa tɛtɛ nga sran’m be yo’n yo i ya. Cɛn kwlaa ɔ ti sa tɛtɛ nga be yo’n, yɛ ɔ wun i. Sran kpa m’ɔ ti’n ti, ɔ maan i awlɛn’n kpɛli i klun.’ (2 Piɛr 2:7, 8) Nowe kusu’n, kɛ ɔ wun sa nga sran’m be yo’n, kɛ ɔ yoli i sɔ wie ɔ.

?Kɛ amun ti sa kekleekle nga sran’m be yo mɔ be kɛn i ndɛ televiziɔn nin aladio nun’n, kpɛkun kɛ amun wun amun mantanfuɛ mɔ be tiatia Ɲanmiɛn mmla’n su’n be aeliɛ’n, ɔ yo amun ya wie? Sɛ ɔ yo amun ya’n, ɔ maan amun wun i wlɛ kɛ Nowe fɛli sakpa. Sanngɛ i afɛ’n liɛ’n trali su afin kɛ be wuli i’n, ɔ trannin sran tɛ’m be afiɛn lele naan w’a ɲan afuɛ 600. Kɛ ɔ yoli sɔ’n yɛ nzue dan’n tɔli ɔ. Kɛ e bu i akunndan’n, e si kɛ cɛn kwlaa Nowe usɛ i wun kɛ: ‘?Cɛn onin ko yɛ é fíte nun ɔn?’—Bo Bolɛ 7:6.

Nowe w’a yoman kɛ i blɛ sufuɛ’m be sa

‘Nowe tu i klun su Ɲanmiɛn.’ (Bo Bolɛ 6:9, 10) Ɔ maan, kɛ i blɛ sufuɛ’m be niɛn i ajalɛ’n, ɔ bo be nuan sanngɛ Ɲanmiɛn bu i sran kpa. E si kɛ, kɛ Nowe o lɛ’n, sran’m be nzuɛn’n timɛn i nzuɛn. Sɛ bé yíyi be ɲin su o annzɛ bé yó like uflɛ m’ɔ timan Ɲanmiɛn liɛ su o, ɔ nin be sanman nun. Ɔ maan, kɛ e niɛn sa, e si kɛ kɛ ɔ wa boli mmeli’n i bobolɛ’n bo’n, be yoli i wanzo.

Nowe bɔbɔ si kɛ sran’m bé klé i yalɛ. Afin ɔ lafi Ɲanmiɛn su tankaan’n ti ɔ kɛn i ndɛ kle i wiengu mun. Biblu’n waan ‘ɔ boli sa nga be yo ɔ ɔ ti su’n i ndolo’n.’ (2 Piɛr 2:5) Nowe i nannan suan Enɔki. Ɔ ti sran kpa. Ɔ seli sran’m be kɛ Ɲanmiɛn wá fá sa tɛ yofuɛ’m be sa nga be yoli’n i nuan like mán be. I sɔ’n ti’n, i kpɔfuɛ’m be kleli i yalɛ kpa. Sanngɛ Ɲanmiɛn niɛnnin i su naan b’a kunmɛn i. (Bo Bolɛ 5:18, 21-24; Ebre Mun 11:5; 12:1; Zid 14, 15) Nowe kusu, ɔ fata kɛ ɔ yo yakpafuɛ yɛ ɔ lafi su kɛ Zoova kwla niɛn i su. Afin Satan nin i mmusu’m be o lɛ. Sran jajraajra’m be kusu be o lɛ. Kpɛkun i blɛ sufuɛ mɔ be bumɛn i ndɛ mɔ be kle i yalɛ’n be o lɛ wie.

Be nga be ɲin yiman Ɲanmiɛn’n be su yaciman Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be yalɛ klelɛ le. Sran’m be kpɔli Zezi bɔbɔ, yɛ i sɔnnzɔnfuɛ mɔ be fɛli i atin’n su’n, be kpɔli be wie. (Matie 10:22; Zan 15:18) Nowe si kɛ, sɛ Ɲanmiɛn klun jɔ i wun’n ɔ flunman tra kɛ be nga be kloman Ɲanmiɛn’n, ɔ nin be be nuan sɛ. Ɔ maan, kannzɛ w’a yoman sran’m be fɛ’n, sanngɛ ɔ miɛnnin i ɲin suli Ɲanmiɛn. I sɔ’n ti’n, i wun yoli Ɲanmiɛn fɛ.

Nowe yoli akunndanfuɛ

Kɛ nga e fa yiyili nun lɛ’n, Nowe kannin Ɲanmiɛn ndɛ kleli i wiengu mun yakpa su. ?Sanngɛ, be fɛli i ndɛ’n su? Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan kɛ nzue dan’n i tɔlɛ’n ɔ ka kaan ɔ́ jú’n, sran’m ‘be di like, be nɔn nzan, be ja bla nin bian lele fa ju cɛn nga Nowe wluli mmeli nun’n. B’a buman like fi akunndan lele nzue dan’n ɔ w’a fa be kwlaa ɔli.’ Ɔ maan, kannzɛ Nowe kannin sa ng’ɔ́ wá jú’n i ndɛ kleli be’n, sanngɛ b’a niɛnmɛn i lɔ.—Matie 24:38, 39.

Zezi seli kɛ like kunngba’n yɛ sran’m bé yó i e blɛ liɛ’n nun ɔn. Yɛle kɛ, sa sroesroe nga Zoova wá yó ka naan asiɛ’n w’a kaci mɛn klanman’n, e bo i ndolo mɛn wunmuan’n nun i afuɛ tra 100 yɛ. Kannzɛ sran wie’m be fa su’n, sanngɛ sran kpanngban kpa be buman ndɛ sɔ’n i akunndan mlɔnmlɔn. Anannganman su nzue ng’ɔ tɔli’n i ndɛ’n, “be kloman kɛ” be fa tu be wun fɔ nun.—2 Piɛr 3:5, 13.

Nowe liɛ’n, ɔ yoli akunndanfuɛ. Yɛle kɛ, ɔ fali Zoova ndɛ’n su ɔ maan ɔ ɲɛnnin i ti. Akoto Pɔlu seli kɛ: ‘Ɲanmiɛn su mɔ Nowe lafi’n ti, kɛ ɔ boli like nga be nian wunmɛn i le’n su kleli i’n, ɔ boboli mmeli kun ɔ fa deli i osufuɛ mun srolɛ m’ɔ sro i’n ti. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, ɔ buli mɛnfuɛ’m be fɔ, yɛ ɔ yoli sran kpa i su m’ɔ lafi’n ti.’—Ebre Mun 11:7.

Maan e yo kɛ Nowe sa

Mmeli nga Nowe boboli’n i tɛtrɛ’n ti kɛ banɔn towlɛ sa. Alie nga sran’m b’a bobo i lele’n, i nun dan kpafuɛ bɔbɔ’n, Nowe liɛ’n i tɛnndɛn’n trɛ i mɛtri 30. Kpɛkun i klun lɔ ti etazi nsan. Kannzɛ Nowe mmeli’n timan kɛ andɛ blɔfuɛ’m be mmeli’n liɛ’n sa’n, sanngɛ i bobolɛ w’a yoman blɛblɛ. Ɔ fali gudrɔn kɛnnin i klun nin i sin’n. Ɔ dili afuɛ 50 tra su naan Nowe w’a gua junman’n i bo.—Bo Bolɛ 6:14-16.

Sanngɛ nán mmeli ngunmin yɛ ɔ fata kɛ Nowe bobo ɔ. Ɔ fata kɛ ɔ ko kunndɛ afuɛ kun aliɛ i awlofuɛ mun nin i nnɛn’m be ti. Kpɛkun ɔ fata kɛ ɔ yia nnɛn’m be kwlakwla naan be wlu mmeli’n nun i sin naan nzue’n w’a tɔ. Sanngɛ ‘Nowe niannin ndɛ nga Anannganman fa sieli i ɲrun’n i kwlaa su yoli.’ Nanwlɛ, kɛ ɔ wieli i kwlaa sɔ’n yo mɔ Zoova ɲinnin be su anuan’n, i klun jɔli dan!—Bo Bolɛ 6:19-21; 7:5, 16.

I sin’n, nzue dan’n tɔli. Ɔ tɔli lele dili cɛn ablanan. Nowe nin i awlofuɛ mun, ɔ nin nnɛn mun be kali mmeli nun lele afuɛ nuan kun naan nzue’n w’a kan ase naan b’a fite. (Bo Bolɛ 7:11, 12; 8:13-16) Bé fíte ɔ, sa tɛ yofuɛ’m be kwlaa b’a wie nunnun.

Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan Ɲanmiɛn yoli sa sɔ’n ‘fa kle kɛ kɛ e liɛ’n ɔ́ wá yó sɔ ɔ.’ Yɛle kɛ ‘ɔ seli ekun kɛ maan be sie ɲanmiɛn su lɔ’n nin asiɛ nga be o lɛ andɛ’n, be lɛ maan sin di be. Bé síe be lɛ lele fá jú cɛn nga bé bú sran nga be sroman Ɲanmiɛn’n be fɔ mɔ bé sáci be’n.’ Sanngɛ maan e lafi su kɛ ‘e Min’n kwla de be nga be sro i mɔ sa tɔ be su’n.’ Ɔ maan, kɛ ɔ fa yoli Nowe blɛ su sa’n, sran wie’m bé fíte nun.—2 Piɛr 2:5, 6, 9; 3:7.

Nowe ti sran m’ɔ sroli Ɲanmiɛn sakpa ɔ. Ɔ trannin klunwifuɛ’m be afiɛn sanngɛ ɔ yoli sran kpa. Ɔ si kɛ i aeliɛ kpa’n ti’n, sran’m bé klé i yalɛ, bé kpɔ́ i. Sanngɛ yakpa su, ɔ nantili klanman. Ndɛ kwlaa nga Ɲanmiɛn fa sieli i ɲrun’n, ɔ nian su yoli. Maan e kusu e yo kɛ Nowe sa. I liɛ’n, e wun yó Ɲanmiɛn fɛ. Ɔ maan, asiɛ m’ɔ ka kaan ɔ́ káci mɛn klanman’n, é trán su wie.—Jue Mun 37:9, 10.

[Ja ngua lɛ ndɛ’n]

[Ndɛ kwle, bue 5]

Sa kekleekle mɔ sran jajraajra’m be yoli i Nowe blɛ su’n yɛ be kan be ndɛ lalafuɛ ndɛ wie’m be nun’n niɔn.

[Foto cifuɛ mun, bue 5]

Alinari/Art Resource, NY

[Foto, bue 7]

Sɛ e lafi Ɲanmiɛn su kɛ Nowe sa’n, e wun yó Ɲanmiɛn fɛ wie.