An ta amun mma mun naan be klo Zoova
‘Ba yasua nga sran kun wu be i gbanflɛn nun’n be ti kɛ cua mɔ be o safuɲrɛn’n i sa nun’n sa.’—JUE MUN 127:4.
1, 2. ?Ngue ti yɛ ba’m be ti kɛ ‘cua mɔ be o safuɲrɛn’n i sa nun’n sa’ ɔ?
KƐ KONIƐN difuɛ’n wá tó i cua’n, ɔ buɛbuɛ i wun. Yɛle kɛ, ɔ trɛ i cua’n nun kpa, ɔ jran kpa yɛ ɔ kpliman. Ɔ nian like’n i siin, kpɛkun fia w’a to! ?Ɔ́ ɲán like sɔ’n? Sɛ ɔ́ ɲɛ́n i’n, ɔ fata kɛ i bɔbɔ’n si cua’n i to. Kusu’n, maan aunmuan yo fɛfɛ yɛ maan cua’n yo kpa wie.
2 Famiɛn Salomɔn waan ba’m be ti kɛ ‘cua mɔ be o safuɲrɛn’n i sa nun’n sa.’ (Jue Mun 127:4) ?Yɛle kɛ sɛ? Kɛ koniɛn difuɛ’n kɔ́ blo’n, ɔ faman cua siemɛn i pata nun naan be ka nun. Ɔ maan, kɛ ɔ wun like’n, ɔ sisimɛn i bo, ɔ to i ndɛndɛ. Kɛ ba’m be ti sɔ ɔ. Be su kaman awlo’n nun sa trilili. Cɛn kun be kó bó be awlo liɛ. Ɔ maan, sɛ siɛ nin niɛn’m be kunndɛ kɛ be mma’m be klo Zoova’n, ɔ fataman kɛ be sisi be bo. Ɔ fata kɛ be fa Zoova i ndɛ’n kle be ndɛ nun. (Matie 19:5) ?Kɛ ba’m be kpaci be si nin be nin’n, bé kwlá kló Zoova naan b’a su i titi? Sɛ bé yó sɔ’n, ɔ fin wafa nga be tali be’n, ɔ nin lika nga i nun yɛ be tali be’n. Sanngɛ, ɔ fin ba’m be bɔbɔ wie. Amun e yiyi nun e nian. Nga é dún mmua fá e ɲin síe su’n yɛle kɛ, maan siɛ nin niɛn’m be si ba ta.
M’ɔ si ba ta’n, ɔ kle ajalɛ kpa
3. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ siɛ nin niɛn’m be bɔbɔ be nanti ndɛ nga be kan’n su ɔ?
3 Zezi w’a yoman like i nuan bui su. I lɛ nun’n, ɔ kleli siɛ nin niɛn’m be ajalɛ kpa. (Zan 13:15) Kusu’n, Farizifuɛ mɔ be ‘kan ndɛ’ mɔ be bɔbɔ be ‘faman su’n,’ ɔ buli be fɔ. (Matie 23:3) Like nga be yo i be nuan bui su’n, ɔ ti kɛ ta m’ɔ leman ɲanman naan b’a fa to cua’n sa. Ndɛ sɔ’n ka ngbɛn. I sɔ’n ti’n, sɛ siɛ nin niɛn’m be waan bé yó naan be mma’m be klo Zoova’n, ɔ fata kɛ ndɛ nga be kan’n, be bɔbɔ be nanti su.—1 Zan 3:18.
4. ?Kosan benin yɛ ɔ fata kɛ siɛ nin niɛn’m be fa usa be wun ɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ fata kɛ be fa usa be wun ɔn?
4 ?Ngue ti yɛ ajalɛ nga siɛ nin niɛn’m be kle’n ti cinnjin ɔn? Kɛ e nian Zezi i ajalɛ’n su’n, yɛ e klo Zoova ɔ. Bakanngan’m be liɛ’n, ajalɛ nga be si nin be nin’m be kle be’n yɛ maan be kwla klo Zoova ɔ. Kɛ bakanngan’m be o lɛ’n, sɛ be nin sran kpa be nanti’n, be niɛn i nzuɛn kpa’n su. Sɛ sran’n ti tɛ kusu’n, be niɛn i “nzuɛn tɛ’n” su. (1 Korɛntfuɛ Mun 15:33) Kɛ be ko ɲan afuɛ wie lɛ’n, be nian ninnge kwlaa nga be wun i’n su be yo. I lɛ nun’n, be si nin i nin’m be ajalɛ’n yɛ be nian su ɔ. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ siɛ nin niɛn’m be usa be wun kɛ: ‘?Ngue yɛ n kle min wa’n niɔn? ?N kle i ajalɛ kpa naan w’a nian su? ?Ajalɛ benin yɛ ninnge cinnjin kɛ Ɲanmiɛn srɛlɛ nin Biblu’n nun like suanlɛ sa’n be nun’n, n kle min wa’n niɔn?’
M’ɔ si ba ta’n, ɔ nin i mma’m be srɛ Ɲanmiɛn
5. ?Wafa sɛ yɛ kɛ siɛ nin niɛn’m be nin ba’m be srɛ Ɲanmiɛn’n, i sɔ’n uka ba mun ɔn?
5 Kɛ amun nin amun mma’m bé srɛ́ Ɲanmiɛn’n, ndɛ nga amún kán’n, ɔ maan bé sí Zoova. Kɛ amun nin ba’m bé wá dí like mɔ amun la Ɲanmiɛn i ase’n, bé wún i wlɛ kɛ Zoova yɛ ɔ man e like ng’ɔ ju e’n niɔn. Kɛ amun nin bé wá súan Biblu’n nun like kusu mɔ amun srɛ Ɲanmiɛn’n, bé wún i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn yɛ ɔ kle e like ɔ. I sɔ mɔ ba’m be wun i wlɛ’n, ɔ ti like kpa dan.—Zak 1:17.
6. ?Wafa sɛ yɛ siɛ nin niɛn’m be kwla uka be mma mun naan b’a wun i wlɛ kɛ Zoova nian be lika be tinuntinun ɔn?
6 Kɛ blɛ uflɛ nun amun nin amun awlo’n bé srɛ́ Ɲanmiɛn mɔ an kan amun bɔbɔ nin amun mma’m be ndɛ kle Zoova’n, i sɔ’n uka ba’m be wie dan kpa. Yɛle kɛ, ɔ́ yó be kɛ Zoova ti awlo’n i nunfuɛ wie naan ɔ nian be tinuntinun be lika. (Efɛzfuɛ Mun 6:18; 1 Piɛr 5:6, 7) Siɛ kun seli kɛ: “E wa bla’n i bakan nun’n, e nin i e srɛli Ɲanmiɛn titi. Kɛ ɔ́ ɲín’n, e kannin sran ng’ɔ nin be nanti’n, ɔ nin sa uflɛ wlali e srɛlɛ’n nun cɛn kwlaa. Lele m’ɔ́ fá já bian m’ɔ́ kɔ́ i wun bo’n, e nin i y’a yaciman srɛlɛ cɛn kun sa le.” ?Amun kusu’n, amun nin amun mma’m be srɛ Ɲanmiɛn cɛn kwlaa? ?Amun uka be maan be fa Zoova yo be janvuɛ? ?Amun uka be maan be wun i wlɛ kɛ nán ninnge kɛ aliɛ nin tralɛ sa’n, ɔ nin i sulɛ’n nun ninnge ngunmin yɛ ɔ fa man be naan sanngɛ be ndɛ lo i wie?—Filipfuɛ Mun 4:6, 7.
7. ?Sɛ siɛ nin niɛn’m be waan bé fá be mma’m be ndɛ wla be srɛlɛ nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ be si ɔ?
7 Sɛ siɛ nin niɛn’m be waan bé fá be mma’m be ndɛ wlá be srɛlɛ nun’n, ɔ fata kɛ be si sa ng’ɔ o ba’m be su’n. Siɛ kun m’ɔ le ba bla nɲɔn’n seli kɛ: “Le mɔcuɛ nuan kwlaa’n, n usa min wun kɛ: ‘?Sa benin yɛ ɔ tɔli min mma’m be su ɔ? ?Sa benin yɛ ɔ juli m’ɔ yoli be ye ɔ?’” ?Siɛ nin niɛn mun, amun usa amun wun kosan kɛ ngalɛ sa mun wie? ?Kɛ amun wun be wlɛ mɔ amun nin ba’m be srɛ́’n, amun bo su? Sɛ amun yo sɔ’n, ba’m bé wún i wlɛ kɛ nán yalɛ ngunmin yɛ be nin Zoova mɔ be srɛ i ɔ ti’n, be kwla koko ɔ. Sanngɛ, bé kló i wie. —Jue Mun 65:3.
M’ɔ si ba ta’n, ɔ yo maan ba’m be klo Biblu’n nun like suanlɛ
8. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ be uka ba mun naan b’a klo Biblu’n nun like suanlɛ ɔ?
8 ?Wafa sɛ yɛ wafa nga siɛ annzɛ niɛn’m be suan Biblu’n nun like’n, ɔ kwla yo maan be mma’m be fa be wun mantan Zoova ɔ? Sɛ sran nɲɔn be waan bé nánti likawlɛ titi’n, nán ijɔlɛ ngunmin yɛ ɔ fata kɛ be ijɔ. Sanngɛ, ɔ fata kɛ be fa be su sie be wiengu nuan bo. Zoova kusu’n, ɔ fata kɛ e sie e su i nuan bo wie. Yɛle kɛ, e fa Biblu’n i akua nga ‘sran kpa nanwlɛfuɛ’n’ yi be mun e suan Biblu’n nun like. (Matie 24:45-47; Nyanndra Mun 4:1, 2) I sɔ’n ti’n, sɛ siɛ nin niɛn’m be waan bé úka be mma mun naan be klo Zoova kpa’n, ɔ fata kɛ be yo naan ba’m be klo Biblu’n nun like suanlɛ.
9. ?Wafa sɛ yɛ ba’m be kwla klo Biblu’n nun like suanlɛ ɔ?
9 ?Wafa sɛ yɛ ba’m be kwla klo Biblu’n nun like suanlɛ ɔ? É kán flán nun kɛ, saan siɛ nin niɛn’m bé klé ajalɛ kpa i sɔ yolɛ’n nun. ?Siɛ nin niɛn mun, amun kle amun mma mun kɛ amun bɔbɔ an klo Biblu’n nun like suanlɛ? E si kɛ ba’m be ti’n, amun di junman kekle kpa. Ɔ maan, kɛ ɔ ko yo naan amun a ɲan blɛ b’a suan Biblu’n nun like’n, ɔ timan pɔpɔ. Sanngɛ, amun usa amun wun kɛ: ‘?Min mma’m be wun kɛ cɛn kwlaa n ti televiziɔn ɲrun?’ ?Sɛ ɔ ti sɔ’n, ngue ti yɛ amun fɛmɛn i sɔ blɛ liɛ’n wie suanman Biblu’n nun like naan amun mma’m b’a nian su ɔ?
10, 11. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ be kle ba’m be Biblu’n nun like titi awlo lɔ ɔ?
10 Wafa nga siɛ nin niɛn’m be kwla yo ekun naan be mma’m b’a sie be su Zoova i nuan bo’n yɛle kɛ, maan be kle be Biblu’n nun like titi. (Ezai 30:21) Sran wie’m be kwla se kɛ: ‘?Sɛ siɛ nin niɛn’m be nin be mma’m be kɔ asɔnun aɲia’m be bo titi’n, Biblu’n nun like suanlɛ liɛ ekun tre?’ Like nga ti yɛ ɔ fata kɛ be yo sɔ’n, ɔ sɔnnin. Nán e wla fi su kɛ junman nga Zoova fa mannin siɛ nin niɛn mun’n, yɛle kɛ be kle be mma’m be like i liɛ’n su. (Nyanndra Mun 1:8; Efɛzfuɛ Mun 6:4) Sɛ be kle ba’m be Biblu’n nun like awlo lɔ’n, ba’m bé wún i wlɛ kɛ nán aɲia’m be bo lɔ ngunmin yɛ be su Ɲanmiɛn ɔn. Naan sanngɛ, be su i awlo lɔ wie.—Mmla’n 6:6-9.
11 Kɛ be kle ba’m be Biblu’n nun like’n, i sɔ’n uka siɛ nin niɛn mun maan be si be mma’m be klun akunndan. I lɛ nun’n, be kwla fa Biblu’n nun ndɛ’m be kpɔlɛ bolɛ fluwa’n.a Fluwa’n i ndɛ tre kwlaa nun’n, amun usa ba mun naan be kan be klun ndɛ. Sɛ amun nin be kanngan Biblu’n nun ndɛ mma nga be o fluwa’n nun naan amun koko be su yalɛ’n, i sɔ’n kwla uka be naan b’a wun “sa ng’ɔ ti kpa’n nin tɛ’n be ngbaciɛ.”—Ebre Mun 5:14.
12. ?Wafa sɛ yɛ siɛ nin niɛn’m be kwla yo naan be awlo lɔ Biblu’n nun like suanlɛ’n, ɔ nin i w’a fata ɔ? ?I lɛ nun’n, ajalɛ benin yɛ amun wunnin kɛ ɔ ti kpa ɔ?
12 Kɛ amun mma’m bé ɲín’n, amun nian su kle be like. Ba bla wie mɔ be srɛli be si nin be nin be atin kɛ bé kɔ́ be suklu lɔ balo bo’n, amun nian wafa nga be ukali be naan b’a wun i wlɛ kɛ balo sɔ’n i bo kɔlɛ’n timan kpa’n. Siɛ’n waan: “E seli e mma’m be kɛ e tili. Sanngɛ, é wá fa ajalɛ kun. Yɛle kɛ, like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ nun’n, be yɛ bé káci siɛ nin niɛn’n niɔn. Naan e liɛ’n, é káci be wa. Ɔ maan, be nian Biblu’n i akua’m be nun naan be kle e suklu lɔ balo bo kɔlɛ’n i su ajalɛ nga e kwla fa’n.” ?I sɔ’n i bo guali sɛ? Siɛ’n waan: “Wafa nga ba’m be fali Biblu’n i akua mun yiyili nun kleli e kɛ ɔ fataman kɛ e wɔ balo’n i bo’n, ɔ boli e nuan. Like ng’ɔ boli e nuan ekun’n yɛle kɛ, be kleli e like kpa uflɛ mɔ e kwla fa blɛ sɔ’n e yo’n. Ajalɛ sɔ mɔ e fali’n, ɔ ukali e maan e wunnin ba’m be klun akunndan’n i wlɛ.” Nanwlɛ, kɛ ɔ ko yo naan siɛ nin niɛn’m b’a wun awlo’n nun ndɛ’m be wlɛ naan b’a fa Biblu’n b’a wun be trawlɛ’n, ɔ timan pɔpɔ. Sanngɛ, kɛ be mian be ɲin be yo’n, be ɲan su mmlusuɛ dan.—Nyanndra Mun 23:15.
Amun yo naan awlo’n nun tranlɛ yo fɛ
13, 14. (a) ?Wafa sɛ yɛ siɛ nin niɛn’m be kwla yo naan fɔun w’a tran be awlo lɔ ɔ? (b) ?Kɛ siɛ nin niɛn’m be lo be mma’m be ngasi mɔ be kpata be’n, i bo’n gua sɛ?
13 Kɛ lika’n ti fɔun, yɛ sɛ koniɛn difuɛ’n to i cua’n ɔ kwla ɲan nnɛn’n niɔn. Sɛ é kwlá sé’n, kɛ ba’m be ti sɔ ɔ. Yɛle kɛ, sɛ awlo lɔ ti fɔun, Zoova klolɛ’n su yoman kekle be sa nun. Zaki seli kɛ: ‘Be nga be siesie afiɛn’n, be ti kɛ fie difuɛ sa. Sɛ alaje o lɛ naan be lua like’n, like nga be ɲɛn i nun’n yɛle sa i nuan su yolɛ’n.’ (Zak 3:18) ?Wafa sɛ yɛ siɛ nin niɛn’m be kwla yo naan fɔun w’a tran be awlo lɔ ɔ? Ɔ fata kɛ be bɔbɔ be afiɛn’n sɛ kpa. Yasua ng’ɔ nin i yi be klo be wun mɔ be ɲin yi be wiengu’n, ɔ ti kpa. Ɔ ti kpa afin, sɛ be kle be mma’m be kɛ be klo Zoova nin sran naan be bu sran sran’n, ba’m bé nánti su. (Galasifuɛ Mun 6:7; Efɛzfuɛ Mun 5:33) Kɛ sran klolɛ nin sran’n i sran bulɛ o lɛ’n, alaje’n tran lɛ. Kɛ yasua kun nin i yi be tran fɔun’n, be kwla siesie ndɛ ng’ɔ tɔ awlo’n nun’n.
14 Ɔ leman awlo kun mɔ ndɛnngan tɔman nun ɔn. Wie liɛ’n, siɛ nin niɛn’m be nin be mma’m be tranlɛ nun’n, be bɔbɔ be yoman sa nga Ɲanmiɛn wawɛ’n maan sran yo’n. (Galasifuɛ Mun 5:22, 23) ?Kɛ siɛ nin niɛn’m be fɔn sɔ’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ be yo ɔ? ?Sɛ be kpata be mma mun’n, nn b’a guaman be ɲin ase? Amun e fa Pɔlu i ndɛ e nian. Pɔlu ukali sran kpanngban kpa naan b’a si Ɲanmiɛn. Ɔ maan, ɔ kacili kɛ sran sɔ’m be si sa. (1 Korɛntfuɛ Mun 4:15) Sanngɛ, ɔ dili i nanwlɛ kɛ i bɔbɔ fɔn. (Rɔmfuɛ Mun 7:21-25) I sɔ mɔ Pɔlu yoli’n, i ɲin w’a guaman ase. I li bɔɔ, i wun ase kanlɛ nin i nanwlɛ dilɛ sɔ’n ti’n, e ɲin yi i dan. Kannzɛ Pɔlu fɔnnin’n, sanngɛ i klun w’a titimɛn i. Ɔ seli Korɛnti lɔ Klistfuɛ mun kɛ: ‘Kɛ n nian like nga Klist yo’n su n yo’n, amun kusu an nian nga n yo’n su, an yo.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 11:1) Siɛ nin niɛn mun, sɛ amun lo ba’m be ngasi naan amun kpata be’n, be su fa sieman be klun.
15, 16. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ siɛ nin niɛn’m be kle be mma mun kɛ be klo be niaan Klistfuɛ mun ɔn? ?Wafa sɛ yɛ be kwla yo i sɔ liɛ’n niɔn?
15 ?Ngue ekun yɛ siɛ nin niɛn’m be kwla yo naan awlo lɔ tranlɛ w’a yo fɛ naan be mma’m b’a klo Zoova ɔ? Akoto Zan seli kɛ: ‘Sɛ sran kun se kɛ ɔ klo Ɲanmiɛn sanngɛ ɔ kpɔ i niaan’n, nn ato yɛ ɔ bua ɔ. ?Afin sɛ ɔ klomɛn i niaan’n m’ɔ wun i’n, ɔ́ yó sɛ yɛ ɔ́ kwlá kló Ɲanmiɛn m’ɔ wunmɛn i’n niɔn?’ (1 Zan 4:20, 21) Kɛ amun kle amun mma mun kɛ be klo be niaan Klistfuɛ mun’n, nn Ɲanmiɛn yɛ amun su kle be kɛ be klo i. I sɔ’n ti’n, siɛ nin niɛn mun, amun usa amun wun kosan yɛ’n: ‘?N kan aniaan’m be wun ndɛ tɛ annzɛ be wun ndɛ kpa?’ Sɛ amun waan bé wún i wlɛ’n, amun sie amun su kpa be tie aɲia nin aniaan’m be wun ndɛ nga amun mma’m be kan’n. Amún wún kɛ ndɛ nga amun kan’n yɛ ɔ fite be nuan wie ɔ.
16 ?Ngue yɛ siɛ nin niɛn’m be kwla yo naan be mma’m b’a klo be niaan Klistfuɛ mun ɔn? Be flɛ siɛ kun kɛ Piɛli, yɛ ɔ le ba yasua nɲɔn. I waan: “E mma’m be bakan nun’n, e flɛ aniaan nga be ɲin w’a ti Ɲanmiɛn sulɛ nun’n e awlo lɔ titi. E nin be e bo nzɛmunlɛ. E klo i sɔ yolɛ kpa. Ɔ maan kɛ ba’m bé ɲín’n, be nin sran mɔ be klo Zoova’n yɛ be nanti ɔ. Siɛn’n, be wun i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn sulɛ’n yo fɛ.” Be flɛ siɛ kun ekun kɛ Denisi. I liɛ’n, ɔ le ba bla nnun. Ɔ seli kɛ: “E wlali e mma’m be fanngan kɛ be tra atin bofuɛ nga be ti kpɛnngbɛn’n, be janvuɛ. Kɛ e kusu e ɲɛn i wun alaje’n, e sike akpasua sunianfuɛ nin nvle sunianfuɛ nin be yi mun.” ?Siɛ nin niɛn mun, ngue ti yɛ amun yoman naan amun mma mun b’a wun i wlɛ kɛ aniaan’m be ti amun awlofuɛ wie ɔ?—Mark 10:29, 30.
Ba’m be trɔ liɛ’n
17. ?Ajalɛ benin yɛ wie liɛ’n, ba’m be fa ɔ?
17 Amun e fa koniɛn difuɛ’n i su sunnzun ase ekun e nian. Kannzɛ bɔbɔ ɔ si cua’n i to kpa naan sanngɛ cua’n ti klɛ’n, ɔ́ tó fúan like’n. Sɛ é kwlá sé’n, kɛ ba’m be ti sɔ ɔ. Ɔ maan, ɔ fata kɛ siɛ nin niɛn’m be mian be ɲin be tinngɛ be. Sanngɛ i agualiɛ su’n, sɛ ba’m bé fá mɛn’n nun ayeliɛ su o, sɛ bé ló be wun mán Zoova naan ɔ bo be ‘ɲrun atin’ o, ɔ ti be bɔbɔ be trɔ.—Nyanndra Mun 3:5, 6; Rɔmfuɛ Mun 12:2.
18. ?Ajalɛ nga ba’m be fa’n, ɔ kwla yo sran uflɛ’m be sɛ?
18 Ɔ ti cinnjin kpa kɛ siɛ nin niɛn’m be ‘ta be mma’m be kpa e Min’n liɛ’n su, yɛ be tu be fɔ.’ Sanngɛ sɛ cɛn wie lele ba’n yó kpa o, sɛ ɔ́ yó tɛ o, ɔ o ba’n bɔbɔ sa nun. (Efɛzfuɛ Mun 6:4) I sɔ’n ti’n, ba mun, amun usa amun wun kosan yɛ’n: ‘?Wafa nga min si nin min nin be ta min klolɛ su’n, n nanti su?’ Sɛ amun nanti su’n, amún yó kpa. Amun si nin amun nin’m be klun jɔ́. Sanngɛ i cinnjin kpa’n yɛle kɛ, Zoova klun jɔ́ wie.—Nyanndra Mun 27:11.
[Ja ngua lɛ ndɛ’n]
a Zoova i Lalofuɛ mun yɛ be yili ɔ.
?Amun wla kwla kpɛn su?
• ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn srɛlɛ nin Biblu’n nun like suanlɛ nun’n, siɛ nin niɛn’m be kwla kle ajalɛ kpa ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ siɛ nin niɛn’m be kwla yo naan fɔun w’a tran awlo’n nun ɔn?
• ?Ajalɛ benin yɛ i falɛ’n o ba’m be bɔbɔ be sa nun ɔ? ?Ajalɛ nga ba’m be fa’n, ɔ kwla yo sran uflɛ’m be sɛ?
[Foto, bue 30]
?Amun suan Biblu’n nun like naan amun mma’m b’a nian su?
[Foto, bue 31]
Awlo ng’ɔ ti fɔun, i nunfuɛ’m be wun yo be fɛ.