Maan e fa ninnge nga Ɲanmiɛn man e’n e yo e awlɛn su like

1, 2. (a) ?Ninnge cinnjin nsan benin yɛ Zoova mannin e-ɔ? (b) ?Kosan benin mun yɛ é wá tɛ́ be su like suanlɛ nga nun-ɔn?

ZOOVA ti aɲanbeufuɛ dan. Nglo lɔ nin asiɛ’n su ninnge’n kwlaa be ti i liɛ. (1 Be Nyoliɛ 29:11, 12) Sanngɛ, Zoova yoman e awɛn. Ɔ man e ninnge kpanngban. Ɔ maan, e kwla fa e wun mɛntɛn i. I wie yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ’n, nin jasin fɛ bolɛ junman’n, ɔ nin ndɛ nanwlɛ m’ɔ o Biblu’n nun’n. I sɔ’n yo e fɛ dan. Sanngɛ, sɛ y’a nianman e wun kpa’n, ninnge sɔ’m be su yoman e cinnjin kun. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e bu be su akunndan titi naan e fa be yo e awlɛn su like. Afin Zezi seli kɛ: “Lika nga amun anwlɛn su ninnge’n wo lɛ’n, lɛ yɛ amun akunndan’n wo-ɔ.”—Lik 12:34.

² ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n, nin jasin fɛ bolɛ junman’n, nin ndɛ nanwlɛ m’ɔ o Biblu’n nun’n, be ti e awlɛn su like-ɔ? ?Ngue yɛ é yó naan y’a kle kɛ e si ye-ɔ? Like suanlɛ nga nun’n, é wá tɛ́ kosan sɔ’m be su. Kɛ é tɛ́ bé su’n, like nga é yó naan y’a kle kɛ ninnge sɔ’m be ti e awlɛn su like’n, maan e tinuntinun e bu i akunndan.

 3. ?Ngue yɛ aata difuɛ nga Zezi kɛnnin i ndɛ’n yoli naan w’a kwla to nɛnnglɛnman kun-ɔn? (An nian desɛn ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n.)

³ An kanngan Matie 13:45, 46 nun. Zezi kannin aata difuɛ kun i ndɛ. Aata difuɛ sɔ’n, ɔ kunndɛ nɛnnglɛnman naan ɔ́ yó be atɛ. Kɛ cɛn kun ɔ wunnin i kpakpafuɛ’n kun’n, ɔ ko yoli i sa nun ninnge’n kwlaa atɛ fa toli nɛnnglɛnman sɔ’n. Nanwlɛ, nɛnnglɛman sɔ’n yoli aata difuɛ’n i cinnjin dan.

 4. ?Sɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ ti e cinnjin’n, ngue yɛ é yó-ɔ?

⁴ ?Ngue yɛ aata difuɛ’n i wun ndɛ’n kle e-ɔ? Kɛ aata difuɛ’n wunnin nɛnnglɛman kpafuɛ’n, ɔ yoli i cinnjin. Ɲanmiɛn Sielɛ’n ti kɛ nɛnnglɛman kpakpa’n sa. Sɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ ti e cinnjin sɔ wie’n, é yó like kwlaa nga e kwla yo’n naan Ɲanmiɛn sie e. (An kanngan Mark 10:28-30 nun.) É wá kán sran nɲɔn mɔ be yoli sɔ’n be ndɛ.

 5. ?Ngue yɛ Zase kunndɛli kɛ ɔ́ yó naan Ɲanmiɛn sie i-ɔ?

⁵ Be flɛ bian kun kɛ Zase. Ɔ ti gua bo sika defuɛ. Sran’m be ndrunmun dilɛ ti’n, ɔ ti aɲanbeufuɛ. (Lik 19:1-9) Kɛ cɛn kun Zezi kán Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ’n, Zase sieli i su. Yɛ ndɛ’n yoli i fɛ dan. I sɔ’n ti, ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ káci i ayeliɛ naan Ɲanmiɛn sie i wie. Ɔ seli Zezi kɛ: “Nian, ń fá min ninnge’n i bue mán yalɛfuɛ mun, yɛ sran nga n dili i ndrunmun’n, ń yí i sika’n i wunsu kpɛ nnan mɛ́n i.” Zase yili sran ng’ɔ dili be ndrunmun’n, be sika’n mannin be. Kpɛkun, ɔ yacili ndrunmun dilɛ’n.

 6. (a) ?Ngue yɛ bla kun yacili i yolɛ-ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ yoli sɔ-ɔ?

⁶ Bla kun o lɛ’n, ɔ nin i wiengu bla be la. Yɛ ɔ ti yasua nga be kunndɛ be wiengu yasua’n, nin bla nga be kunndɛ be wiengu bla’n be anuannzɛ’n i su kpɛn. Kɛ ɔ suannin Biblu’n nun like’n, ɔ wunnin kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ti, sran’m be liɛ wá yó ye. I sɔ’n ti, ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ káci i nzuɛn’n naan Ɲanmiɛn sie i wie. (1 Korɛntfuɛ Mun 6:9, 10) Anuannzɛ m’ɔ ti i su kpɛn’n, ɔ jasoli nun. Kpɛkun, ɔ nin i wiengu bla b’a laman kun. Afuɛ 2009 nun’n, be yoli i batɛmun. Yɛ afuɛ ng’ɔ́ bɛ́ i sin’n, ɔ yoli titi atin bofuɛ. ?Ngue ti yɛ bla sɔ’n kwla wlɛli i nzuɛn tɛ’n i ase-ɔ? Yɛle kɛ, ɔ klo Zoova dan.—Mark 12:29, 30.

 7. ?Sɛ y’a nianman e wun su’n, sa benin yɛ ɔ kwla ju e su-ɔ?

⁷ E nun sunman e wlali nzuɛn tɛ wie’m be ase naan Ɲanmiɛn sie e. (Rɔmfuɛ Mun 12:2) Sanngɛ, e nin a ɲanman e ti mlɔnmlɔn. Sɛ y’a nianman e wun su’n, e ɲin kwla tran ninnge sɔ mɔ e wlali be ase’n, be su ekun. Ɔ maan, Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ su yoman e cinnjin kun. I wie yɛle kɛ, e ɲin kwla tran bla nin bian kunndɛlɛ’n, annzɛ aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n su. (Nyanndra Mun 4:23; Matie 5:27-29) Ɲanmiɛn kunndɛ kɛ i Sielɛ’n i ndɛ yo e cinnjin titi. I sɔ’n ti, ɔ mannin e like cinnjin kpa kun ekun.

 8. (a) ?Ngue ti yɛ Pɔlu seli kɛ e mɔ e le Ɲanmiɛn ‘ninnge kpakpa’n, e ti kɛ sɛ sa-ɔ’? (b) ?Wafa sɛ yɛ Pɔlu kleli kɛ ɔ fa jasin fɛ’n i bolɛ yo i awlɛn su like-ɔ?

⁸ Zezi seli kɛ e bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin’n naan e kle sran’m be like. (Matie 28:19, 20) Akoto Pɔlu seli kɛ e mɔ e le Ɲanmiɛn ninnge kpakpa mun’n, e ti kɛ sɛ sa. (2 Korɛntfuɛ Mun 4:7; 1 Timote 1:12) Kɛ mɔ e ti sa tɛ yofuɛ’n ti, e ti kɛ sɛ sa. Sanngɛ, jasin mɔ e bo’n, ɔ ti like kpa dan. Afin, be nga be tie mɔ be fa su’n, bé ɲán anannganman nguan. I sɔ’n ti, Pɔlu seli kɛ: “N yo i kwlaa sɔ’n jasin fɛ’n ti naan like kwlaa nga be nyɛn i jasin fɛ’n ti’n, n liɛ a tran nun wie.” (1 Korɛntfuɛ Mun 9:23) Pɔlu tuli i klun boli Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n. (An kanngan Rɔmfuɛ Mun 1:14, 15, ɔ nin 2 Timote 4:2 be nun.) Ɔ fa yoli i awlɛn su like. Ɔ maan, kannzɛ sran’m be kleli i yalɛ’n, w’a yacimɛn i bolɛ le. (1 Tɛsalonikfuɛ Mun 2:2) ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e fa jasin fɛ bolɛ’n e yo e awlɛn su like kɛ Pɔlu sa-ɔ?

 9. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e klo jasin fɛ’n i bolɛ-ɔ?

⁹ Wafa nga Pɔlu kleli kɛ ɔ klo jasin fɛ’n i bolɛ’n, i kun yɛle kɛ blɛ kwlaa ng’ɔ ɲɛn i wun atin’n, ɔ kan Ɲanmiɛn ndɛ’n kle sran mun. Like nga Pɔlu nin Klistfuɛ klikli’m be yoli’n, i wie yɛ e yo i andɛ-ɔ. Yɛle kɛ, e bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun, ɔ nin nzra nun. E bo i lika kwlaa nga sran’m be o lɛ’n. (Sa Nga Be Yoli’n 5:42; 20:20) E kunndɛ kɛ sran kpanngban be tie jasin fɛ’n. I sɔ’n ti, sɛ e le i wun alaje’n, maan e yo cɛn kunngun atin bofuɛ, annzɛ titi atin bofuɛ. Annzɛ kusu, e kwla suan aniɛn uflɛ. Yɛ e kwla ko bo jasin fɛ’n klɔ uflɛ su, annzɛ nvle uflɛ nun bɔbɔ.—Sa Nga Be Yoli’n 16:9, 10.

10. ?Jasin fɛ’n mɔ Irɛnin tuli i klun boli’n ti, mmlusuɛ benin yɛ ɔ ɲɛnnin i-ɔ?

¹⁰ Be flɛ Etazinin lɔ aniaan bla kun kɛ Irɛnin. Ɔ nin a jaman bian. Ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ bó jasin fɛ’n klé be nga be kan Risi aniɛn’n mɔ be trɛn i akpasua’n su lɔ’n. Afuɛ 1993 nun’n, jasin bofuɛ kɔe 20 yɛ be yo aɲia mun Risi aniɛn’n nun Niyɔki lɔ-ɔ. Afuɛ sɔ nun’n, Irɛnin ɔli be aɲia’m be bo wie. I afuɛ 20 m’ɔ́ sín’n, Irɛnin seli kɛ: “N nin a siman Risi aniɛn’n i kan kpa.” Sanngɛ, Zoova suannin Irɛnin nin jasin bofuɛ onga’m be bo. Ɔ maan andɛ’n, aniaan’m be yo aɲia mun Risi aniɛn’n nun asɔnun nsiɛn nun Niyɔki lɔ. Irɛnin kleli sran kpanngban be Biblu’n nun like. Be yoli be nun 15 be batɛmun. Be nun wie’m be di junman Betɛli lɔ. Wie’m be ti atin bofuɛ. Yɛ wie’m be ti asɔnun kpɛnngbɛn. Irɛnin waan: ‘Sɛ n klo kɛ ń yó like uflɛ’n, nn n yoli. Sanngɛ, aklunjuɛ nga jasin fɛ bolɛ’n ti’n n di’n, like fi kwlá tomɛn i.’ Nanwlɛ, Irɛnin fa jasin fɛ bolɛ junman’n yo i awlɛn su like.

11. ?Kɛ sran’m be kle e yalɛ mɔ e yaciman jasin fɛ’n i bolɛ’n, wafa sɛ yɛ i bo’n gua-ɔ?

¹¹ Sran’m be kleli akoto Pɔlu i yalɛ. Sanngɛ, w’a yaciman jasin fɛ’n i bolɛ. Sɛ jasin fɛ bolɛ junman’n ti e awlɛn su like’n, é nían Pɔlu i ayeliɛ’n su. (Sa Nga Be Yoli’n 14:19-22) Afuɛ 1930 lele m’ɔ́ fá jú afuɛ 1944 nun’n, sran’m be kleli aniaan’m be yalɛ dan Etazinin lɔ. Sanngɛ, aniaan’m be boli jasin fɛ’n i titi. Kɛ awa kunndɛli kɛ ɔ́ tánndan be ɲrun’n, be fali be ndɛ’n ɔli jɔlɛ difuɛ’m be ja su. Kpɛ sunman, jɔlɛ difuɛ’m be jrannin be sin. Afuɛ 1943 nun’n, aniaan bian Nɔr kannin Etazinin lɔ sa sɔ’m be nun kun i ndɛ. Ɔ seli kɛ, sɛ ɔ ti kɛ aniaan’m be yacili jasin fɛ’n i bolɛ sa’n, nn b’a kwlá faman ndɛ fi b’a ɔman jɔlɛ difuɛ sɔ’m be ja su ekun. Ɔ seli ekun kɛ kannzɛ be kle aniaan’m be yalɛ nvle kpanngban nun’n, sanngɛ be sa sin w’a bubuman be. Be boli jasin fɛ’n titi. Nvle wie’m be nun’n, jɔlɛ difuɛ’m be jrannin aniaan’m be sin wie. Nanwlɛ, jasin fɛ bolɛ’n ti e awlɛn su like. I sɔ’n ti kannzɛ be kle e yalɛ’n, e yacimɛn i bolɛ.

12. ?Sɛ a jasin fɛ bolɛ’n ti e awlɛn su like’n, ngue yɛ á yó-ɔ?

¹² Sɛ jasin fɛ bolɛ’n ti e awlɛn su like’n, nán dɔ nga é klɛ́ i e rapɔru su’n i ngunmin yɛ é kúnndɛ-ɔ. Sanngɛ, é yó like kwlaa nga e kwla yo’n naan y’a “kan ye dan nga Nyanmiɛn yoli ye’n i ndɛ.” (Sa Nga Be Yoli’n 20:24; 2 Timote 4:5) ?Sanngɛ, like benin yɛ e kle sran mun-ɔn? Maan e kan like kpa kun ekun mɔ Ɲanmiɛn mannin e’n i ndɛ.

13, 14. (a) ?Ngue yɛle ‘bɛtrɔ’ mɔ Zezi kɛnnin i ndɛ Matie 13:52 nun’n? (b) ?Ngue yɛ é yó naan y’a si ndɛ nanwlɛ kpanngban-ɔn?

¹³ Like’n i nsan su mɔ Zoova mannin e’n, yɛle ndɛ nanwlɛ m’ɔ o Biblu’n nun’n. Zoova yɛ ɔ kan ndɛ ng’ɔ ti nanwlɛ’n niɔn. (2 Samiɛl 7:28; Jue Mun 31:6) Kɛ m’ɔ ti Siɛ kpa’n ti, ɔ kle e ndɛ nanwlɛ’n. Biblu’n nin fluwa nga anuannzɛ’n yi be’n mɔ e kanngan be nun’n ti’n, e si ndɛ nanwlɛ’n. Asa ekun’n, aɲia kanngan nin aɲia dandan mɔ e tran be bo’n ti’n, e si ndɛ nanwlɛ sunman. Kɛ é sí ndɛ nanwlɛ’n i kpanngban’n, nn é yó kɛ sran m’ɔ “yi ninnge uflɛ nin ninnge nvuɛn i bɛtrɔ’n nun sa.” (An kanngan Matie 13:52 nun.) Sɛ e kunndɛ ndɛ nanwlɛ’n kɛ be fa kunndɛ sika sa’n, Zoova úka e maan é sí ndɛ nanwlɛ kpanngban. (An kanngan Nyanndra Mun 2:4-7 nun.) ?Wafa sɛ yɛ e kwla kunndɛ nanwlɛ’n kɛ be fa kunndɛ sika sa-ɔ?

¹⁴ Maan e suan Biblu’n nin fluwa nga anuannzɛ’n yi be’n, be nun like titi. Sɛ e wunman ndɛ wie wlɛ’n, maan e kunndɛ i bo lele naan e wun i wlɛ kpa. Sɛ e yo sɔ’n, é sí ndɛ nanwlɛ “uflɛ” wie mun. (Zozie 1:8, 9; Jue Mun 1:2, 3) Afuɛ 1879, Sasafuɛ Tranwlɛ’n nun’n, be seli kɛ ndɛ nanwlɛ’n ti kɛ flɛli m’ɔ o ijre nun’n sa. Sɛ sran kun kunndɛ kɛ ɔ́ tí flɛli sɔ’n, saan ɔ́ kúnndɛ i kpa. Sɛ i waan ɔ́ tí wie ekun’n, saan ɔ́ kúnndɛ wie ekun. I wafa kunngba’n, sɛ e si ndɛ nanwlɛ kun’n, maan e kunndɛ uflɛ ekun uka su.

15. (a) ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ ndɛ nanwlɛ wie mɔ e si be’n, b’a yo “nvuɛn” ɔn? (b) ?Ndɛ sɔ’m be nun onin yɛ ɔ yo wɔ fɛ kpa-ɔ?

¹⁵ Kɛ e boli Biblu’n nun like suanlɛ bo’n, e sili ndɛ nanwlɛ fɛfɛ kpa wie mun. E kwla se kɛ ndɛ sɔ’m b’a yo “nvuɛn.” Afin, be yɛ e dun mmua sili be-ɔ. ?Ndɛ sɔ’m be nun wie yɛle benin? I bo bolɛ nun’n, e wunnin kɛ Zoova yɛ ɔ yili e-ɔ, naan like kun ti yɛ ɔ yili e-ɔ. Asa ekun’n, e wunnin kɛ Ɲanmiɛn sunmɛnnin i Wa’n asiɛ’n su wa. Yɛ ba sɔ’n fɛli i wun kpɔli e ti. Ɔ maan, cɛn wie lele e su yoman sa tɛ kun. Yɛ e su wuman kun. E wunnin kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ti’n, ɲrɛnnɛn’n kwlaa wíe. Yɛ é ɲán anannganman nguan asiɛ’n su. Blɛ sɔ nun’n, e wun jɔ́ e fɔuun.—Zan 3:16; Sa Nglo Yilɛ 4:11; 21:3, 4.

16. ?Kɛ anuannzɛ’n yiyi Biblu’n nun ndɛ wie’m be nun wafa uflɛ’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

¹⁶ Ɔ ju wie’n, anuannzɛ’n yiyi Biblu’n nun ndɛ wie’m be nun wafa uflɛ. Kɛ ɔ yo sɔ’n, ɔ fata kɛ e bo e ɲin ase e suan ndɛ sɔ mun. Yɛ e bu be su akunndan. (Sa Nga Be Yoli’n 17:11; 1 Timote 4:15) Wafa nga be yiyili ndɛ’n nun laa’n, ɔ nin siɛn liɛ’n, maan e si ngbaciɛ ng’ɔ o be afiɛn’n. Maan e fa e ɲin e sie ndɛ’n i ngbɛsungbɛsu kwlaa be su naan e wun be wlɛ kpa. Sɛ e yo sɔ’n, é sí ndɛ uflɛ úka laa liɛ’n su. Sanngɛ, like kun ekun ti yɛ ɔ fata kɛ e yo sɔ-ɔ.

17, 18. ?Ngue yɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n kwla yo-ɔ?

¹⁷ Zezi seli kɛ Ɲanmiɛn fɛ́ i wawɛ’n mán e. Ɔ maan, ndɛ nga e suannin be laa’n, é wla kpɛ́n be su. (Zan 14:25, 26) I sɔ yɛ kɛ é bó jasin fɛ’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n yo-ɔ. I wie yɛle aniaan bian kun mɔ be flɛ i kɛ Piɛli’n i liɛ’n. Afuɛ 1970 nun’n, be flɛli i kɛ ɔ ko di junman Betɛli ng’ɔ o Angle lɔ i nun. Blɛ sɔ nun’n, nn ɔ le afuɛ 19. Kɛ cɛn kun ɔ́ bó jasin fɛ’n awloawlo’m be nun’n, ɔ ko fiteli bian kun su. Bian sɔ’n le akanza kpanngban kpa. Piɛli usɛli i sɛ ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ wún ndɛ ng’ɔ o Biblu’n nun’n i wlɛ o. Kosan mɔ Piɛli usali’n w’a yoman bian’n i fɛ. Afin, ɔ ti Zuifu’m be like klefuɛ kun. Yɛ ɔ bumɛn i kɛ gbanflɛn kan kɛ Piɛli sa’n, ɔ kwla kle i Biblu’n nun like. Bian sɔ’n kunndɛli kɛ ɔ́ sá Piɛli nían. Ɔ maan, ɔ usɛli i kɛ: “?Min wa, aniɛn benin nun yɛ Daniɛli klɛli i fluwa’n niɔn?” Piɛli tɛli i su kɛ: “Ɔ klɛli i lika wie Aramun aniɛn’n nun.” Piɛli i wla kpɛn i sin sa ng’ɔ juli’n su. I waan: “Wafa nga n tɛli Zuifu’m be like klefuɛ sɔ’n i kosan’n su’n, ɔ boli i nuan dan. N bɔbɔ m’an wunman kɛ n yoli mɔ n kwla tɛli su’n.” Kɛ Piɛli ɔli awlo’n, ɔ ko niannin Sasafuɛ Tranwlɛ’n nin Réveillez-vous ! nga b’a dun mmua b’a sin’n be nun. Ɔ wunnin kɛ ndɛ akpasua kun nun’n, be yiyili nun kɛ Daniɛli klɛli ndɛ wie mun Aramun aniɛn’n nun. (Daniɛl 2:4) Nanwlɛ, ndɛ nga e kanngannin be laa’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n maan e wla kwla kpɛn be su.—Lik 12:11, 12; 21:13-15.

¹⁸ Ndɛ nanwlɛ mɔ Zoova kle e’n ti’n, maan e kle kɛ e si ye. Yɛle kɛ, maan e fa yo e awlɛn su like. I liɛ’n, é súan like uflɛ úka laa liɛ’n su titi. Yɛ é kwlá klé e wiengu’m be like kpa.

19. ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e ɲin kpa ninnge nga Ɲanmiɛn man e’n, be su-ɔ?

¹⁹ Like suanlɛ nga nun’n, e wunnin kɛ Ɲanmiɛn mannin e ninnge wie mun naan e fa e wun mɛntɛn i. Yɛ ɔ fata kɛ e fa ninnge sɔ mun e yo e awlɛn su like. Sanngɛ, e o Satan i mɛn’n nun. Ɔ maan, ɔ cɛman naan e ɲin w’a kpa ninnge nga Ɲanmiɛn man e’n be su. Yɛle kɛ, e kwla kunndɛ kɛ é dí junman nga be ɲan nun sika dan’n. Annzɛ e kwla kunndɛ kɛ é trán pɔɔ nun. Annzɛ kusu, e kwla kunndɛ kɛ é fá e wun klé. Akoto Zan seli kɛ mɛn’n nin i nun ninnge kwlaa bé wíe. (1 Zan 2:15-17) I sɔ’n ti, maan e kle Ɲanmiɛn kɛ e si ye. Nán e ɲin kpa ninnge ng’ɔ man e’n, be su.

20. ?Ngue yɛ é yó naan e ɲin w’a kpaman ninnge nga Ɲanmiɛn man e’n be su-ɔ?

²⁰ Sɛ like wie ti’n, e kwla yaci Ɲanmiɛn Sielɛ ndɛ’n i klolɛ’n, maan e wla like sɔ’n i ase. Maan e fa jasin fɛ’n i bolɛ yo e awlɛn su like titi. Yɛ maan e bo i juejue su. Maan e kunndɛ ndɛ nanwlɛ nga be o Biblu’n nun’n, naan e si be. Sɛ e yo sɔ’n, é ‘kpɛ́ bɛtrɔ síe i ɲanmiɛn su lɔ, lɔ liɛ’n, awiefuɛ kɔman lɔ, nvɔlɛ diman like lɔ. Afin lika nga e anwlɛn su ninnge’n wo lɛ’n, lɛ yɛ e akunndan’n wo-ɔ.’—Lik 12:33, 34.