Maan e nian e wun su ‘sran wie mɔ e simɛn i nɛn’n,’ i lika
‘Be suman sran wie su, sanngɛ be wanndi i, afin be simɛn i nɛn’n.’—Zan 10:5.
1, 2. (a) ?Kɛ Zezi boli Mali i dunman’n cɛ’n, ngue yɛ Mali yoli ɔ? ?Yɛ ndɛ mennin yɛ Zezi dun mmua kannin mɔ sa sɔ’n yi i nglo ɔ? (b) ?Ngue yɛ maan andɛ e kwla su Zezi su kpa ɔ?
MALI m’ɔ fin Magdala’n ɔ jin ndia nga be sieli Zezi nun’n, i anuan’n nun koko lɛ. Zezi kusu mɔ Ɲanmiɛn cɛnnin i uflɛuflɛ’n, ɔ o lɛ níɛn i. Nanwlɛ, ɔ si bla sɔ’n kpa, afin ɔ fuɛnnin i su asiɛ usu wie w’a di afuɛ nɲɔn. Kɛ ɔ fin i lɛ’n, bla sɔ’n suli Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ’m be su kpɔkun ɔ niannin be lika (Lik 8:1-3). Sanngɛ andɛ liɛ’n, sunlɛ yɛ Mali jin lɛ sun ɔn. Afin, ɔ si kɛ Zezi wuli naan be sieli i lɛ, sanngɛ i fuɛn’n w’a tu anunman! Yɛ Zezi kusu m’ɔ o lɛ níɛn i’n, ɔ usɛli i kɛ: ‘?Mmo ngue ti yɛ a sun ɔn?’ I klikli nun’n, bla’n buli i kɛ fiefuɛ’n niɔn. Ɔ maan, ɔ seli i kɛ: “Nja, sɛ wɔ yɛ a fali’n, kle min lika nga a ko yili i’n maan n ko fa.” Yɛ Zezi kusu flɛli i ɔ: ‘Mali!’ Be ja nun lɛ’n, bla’n w’a wun sran sɔ’n i nɛn’n i wlɛ. Ɔ maan, ɔ kpan seli kɛ: “Rabuni.” Kpɔkun yɛ ɔ wunngeli i wun lɔ ɔ.—Zan 20:11-18.
2 Sa sɔ’n yi ndɛ wie mɔ Zezi dun mmua kannin’n, i nglo klanman kpa. Ndɛ sɔ m’ɔ kannin’n i nun’n, ɔ seli kɛ ɔ ti bua tafuɛ naan i sɔnnzɔnfuɛ’m be ti kɛ bua sa, naan kɛ ɔ fa bua’m be dunman’n flɛflɛ be’n, be si i nɛn’n (Zan 10:3, 4, 14, 27, 28). Ɛɛn, wafa kunngba nga bua’m be si be tafuɛ’n i nɛn’n, Mali kusu sili Klist m’ɔ ti i Tafuɛ’n i nɛn’n wie. Andɛ kusu Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be si be Tafuɛ’n wie (Zan 10:16). Wafa kunngba nga bua’m be si be tafuɛ’n i nɛn’n ɔ maan be su i su’n, e kusu e Ɲanmiɛn ninnge’m be wlɛ wunlɛ’n ti’n, e su Zezi Klist m’ɔ ti e Tafuɛ kpa’n i su kpa wie.—Zan 13:15; 1 Zan 2:6; 5:20.
3. ?Kosan mennin mun yɛ bua’m be tuin i su ndɛ nga Zezi kannin’n, be man ɔn?
3 Ndɛ kunngba sɔ mɔ Zezi kannin’n, ɔ kle kɛ bua’m be si be tafuɛ’n i nɛn’n, ɔ nin be kpɔfuɛ’n i nɛn’n be ngbaciɛ. I sɔ’n ti cinnjin kpa man e wie, afin e le e kpɔfuɛ tɛtɛ kpa mun. ?Wan yɛle e kpɔfuɛ sɔ mun? ?Wafa sɛ yɛ be yo be ninnge mun ɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ e kwla sasa e wun be lika ɔ? Sɛ e waan é wún i wlɛ’n, amun e fa e ɲin sie bua’m be tuin i su ndɛ wie mun ekun nga Zezi kannin’n, be su kpa.
‘Sran ng’ɔ sinman tuin’n i anuan’n nun’n’
4. ?Kɛ nga Zezi fa kannin’n sa’n, wan yɛ bua’m be su i su ɔ? ?Yɛ wan yɛ be sumɛn i su ɔ?
4 Zezi seli kɛ: ‘Sran ng’ɔ sin anuan’n nun’n, i yɛ ɔ ti bua tafuɛ’n niɔn. Sran ng’ɔ nian anuan’n su’n, ɔ tike i anuan, bua’m be ti i nɛn’n. Bua’m be ti i liɛ, ɔ fa be dunman’n flɛflɛ be, ɔ fa be fite guasu lɔ. Kɛ w’a fa be kwlaa a fite lɔ’n, ɔ dun mmua be ɲrun, be su i su, afin be si i nɛn’n. Be suman sran wie su, sanngɛ be wanndi i, afin be simɛn i nɛn’n.’ (Zan 10:2-5). Amun sie i nzɔliɛ kɛ, Zezi kannin sran “nɛn’n” i ndɛ kpɛ nsan. I klikli nun’n, ɔ kannin bua tafuɛ’n i nɛn’n i ndɛ kpɛ nɲɔn. Sanngɛ i kasiɛn su liɛ’n, ɔ kannin ‘sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n’ i ndɛ. ?Sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n mennin i ndɛ yɛ Zezi kan ɔn?
5. ?Ngue ti yɛ sran wie mɔ Zan ndɛ tre 10 kɛn i ndɛ’n ɔ nin sikelɛ fataman ɔn?
5 Nán aofuɛ m’ɔ to be mɔ be sɔ i nun be sike i’n, i ndɛ yɛ Zezi kan ɔn. Afin Biblu’n nun’n, sran sikelɛ’n i bo’n yɛle “aofuɛ’m be klolɛ.” (Ebre Mun 13:2). Sanngɛ sran nga Zezi kɛnnin i ndɛ’n i liɛ’n, ɔ nin sikelɛ fataman. Afin ɔ ‘sinman bua’m be tuin’n i anuan’n nun, ɔ sin lika uflɛ.’ Ɔ ti “awiefuɛ nin kakajefuɛ.” (Zan 10:1). ?Sran klikli mennin yɛ Biblu’n kɛn i ndɛ kɛ ɔ ba kɛ awiefuɛ nin kakajefuɛ’n sa’n niɔn? Mmusu’m be si Satan ɔn. E wun i sɔ liɛ’n weiin kpa Bo Bolɛ fluwa’n nun.
Blɛ nga be tili sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i klikli nun’n
6, 7. ?Satan i ayeliɛ mennin wie mun yɛ ɔ nin sran wie mɔ Zezi kɛn i ndɛ Zan ndɛ tre 10 nun’n i liɛ’n, be ti kun ɔn?
6 Bo Bolɛ 3:1-5 kan wafa nga be tili sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i klikli nun asiɛ’n su wa’n, i ndɛ. I waan Satan sinnin wuo kun sin, ɔ nin Ɛvu m’ɔ ti bla klikli’n be ijɔli, kpɔkun ɔ lakali bla’n. Satan i su ndɛ sɔ’n ɔ kle kɛ sa sunman nun’n, i ayeliɛ’n ɔ ti kɛ sran wie mɔ Zezi kɛn i ndɛ Zan ndɛ tre 10 nun’n i liɛ’n sa. Amun e nian be ayeliɛ wie mun mɔ be fa be wun’n.
7 Sran wie nga Zezi kɛn i ndɛ’n, ɔ sinman tuin’n i anuan’n nun trele naan w’a to bua mun. I sɔ kunngba’n, Satan ɔ nin bla’n b’a ijɔman trele sa. Ɔ sinnin wuo kun sin. Like’n i yolɛ gblɛ nun sɔ’n, ɔ yi sran’n i wafa nga Satan ti’n i nglo weiin. Yɛle kɛ, ɔ ti sa tɛ yofuɛ tɛ kpa. Asa ekun’n, sran mɔ Zezi kɛn i ndɛ sɔ’n, ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ wúa bua mun. I tɛ bɔbɔ’n yɛle kɛ, ɔ timan awiefuɛ sa ngbɛn. Afin bua’m be “kunlɛ, nin be nunnunlɛ” ti yɛ ɔ ba ɔ (Zan 10:10). Satan kusu ti awiefuɛ wie. Afin kɛ ɔ fali gblɛ lakali Ɛvu’n, sɛ é kwlá sé’n, ɔ wuali Ɛvu Ɲanmiɛn sa nun. Asa ekun’n, kɛ mɔ Satan fali wie’n yili i klɔ sran’m be su ti’n, ɔ ti sran kunfuɛ wie.
8. ?Wafa sɛ yɛ Satan fali gblɛ kpɛli Zoova i ndɛ’n, ɔ nin i sin angunndan’n be wun ɔn?
8 Wafa nga Satan kpɛli Zoova i ndɛ’n, ɔ nin i sin angunndan’n be wun’n, ɔ yi i gblɛ ninnge yolɛ’n i nglo weiin. Ɔ usali Ɛvu kɛ: ‘?Naan Ɲanmiɛn seli amun sakpa kɛ: “Nán amun di fie’n su waka’m be mma’n wie fi?”’ Satan yo kɛ sran m’ɔ siman ndɛ sɔ’n nun’n sa, yɛ ɔ usɛ i wun kɛ: ‘?Ɔ yo sɛ yɛ Ɲanmiɛn yo sɔ ɔ?’ Ɔ kan guali su kɛ: ‘Ɲanmiɛn bɔbɔ si kɛ cɛn nga amun di’n, amun ɲin’n tí.’ Amun sie ndɛ mma’n i nzɔliɛ kpa be nian. Satan seli kɛ: ‘Ɲanmiɛn bɔbɔ si kɛ.’ I lɛ nun’n, ɔ ti kɛ nn Satan seli kɛ: ‘N si like nga Ɲanmiɛn si i’n wie. N si i klun sa mun, yɛ be kwlaa kpan be ti tɛ.’ (Bo Bolɛ 2:16, 17; 3:1, 5). Sanngɛ, Ɛvu nin Adam b’a wanndiman sran nɛn sɔ mɔ be simɛn i’n. Be suli i su. Ɔ maan, be fali ɲrɛnnɛn’n be fa yili be bɔbɔ’n, ɔ nin be mma’m be su.—Rɔmfuɛ Mun 5:12, 14.
9. ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ andɛ e kwla ti sran wie mɔ e simɛn i nɛn’n, i wie ɔ?
9 Satan fa ajalɛ kunngba’n fa laka Ɲanmiɛn i sufuɛ mun andɛ (Sa Nglo Yilɛ 12:9). I yɛ ɔ ti ‘ato buafuɛ’m be si’n niɔn.’ Kpɔkun, sran kwlaa nga be kunndɛ kɛ bé láka Ɲanmiɛn i sufuɛ mun’n, be ti i mma mun (Zan 8:44). Sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n, ninnge nga be nun be ti i nɛn’n nun wie’n, amun e sie be nzɔliɛ e nian.
Lika nga andɛ be ti sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n
10. ?Ngue nun yɛ be ti sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n niɔn?
10 Ato ndɛ mun. Akoto Pɔlu seli kɛ: ‘Nán an fa like wafawafa nga be kle amun m’ɔ nin e liɛ’n timan kun’n su naan an yaci atin kpafuɛ’n.’ (Ebre Mun 13:9). ?Like klelɛ sɔ’n yɛle mennin? Kɛ mɔ like klelɛ sɔ’n kwla yo maan ‘e yaci atin kpafuɛ’n’ ti’n, e wun i wlɛ weiin kɛ like klelɛ sɔ mɔ Pɔlu kɛn i ndɛ’n yɛle nga Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n ɔ kwla saci e’n. ?Wan yɛ ɔ kle like wafawafa sɔ m’ɔ nin e liɛ’n timan kun’n niɔn? Pɔlu seli asɔnun kpɛnngbɛn akpasua kun kɛ: ‘Amun nun sran wie’m bé wá jáo bé kán ndɛ m’ɔ timɛn i su’n bé fá láka Klistfuɛ mun naan be su be su.’ (Sa Nga Be Yoli’n 20:30). Kɛ Pɔlu i blɛ su’n sa’n, andɛ sran wie mun mɔ be jao Klistfuɛ kpa’m be afiɛn’n, be kan ndɛ ‘m’ɔ timɛn i su’n,’ m’ɔ ti ato ndɛ ngunmin’n naan bé fá láka Klistfuɛ mun mɔ be ti Ɲanmiɛn i bua mun’n. Kɛ nga akoto Piɛli fa kannin’n sa’n, be “kpɛ be ti nun kan ndɛ mun.” Yɛle kɛ be ndɛ sɔ’m be fa nanwlɛ ndɛ, sanngɛ nn be ti gblɛ ndɛ’n ngunmin.—2 Piɛr 2:3.
11. ?Wafa sɛ yɛ 2 Piɛr 2:1, 3 ɔ kannin be nga be jao Ɲanmiɛn wun’n be ajalɛ nga be fa’n, ɔ nin like nga be kunndɛ’n, be ndɛ ɔ?
11 Piɛli kusu kannin wafa nga sran nga be jao Ɲanmiɛn wun’n be yo naan b’a laka sran’n i ndɛ kɛ, be ‘kle like nga be ti ato mɔ be saci sran’n gblɛ nun’n.’ (2 Piɛr 2:1, 3). Ɲanndra nga Zezi buli nun’n, awiefuɛ ng’ɔ́ wlú bua’m be tuin nun’n ɔ sinman ‘tuin i anuan’n nun, sanngɛ ɔ sin lika uflɛ.’ I sɔ kunngba’n, be nga be jao Ɲanmiɛn wun’n be kusu be fa gblɛ be wlu e nun (Galasifuɛ Mun 2:4; Zid 4). ?Ngue yɛ be kunndɛ ɔ? Piɛli waan: “Bé fá amun kúnndɛ be sika su.” Ɔ maan, kannzɛ bɔbɔ be nga be jao Ɲanmiɛn wun’n bé sé sɛ o, like nga be kunndɛ’n yɛle e ‘wualɛ, nin e kunlɛ, nin e nunnunlɛ.’ (Zan 10:10). Maan e nian e wun su sran sɔ’m be lika!
12. (a) ?Wafa sɛ yɛ sran nga e nin be e san nun’n be kwla yo maan e ti sran wie mɔ e simɛn i’n i nɛn’n niɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ Satan nin sran wie mɔ be simɛn i’n, be ayeliɛ’n ti kun andɛ ɔ?
12 Sran tɛtɛ’m be janvuɛ tralɛ’n. Lika nga be kwla ti sran wie mɔ be simɛn i’n i nɛn’n, yɛle sran wie mɔ e nin be e san nun’n be afiɛn. Gbaflɛn nin talua mun yɛ ɔ cɛman naan sran tɛtɛ’m be janvuɛ tralɛ’n w’a saci be ɔ (1 Korɛntfuɛ Mun 15:33). Nán e wla fi su kɛ, kɛ mɔ Satan wunnin kɛ Ɲanmiɛn boli Ɛvu i osu nin a cɛman’n, m’ɔ nin a wunman sa’m be wlɛ kpa’n, i ti yɛ ɔ fɛli i ɲin sieli i su ɔ. Ɔ seli bla’n kɛ Zoova tɛnndɛn i alaje dilɛ’n i ɲrun. Sanngɛ nn ato ɔ. Zoova kloli sran m’ɔ boli be’n, kpɔkun ɔ niannin be lika (Ezai 48:17). I sɔ kunngba’n, andɛ sran wie’m be laka gbaflɛn nin talua mun kɛ be si nin be nin mun mɔ be ti Klistfuɛ’n, be mian be naan i ti be kwlaman like fi yo. ?Wafa sɛ yɛ sran sɔ’m be ɲan ta amun su ɔ? Aniaan bla talua kaan kun seli kɛ: “Blɛ kun nun’n, min janvuɛ suklu ba’m be ti’n, n kpɔnzɔli Ɲanmiɛn ninnge’m be nun. Afin, cɛn kwlaa be jin min su kɛ min asɔnun’n mian sran naan like nga sran’m be wunmiɛn juman nun’n yɛ be se be kɛ be yo ɔ.” Sanngɛ, gbaflɛn nin talua mun, maan amun si kɛ amun si nin amun nin’m be klo amun kpa. I sɔ’n ti’n, sɛ amun wiengu suklu ba’m be su kunndɛ sánngan amun ti nun amun si nin amun nin’m be lika’n, nán amun tran lɛ naan be laka amun kɛ Ɛvu liɛ’n sa.
13. ?Ajalɛ kpa mennin yɛ Davidi fali ɔ? ?Yɛ sa mennin nun yɛ e kwla yo kɛ i sa ɔ?
13 Kɛ Davidi kán sran tɛtɛ’m be janvuɛ tralɛ’n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: ‘Min ɲin ci sran nga be cici be yo sa tɛ’n. N faman min wun mantanman be nga be buman wɔ like fi’n mɔ be buman wɔ nuan ndɛ’n i like fi’n.’ (Jue Mun 26:4). ?I lɛ nun ekun’n, amun sieli sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i wafa ng’ɔ ti’n i nzɔliɛ? Kɛ nga Satan w’a yimɛn i wun nglo m’ɔ sinnin wuo’n i sin sa’n, sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n kusu yimɛn i wun nglo. Andɛ’n, sa sukusuku yofuɛ wie mun mɔ be yiman be wun nglo’n, ɛntɛnɛti nun yɛ be yo be ninnge mun ɔn. I wie yɛle kɛ, sran kaklaakla abɔlɛfuɛ wie’m be sin ɛntɛnɛti nun be yo be wun kɛ be te yo mantuan kan sa, kpɔkun be lakalaka gbaflɛn nin talua mun. I sɔ’n ti’n, gbaflɛn nin talua mun, é srɛ́ amun kpa, amun nian amun wun su naan b’a saciman amun Ɲanmiɛn ninnge mun.—Jue Mun 119:101; Nyanndra Mun 22:3.
14. ?Wafa sɛ yɛ ɔ ju cɛn wie’n, sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n ɔ sin aladio nin televiziɔn, annzɛ zronali’m be lika ɔ?
14 Suɛn tɔnlɛ. Kannzɛ bɔbɔ be kanman e ndɛ tɛtɛ aladio nin televiziɔn nin zronali’m be nun titi’n, sanngɛ cɛn kunngun’n, sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n ɔ sin i sɔ ninnge’m be lika ɔ tɔn e suɛn. I wie yɛle kɛ klɔ kun su’n, be tɔnnin Zoova i Lalofuɛ’m be suɛn aladio nin televiziɔn nun kɛ, kɛ alɛ dan’n i nɲɔn su’n tɔli’n, be jrannin Hitlɛli sin. Klɔ kun ekun su’n, be waan Zoova i Lalofuɛ’m be saci sran’m be asɔnun sua mun. Klɔ sunman wie’m be nun kusu’n, be waan Zoova i Lalofuɛ be faman be mma’m be kɔman dɔɔtrɔ, naan be ɲin kpa sa tɛ nga be wiengu Klistfuɛ’m be yo’n be su (Matie 10:22). Ɔ nin i sɔ ngba’n, sran nanwlɛfuɛ nga be si e’n, be si kɛ ndɛ sɔ’n kwlaa ti ato.
15. ?Ngue ti yɛ ndɛ nga be kan be aladio nun, annzɛ televiziɔn nun, annzɛ kusu zronali’m be nun’n be kwlaa be su falɛ’n timan ngwlɛlɛ ayeliɛ’n niɔn?
15 ?Sɛ sran wie sɔ mɔ be simɛn i nɛn’n ɔ tɔn e suɛn tru sin lika nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ? Ɔ fata kɛ e fa Nyanndra Mun 14:15 i nun afɔtuɛ’n su kpa. I waan: ‘Sran nga i bɔbɔ ɔ kwlá ukɛmɛn i wun’n, ɔ lafi ndɛ kwlaa nga be kan kle i’n su. Sran ng’ɔ si sa’n kusu, ɔ niɛn i ja ng’ɔ tu’n su kpa.’ Ndɛ nga be kan be aladio nun, annzɛ televiziɔn nun, annzɛ kusu zronali’m be nun’n, be kwlaa be su falɛ’n timan ngwlɛlɛ ayeliɛ mlɔnmlɔn. Kannzɛ bɔbɔ jasin nga be bo’n be ngba be timan ato’n, sanngɛ maan e si kɛ “Klunwifuɛ’n sie mɛn wunmuan’n.”—1 Zan 5:19.
‘An sa be nian sɛ be ijɔ Ɲanmiɛn nuan sakpa o’
16. (a) ?Wafa sɛ yɛ bua’m be su sa kun m’ɔ yoli sɔ sakpa’n, ɔ kleli kɛ Zan 10:4 i nun ndɛ nga Zezi kannin’n ti nanwlɛ ɔ? (b) ?Ngue yɛ Biblu’n se e kɛ e yo ɔ?
16 ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo naan y’a wun i wlɛ kɛ sran kun ti e sran kpa, annzɛ kusu ɔ ti sran tɛ ɔ? Zezi seli kɛ bua’m be su be tafuɛ’n su, “afin be si i nɛn’n.” (Zan 10:4). Nán bua tafuɛ i wun wlawlalɛ’n ti yɛ bua’m be su i su ɔ. Sanngɛ, i nɛn’n ti ɔ. Be klɛli ndɛ wie Izraɛli lɔ fluwa kun nun kɛ, aofuɛ kun seli kɛ bua tafuɛ’m be tralɛ’n yɛ bua’m be fa sie be nzɔliɛ ti yɛ be su be su ɔ. Bua tafuɛ kun kusu seli kɛ, nán tralɛ’n yɛ bua’m be sie i nzɔliɛ ɔ, naan bua tafuɛ’n i nɛn’n yɛ bua’m be fa si i ɔ. Kɛ ɔ ko yo naan b’a kpɛ ndɛ’n i bo’n ti’n, be kacikacili be wun tralɛ’n. Kɛ aofuɛ’n wlali bua tafuɛ’n i tralɛ’n m’ɔ flɛli bua mun’n, b’a sumɛn i su. Afin b’a simɛn i nɛn’n. Sanngɛ, kɛ bua tafuɛ’n flɛli bua mun’n, kannzɛ bɔbɔ aofuɛ’n i tralɛ’n yɛ ɔ wo i wun’n, sanngɛ bua’m be bɛli i wun lɛ. Ɔ maan, sran wie’m be kwla yo be wun kɛ bua tafuɛ’n sa. Sanngɛ bua’m be liɛ’n, i sɔ’n ngunmin kleman kɛ sran sɔ’n ti be tafuɛ. Bua’m be sie be su kpa be nian, sɛ sran wie mɔ flɛ be’n i nɛn’n yɛle be tafuɛ’n i liɛ’n nin o. I sɔ kunngba’n yɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n se e kɛ e yo ɔ. I waan: ‘An sa be nian, sɛ be ijɔ Ɲanmiɛn nuan sakpa o.’ (1 Zan 4:1; 2 Timote 1:13). ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a yo sɔ ɔ?
17. (a) ?Wafa sɛ yɛ e kwla si Zoova i nɛn’n kpa ɔ? (b) ?Zoova i silɛ’n ti’n, ngue yɛ e kwla yo ɔ?
17 Nanwlɛ, sɛ e si Zoova i nɛn’n, annzɛ i nuan ndɛ’n i kpa kɔ i ɲrun’n, e kwla wun sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i wlɛ kpa. Biblu’n kle e wafa nga e ko yo naan y’a uka e Zoova silɛ’n su’n. I waan: ‘Amún wá tí aniɛn kun m’ɔ́ kpán sú amun su. Ɔ́ sé kɛ: “Atin’n yɛ ɔ o yɛ, amun fa su.”’ (Ezai 30:21). “Aniɛn” sɔ mɔ e ti’n ɔ fin Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun. Kɛ cɛn kwlaa e kanngan Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun’n, ɔ ti kɛ e ti Zoova m’ɔ ti Bua Tafuɛ Dan’n i nɛn’n sa (Jue Mun 23:1). Ɔ maan kɛ é súan Biblu’n nun like é kɔ́ i ɲrun’n, nn é sí Ɲanmiɛn kpa kusu. Ɲanmiɛn silɛ kpa sɔ’n ti’n, é wún sran wie mɔ be simɛn i’n i nɛn liɛ’n, i wlɛ ndɛndɛ kpa.—Galasifuɛ Mun 1:8.
18. (a) ?Kɛ e ko si Zoova i nɛn’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ? (b) ?Kɛ nga Matie 17:5 fa kan’n sa’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e fa Zezi i nɛn’n su e nanti ɔ?
18 ?Kɛ e ko si Zoova i nɛn’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ? Kɛ e ko ti i nɛn’n, ɔ fata kɛ e fa su. Amun e sie ndɛ nga Ezai 30:21 kannin’n i nzɔliɛ e nian. I waan: “Atin’n yɛ ɔ o yɛ.” Ɛɛn, kɛ e suan Biblu’n nun like’n, Zoova kle e atin’n. Kpɔkun i sin’n, ɔ se e kɛ: “Amun fa su.” Zoova kunndɛ kɛ e yo ndɛ nga e ti’n i nuan su sa. Ɔ maan, kɛ e yo ndɛ nga e ti’n i nuan su sa’n, e kle kɛ e timan Zoova i nɛn’n i ngbɛn, naan sanngɛ e nian su wie e nanti (Mmla’n 28:1). Zoova i nɛn’n mɔ e fa su e nanti’n, i wie ekun yɛle kɛ e fa Zezi i nɛn’n su wie. Afin, i sɔ yɛ Zoova bɔbɔ waan e yo ɔ (Matie 17:5). ?Ngue yɛ Zezi m’ɔ ti Bua Tafuɛ Kpa’n waan e yo ɔ? I waan e kle sran’m be like maan be kaci i sɔnnzɔnfuɛ, kpɔkun e lafi ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n’ i su (Matie 24:45; 28:18-20). Sɛ e niɛn i nɛn’n su e nanti’n, é ɲán anannganman nguan.—Sa Nga Be Yoli’n 3:23.
‘Bé wánndi i’
19. ?Ajalɛ mennin yɛ ɔ fata kɛ e fɛ i sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i ɲrun ɔn?
19 ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo i sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i ɲrun ɔn? Like nga bua’m be yo’n i wie yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ. Zezi waan: ‘Be suman sran wie su, sanngɛ be wanndi i.’ (Zan 10:5). Ajalɛ nga é fá’n ti fa nɲɔn. I klikli nun’n, e ‘suman’ sran wie su. Ɛɛn, e kpalo sran wie mɔ e simɛn i nɛn’n i mlɔnmlɔn. Ajalɛ’n i nɲɔn su’n yɛle kɛ, é ‘wánndi i,’ annzɛ é káci e sin é sí i. Be nga be like klelɛ’n ɔ nin Bua Tafuɛ Kpa’n i liɛ’n be sansan be wun’n, ajalɛ sɔ mun cɛ yɛ be ti kpa kɛ e fɛ i be ɲrun ɔn.
20. (a) ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo be nga be jaoli Ɲanmiɛn wun’n be ato ndɛ’m be ɲrun ɔn? (b) ?Yɛ sran tɛtɛ’m be ɲrun li? (c) ?Yɛ sɛ ndɛ’n fin aladio nun, annzɛ televiziɔn nun, annzɛ kusu zronali nun’n nin?
20 Ɔ maan, sɛ e to sran wie naan i ndɛ liɛ’n ng’ɔ kan’n, annzɛ i like liɛ’n ng’ɔ kle’n, ɔ nin Ɲanmiɛn liɛ’n be sansan be wun’n, ɔ fata kɛ e yo kɛ nga Biblu’n se e kɛ e yo’n sa. I waan: ‘Be nga be faman ndɛ nga an fali su i su’n, mɔ be fa afiɛn sacilɛ’n wla amun afiɛn’n, mɔ be saci sran ti nun’n, an nian amun wun be lika. Nán an fa amun wun mantan be.’ (Rɔmfuɛ Mun 16:17; Tit 3:10). I sɔ kunngba’n, afɔtuɛ nga Pɔlu mannin gbaflɛn Timote’n, ɔ fata kɛ Klistfuɛ gbaflɛn nin talua’m be fa su wie sran tɛtɛ nga be nin be kwla tra janvuɛ’n be lika. Pɔlu seli kɛ: ‘Nán bu like nga gbaflɛn konvi sɔ i’n i angunndan.’ Kpɔkun sɛ ɔ ti e suɛn tɔnlɛ ndɛ wie yɛ be kɛn i aladio nun, annzɛ televiziɔn nun, annzɛ kusu zronali nun’n, maan e wla kpɛn afɔtuɛ kun ekun nga Pɔlu fa mannin Timote’n, i su. I waan: ‘Bé [be nga be fa be su sie i sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i bo’n] síe be su ndɛ nga be ti ngua sa’m be su. Sanngɛ ɔ liɛ’n, nian ɔ wun su sa’n kwlaa nun.’ (2 Timote 2:22; 4:3-5). Kannzɛ bɔbɔ sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i nuan nun ndɛ’n ti wɛtɛɛ sɛ’n, nán maan e sisi e bo lele. Maan e wanndi i naan e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n w’a saciman.—Jue Mun 26:5; Nyanndra Mun 7:5, 21; Sa Nglo Yilɛ 18:2, 4.
21. ?Be nga be suman sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i su’n, mmlusuɛ mennin ye ɔ o be ɲrun ɔn?
21 Kɛ mɔ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be kpalo sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n ti’n, Bua Tafuɛ Kpa’n i ndɛ ng’ɔ o Lik 12:32 nun’n kpɛn su be lika. Zezi seli be kɛ: ‘Amun mɔ an ti kɛ bua akpasua kaan kun sa’n, nán srɛ kun amun, yɛle kɛ amun Si klo kɛ amun tran be ng’ɔ sie be’n be nun.’ Be nga be ti ‘bua’m be wie’n’ be kusu’n, be wun blibli be kɛ bé tí ndɛ nga Zezi kannin’n. I waan: ‘Amun mɔ n Si yoli amun ye’n, an bla be wa di famiɛn mɔ kɛ bé bó mɛn’n i bo’n be sie mannin amun’n.’ (Zan 10:16; Matie 25:34). Sɛ y’a suman ‘sran wie mɔ e simɛn i nɛn’n’ i su’n, nanwlɛ, mmlusuɛ dan kpa yɛ ɔ o e ɲrun lɛ!
?Amun wla te kpɛn su?
• ?Ngue yɛ Satan yo m’ɔ kle kɛ i ayeliɛ’n, ɔ nin sran wie mɔ Zezi kɛnnin i ndɛ bua’m be su ɲanndra nun’n, be ti kun ɔn?
• ?Ninnge mennin’m be nun yɛ andɛ be ti sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n niɔn?
• ?Wafa sɛ yɛ e kwla wun sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i wlɛ ɔ?
• ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo sran wie mɔ be simɛn i nɛn’n i ɲrun ɔn?