NDƐ TRE NSAN
Be kwlaa nga be lafi Ɲanmiɛn su’n be si’n
1, 2. ?Kɛ Nowe i blɛ liɛ’n sinnin’n, wafa sɛ yɛ mɛn’n wa kacili ɔ? ?Yɛ i sɔ’n ti’n, Abramu i wun yoli i sɛ?
ABRAMU ɲin ta amuɛn sɔwlɛ mlomlo m’ɔ o i sua’n i sin Iri lɔ’n.a Sran’m be talo lɔ sa woo, kpɛkun sin wɛnsrɛn fite lɔ. Amuɛn’m be ɲrun jranfuɛ’m be su sɔ anglo ba’n ekun. Abramu kaci i sin, ɔ kejekeje i ti’n, yɛ ɔ fɛ i sa sie i nuan’n su naan w’a se kɛ: “Fiao!” Kɛ ɔ́ wlú sran’m be afiɛn’n ɔ́ sín kɔ́ i awlo’n, atrɛkpa’n, amuɛn sɔlɛ mɔ w’a saci Iri klɔ’n tɛtɛ kpa’n, ɔ buli i akunndan. Nanwlɛ, kɛ ɔ fin Nowe i blɛ su lele fa juli Abramu i liɛ’n su’n, Ɲanmiɛn sulɛ m’ɔ timan su’n wa truli mɛn’n nun dan!
2 Kɛ Nowe wuli’n, m’ɔ dili afuɛ nɲɔn cɛ’n, yɛ be wuli Abramu ɔ. Kɛ anannganman su nzue’n kpɛli mɔ Nowe nin i awlobofuɛ’m be fin mmeli’n nun fiteli’n, ɔ yili tɛ mannin Ɲanmiɛn Zoova. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Zoova maan ɲanngondin kun fiteli ɲanmiɛn ble’n nun. (Bob. 8:20; 9:12-14) Blɛ sɔ nun’n, Ɲanmiɛn sulɛ kpafuɛ’n i ngunmin yɛ ɔ o asiɛ’n su ɔ. Siɛn’n mɔ Nowe i anunman siansian’m b’a tru asiɛ’n su kpokpaa’n, Ɲanmiɛn sulɛ kpafuɛ’n su mlin, kpɛkun amuɛn mun yɛ sran’m be sɔ be lika kwlaa ɔ. Abramu i si Teraki bɔbɔ’n, ɔ o be nun wie. Kɔlɛ ɔ yi amuɛn ba mun.—Zoz. 24:2.
?Wafa sɛ yɛ Abramu kleli e ajalɛ kpa Ɲanmiɛn sulafilɛ nun ɔn?
3. ?Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, Abramu i nzuɛn benin yɛ i ɲin’n fiteli ɔ? ?Yɛ ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ?
3 Abramu timan kɛ i blɛ sufuɛ’m be sa. I liɛ’n, kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, nn i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n i ɲin’n fíte kpa kɔ́. I kpa bɔbɔ’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n maan akoto Pɔlu wa flɛli i ‘be kwlaa nga be lafi Ɲanmiɛn su’n be si.’ (An kanngan Rɔmfuɛ Mun 4:11 nun.) Maan e nian like nga ti yɛ Abramu i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n yoli dan’n. I sɔ’n yó maan e kusu é kwlá sí like nga e ko yo naan e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n w’a yo dan’n.
?Kɛ anannganman su nzue’n kpɛli’n, wafa sɛ yɛ be suli Zoova ɔ?
4, 5. ?Wan bo wun yɛ atrɛkpa Abramu suannin Zoova su like ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ e kwla se sɔ ɔ?
4 ?Wafa sɛ yɛ Abramu sili Ɲanmiɛn Zoova i su like ɔ? E si kɛ blɛ sɔ’m be nun’n, Zoova le i sufuɛ kpa wie mun asiɛ’n su. Be nun kun yɛle Sɛmu. Nɛ́n i yɛ ɔ ti Nowe i wa nsan’n be nun kpɛn’n niɔn, sanngɛ i yɛ be dun mmua bo i dunman ɔn. Kɛ m’ɔ lafi Ɲanmiɛn su dan kpa’n ti ɔ.b Kɛ anannganman su nzue’n sinnin’n, blɛ wie nun’n, Nowe flɛli Zoova kɛ “Sɛm i Nyanmiɛn.” (Bob. 9:26) Sɛmu i ɲin yili Zoova yɛ ɔ kleli kɛ ɔ bu Ɲanmiɛn i sulɛ kpafuɛ’n i like dan.
5 ?Abramu sili Sɛmu? Ɔ kwla yo sɔ. Maan ɔ yo e kɛ e wunnin Abramu i bakan nun’n sa. Kɛ ɔ sili kɛ i nannannannan kun te o nguan nun naan w’a di afuɛ 400 tra su’n, ɔ yoli i fɛ dan! Sɛmu wunnin klunwifuɛ nga anannganman su nzue’n nunnunnin be’n asiɛ’n su’n. Kɛ klɔ sran’m bé kpɛ́ nvle klikli’m be ba mɔ bé trɛ́ asiɛ’n su’n, ɔ wunnin nun wie. Yɛ kɛ Nimurɔdu i blɛ su’n, sran’m bé kplán Babɛli lɔ sua mlomlo’n, ɔ wunnin nun ekun. Sɛmu m’ɔ suli Ɲanmiɛn nanwlɛ su’n w’a fɛmɛn i wun w’a wlaman sran sɔ’m be nun. Ɔ maan kɛ Zoova sanngannin be aniɛn’n, Sɛmu nin i awlobofuɛ’m be liɛ’n, aniɛn klikli nga i bobolɛ nun’n sran’m be kannin’n, m’ɔ ti Nowe i aniɛn’n, yɛ be kɛnnin i titi ɔ. Awlobo sɔ’n nun yɛ Abramu fin ɔn. E kwla lafi su kɛ Abramu buli Sɛmu i sran lele fa ɲinnin. Abramu i nguan ɲanman’n yoli tɛnndɛn, sanngɛ Sɛmu wunnin i dan lika. Ɔ maan kɔlɛ Sɛmu i bo wun yɛ ɔ suannin Zoova su like ɔ.
6. (a) ?Wafa sɛ yɛ Abramu kleli kɛ ɔ fali anannganman su nzue’n i su sa’n tuli i wun fɔ nun ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ Abramu nin Sarai be dili be mɛn’n likawlɛ ɔ?
6 I kwlaa yoli o, Abramu fali anannganman su nzue’n i su sa’n tuli i wun fɔ nun. Ɔ maan ɔ kunndɛli kɛ ɔ nin Ɲanmiɛn bé nánti kɛ Nowe fa yoli’n sa. I sɔ’n ti yɛ Abramu kpaloli amuɛn sɔlɛ’n, mɔ w’a faman Irifuɛ’m be ayeliɛ’n su wie’n niɔn. Atrɛkpa bɔbɔ’n, w’a yoman kɛ i bɔbɔ i awlobofuɛ mun sa wie. Abramu wa ɲannin bla kpa. Bla sɔ’n m’ɔ jɛli i’n, yɛle Sarai. Sarai i klanman dan m’ɔ ti’n, ɔ nin i Zoova sulafilɛ dan’n, be leman wunsu.c Kannzɛ bɔbɔ Abramu nin Sarai be leman ba’n, sanngɛ Zoova mɔ be suli i likawlɛ’n ti’n, be kwla dili aklunjuɛ. Asa ekun’n, be tali Abramu i aosua Lɔtu m’ɔ ti aika ba’n.
7. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be yo kɛ Abramu sa ɔ?
7 Abramu w’a yaciman Zoova w’a suman Iri lɔ amuɛn mun le. Kɛ ɔ nin Sarai be liɛ’n, be nunman amuɛn sɔfuɛ’m be nun wie’n ti’n, i sɔ’n yoli be fɛ kpa. Sɛ e kunndɛ kɛ é láfi Ɲanmiɛn su kpa’n, ɔ fata kɛ e yo kɛ be sa. Kɛ e kusu e yoman kɛ sran onga’m be sa’n, ɔ fata kɛ i sɔ’n yo e fɛ kpa wie. Zezi seli kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be su yoman “mɛn nga nunfuɛ,” naan i sɔ’n ti’n mɛn nga nunfuɛ’m bé kpɔ́ be. (An kanngan Zan 15:19 nun.) Sɛ Zoova mɔ amun waan amún sú i’n ti’n, amun osufuɛ mun annzɛ amun tranfuɛ’m be yi amun blo naan i sɔ’n kle amun yalɛ’n, nán amun wla fi su kɛ nán amun kunngba yɛ amun wo ɔ. Amun nin Ɲanmiɛn be su nanti nanwlɛ su kɛ Abramu nin Sarai be dun mmua yoli’n sa’n.
“Jao ɔ mɛn’n nun wa”
8, 9. (a) ?Sa benin yɛ Abramu i wla su fiman su le ɔ? (b) ?Ndɛ benin yɛ Zoova kan kleli Abramu ɔ?
8 Abramu i wla su fiman sa nga su le. Yɛle kɛ le kun’n, Ɲanmiɛn Zoova kannin ndɛ kun kleli i! Wafa nga Ɲanmiɛn kannin ndɛ’n kleli i’n, Biblu’n w’a yiyiman nun. Sanngɛ Biblu’n seli kɛ “Nyanmiɛn” yili i wun kleli bian nanwlɛfuɛ sɔ’n. (An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 7:2, 3 nun.) Kɔlɛ Ɲanmiɛn m’ɔ sie like kwlaa’n, ɔ sinnin anzi kun ja nun yili i wun nglo kaan sa kleli Abramu. Ɲanmiɛn Kpli m’ɔ lafiman’n, ɔ nin amuɛn mɔ be kwlá yoman like fi’n, mɔ Abramu i blɛ sufuɛ’m be sɔ be’n, ngbaciɛ ng’ɔ o be afiɛn’n, kɛ Abramu wunnin i’n, wafa nga ɔ yoli i fɛ lele kpeli nun’n, amun bu i akunndan nian.
9 ?Ndɛ benin yɛ Zoova kan kleli Abramu ɔ? Ɔ seli i kɛ: “Jao ɔ mɛn’n nun wa, tu ɔ osufuɛ’m be wun lɛ, kɔ mɛn nga ń wá klé wɔ’n nun.” Mɛn kun nga Zoova kɛn i ndɛ’n, w’a boman su. Sanngɛ i waan ɔ́ wá klé Abramu mɛn sɔ’n. Nga ɔ fata kɛ Abramu dun mmua yo’n, yɛle kɛ ɔ tu i mɛn’n nin i osufuɛ’m be nun. Lalafuɛ mɛn sɔ’n nun lɔ’n, sran kun sa’n, i osufuɛ’m be ti i cinnjin kpa. Afin kɛ sran kun ɔ́ tú i osufuɛ’m be wun lɛ kó trán lika mmuammua’n, ɔ ti like tɛ kpa. Sran wie’m be liɛ’n, be waan wie’n bɔbɔ flunman.
10. ?Ngue ti yɛ w’a yoman pɔpɔ w’a manman Abramu nin Sarai kɛ be jaso Iri lɔ ɔ?
10 Kɛ Abramu jáso i mɛn’n nun lɔ’n, ɔ su yoman pɔpɔ mɛnmɛn i. Sran’m be kleli kɛ junman o Iri lɔ dan, naan ɔ ti aboje klɔ. (An nian kuku nga be flɛ i “Klɔ nga Abramu nin Sarai be jasoli su’n,” i nun.) Kɛ be fufuli Iri klɔ laa’n i asiɛ’n i bo lɔ’n, be wunnin i kɛ sua kpakpa mun be o lɔ laa. Be nun wie’m be nun sua ba’m be ju be liɛ blu nin nɲɔn tra su bɔbɔ. Be ti awlobo kun nunfuɛ mun nin be afanniɛn’m be liɛ. Sua ba sɔ’m be bo sin yia awlo’n i klun’n. Be tali awlo klun sɔ’n nun laso. Be kpɛli nzue bla kaka Iri klɔ sɔ’n nun lɔ. Kpɛkun be kplannin abialiɛ, ɔ nin atrun kɔwlɛ kpanngban kɛ blɔfuɛ klɔ liɛ’n sa, yɛ be kplannin wla nin nzue fiɛn guawlɛ mun lɔ wie. Nán maan e wla fi wie kɛ Abramu nin Sarai be timan gbanflɛn nin talua kun. Blɛ sɔ’n nun’n, nn Abramu le afuɛ 70 yɛ Sarai le afuɛ 60. Kɛ bian kpa kwlaa fa kunndɛ’n sa’n, Abramu kunndɛ kɛ Sarai i wun fɛ i feke naan ɔ ɲan ninnge ng’ɔ nin i fata’n. Ndɛ nga Ɲanmiɛn kan kleli Abramu’n i su yalɛ nga be kokoli’n, ɔ nin kosan nga be fa usa be wiengu’n, ɔ nin sa’m be su kokolɛ mɔ be koko’n, amun bu be akunndan be nian. Kɛ Sarai kplinnin su kɛ ɔ́ súan Abramu bo’n, ɔ yoli i fɛ kpa! Kɛ Abramu sa’n, Sarai kusu tuli i klun kpɔcili aɲanbeun ninnge sɔ’m be kwlaa.
11, 12. (a) ?Ka naan b’a jaso Iri lɔ b’a wɔ’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ be yo ɔ? (b) Amun kan be kɔlɛ blɛ’n i ndɛ.
11 Ajalɛ nga be fɛli i lɛ’n i sin junman’n ti dan kpa. Trɔ’m be wlalɛ’n, ɔ nin be wun fafalɛ’n be wo lɛ. Ninnge nga bé fá kɔ́’n, ɔ nin nga be su fa kɔman’n, be bu su akunndan. Sanngɛ ng’ɔ ti be cinnjin’n, yɛle be awlofuɛ mun. ?Wan yɛ ɔ́ kɔ́ wie ɔ, yɛ wan yɛ ɔ́ ká lɛ ɔ? I li Abramu i si Terakifuɛ’n i liɛ’n bɔbɔ yɛ ɔ lo be kpa’n niɔn. Be nuan sɛli su kɛ bé fɛ́ i kɔ́ naan bé niɛ́n i lika lele jú i wie cɛn. Kɔlɛ Teraki bɔbɔ yɛ ɔ kplinnin su kɛ be fɛ i wɔ ɔ, afin Biblu’n wa kannin kɛ i yɛ ɔ fɛli i awlobofuɛ mun jasoli Iri lɔ ɔ. Ɔ yo kɛ Teraki yacili amuɛn sɔlɛ’n sa. Asa ekun’n, be nin Abramu i aosua Lɔtu bé kɔ́ wie.—Bob. 11:31.
12 Kɔlɛ cɛn’n wa juli. Be ko boli be nuan Iri klɔ’n i talɛ mun nin nzue mmuɛ nga be bo sin yiɛ i’n be sin lɔ. Be siesieli be ɲɔnngɔnmɛn mun nin be aflunmun mun. Be boli be nnɛn’m be nuan. Be boboli awlobo mun nin be afanniɛn mun be nuan kunngunngun. Siɛn’n, kɔlɛ’n yɛ be kwlaa be minndɛ i ɔ.d Atrɛkpa be kwlaa be ɲin ta Abramu. Be su minndɛ kɛ ɔ se be kɛ be wɔ. Kɔlɛ blɛ’n w’a ju siɛn’n, be su jaso Iri lɔ be kɔ mlɔnmlɔnmlɔn.
13. ?Wafa sɛ yɛ andɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ sunman be yo kɛ Abramu nin Sarai sa ɔ?
13 Andɛ’n, Ɲanmiɛn i sufuɛ kpanngban be fa ajalɛ kɛ bé kɔ́ lika nga be le jasin bofuɛ’m be awuliɛ lɔ’n. Wie’m be kusu be suan aniɛn uflɛ naan be jasin bolɛ’n w’a ba nvlɛ, annzɛ be suan jasin fɛ bolɛ’n i wafa uflɛ nga be sa nin a tɔman nun’n. Ɲanmiɛn i sufuɛ sɔ’m be klɛnnin be wun, yɛ be kacili be sin sili aɲanbeun ninnge wie mun naan b’a kwla fɛ i sɔ ajalɛ’n. Nanwlɛ, be nin mo yolɛ fata, afin be nian Abramu nin Sarai be ajalɛ’n su! Sɛ e yi e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n i nglo sɔ wie’n, e kwla lafi su kɛ like nga Zoova mán e blɛ kwlaa nun’n, ɔ́ trá nga e fa mɛnnin i’n. Ɲanmiɛn Kpli sokpɛmɛn i gbanflɛn difuɛ le. (Ebr. 6:10; 11:6) ?I sɔ yɛ ɔ nin Abramu be nantili ɔ?
Be kpɛli Efrati nzue ba’n
14, 15. Amun kan Abramu i Aran lɔ kɔlɛ’n i ndɛ. ?Atrɛkpa’n, ngue ti yɛ Abramu sikeli Aran lɛ kan ɔn?
14 Abramu nin i awlofuɛ mun nin be nnɛn’m be o atin’n nun w’a cɛ. Ɔ ju wie’n, Abramu nin Sarai be fu aflunmun’m be su, ɔ ju wie kusu be jra be nanti. Kɛ bé kókó yalɛ’n, nn nnɛn’m be wun gleinglein mun bé tɛ́ be liɛ bue kun. Kɛ ɔ́ cɛ́ kɔ́’n, be sa wa tɔli nanmue kplanlɛ nin i tutulɛ’n nun kpa. Asa ekun’n, be ukali Teraki mɔ w’a yo oke’n naan w’a si ɲɔnngɔnmɛn annzɛ aflunmun su tran kpa. Be toli be ti wia atɔliɛ’n i nglo lɔ lika liɛ’n nun. Be sannin Efrati nzue ba’n. Kɛ cɛn’m bé sín kɔ́’n, nn bé kɔ́ be ɲrun.
15 Atin nga b’a yaci i be sin lɔ’n, ɔ kwla ju i liɛ kilo 960. Be wa juli Aran lɔ sua nga be ti kɛ tanngannin sa’n be wun lɛ. Aran ti aboje klɔ. Lɛ yɛ aata difuɛ nga be fin wia afiliɛ lɔ’n be sin be kɔ wia atɔliɛ lɔ ɔ. Abramu nin i awlofuɛ’m be trannin klɔ sɔ’n su lɛ kan. Kɔlɛ kɛ mɔ Teraki leman wunmiɛn tuman ajalɛ kɔman mmua kun’n, i ti yɛ be sikeli lɛ ɔ.
16, 17. (a) ?Aenguɛ benin yɛ Zoova nin Abramu be trali m’ɔ wlɛli i fanngan ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ Zoova yrali Abramu su Aran lɔ ɔ?
16 I sin’n, Teraki wuli. Kɛ ɔ́ yó sɔ nn ɔ le afuɛ 205. (Bob. 11:32) Blɛ kekle sɔ’n nun’n, Zoova nin Abramu be wa ijɔli ekun. I sɔ’n fɔnvɔli Abramu kpa. Zoova flannin ndɛ ng’ɔ kan kleli i Iri lɔ’n i nun. Yɛ ɔ tɛli i nda ekun. Ɔ seli i kɛ “ɔ́ yó nvle dan kun,” naan i dunman nun ti’n, ɔ́ yó nvlenvle’m be kwlaa be ye. (An kanngan Bo Bolɛ 12:2, 3 nun.) Aenguɛ sɔ’n mɔ Ɲanmiɛn nin Abramu be trali’n, ɔ wlali Abramu i fanngan. Ɔ maan ɔ wa fali atin’n ekun.
17 Sanngɛ trɔ nga Abramu wlá naan w’a ɔ’n, ɔ timan aɔwi afin Zoova yrali Abramu su Aran lɛ kpa. Biblu’n kan “be bo ninnge mun, ɔ nin be sa nun sran nga be toli be Aran lɛ’n,” be ndɛ. (Bob. 12:5) Kwlaa naan Abramu w’a yo nvle dan’n, ɔ nin i fata kɛ ɔ ɲan ninnge kpanngban, yɛ i sa nun sran’m be sɔn kpa. Zoova mɛnmɛn i sufuɛ’m be aɲanbeun ninnge cɛn kwlaa. Sanngɛ like kwlaa ng’ɔ kwla uka be naan b’a yo i klun sa’n, ɔ fa man be. I sɔ’n mɔ Zoova yoli’n wlali Abramu i fanngan ɔ maan ɔ fali atin’n ekun. Lika nga ɔ su kɔ lɔ’n, ɔ siman lɔ bɔbɔ.
18. (a) ?Cɛn benin yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn i nvle’n i cɛn cinnjin kun ɔn? (b) ?Kɛ ɔ juli i ɲrun’n, sa cinnjin benin wie mun yɛ be juli Nisan anglo’n i cɛn ba 14 nun ɔn? (An nian kuku nga be flɛ i “Biblu’n nun cɛn cinnjin kpa kun” i nun.)
18 Kɛ a fɛ i Aran lɛ á kɔ́’n, a to Karkemisi. Lɛ yɛ lika kɔfuɛ mun nin be nnɛn’m be kpɛ Efrati nzue ba’n niɔn. Cɛn nga Abramu juli lika sɔ’n nun lɛ’n, ɔ ti Ɲanmiɛn i nvle’n i cɛn cinnjin kpa kun. Afuɛ 1943 nun’n, ka naan Klistfuɛ’m be blɛ’n w’a ju’n, Nisan anglo’n i cɛn ba 14 su yɛ Abramu nin i sa nun sran mun ɔ nin i nnɛn’m be kpɛli Efrati nzue ba’n niɔn. (Tul. 12:40-43) Efrati nzue ba’n i ja ngua lɔ lika’n nun yɛ mɛn nga Zoova tali nda kɛ ɔ́ fá mán Abramu’n ɔ wo ɔ. Cɛn kunngba sɔ’n nun yɛ aenguɛ nga Ɲanmiɛn nin Abramu be trali’n ɔ boli i bo ɔ.
19. ?Kɛ Zoova tá Abramu i nda’n, ɔ seli i sɛ? ?Yɛ atrɛkpa ngue yɛ Abramu i wla kpɛnnin su ɔ?
19 Abramu toli i ti mɛn’n i ja ngua lɔ lika liɛ’n nun. Be ɔli lele be juli Sisɛmu, be toli waka dandan nga be o Mɔre lɔ’n. Be jrannin lɛ. Kpɛkun Zoova nin i be ijɔli ekun. I nda ng’ɔ tali Abramu’n i nun’n, ɔ kannin Abramu i “osu’n” i ndɛ. Ɔ seli i kɛ ɔ́ fá mɛ́n ng’ɔ o nun lɛ’n mɛ́n i osu’n. Ndɛ nga Zoova kɛnnin i Edɛni fie’n nun lɔ kɛ “osu” kun wá dé klɔ sran mun’n, atrɛkpa Abramu i wla kpɛnnin su. (Bob. 3:15; 12:7) Kɔlɛ Abramu su wun i wlɛ kɛ Zoova su sin i lika ɔ́ yía i klun sa’n i nuan.
20. ?Wafa sɛ yɛ Abramu kleli kɛ ɔ bu nɛnnɛn nga Zoova dili i’n i like dan ɔn?
20 Abramu bu nɛnnɛn nga Zoova dili i’n i like dan kpa. Kɛ ɔ́ wlán sín mɛn sɔ’n nun’n, kɔlɛ ɔ niɛn i wun su kpa, afin Kanaanfuɛ’m be te tran lɛ. Abramu jrannin waka dandan nga be o Mɔre’n be wun lɛ kan, yɛ ɔ kplannin Ɲanmiɛn suwlɛ kun lɛ. Kpɛkun i sin’n, ɔ ko kplannin kun ekun Betɛli bue liɛ’n su lɔ. Ɔ bo flɛli Zoova i dunman’n, ɔ srɛli i. Ninnge nga i waan ɔ́ yó mɛ́n i osu’n ti’n, ɔ lɛli i ase. Atrɛkpa’n, ɔ kannin Ɲanmiɛn ndɛ kleli Kanaanfuɛ mun wie. (An kanngan Bo Bolɛ 12:7, 8 nun.) Sa kekleekle wie’m be tɔli Abramu su, sanngɛ w’a buman i sua’n m’ɔ yacili i Iri lɔ’n ɔ nin fɛ ng’ɔ dili i lɔ’n be akunndan. Nanwlɛ, ngwlɛlɛ ayeliɛ yɛle i sɔ’n. Ɔ fɛli i akunndan’n kwlaa sieli like nga Zoova seli kɛ ɔ́ mɛ́n i’n, i su. Ebre Mun 11:10 se kɛ: “Ɔ minndɛ klɔ kpa nga be wlɛli i sua’m be bo ase kpa’n, bɔ Nyanmiɛn bɔbɔ yɛ ɔ jajali yɛ ɔ kplannin’n.”
21. ?Ɲanmiɛn i Sielɛ’n i su like benin yɛ e wun i wlɛ tra Abramu ɔ? ?Yɛ ngue yɛ amun a fua kɛ amún yó ɔ?
21 E mɔ e su Zoova andɛ’n, e si klɔ nga Ebre 11:10 kɛn i ndɛ’n e tra Abramu. Klɔ sɔ’n yɛle Ɲanmiɛn i Sielɛ Blɛ’n. E si kɛ Ɲanmiɛn i Sielɛ’n ɔ o nglo lɔ naan ɔ ka kaan’n, ɔ́ núnnún mɛ́n tɛ nga. Asa ekun’n, e si kɛ, kɛ e se yɛ’n, Zezi Klist m’ɔ ti Osu nga Zoova kɛnnin i ndɛ kleli Abramu’n, ɔ ti Ɲanmiɛn i Sielɛ sɔ’n i su Famiɛn. Kɛ Abraamu wá cɛ́n’n, ɔ́ wá wún wafa nga Zoova i klun sa’n kpɛnnin su’n. Nanwlɛ, kɛ é wá wún Abraamu’n ɔ́ yó e fɛ dan. ?Amun kunndɛ kɛ nda nga Zoova tali’n, be kwlaa be kpɛn su amun ɲrun? Sɛ ɔ ti sɔ’n, ɔ ti cinnjin kɛ amun yo kɛ Abramu sa titi. Maan amun klɛn amun wun man Zoova, yɛ amun fɛ i ndɛ’n su. Kpɛkun nɛnnɛn nga ɔ di amun’n ti’n, amun lɛ i ase. Sɛ amun lafi Ɲanmiɛn su kɛ Abramu m’ɔ ti be kwlaa nga be lafi Ɲanmiɛn su’n ‘be si’n sa’n,’ ɔ́ yó amun si wie.
a Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, Ɲanmiɛn wa kacili Abramu i dunman’n kɛ Abraamu. I bo’n yɛle “nvle-nvle kpanngban be nannan.”—Bob. 17:5.
b I kunngba’n, Teraki i mma’m be nun’n, Abramu yɛ be dun mmua boli i dunman ɔn, sanngɛ kusu nn nɛ́n i yɛ ɔ ti ba kpɛnngbɛn’n niɔn.
c Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, Ɲanmiɛn wa kacili Sarai i dunman’n kɛ Sara. I bo’n yɛle “famiɛn osu nunfuɛ.”—Bob. 17:15.
d Fluwa sifuɛ wie’m be lafiman su kɛ Abramu i blɛ su’n, sran’m be ta ɲɔnngɔnmɛn. Sanngɛ sa nga ti mɔ be se sɔ’n be bɔbɔ be kwlá yiyiman nun. Biblu’n i liɛ’n, ɔ kle kpɛ sunman kɛ ɲɔnngɔnmɛn o Abramu i sa nun wie.—Bob. 12:16; 24:35.