‘Sran kun bɔbɔ yɛ ɔ́ súɛ i trɔ’n niɔn’
‘E kwlaa é wá kán sa nga e yoli be’n klé Ɲanmiɛn.’—Rɔmfuɛ Mun 14:12.
1. ?Trɔ onin yɛ Ebre gbaflɛn nsan be suali ɔ?
BABILƆNI lɔ Ebre gbaflɛn nsan be fali ajalɛ cinnjin kun. Ajalɛ sɔ mɔ be fali’n, ɔ ti be nguan, annzɛ be wie like. ?Bé kóto sika ɔkwlɛ sran kpandangblauun i bo be sɔ i, kɛ nga klɔ’n su mmla’n fa kan’n sa? ?Annzɛ kusu be su kpliman su naan be fa be yi i sin dan’n nun? Ebre gbaflɛn nsan’n, Sadraki nin Mesaki, ɔ nin Abɛdi-Nego b’a ɲanman blɛ kɛ bé úsa ngwlɛlɛ afɛ. I kpa bɔbɔ’n, be sa w’a miɛnmɛn i sɔfuɛ wun. Be ja nun lɛ’n, be seli famiɛn’n kɛ: ‘Nannan, kannzɛ ɔ yo sɛ, ɔ fata kɛ a si kɛ e su sɔman wɔ amuɛn mun, yɛ e su suman ɔ sika ɔkwlɛ sran mɔ a takali’n.’ (Daniɛl 3:1-18) Ebre gbaflɛn nsan’n be suali be bɔbɔ be trɔ’n.
2. ?Zezi Klist i ndɛ’n nun ajalɛ nga Pilati fali’n, wan mun yɛ be suli i bo yɛ ɔ fali ɔ? ?I sɔ’n ti’n, é sé kɛ Pilati liɛ nunman Zezi i kunlɛ’n nun?
2 Kɛ sa sɔ’n yoli’n m’ɔ dili afuɛ ya kpɔlɛ ko ju nsiɛn’n, be fali Zezi ɔli Pɔnsu Pilati m’ɔ ti kpɛnngbɛn’n, i ja su. Kɛ ɔ tili ndɛ nun’n, ɔ wunnin kɛ suɛn yɛ be tɔnnin Zezi ɔ. Sanngɛ, sran’m be waan be kun i. Kɛ Pilati nin be kplili kan’n, ɔ fa nzue wunnzinnin i sa nun, kpɔkun ɔ seli kɛ: ‘Sran nanwlɛfuɛ nga i kunlɛ’n, n liɛ nunman nun.’ Kɛ ɔ yoli sɔ’n, ɔ fali Zezi mannin sran mun kɛ be ko bobo i waka’n su. Zezi i ndɛ nun’n, Pilati w’a suɛmɛn i bɔbɔ i trɔ’n. Ɔ yacili sran’m be lɛ yɛ be fɛli i ti ajalɛ ɔ. Ɔ maan kannzɛ Pilati fa mɛn wunmuan’n nun nzue wunnzinnin i sa nun’n, ɔ su fieman. Afin, i yɛ maan be kunnin Zezi m’ɔ ti sran nanwlɛfuɛ’n niɔn.—Matie 27:11-26; Lik 23:13-25.
3. ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e tran lɛ naan sran uflɛ fa e ti ajalɛ ɔ?
3 ?Yɛ e li? ?Sɛ ajalɛ falɛ to e’n, é nían Ebre gbaflɛn nsan’n be liɛ’n su, annzɛ kusu é yáci sran uflɛ lɛ naan ɔ fa e ti ajalɛ? Ajalɛ falɛ’n timan like pɔpɔ. Sran nga i ɲin w’a ti’n, yɛ ɔ kwla fa ajalɛ kpa ɔ. I wie yɛle kɛ, siɛ nin niɛn’m be fa be mma’m be ti ajalɛ. Nanwlɛ, kɛ ndɛ’n ti cinnjin m’ɔ fata kɛ be wun i ɲrun nin i sin’n kpa’n, i su ajalɛ falɛ’n yo kekle. Sanngɛ, ajalɛ nga i falɛ’n ti e bɔbɔ ‘e trɔ’n,’ ɔ nunman ‘trɔ nɔnnin’ ng’ɔ fata kɛ ‘be nga Ɲanmiɛn wawɛ’n si be’n,’ be uka e naan e sua’n be nun. (Galasifuɛ Mun 6:1, 2) I sɔ trɔ liɛ’n, yɛle nga Biblu’n kɛn i ndɛ kɛ ‘e kwlaa é wá kán sa nga e yoli be’n klé Ɲanmiɛn’n.’ (Rɔmfuɛ Mun 14:12) Biblu’n waan: ‘Sran kun bɔbɔ yɛ ɔ́ súɛ i trɔ’n niɔn.’ (Galasifuɛ Mun 6:5) ?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, wafa sɛ yɛ e kwla fa ajalɛ kpa ɔ? Maan e dun mmua e wun i wlɛ kɛ e ti klɔ sran naan like nga e simɛn i’n, ɔ fata kɛ e usa ngwlɛlɛ afɛ.
Like cinnjin ng’ɔ fata kɛ e yo’n
4. ?Ajalɛ’m be falɛ nun’n, afɔtuɛ onin yɛ sa nga Adam nin Ɛvu be yoli’n man e ɔ?
4 Kɛ mɛn’n boli i bo cɛ’n, ajalɛ kun mɔ sran klikli’n ɔ nin i yi’n be fali’n i bo’n guali tɛ kpa. Yɛle kɛ, be dili sa kpa’n nin sa tɛ be silɛ waka’n i mma’n. (Bo Bolɛ 2:16, 17) ?Yɛ, ngue ti yɛ be yoli sɔ? Biblu’n waan: ‘Bla’n nian waka’n niɔn, i mma’m be yo ɲɛnmɛn. Ɔ wun kɛ bé wá yó fɛ́ naan be man sran ngwlɛlɛ ɔ ɔ yo ye, yɛ ɔ́ tí wie dí ɔ, yɛ ɔ́ fá wie mɛ́n i wun m’ɔ o i wun lɛ’n niɔn, yɛ i kusu ɔ́ dí wie ɔ.’ (Bo Bolɛ 3:6) Ɛvu i konvi’n yɛ ɔ suli i bo yɛ ɔ dili waka’n i mma’n niɔn. Kpɔkun, ɔ suli i wun bo maan ɔ dili wie. I ti yɛ sa tɛ nin wie’n ‘wo sran’m be kwlaa be su ɔ.’ (Rɔmfuɛ Mun 5:12) Sa nga Adam nin Ɛvu be yoli’n, ɔ man e afɔtuɛ cinnjin kpa kun ninnge nga e kwlá yoman be, be su. Yɛle kɛ sɛ e yaci Ɲanmiɛn i atin liɛ’n, é fá ajalɛ tɛ.
5. ?Atin onin yɛ Zoova kle ɔ? ?Yɛ ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan y’a ɲan su ye ɔ?
5 Kɛ e si kɛ titi Ɲanmiɛn Zoova kle e atin’n, i sɔ’n yo e fɛ dan! Biblu’n se e kɛ: ‘Sɛ fama su annzɛ bɛ su yɛ ɔ fata kɛ amun wɔ’n, amún wá tí aniɛn kun m’ɔ́ kpán sú amun su. Ɔ́ sé kɛ: “Atin’n yɛ ɔ o yɛ, amun fa su.”’ (Ezai 30:21) Biblu’n nun’n, Zoova kan ndɛ kle e. I sɔ’n ti’n, maan e suan i nun like naan e si i kpa. Kpɔkun kɛ ɔ ko yo naan y’a fa ajalɛ kpa ti’n, maan e di ‘be nga b’a yo sran’n be aliɛ’n.’ Asa ekun’n, maan ‘e kunndɛ sa ng’ɔ ti kpa’n nin tɛ’n be ngbaciɛ lele e si i kpa.’ (Ebre Mun 5:14) Kɛ e nanti like nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n kle e’n su’n, yɛ e suɛn i sɔ yolɛ ɔ.
6. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan e angunndan’n wa yo kpa titi ɔ?
6 Like cinnjin kun m’ɔ kwla uka e naan y’a fa ajalɛ kpa’n, yɛle e angunndan mɔ e nin i fin e nin klun’n. Angunndan sɔ’n kwla bu e fɔ. Kpɔkun ɔ kwla yo maan sa nga e yo’n, “sɛ ɔ ti kpa o, sɛ ɔ ti tɛ o” e wun i wlɛ. (Rɔmfuɛ Mun 2:14, 15) Sanngɛ, ɔ fata kɛ e si Ɲanmiɛn Ndɛ’n i kpa naan e nanti su naan e angunndan’n wa yo kpa titi. Sɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n w’a sieman e angunndan’n, e mantanfuɛ’m be nzuɛn’n ɔ nin ninnge nga be yo be titi’n, ɔ nin ndɛ nga sran wie’m be kan mɔ e ti’n, be kwla saci e angunndan’n. Ɔ maan wie liɛ’n, e angunndan kwla laka e. ?Kɛ e angunndan’n kan ndɛ kle e mɔ e bumɛn i ndɛ mɔ e fɔn Ɲanmiɛn i mmla’n, i bo gua sɛ? Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, e angunndan’n kwla yo ‘kɛ blalɛ nglɛ m’ɔ yra sran ɔn ɔ yo kokloko’n sa,’ ɔ maan like fi yomɛn i ya kun. (1 Timote 4:2) Sanngɛ sɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n sie e angunndan nun’n, e angunndan’n yó kpa titi.
7. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan y’a fa ajalɛ kpa ɔ?
7 Like ng’ɔ fata kɛ e yo naan y’a fa ajalɛ kpa’n, yɛle kɛ maan e si Ɲanmiɛn Ndɛ’n naan e nanti su. I sɔ’n ti’n, nán e kpli e fa ajalɛ. Sanngɛ, e fa blɛ e kunndɛ Biblu’n nun mmla mun, naan e fa ngwlɛlɛ e nanti be su. Sɛ e si Ɲanmiɛn Ndɛ’n i kpa naan ɔ sie e angunndan nun’n, kɛ wie liɛ bɔbɔ ɔ fata kɛ e ja nun lɛ’n e fa ajalɛ kun kɛ Sadraki nin Mesaki, ɔ nin Abɛdi-Nego be liɛ’n sa’n, e kwla fa. I sɔ’n ti’n, amun e fa e ɲin sie i like nɲɔn su naan e wun wafa nga kɛ e ko yo sran’n, i sɔ’n uka e maan e fa ajalɛ kpa’n.
?Wan mun yɛ e nin be é sán nun ɔn?
8, 9. (a) ?Biblu’n nun mmla onin yɛ ɔ se kɛ nán e nin sran tɛ e san nun ɔn? (b) ?Be nga be yo sa tɛ’n, be ngunmin yɛ ɔ fataman kɛ e nin be e san nun ɔn? Amun yiyi nun.
8 Akoto Pɔlu seli kɛ: “Nán an laka amun wun, sɛ sran kpa nin sran tɛ be san nun’n, i nzuɛn tɛ’n sɛ i.” (1 Korɛntfuɛ Mun 15:33) Zezi Klist seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ: “N yili amun mɛn nunfuɛ’m be nun.” (Zan 15:19) Ndɛ sɔ’n uka e maan e wun i wlɛ kɛ ɔ fataman kɛ e nin bla annzɛ bian kunndɛfuɛ, nin yasua mɔ be kunndɛ bla be yi bo annzɛ bla mɔ be kunndɛ bian be wun bo’n, nin awiefuɛ mun, nin nzanboɛfuɛ mun, nin be nga be yo sa tɛtɛ wie mun ekun’n, e san nun. (1 Korɛntfuɛ Mun 6:9, 10) Kɛ é sí Biblu’n nun like kɔ́ i ɲrun’n, e wun kɛ i sɔfuɛ mɔ e fa blɛ e nian be flimu televiziɔn nun’n, ɔ nin ɔrdinatɛli nun’n, annzɛ e kanngan be fluwa’m be nun’n, ɔ ti e wun tɛ yolɛ. I kunngba’n niɔn, e kwla se kɛ ɛntɛnɛti nun’n, e nin “gblɛfuɛ mun” e san nun.—Jue Mun 26:4.
9 ?Yɛ sɛ sran’n i ayeliɛ’n ti kpa naan sanngɛ ɔ lafiman Ɲanmiɛn su’n, e nin i e kwla san nun? Biblu’n waan: “Klunwifuɛ’n sie mɛn wunmuan’n.” (1 Zan 5:19) Ndɛ sɔ’n uka e maan e wun i wlɛ kɛ nán sa tɛ mɔ sran kun yoman’n, i ti yɛ ɔ ti sran kpa naan é fá e wun mɛ́ntɛn i ɔ. Sanngɛ, be nga be klo Zoova’n be ngunmin cɛ yɛ ɔ fata kɛ e nin be e san nun ɔn.
10. ?E nin mɛn nunfuɛ mun e nantilɛ’n nun’n, ngue yɛ ɔ kwla uka e naan ajalɛ nga é fá’n w’a kle kɛ y’a yo sran ɔn?
10 E kwlá seman kɛ é yí e wun mɛn nun mlɔnmlɔn. I kpa bɔbɔ’n, b’a seman kɛ e yo sɔ. (Zan 17:15) E bo jasin fɛ’n e kle be nga be timan Zoova i sufuɛ’n. E nin be e di suklu likawlɛ, yɛ e nin be e di junman likawlɛ. Klistfuɛ nga be yi’n, annzɛ be wun’n timan Zoova i Lalofuɛ’n, be kanman be liɛ’n i ndɛ lele. Afin be nin mɛn nunfuɛ’m be san nun tra sran ngba. Sanngɛ sɛ e bu angunndan kpa’n, é wún sran’m be wun fa mantanlɛ nga e lemɛn i yowlɛ’n, ɔ nin nga e bɔbɔ yɛ e fa e wun mantan be’n, be ngbaciɛ. (Zak 4:4) Ɔ maan, sɛ be flɛ e ninnge nga be nunman suklu lɔ junman dilɛ ninnge’m be nun’n, mɔ i wie yɛle kɛ ngowa kanlɛ nin able silɛ mun sa’n, ɔ nin aɲia nin aliɛ mɔ be nga e nin be e di junman’n be taka’n be bo’n, maan ajalɛ nga é fá’n kle kɛ y’a yo sran.
Kɛ é kúnndɛ junman’n
11. ?Ka naan y’a kplin junman kun su’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e dun mmua yo ɔ?
11 Kɛ e nanti Biblu’n nun mmla’m be su kɛ sran nga w’a yo sran’n sa’n, i sɔ’n uka e maan kɛ é kúnndɛ wafa nga é ‘nían e bɔbɔ e awlo’n i lika’n,’ a fa ajalɛ kpa. (1 Timote 5:8) I lɛ nun’n, ka naan y’a kplin junman kun su’n, ɔ fata kɛ e dun mmua usa nun kpa. Afin e kwlá diman junman nga Biblu’n bu i fɔ’n. I wie yɛle kɛ, Klistfuɛ’n kwlá diman junman m’ɔ taka amuɛn sɔlɛ su’n, annzɛ m’ɔ ti awie wualɛ’n, annzɛ be fa mmoja yo like ng’ɔ nin i fataman’n, annzɛ ninnge wie mun ekun mɔ Biblu’n bu be fɔ’n. Asa ekun’n, kannzɛ e min’n se kɛ e bua ato annzɛ e di e wiengu’m be ndrunmun’n, e su kplinman su.—Sa Nga Be Yoli’n 15:29; Sa Nglo Yilɛ 21:8.
12, 13. ?Kɛ e ko si junman nga é wá dí’n, ngue yɛ ɔ ti cinnjin kpa ekun kɛ e wun i wlɛ naan y’a fa ajalɛ kun ɔn?
12 ?Yɛ sɛ junman mɔ é dí’n, ɔ fɔnman Ɲanmiɛn i mmla kun trele’n nin? Kɛ é sí ndɛ nanwlɛ’n kɔ́ i ɲrun mɔ é bú su angunndan’n, e wun ninnge ng’ɔ fata kɛ e ɲin tran be su’n be wlɛ kpa. ?Sɛ sika nun mma tɔlɛ mɔ Ɲanmiɛn mmla’n bu i fɔ’n i sua kun nun be man e telefɔnu nun tralɛ junman’n, ngue yɛ é yó ɔ? I lɛ nun’n, maan e bu lika nga be ɲan sika be tua sran’m be kalɛ’n, ɔ nin lika bɔbɔ nga junman sua’n o’n, be angunndan. Amun e fa sunnzun ase kun. ?Sɛ e di e bɔbɔ e junman kɛ sua ayre kanlɛ sa’n naan asɔnun tɛtɛ wie se kɛ e kan be asɔnun sua’n i ayre’n, é kplín su naan e sa w’a tran Ɲanmiɛn sulɛ tɛ’n nun?—2 Korɛntfuɛ Mun 6:14-16.
13 ?Yɛ sɛ e di junman sran sa nun naan i bɔbɔ yɛ ɔ kplinnin asɔnun sua’n i ayre kanlɛ’n su’n nin? ?Junman sɔ’n i dilɛ nun’n, e bɔbɔ e le atin e fɛ i wun ajalɛ wie? ?E bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ e nian junman sɔ’n su ɔ? Ɔ fata kɛ e bu i sɔ liɛ’m be angunndan. Wie liɛ kusu’n, junman mɔ b’a man e kɛ e di’n yɛle kɛ, e sin sran’m be awlo’m be nun naan e fa be lɛtri mun e man be. ?Sɛ lika sɔ wie’m be nun lɔ’n, be yo sa tɛtɛ mun nin? ?Ngue yɛ é yó ɔ? Wie liɛ’n, e kwla se kɛ é nánti Matie 5:45 i nun mmla’n su. Sanngɛ maan e si kɛ sɛ e di i sɔ junman titi’n, e angunndan’n kwla kaci. (Ebre Mun 13:18) Junman dilɛ’n i su ajalɛ falɛ’n ti e bɔbɔ e trɔ. Ɔ maan, ɔ fata kɛ e bu angunndan, yɛ e wun sa’m be wlɛ naan y’a kwla fa su ajalɛ kpa.
‘Sɛ á fín ase o á jáo o, Anannganman i dunman, yɛ bo ɔ’
14. ?Ajalɛ kwlaa nga é fá’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo i titi ɔ?
14 ?Sɛ ajalɛ ng’ɔ fata kɛ e fa’n ɔ kan suklu dan dilɛ’n, annzɛ e wun ayre yolɛ’n, ngue yɛ é yó ɔ? Ajalɛ kwlaa nga i falɛ’n to e’n, maan e wun Biblu’n nun mmla ng’ɔ kɛn i sɔ ajalɛ’n i wlɛ kpa naan e fa ngwlɛlɛ e nanti su. Salomɔn m’ɔ ti laa Izraɛli Famiɛn’n seli kɛ: ‘Nán lafi ɔ bɔbɔ wɔ angunndan liɛ’n su. Anannganman i su yɛ lafi ɔ. Sɛ á fín ase o á jáo o, Anannganman i dunman, yɛ bo ɔ. Sɛ a bo i dunman’n, ɔ́ bó ɔ ɲrun atin’n.’—Nyanndra Mun 3:5, 6.
15. ?Afɔtuɛ onin yɛ Klistfuɛ klikli’m be ajalɛ falɛ’n man e ɔ?
15 Ajalɛ nga e fa be’n, cɛn wie be kan e wiengu mun. I sɔ’n ti’n, maan e bu e wiengu’m be angunndan. Amun e fa sunnzun ase kun. Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, be diman Moizi Mmla’n su kun. Ɔ maan sɛ be klo’n, be kwla di like nga Mmla’n waan ɔ ti fiɛn’n. Sanngɛ, akoto Pɔlu kannin nnɛn nga atrɛkpa’n, be fa yili tɛ’n i su ndɛ wie mun. Ɔ seli kɛ: ‘Sɛ nnɛn yɛ n ko di n ko saci min niaan’n, n su dimɛn i kun le naan m’an saciman min niaan’n.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 8:11-13) Pɔlu wlali Klistfuɛ klikli’m be fanngan kɛ nán be yo sa m’ɔ́ sáci be wiengu’m be angunndan’n. E kusu’n, ɔ fataman kɛ ajalɛ nga e fa be’n, ɔ “saci” e wiengu mun.—1 Korɛntfuɛ Mun 10:29, 32.
Maan e kunndɛ ngwlɛlɛ m’ɔ fin Ɲanmiɛn’n
16. ?Kɛ é fá ajalɛ’n, wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn srɛlɛ’n uka e ɔ?
16 Like nga ajalɛ falɛ’n nun ɔ kwla uka e kpa’n, yɛle Ɲanmiɛn srɛlɛ. Zaki m’ɔ ti Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n seli kɛ: ‘Sɛ ngwlɛlɛ’n w’a timan amun nun wie kpa’n, maan ɔ kan kle Ɲanmiɛn mɔ i sa timan tankaan’n, m’ɔ fa like man sran’m be kwlaa ɔ ijɔmɛn i sin’n. Ɔ maan sran sɔ’n ɔ́ wún sa wlɛ.’ (Zak 1:5) E kwla lafi Zoova su e srɛ i kɛ ɔ kle e ngwlɛlɛ naan e fa ajalɛ kpa. Sɛ e yo sɔ’n, ɔ́ fɛ́ i wawɛ’n úka e naan e wun Biblu’n nun ndɛ nga e bu su angunndan’n i wlɛ. Kpɔkun i bue nga e wla fi su’n, ɔ́ kpɛ́n e wla.
17. ?Kɛ é fá ajalɛ’n, wafa sɛ yɛ sran uflɛ kwla uka e ɔ?
17 ?Sran uflɛ kwla uka e naan y’a fa ajalɛ mun? E usaman lele. Afin, Zoova mannin e asɔnun’n nun sran mɔ b’a yo sran’n. (Efɛzfuɛ Mun 4:11, 12) Ɔ maan sɛ ajalɛ’n ti cinnjin kpa’n, e kwla usa be ngwlɛlɛ afɛ. Sran mɔ be wun Ɲanmiɛn ninnge’m be wlɛ kpa mɔ b’a wun sa wie mun le’n, be kwla fa e ɲin sie i Biblu’n nun mmla wie mun ekun mɔ ajalɛ nga é fá’n taka su’n, be su. Kpɔkun, be kwla uka e maan e “wun like nga be ti kpa’m be wlɛ.” (Filipfuɛ Mun 1:9, 10) Sanngɛ sɛ be uka e’n, nán be yɛ ɔ fata kɛ be fa e ti ajalɛ ɔ. E bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ e sua ajalɛ falɛ’n i trɔ’n niɔn.
I bo’n gua kpa titi
18. ?Sɛ e fa ajalɛ kpa’n, i bo’n gúa sɛ?
18 Sɛ ajalɛ nga e fa be’n be taka Biblu’n nun mmla’m be su kpa naan e bu be angunndan’n, cɛn wie lele i bo’n gúa kpa mán e. Sanngɛ i klikli nun’n, ɔ kwla yo kekle man e. I wie yɛle kɛ Sadraki nin Mesaki, ɔ nin Abɛdi-Nego be liɛ’n sa. Be si kɛ sɛ b’a kotoman sika ɔkwlɛ sran’n i bo b’a sumɛn i’n, bé kún be. (Daniɛl 3:16-19) I sɔ kunngba’n, kɛ akoto’m be seli Zuifu’m be jɔlɛ difuɛ dandan’m be kɛ sɛ be ɲin yi Ɲanmiɛn tra sran mun’n ɔ ti kpa tra kɛ be ɲin yi sran’n, be boli be nin ɲantiaan naan b’a yaci be nun. (Sa Nga Be Yoli’n 5:27-29, 40) Asa ekun kɛ ‘blɛ’n fa ti mɔ sa’m be fa ju’n,’ be kwla kaci ajalɛ kwlaa i agualiɛ’n. (Akunndanfuɛ’n 9:11) Sɛ e fali ajalɛ kpa naan i sin’n e fɛ’n, e kwla lafi Zoova su kɛ ɔ́ úka e naan e jran kekle. Kpɔkun i agualiɛ su’n, ɔ́ yrá e su.—2 Korɛntfuɛ Mun 4:7.
19. ?Wafa sɛ yɛ yakpa su e kwla sua e bɔbɔ e ajalɛ falɛ trɔ’n niɔn?
19 Kɛ é fá ajalɛ’n, maan e nian Biblu’n nun mmla’m be su kpɔkun e fa ngwlɛlɛ e nanti be su. Kɛ e si kɛ Zoova kwla fɛ i wawɛ’n uka e naan ɔ mannin e asɔnun’n nun sran mɔ b’a yo sran’n, i sɔ’n yo e fɛ dan! I sɔ’n ti’n, maan e fa ninnge kwlaa nga Zoova fa uka e’n naan yakpa su’n, e sua e bɔbɔ e trɔ mun.
• ?Like cinnjin onin yɛ ɔ fata kɛ e yo naan y’a fa ajalɛ kpa ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ sran nga e fa e wun mantan be’n i su ajalɛ nga e fa’n, ɔ kle kɛ y’a yo sran ɔn?
• ?Kɛ é kúnndɛ junman’n, ninnge cinnjin onin wie mun yɛ ɔ fata kɛ e fa e bu be angunndan ɔn?
• ?Ajalɛ’m be falɛ nun’n, wafa sɛ yɛ Zoova uka e ɔ?
[Kosan mun]
[Foto, bue 9]
Sa tɛ nga Adam nin Ɛvu be yoli’n, ɔ man e afɔtuɛ kpa kun.
[Foto, bue 10]
Ka naan y’a fa ajalɛ cinnjin kpa kun’n, maan e nian Ɲanmiɛn mmla’m be nun.