Zoova kacimɛn i ndɛ ng’ɔ kan’n

Korɛntfuɛ Mun be fluwa’m be nun ndɛ cinnjin mun

KORƐNTI lɔ asɔnun’n i ndɛ lo akoto Pɔlu dan kpa. Afin ɔ tili i kɛ lɔ aniaan’m be nuan sɛman. Kɛ asɔnun nunfuɛ wie’m be kunndɛ bian annzɛ bla mun’n, be kɛnmɛn i ndɛ. Asa ekun’n, asɔnun’n klɛli Pɔlu fluwa kɛ ɔ́ fá úsɛ i ngwlɛlɛ afɛ. I sɔ’n ti’n, afuɛ nga be flɛ 55 nun Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, kɛ Pɔlu dí i ngaliɛ difuɛ junman’n, m’ɔ juli Efɛzi lɔ’n, ɔ klɛli fluwa klikli’n ko mannin Korɛntfuɛ mun.

Kɛ ɔ dili anglo nɲɔn kun’n, Pɔlu klɛli Korɛnt­fuɛ Mun be fluwa’n i nɲɔn su’n. Ɔ klɛli fluwa sɔ’n kɛ ɔ́ kán ndɛ wie mun ekun úka kliklifuɛ’n su. Sa nga be wun be laa Korɛnti klɔ’n su’n nin lɔ asɔnun’n nun’n, be nin e blɛ su liɛ’n i sunman ti kun. I sɔ’n ti’n, ndɛ nga Pɔlu kan kleli Korɛntfuɛ mun’n, ɔ ti kpa man e wie andɛ.—Ebr. 4:12.

‘AN NIAN AMUN WUN KPA, AN JRAN KEKLE, MAAN AMUN AWLƐN SƆ’

(1 Kor. 1:1–16:24)

Pɔlu seli i niaan’m be kɛ ‘maan be nuan sɛ.’ (1 Kor. 1:10) Ɔ seli ekun kɛ ‘saan Zezi Klist m’ɔ wlali sua’n i bo ase’n,’ yɛ maan e nzuɛn’n kwla yo kpa ɔ. (1 Kor. 3:11-13) Pɔlu kannin bla kunndɛfuɛ kun i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “An kan sa tɛ yofuɛ’n i bo amun nun lɛ.” (1 Kor. 5:13) Ɔ seli ekun kɛ: ‘Be wunnɛn’n kusu timan like mɔ be fa kaci bla kunndɛlɛ nin bian kunndɛlɛ like ɔ, sanngɛ ɔ ti e Min’n i liɛ.’—1 Kor. 6:13.

Pɔlu kannin ‘sa nga ti yɛ be blɛli i fluwa’n,’ i ndɛ. Ɔ mannin be afɔtuɛ kpa bian nin bla aja’n su. Asa ekun’n, ɔ mannin be afɔtuɛ kpa sran nga i waan ɔ jaman bla annzɛ bian’n i su wie. (1 Kor. 7:1) Pɔlu kleli wafa nga Klist­fuɛ’m be afiɛn’n, Ɲanmiɛn siesieli kɛ sran sie i wiengu’n. Kpɛkun ɔ kleli kɛ be yo aɲia mun i nuan su naan nán ɔ yo sukusuku. I sin’n, ɔ kleli kɛ sran’m bé cɛ́n sakpa. Kɛ Pɔlu kɛnnin i kwla sɔ’n wieli’n, ɔ mannin be afɔtuɛ kun. Ɔ seli be kɛ: ‘An nian amun wun kpa, an lafi Klist su, an jran kekle, an yo maan be wun kɛ an ti ­yasua mɔ amun awlɛn sɔ.’—1 Kor. 16:13.

Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:

1:21​—?Naan Zoova fa “sinnzin ndɛ” de be nga be fa su’n sakpa? Cɛcɛ, nɛ́n i sɔ ɔ. Sanngɛ, kɛ mɔ ‘sran’m be nin be ngwlɛlɛ mɔ be si i’n, b’a siman Ɲanmiɛn’n’ ti’n, like ng’ɔ fa de sran mun’n, ɔ ti sinnzin like be ɲrun.—Zan 17:25.

5:5​—?Kɛ be se kɛ ‘be fa sa tɛ yofuɛ’n wlɛ i Satan sa nun maan ɔ saci i wunnɛn’n,’ i bo’n yɛle benin? Kɛ sa tɛ yofuɛ kun kacimɛn i nzuɛn’n, be tu i asɔnun’n nun. Ɔ maan, ɔ kaci Satan i mɛn’n i nunfuɛ ekun. (1 Zan 5:19) I sɔ’n ti yɛ be se kɛ be fɛ i wla Satan sa nun’n niɔn.

7:33, 34​—?Ngue yɛle “mɛn’n nun ninnge” mɔ bian ng’ɔ le bla’n ɔ nin bla ng’ɔ le bian’n, be bu be akunndan’n? Ninnge ng’ɔ fata kɛ Klistfuɛ nga b’a ja bla annzɛ bian’n be bu be akunndan’n, be ndɛ yɛ Pɔlu kan ɔn. Be nun wie yɛle aliɛ nga bé dí’n, ɔ nin tralɛ nga bé wlá’n nin tannin nga bé klá’n, ɔ nin sua nga bé lá nun’n. Sanngɛ, mɛn’n nun ninnge tɛtɛ’m be nunman nun wie. Afin, ɔ fataman kɛ Klist­fuɛ’m be sa kɛn i sɔ ninnge liɛ mun.—1 Zan 2:15-17.

11:26​—?Kpɛ nɲɛ yɛ ɔ fata kɛ e wla kpɛn Zezi i wie’n su ɔ? ?Yɛ ɔ fata kɛ e yo sɔ “lele” blɛ benin? Pɔlu w’a seman kɛ e yo aɲia cɛn kwlaa naan e wla kpɛn Zezi wie’n su. Sanngɛ ɔ su se kɛ, cɛn kwlaa nga Klist­fuɛ mɔ be kpali be sieli be ngunmin’n be di E Wla Kpɛnlɛ cɛn aɲia’n i bo nzɔliɛ ninnge mun’n, nn be su ‘bo e Min’n i wie ndɛ’n su.’ Be yo i sɔ’n kpɛ kunngba afuɛ kwlaa nun, Nisan i le 14 nun. Be yo sɔ “lele maan ɔ fa ju i balɛ.” Yɛle kɛ be yo sɔ lele naan b’a cɛn, naan e Min’n w’a sɔ be nun ɲanmiɛn su lɔ.—1 Tɛs. 4:14-17.

13:13​—?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn nin sran klolɛ’n ti dan tra Ɲanmiɛn sulafilɛ’n nin e wla mɔ e fa guɛ i Ɲanmiɛn su’n niɔn? Kɛ e ko ɲan “like nga e wla o su’n,” ɔ nin like nga ‘e si weiin kpa kɛ’ é ɲɛ́n i’n, Ɲanmiɛn sulafilɛ’n ɔ nin e wla mɔ e fa guɛ i Ɲanmiɛn su’n, be timan cinnjin kɛ i nun mɔ e nin a ɲanman like sɔ’n sa kun. (Ebr. 11:1) Sanngɛ Ɲanmiɛn nin sran klolɛ liɛ’n, ɔ ka lɛ titi. I sɔ’n ti yɛ ɔ ti dan tra Ɲanmiɛn sulafilɛ nin e wla mɔ e fa guɛ i Ɲanmiɛn su’n niɔn.

15:29​—?Ɔ fata kɛ ‘be yo batɛmu be mɔ be wuli’n be ti?’ Pɔlu w’a seman kɛ be nga b’a yoman be batɛmu mɔ be wuli’n be kpa yolɛ ti’n, be yo be nga be ɲin o su’n be batɛmu. Nantilɛ mɔ Klist­fuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nanti seiin lele be fa wu’n, mɔ i sin’n be cɛn be naan b’a ɔ ɲanmiɛn su lɔ’n, i ndɛ yɛ Pɔlu kan ɔn. I sɔ’n ti yɛ Biblu’n La Traduction du monde nouveau se kɛ “wulɛ ti yɛ be yo be batɛmu’n niɔn.”

Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:

1:26-31; 3:3-9; 4:7. Nán e fa like uflɛ di e nuan. Saan Zoova kunngba cɛ yɛ e fa di e nuan ɔn. I liɛ’n, asɔnun’n nunfuɛ’m be nuan sɛ́ be wun.

2:3-5. Laa nun Korɛnti klɔ’n ti Glɛki’m be akunndan bufuɛ mun nin be like klefuɛ’m be klɔ dan kpa. I nun mɔ Pɔlu bó jasin fɛ’n lɔ’n, atrɛkpa’n ɔ usɛli i wun sɛ ɔ́ kwlá yíyí Ɲanmiɛn ndɛ’n nun kpa naan i ndɛ tiefuɛ’m b’a fa su o. Sanngɛ i kwlaa yoli o, sɛ bɔbɔ srɛ kunnin i’n, ɔ dili junman mɔ Ɲanmiɛn fa mɛnnin i’n. I kunngba’n, nán maan sa kekle wie annzɛ sa wie mɔ e nin a wunmɛn i le’n ti’n, e muan e nuan. Maan e bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n. Kɛ nga Pɔlu fa yoli’n sa’n, maan e kpɛ e ɲin Zoova wun lɔ naan ɔ uka e.

2:16. Kɛ be se kɛ ‘e nin Klist e akunndan’n ti kun’n,’ i bo’n yɛle kɛ e si akunndan ng’ɔ bu’n, ɔ nin like nga ti yɛ ɔ bu akunndan sɔ’n. E bu akunndan ng’ɔ bu’n wie. I bo’n i kun ekun yɛle kɛ e si sran’n i wafa ng’ɔ ti’n, kpɛkun e niɛn i ajalɛ liɛ’n su e nanti. (1 Piɛ. 2:21; 4:1) Nanwlɛ, ɔ ti cinnjin kpa kɛ e si wafa nga Zezi nantili’n, ɔ nin wafa ng’ɔ boli jasin fɛ’n i kpa!

3:10-15; 4:17. Wafa nga e kle sran mun Biblu’n nun like’n, ɔ nin wafa nga e uka sran mun naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, ɔ fata kɛ e bu i sin kpa, naan e yo maan e sa tɔ i yolɛ’n nun tra laa’n. (Mat. 28:19, 20) Sɛ y’a siman like kle’n, e Biblu’n nun like suanfuɛ’n su kwlá jranman ninnge nga be sɛ i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n nian’n be ɲrun kekle. Ɔ maan, ɔ́ yó e ya tɛ kpa, afin e sa’n, ɔ́ fúa ase. Kpɛkun e ti mɔ é ɲɛ́n i’n, ‘ɔ́ yó kɛ e fin sin nun yɛ y’a fite sa.’

6:18. Kɛ ɔ ko yo naan y’a ‘wla bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku i ase’n,’ nán aeliɛ sukusuku nga Glɛki aniɛn nun be flɛ be por·neiʹa be ngunmin yɛ e wanndi be ɔ. Sanngɛ e wanndi bla nin bian nna nga be yi i nglo nzra nun’n nin like kwlaa ng’ɔ saci sran’n, ɔ nin bla annzɛ bian kunndɛlɛ’n i akunndan bulɛ’n, ɔ nin ndalie tralɛ’n wie. Yɛle kɛ, e su yoman like kwlaa ng’ɔ kwla yo naan sran kun w’a kunndɛ bian m’ɔ timɛn i wun’n annzɛ bla m’ɔ timɛn i yi’n.—Mat. 5:28; Zak 3:17.

7:29. Nán maan bla nin bian nga b’a ja be wun’n be bu be wun’n annzɛ be yi’n i akunndan tra Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ninnge liɛ mun.

10:8-11. Kɛ Izraɛlifuɛ’m be ijɔli be konviabo mɔ be kannin Moizi nin Aarɔn be wun ndɛ tɛ’n, Zoova fali ya dan kpa. I sɔ’n ti’n, nanwlɛ, nán maan e ijɔ e konviabo.

16:2. Sika nga e waan é mán naan é fá súan mɛn wunmuan’n nun jasin fɛ’n bolɛ’n i bo’n, maan e dun mmua bu i akunndan. I liɛ’n, é kwlá mɛ́n i titi.

“AN KACI, AN YO SRAN KPA, AN FA MIN NDƐ’N SU”

(2 Kor. 1:1–13:13)

Pɔlu seli Korɛntfuɛ mun kɛ, sa tɛ yofuɛ mɔ be tuli i fɔ, m’ɔ kacili i sa’n, ɔ fata kɛ ‘be yaci i wun sa cɛ i, be yo maan i wla gua ase.’ Fluwa klikli nga Pɔlu klɛli Korɛntfuɛ mun’n, ɔ yoli be ya. Sanngɛ ɔ seli be kɛ i ‘ya m’ɔ yoli be mɔ maan be kacili be nzuɛn’n, i ti’n,’ i klun jɔ.—2 Kor. 2:6, 7; 7:8, 9.

Pɔlu seli Korɛntfuɛ mun kɛ, kɛ mɔ ‘like kpakpa’n kwlaa ti a sin a yia be’n’ ti’n, maan be “yo aklunyefuɛ dan.” Asa ekun’n, be nga be yo be wun kpakpa Pɔlu su’n, ɔ tɛli be su. Kpɛkun i ndɛ’n i atabo’n m’ɔ kan kleli Korɛntfuɛ’m be kwlaa’n yɛ: ‘Ɲanmiɛn maan amun klun jɔ. An kaci, an yo sran kpa, an fa min ndɛ’n su, maan amun bo yo kun, yɛ an di anuansɛ.’—2 Kor. 8:7; 13:11.

Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:

2:15, 16​—?Ngue ti yɛ ‘e ti kɛ parfɛn mɔ Klist fa man Ɲanmiɛn’n sa’ ɔ? E ti sɔ afin e nanti Biblu’n nun ndɛ’n su, kpɛkun e kɛn i nun ndɛ’n e kle sran mun. Be nga be kloman Ɲanmiɛn’n be liɛ’n, “parfɛn” sɔ’n ti kɛ duwlɛ kpukpuwa sa be ɲrun. Sanngɛ Zoova ɔ nin be nga be klo i’n be ɲrun’n, “parfɛn” sɔ’n ti like m’ɔ bɔn fannin ɔn.

5:16​—?Kɛ be se kɛ Klist­fuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n ‘be buman sran’m be akunndan kɛ sran’n be fa bu akunndan’n sa’n,’ i bo’n yɛle benin? Kɛ be nian sran mun’n, be buman klɔ sran akunndan. Yɛle kɛ be nianman kɛ sran kun ti sikafuɛ ti bé bú i kpa trɛ́ i wiengu. Annzɛ kusu’n, be jranman aniɛn nga sran kun kan’n, annzɛ nvle ng’ɔ fin nun’n i su be bumɛn i kpa traman sran uflɛ. Like ng’ɔ ti be cinnjin’n, yɛle be aniaan tranlɛ’n Klist­fuɛ mɔ be ti’n ti.

11:1, 16; 12:11​—?Kɛ Pɔlu kán ndɛ klé Korɛnt­fuɛ mun’n, ɔ yoli “sinnglinfuɛ” annzɛ ɔ ‘ijɔli kɛ luflefuɛ sa?’ Cɛcɛ, w’a yoman sɔ. Sanngɛ, sran wie mɔ be kpi Pɔlu i dunman ase, mɔ be buman kɛ Zezi sunmɛnnin i wie’n, be yɛ maan ɔ yoli sɔ ɔ. Ɔ maan be ɲrun yɛ atrɛkpa’n, ɔ ti kɛ ɔ di i nuan sa yɛ ɔ ijɔ kɛ luflefuɛ sa ɔ.

12:1-4​—?Wan yɛ ‘Ɲanmiɛn mɛnnin i su lele fa juli ɲanmiɛn su mmua kpa lɔ’n’ niɔn? Biblu’n w’a kanman sran uflɛ m’ɔ wunnin aolia nun like kunngba’n i ndɛ. Kusu’n, be nga be si akplowa kɛ Zezi w’a sunmanman Pɔlu wie’n, ɔ maan ɔ nunman akoto’m be nun wie’n, kɛ Pɔlu kannin be ndɛ m’ɔ kpaloli be ndɛ’n wieli’n, yɛ ɔ kannin aolia nun like sɔ’n i ndɛ ɔ. Ɔ maan atrɛkpa’n, i bɔbɔ i ndɛ yɛ ɔ kan ɔn. Like nga akoto Pɔlu wunnin i’n, ɔ ti kɛ Ɲanmiɛn sulɛ nun’n aunjuɛ nga “awieliɛ blɛ’n” nun’n, Klist­fuɛ asɔnun’n di’n sa.—Dan. 12:4.

Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:

3:5. Biblu’n nun ndɛ mma sɔ’n kle e kɛ, Zoova fɛ i Ndɛ’n nin i wawɛ’n, ɔ nin i anuannzɛ’n i bue ng’ɔ o asiɛ’n su wa’n, ɔ uka Klist­fuɛ mun naan be kwla di junman kwlaa ng’ɔ ti kpa’n. (Zan 16:7; 2 Tim. 3:16, 17) I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e suan Biblu’n nin i akua’m be nun like kpa. Kpɛkun, maan e srɛ Ɲanmiɛn titi kɛ ɔ fɛ i wawɛ’n uka e. Asa ekun’n, maan e wɔ asɔnun aɲia’m be bo titi, kpɛkun e di junman aɲia sɔ’m be bo titi.—Jue. 1:1-3; Lik 11:10-13; Ebr. 10:24, 25.

4:16. ‘Like nga mɔ maan be flɛ e sran’n, cɛn kwlaa’ Zoova bo i mɔnnɛn. I sɔ’n ti’n, like nga Zoova siesieli kɛ ɔ́ fá úka e’n, ɔ fata kɛ titi e sɔ nun. Yɛle kɛ cɛn kwlaa’n, maan e yo like kun mɔ maan e nin Ɲanmiɛn e afiɛn’n mántan kpa’n.

4:17, 18. Sɛ e wla fiman su kɛ ‘Ɲrɛnnɛn nga e wun i’n ti kaan’n,’ i sɔ’n úka e naan y’a kpɔciman Zoova blɛ kekle nun.

5:1-5. Wafa nga Pɔlu kan Klist­fuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be wla m’ɔ lo be ɲanmiɛn su lɔ tranwlɛ’n i ndɛ’n, nanwlɛ, ɔ yo ɲɛnmɛn!

10:13. Sɛ b’a manman e atin kɛ e ko bo jasin fɛ’n lika nga be sa mian jasin bofuɛ lɔ’n, ɔ fata kɛ e asɔnun’n i jasin fɛ’n bowlɛ’n i ngunmin i nun yɛ e bo jasin fɛ’n niɔn.

13:5. Kɛ ɔ ko yo naan ‘e bɔbɔ y’a bu e klun lɔ y’a nian sɛ e lafi Klist su sakpa’n,’ ɔ fata kɛ e fa e nantilɛ’n e sunnzun like nga e suɛn i Biblu’n nun’n. Kɛ ‘é yó i sɔ’n,’ ɔ fata kɛ e nian wafa nga e nin Ɲanmiɛn e afiɛn’n fa ti’n. Kpɛkun, ɔ fata kɛ e nian sɛ y’a ‘yo sran m’ɔ kunndɛ sa ng’ɔ ti kpa’n nin tɛ’n be ngbaciɛ lele w’a si i kpa’ o. Asa ekun’n, ninnge nga e yo be mɔ be kle kɛ e lafi Ɲanmiɛn su’n, sɛ be ti wafawafa o, sɛ be sɔnnin o, ɔ fata kɛ e bu e klun lɔ wie e nian. (Ebr. 5:14; Zak 1:22-25) Sɛ e nian afɔtuɛ kpa nga Pɔlu mannin e’n be su kpa e nanti’n, é fá ndɛ nanwlɛ’n su titi.

[Foto, bue 30]

?Kɛ be se kɛ ‘cɛn kwlaa nga amún dí kpaun nga mɔ amún nɔ́n klowa nga nun’n,’ ndɛ sɔ’n i bo’n yɛle benin?—1 Kor. 11:⁠26.