An koko yalɛ amanniɛn su naan amun aja’n w’a yo ye titi
“Sɛ be usa wɔ ndɛ naan a si su tɛ klanman’n, ɔ man wɔ aklunjuɛ. Ndɛ ng’ɔ ju i kanwlɛ cɛ kpɛkuun b’a kan’n, i fɛ b’ɔ yo’n, be kan-man.”—NYA. 15:23.
?WAFA SƐ YƐ AMÚN TƐ́ SU Ɔ?
?Kɛ yasua kun nin i yi’n be ti akunndanfuɛ’n, ngue yɛ be yo ɔ?
?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ yasua kun nin i yi’n, be bu be wiengu sran ɔn?
?Sɛ yasua kun nin i yi’n be ti wun ase kanfuɛ’n, ngue yɛ be kwla yo ɔ?
1. ?Kɛ yasua kun nin i yi’n be koko yalɛ kpa’n, i bo gua sɛ?
ANIAAN bian kun m’ɔ o nvle nga be flɛ i Kanada’n, ɔ seli kɛ: “?Sɛ min yi’n nunman lɛ’n, ń yó min liɛ sɛ? Afin sa kwlaa ng’ɔ tɔ’n, sɛ ɔ ti kpa annzɛ ɔ ti tɛ o, ɔ ti e sran nɲɔn’n e liɛ.” Bian kun ekun tran nvle nga be flɛ i Ɔstrali’n i nun lɔ. Ɔ nin i yi’n be o nun i afuɛ 11 yɛ. Ɔ seli kɛ ɔ leman cɛn kun sa mɔ be sran nɲɔn’n, b’a kokoman yalɛ ɔ. I sɔ’n ti’n, be afiɛn mantan kpa. Aniaan bla kun tran nvle nga be flɛ i Kɔsta Rika’n i nun lɔ. Ɔ seli kɛ: “Min nin min wun’n e koko yalɛ kpa titi. I ti’n, e di aklunjuɛ, e nin Zoova e afiɛn mantan kpa, yɛ e le wunmiɛn naan y’a yoman sa tɛ. Kpɛkun, e bo ti kun yɛ e klo e wun kpa titi.”
2. ?Ngue ti yɛ yasua kun nin i yi’n, be afiɛn yalɛ kokolɛ’n kwla yo kekle ɔ?
2 ?Amun nin amun yi’n annzɛ amun wun’n, be tran koko yalɛ fɛfɛ? E si kɛ nán cɛn ngba yɛ i sɔ yolɛ’n ti pɔpɔ ɔ. Afin fɔ’n o e kwlaa e nun, kpɛkun ɔ le sran kun nin i nzuɛn. (Rɔm. 3:23) Asa kusu, ɔ le sran kun nin i finwlɛ ɔ nin wafa mɔ be tɛli i ɔ. Ɔ maan wie liɛ’n, ɔ le ajalɛ nga sran kun fa naan w’a kɛn i klun ndɛ w’a kle i wiengu’n. I sɔ’n kle kɛ bla nin bian jalɛ’n i su ndɛ nga fluwa sifuɛ nɲɔn be kannin’n, ɔ ti nanwlɛ weiin. Be seli kɛ: “Bla nin bian jalɛ’n, ɔ timan kan ngowa like. Afin be awlɛn tankaan yɛ be fa ja bla annzɛ bian ɔn.”
3. ?Ngue yɛ yasua kpanngban nin be yi’m be yoli naan b’a tran klanman ɔn?
3 Kɛ ɔ yo naan yasua kun nin i yi’n be tran klanman titi’n, ɔ timan pɔpɔ. Sanngɛ, sɛ be klo be wun’n, be kwla di aklunjuɛ kpa. (Aku. 9:9) I wie yɛle Izaaki nin Rebeka be liɛ’n. (Bob. 24:67) Kɛ be jali be wun mɔ bé yó kpɛnngbɛn bɔbɔ’n, b’a yaciman be wun klolɛ le. I sɔ wie yɛ andɛ yasua kpanngban be nin be yi’m be tran ɔn. Afin, be tran be kan be klun ndɛ, yɛ be di be wiengu nanwlɛ amanniɛn su. Kɛ bé yó sɔ’n, be yo akunndanfuɛ nin wun ase kanfuɛ. Yɛ be bu be wiengu sran. Kpɛkun be klo be wiengu. Like suanlɛ nga nun’n, é wá wún wafa nga nzuɛn kpa sɔ’m be kwla uka yasua kun nin i yi’n naan b’a si be afiɛn yalɛ koko’n.
AN YO AKUNNDANFUƐ
4, 5. ?Kɛ yasua kun nin i yi’n be ti akunndanfuɛ’n, i bo gua sɛ? An yiyi nun.
4 Nyanndra Mun 16:20 se kɛ: “Sran ng’ɔ bu akunndan’n ɔ wun i wun fɛ. Sran ng’ɔ fɛ i wun wla Anannganman sa nun’n, i wun jɔ i fɔuun.” Ndɛ sɔ’n kwla uka be nga b’a ja bla nin bian’n, be kpa. (An kanngan Nyanndra Mun 24:3 nun.) Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun yɛ ngwlɛlɛ silɛ nin akunndan’n be fin ɔn. Ngwlɛlɛ ndɛ sɔ’n be nun kun o Bo Bolɛ 2:18 nun’n. Ndɛ sɔ nun’n, Ɲanmiɛn w’a seman kɛ ɔ yili bla’n kɛ yasua’n sa cɛ. Sanngɛ, ɔ yili bla’n kɛ ɔ yo yasua’n i ukafuɛ. I sɔ’n kle kɛ ɔ le sran kun nin wafa m’ɔ ti ɔ. I ti yɛ like nga bla’m be klo i su yalɛ kokolɛ’n ɔ nin yasua’m be liɛ’n, ɔ timan kun’n niɔn. Kɛ bla’m be o lɛ’n, be klo wafa nga sa kun yo be’n i ndɛ kanlɛ. Wafa nga be nin be janvuɛ annzɛ be osufuɛ be tran’n, be klo i su yalɛ kokolɛ wie. Asa ekun’n, kɛ be kan be klun ndɛ mɔ be wun’m be sie be su be nuan bo klanman’n, ɔ yo be fɛ. Afin be wun i sɔ nun kɛ be wun’m be klo be. Yasua’m be liɛ’n, be taman be klun ndɛ kan. Like nga be klo i’n, yɛle junman nin be ɲin su yiyilɛ, ɔ nin sa nga be tɔ’n be siesielɛ’n, be ndɛ kanlɛ. Kpɛkun, be klo kɛ be bu be sran.
5 Angle’m be lɔ aniaan bla kun seli kɛ: “Kɛ sa tɔ’n, kɛ ɔ yo naan min wun’n tie min nuan ndɛ’n, ɔ yoman sɔ. Like ng’ɔ ti i cinnjin’n, yɛle sa’n i siesielɛ ndɛndɛ. I sɔ’n bo min wla. Min liɛ nga n kunndɛ’n, yɛle kɛ ɔ tie min nuan ndɛ naan wafa nga sa sɔ’n yo min’n, ɔ wun i wlɛ.” Yasua kun liɛ’n, ɔ seli kɛ: “Kɛ e jali uflɛ nun’n, sa kan kwlaa ng’ɔ ɲan min yi’n, n kpli n fɛ i wun ajalɛ ndɛndɛ. Sanngɛ, n wa wunnin i wlɛ kɛ nɛ́n i sɔ yɛ ɔ kunndɛ ɔ. Naan like ng’ɔ klo i’n, yɛle kɛ n sie min su i nuan bo.” (Nya. 18:13; Zak 1:19) Nanwlɛ kɛ yasua kun ti akunndanfuɛ’n, ɔ miɛn i ɲin tie i yi’n i nuan ndɛ, kpɛkun kɛ ɔ nian su fɛ i wun ajalɛ. Kɛ ɔ yo sɔ’n, i yi’n i wla gua ase afin ɔ wun kɛ i wun’n, ɔ bu i akunndan. (1 Piɛ. 3:7) Bla ng’ɔ ti akunndanfuɛ’n, i sɔ wie kusu yɛ ɔ yo ɔ. Ɔ maan, yasua ng’ɔ nin i yi be nanti afɔtuɛ nga Ɲanmiɛn man be’n su’n, be fa akunndan be nanti. Kpɛkun, be di aklunjuɛ.
6, 7. (a) ?Afɔtuɛ benin yɛ ɔ o Akunndanfuɛ’n 3:7 nun mɔ be nga b’a ja bla nin bian’n, be kwla fa su ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ bla kun kwla kle kɛ ɔ ti akunndanfuɛ ɔ? ?Wafa sɛ yɛ yasua’n kusu kwla kle kɛ ɔ ti ɔ ti akunndanfuɛ wie ɔ?
6 Yasua ng’ɔ nin i yi’n be ti akunndanfuɛ’n, be si kɛ “ɔ lɛ blɛ kun bɔ be fa muan be nuan-an, yɛ ɔ lɛ blɛ kun bɔ be fa ijɔ-ɔ.” (Aku. 3:1, 7) E niaan bla kun m’ɔ nin i wun’n, be jali w’a di afuɛ blu’n, ɔ seli kɛ: “Siɛn m’an wun kɛ ndɛ wie o lɛ’n, ɔ le i kanlɛ blɛ. Sɛ min waan ń kɛ́n i sɔ ndɛ naan min wun’n i sa o junman nun’n, m boman su. M minndɛ blɛ ng’ɔ ti i nuan su’n naan m’an kan. Kɛ mɔ n yo sɔ’n ti’n, e afiɛn yalɛ kokolɛ’n w’a yo pɔpɔ w’a tra laa’n.” Bla ng’ɔ ti akunndanfuɛ’n, ‘ndɛ ng’ɔ ju i kanwlɛ cɛ kpɛkuun b’a kan’n,’ yɛ ɔ kɛn i amanniɛn su kle i wun’n niɔn. Kɛ ɔ yo sɔ’n, yasua’n tie i nuan ndɛ’n.—An kanngan Nyanndra Mun 15:23 nun.
7 Kɛ yasua kun sie i su i yi i nuan bo’n, ɔ ti kpa. Sanngɛ, ɔ fata kɛ i kusu miɛn i ɲin kɛn i klun ndɛ kle i yi’n wie. Aniaan kun m’ɔ nin i yi’n be jali w’a di afuɛ 27 seli kɛ: “Be klun ndɛ mɔ be kan kle be yi’n, n su suɛn i kanlɛ.” Aniaan kun ekun m’ɔ nin i yi’n be aja liɛ’n w’a di afuɛ 24 seli kɛ: “Kɛ ndɛ o lɛ’n, sɛ ɔ yo min fɛ o, sɛ ɔ yo min ya o, n kan kleman min yi. Afin n se min klun lɔ kɛ ɔ́ cɛ́ kɔ́’n, ndɛ sɔ’n wíe. Sanngɛ, n wa wunnin i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ n kan min klun ndɛ kle min yi’n, naan i sɔ yolɛ’n timan bla ayeliɛ. N srɛ Zoova naan ndɛ nga ń kán’n, n wun i kanwlɛ. Kpɛkun n tra min awlɛn n kan ndɛ’n.” Ɔ ti cinnjin kpa kɛ yasua kun nin i yi’n be fa blɛ ng’ɔ ti su’n, be koko be afiɛn yalɛ. Wie’m be liɛ’n, kɛ bé nían fluwa Maan e nian Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun cɛn kwlaa i nun annzɛ kɛ bé kánngan Biblu’n nun likawlɛ’n, yɛ be koko be afiɛn yalɛ ɔ.
8. ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ yasua kun nin i yi’n, be bu be afiɛn yalɛ kokolɛ’n niɔn?
8 Like nga ɔ timan sran kun i nzuɛn’n, i yolɛ’n kwla yo kekle mɛn i. Sanngɛ sɛ ɔ ti i like cinnjin’n, ɔ kwla yo. I wie yɛle yalɛ mɔ yasua nin i yi’n be tran be koko’n. Ɔ fata kɛ be afiɛn yalɛ kokolɛ’n yo be cinnjin naan be tu be klun be srɛ Ɲanmiɛn naan ɔ fɛ i wawɛ’n man be. Sɛ be klo Zoova naan be kunndɛ kɛ i klun jɔ be wun’n, naan kusu be wun i wlɛ kɛ Zoova yɛ ɔ kpɛli bian nin bla jalɛ’n i ba’n, bé mían be ɲin bé kókó be afiɛn yalɛ. Aniaan bla kun m’ɔ nin i wun’n be jali w’a di afuɛ 26 seli kɛ: “Wafa nga Zoova bu bla nin bian jalɛ’n, ɔ ti e cinnjin kpa. Ɔ maan, kannzɛ ndɛ’n ti sɛ e afiɛn’n, e buman akunndan mlɔnmlɔn kɛ é títí nun. Sanngɛ e koko ndɛ’n i su yalɛ naan y’a wun i trawlɛ likawlɛ.” Kɛ yasua kun nin i yi’n be tran kɛ ngalɛ’n sa’n, Ɲanmiɛn klun jɔ be wun, yɛ ɔ yra be su.—Jue. 127:1.
AN KLO AMUN WUN TITI
9, 10. ?Ngue yɛ yasua kun nin i yi’n be kwla yo naan b’a klo be wun titi ɔ?
9 Nzuɛn’n i cinnjin kpafuɛ ng’ɔ fata kɛ yasua kun nin i yi’n be yi i nglo’n, yɛle kɛ be klo be wun. Ɲanmiɛn Ndɛ’n se kɛ: “Sa ng’ɔ ti cinnjin trɛ i ngba [...] yɛlɛ kɛ an klo amun wiengu.” (Kol. 3:14) Yasua ng’ɔ nin i yi’n be klo be wun sakpa’n, be kloman be wun le nɲɔn kun. Kɛ ɔ́ cɛ́ kɔ́’n, nn bé kló be wun kpa trá laa’n. Blɛ sɔ nun’n, ɔ ju wie’n, be di aklunjuɛ. Ɔ ju wie kusu’n, be wun be ɲrun. I li bɔbɔ’n, be kaci janvuɛ mɔ be ti koko nɲa nun ɔn, ɔ timan’n. Be yoman kɛ be nga be ja be wun flimu be nun’n, mɔ ninnge dandan mun yɛ be yo man be wiengu kpɛkun, w’a wie’n sa. Sanngɛ be liɛ’n, be yo ninnge kanngan wie mun man be wiengu titi. I wie yɛle kɛ be to be sa bla be wiengu, be yi be wiengu i ayɛ, be cɛ be wiengu i like kan, be nian be wiengu ɲrun be sri puɛɛ. Annzɛ kusu be kan ndɛ wie m’ɔ kle kɛ be yi’n, annzɛ be wun’n i ndɛ lo be ɔ. Ninnge kanngan sɔ’m be yolɛ’n ti cinnjin kpa. Aniaan kun nin i yi be jali w’a di afuɛ 19, yɛ be di aklunjuɛ. Ɔ seli kɛ, kɛ ɔ kɔ junman lele m’ɔ́ fá sɛ́ i sin nnɔsua’n, ɔ nin i yi be flɛ be wun telefɔnu nun tikatika annzɛ be klɛ be wun fluwa telefɔnu nun. Be yo sɔ be fa usa be wiengu osu.
10 Yasua ng’ɔ nin i yi’n, be klo be wun’n, be mian be ɲin be si be wiengu tititi. (Fil. 2:4) Kɛ ɔ́ cɛ́ kɔ́’n, kannzɛ fɔ o be nun’n, sanngɛ be klo be wun kpa ekun. Ɔ maan be aja’n yo ye. I sɔ’n ti’n, nja nin mmo mun’n, amun fa kosan nga usa amun wun: ‘?N si min wun’n, annzɛ min yi’n? ?Sɛ sa wie o lɛ naan ɔ yo i ya annzɛ ɔ yomɛn i ya’n, n wun i wlɛ yɛ ɔ ti min cinnjin? ?I nzuɛn kpa nga n wunnin i mɔ i ti yɛ n jɛli i’n, ɔ te o min klun yɛ m bu i akunndan tikatika?’
AMUN BU AMUN WIENGU SRAN
11. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ yasua kun nin i yi’n be bu be wiengu sran ɔn? An fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun sa kun yiyi nun.
11 Yasua ng’ɔ nin i yi be di aklunjuɛ kpa be aja’n nun bɔbɔ’n, ɔ ju wie’n be timan be wun aniɛn. I wie yɛle Abraamu nin Sara be liɛ’n. Nán like ngba yɛ be nuan sɛli su ɔ. (Bob. 21:9-11) Sanngɛ b’a seman kɛ i sɔ’n ti’n, be kloman be wun kun. I kpa bɔbɔ’n, be buli be wiengu sran. Kɛ cɛn kun Abraamu kán ndɛ klé Sara’n, ɔ seli i kɛ: “Ń srɛ́ wɔ.” (Bob. 12:11, 13) Sara kusu buli Abraamu sran. Ɔ maan ɔ flɛli i kɛ “i min.” (1 Piɛ. 3:6) Yasua ng’ɔ nin i yi’n be buman be wiengu sran’n, be kwlá yoman kɛ ngalɛ’n sa. Sanngɛ be kan ndɛ yaya kle be wiengu. (Nya. 12:18) Sɛ b’a kaciman’n, be aja’n kwla saci.—An kanngan Zak 3:7-10, 17, 18 nun.
12. ?Kɛ yasua nin bla kun be ko ja uflɛuflɛ’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ be mian be ɲin kpa naan be kan ndɛ aɲinyiɛ su kle be wiengu ɔ?
12 Kɛ yasua nin bla kun be ja be wun uflɛuflɛ’n, yɛ ɔ fata kɛ be mian be ɲin kpa naan be kan ndɛ aɲinyiɛ su kle be wiengu ɔ. I liɛ’n, be afiɛn yalɛ kokolɛ’n su yoman kekle. Aniaan bian kun seli kɛ: “Kɛ e jali m’ɔ́ dí afuɛ wie’n, e dili aklunjuɛ. Sanngɛ kɛ mɔ e nin a siman e wun kpa’n ti’n, blɛ sunman y’a timan e wun aniɛn. Ɔ nin i sɔ ngba’n, e afiɛn mantannin kpa. Afin y’a kloman ndɛnngan, yɛ e fali ndɛ wie mun yoli aɲinsuɛ ndɛ. Sanngɛ i kwlaa i ti nin i bo’n, yɛle kɛ e lafili Zoova su, e yoli wun ase kanfuɛ yɛ e trali e awlɛn.” ?Nɛ́n i sɔ yɛ ɔ fata kɛ be kwlaa nga b’a ja bla nin bian’n, be yo ɔ?
AN YO WUN ASE KANFUƐ
13. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kpa kɛ yasua kun nin i yi’n, be yo be wun aenvuɛfuɛ ɔ?
13 Sɛ yasua kun nin i yi’n be yo be wun aenvuɛfuɛ’n, be kwla koko be afiɛn yalɛ amanniɛn su, wɛtɛɛ su. (1 Piɛ. 3:8) Aniaan kun nin i yi’n, be jali w’a di afuɛ 11. Ɔ seli kɛ: “Kɛ ndɛ tɔ e afiɛn mɔ e yo wun ase kanfuɛ’n, ndɛ’n kpɛ ndɛndɛ. Afin e se e wiengu ‘i yaci.’” Asɔnun kpɛnngbɛn kun m’ɔ nin i yi be jali w’a di afuɛ 20 yɛ be di aklunjuɛ’n, ɔ seli kɛ: “Ɔ ju wie’n, ‘yaci’ selɛ’n, ɔ ti kpa tra ‘n klo wɔ’n’ i kanlɛ’n. Like kun m’ɔ kwla uka e ndɛndɛ kpa naan y’a kan e wun ase’n, yɛle Ɲanmiɛn srɛlɛ’n. Kɛ e nin min yi e srɛ Zoova’n, e wun i wlɛ kɛ fɔ o e nun naan Zoova si e aunnvuɛ. Ɔ maan, ndɛ ng’ɔ tɔ e afiɛn’n, e fa yoman ndɛ lele.”
14. ?Kɛ yasua kun nin i yi’n be timan wun ase kanfuɛ’n, i bo gua sɛ?
14 Yasua ng’ɔ nin i yi’n be timan wun ase kanfuɛ’n, ndɛnngan tuman be awlo’n nun. Afin wun tufuɛ’n, ɔ dimɛn i nanwlɛ kɛ ɔ fɔn. Ɔ maan kɛ ndɛ tɔ’n, ɔ semɛn i wiengu “yaci.” Ɔ fa ndɛ’n gua sran uflɛ su cɛn kwlaa. Kɛ be yo i like’n, ɔ yaci cɛman, annzɛ ɔ tannin nvlɛ. (Aku. 7:9) I sɔ’n kle kɛ be wun tulɛ’n, ɔ saci aja. Maan e wla kpɛn Ɲanmiɛn i ndɛ nga su titi. Ɔ se kɛ: “Nyanmiɛn nin be nga be tu be wun mun’n be lɛ i, sanngɛ ɔ yo aenvuɛfuɛ’m be ye.”—Zak 4:6.
15. ?Afɔtuɛ benin yɛ ɔ o Efɛzfuɛ Mun 4:26, 27 nun ɔn? ?Kɛ ndɛ tɔ yasua kun nin i yi’n be afiɛn’n, wafa sɛ yɛ be kwla fa afɔtuɛ sɔ’n su ɔ?
15 Kɛ ndɛ tɔ sran kun nin i yi’n be afiɛn’n, ɔ fataman kɛ be yo wun tufuɛ. Sanngɛ ɔ fata kɛ be mian be ɲin be siesie be afiɛn ndɛndɛ. Akoto Pɔlu seli i wiengu Klistfuɛ mun kɛ: “Nán an fa ya [...] lele maan wia’n tɔ su. Nán an man mmusu’m be si Satan’n i wluwlɛ.” (Efɛ. 4:26, 27) ?Kɛ yasua kun nin i yi’n be faman Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun afɔtuɛ sɔ’n su’n, i bo kwla gua sɛ? Aniaan bla kun seli kɛ: “Kɛ ɔ yo sɔ’n, a wunman ɔ wun fɛ kɔnguɛ mlɔnmlɔn, lafilɛ’n tu ɔ ɲin su.” I sɔ’n ti’n, kɛ ndɛ tɔ yasua kun nin i yi’n be afiɛn’n, ɔ fata kɛ be mian be ɲin be siesie i ndɛndɛ wɛtɛɛ su. Sanngɛ kwlaa naan b’a tran ase b’a siesie be afiɛn’n, ɔ fata kɛ be tinuntinun be wla’n, ɔ dun mmua gua ase. Asa ekun’n, ɔ fata kɛ be srɛ Zoova naan be yo wun ase kanfuɛ. Sɛ be yo sɔ’n, be su buman be bɔbɔ be wun akunndan. Sanngɛ ndɛ ng’ɔ tɔli’n, yɛ bé fá be ɲin síe su bé síesíe ɔ.—An kanngan Kolɔsfuɛ Mun 3:12 ɔ nin Efɛzfuɛ Mun 4:32 nun.
16. ?Yasua ng’ɔ nin i yi’n be ti wun ase kanfuɛ’n, sɛ be wun kɛ be wiengu si like wie yo’n, ngue yɛ bé yó ɔ?
16 Yasua ng’ɔ nin i yi’n be ti wun ase kanfuɛ’n, sɛ be wun kɛ be wiengu kun’n si like wie yo’n, be yi i ayɛ. Wienun ɔn, bla’n si like wie yo mɔ i awlobo’n, ɔ di su ye ɔ. Sɛ i wun’n ɔ ti wun ase kanfuɛ’n, ɔ nin i yi’n, be su siman kwla. Sanngɛ ɔ́ yɛ́yɛ́ i yi’n, ɔ́ yó i mo. (Nya. 31:10, 28; Efɛ. 5:28, 29) Sɛ bla’n kusu ti wun ase kanfuɛ’n, ɔ su faman like nga ɔ si i yo mɔ i wun’n simɛn i yo’n, ɔ yomɛn i finfin. Afin i kwlaa yoli o, be nɲɔn’n, be ti “sran wunmuan.” Ɔ maan sran ng’ɔ lo i wiengu i ngasi’n, i bɔbɔ i wun tɛ yɛ ɔ yo ɔ.—Mat. 19:4, 5.
17. ?Ngue yɛ yasua kun nin i yi’n, be kwla yo naan be aja’n w’a yo ye naan Ɲanmiɛn w’a ɲan ɲrun ɔn?
17 Abraamu nin Sara yɛ Izaaki nin Rebeka be trannin klanman. Nja nin mmo mun, e si kɛ i sɔ wie yɛ amun kunndɛ kɛ amún trán ɔn. Yɛle kɛ, amun aja’n yo ye tititi naan Zoova ɲan ɲrun. Bian nin bla jalɛ’n, Zoova bumɛn i kan ngowa like. I sɔ’n ti’n, maan amun bu i sɔ wie. An nian Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun be suan akunndan nin ngwlɛlɛ. Amun fa amun ɲin sie amun wiengu i nzuɛn kpa’n su naan amun a klo amun wun tititi. (Fɛf. 8:6) An mian amun ɲin be yo wun ase kanfuɛ. Amun bu amun wun annzɛ amun yi’n i sran. Sɛ amun yo ninnge sɔ mun’n, amun nin an yi’n, annzɛ amun wun’n, be klun jɔ́, yɛ Ɲanmiɛn klun jɔ́ amun wun wie. (Nya. 27:11) Aniaan kun nin i yi’n, be jali w’a di afuɛ 27. Ɔ seli kɛ: “?Sɛ min yi’n nunman lɛ’n, ń yó min liɛ sɛ? Kɛ aliɛ’n cɛ́n m’ɔ́ sán’n, nn é kló e wun kpa ekun. Afin e klo Zoova. Kpɛkun, e ta yalɛ koko.” Nja nin mmo mun, sɛ amun yo sɔ wie’n, amun aja’n yó ye kpa.
[Foto, bue 17]
[Foto, bue 19]
Ninnge kanngan kɛ nga sa’m be yolɛ’n ti cinnjin kpa.
[Foto, bue 20]
Maan amun nin amun yi annzɛ amun wun’n, be koko yalɛ amanniɛn su titi.