?Wafa nga Zoova bu i ninnge nga be ti i liɛ klonglo’n, e bu be sɔ wie?
‘An nian amun wun kpa naan sran fi a kunndɛman bla nin bian, yɛ sran fi a buman Ɲanmiɛn i ninnge’m be kɛ be timan like fi.’—EBRE MUN 12:15, 16.
1. ?Angunndan mennin yɛ Zoova i sufuɛ’m be buman wie ɔ?
ANDƐ kɛ é níɛn i kpa sa’n, sran’m be buman Ɲanmiɛn ninnge’m be like. Aflansi lɔ bian kun suan Edgar Morin. Ɔ di junman nga blɔfuɛ’n flɛ i Sosiolozi’n. Ɔ seli kɛ: “Ninnge kwlaa nga be ti kɛ mmla sa mɔ sran kwlaa di su’n, maan ɔ yo Ɲanmiɛn o, maan ɔ yo ninnge nga Ɲanmiɛn yili be mun o, maan ɔ yo nvle o, maan ɔ yo laa ninnge mun o, maan ɔ yo ngwlɛlɛ silɛ o, sran’m be buman be like fi kun. Like nga sran kun bɔbɔ kunndɛ kɛ ɔ́ yó’n, yɛ ɔ yo ɔ.” Ndɛ nga bian’n kɛnnin i lɛ’n, e wun i sɔ liɛ’n ‘angunndan nga sran’m be bu’n’ nun annzɛ ‘nzuɛn nga sran nga be ɲin yiman Ɲanmiɛn’n be yi i nglo’n’ nun. (1 Korɛntfuɛ Mun 2:12; Efɛzfuɛ Mun 2:2) Sanngɛ be nga be fali be wun mannin Zoova mɔ be suɛn i Sielɛ Blɛ’n bo’n, be buman angunndan sɔ’n wie. (Rɔmfuɛ Mun 12:1, 2) Be liɛ’n, Zoova i sulɛ nun’n be bu ninnge nga be ti Ɲanmiɛn liɛ’n be like. ?Ɲanmiɛn i ninnge mennin mun yɛ ɔ fata kɛ e bu be like ɔ? Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán be nun nnun be ndɛ. Kpɔkun i sin liɛ nun’n, é kán e asɔnun aɲia mɔ be ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n be ndɛ. ?Sanngɛ kɛ be se kɛ like kun ti ‘Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n’ i bo kpa’n yɛle mennin?
2, 3. (a) ?Wafa sɛ yɛ Biblu’n kle kɛ Zoova i nzuɛn’n nin klɔ sran liɛ’n timan kun ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ e kle kɛ Zoova i dunman’n leman wunsu ɔ?
2 Biblu’n i bue nga be klɛli i Ebre aniɛn’n nun i nun’n, kɛ be se kɛ like nga ti ‘Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n’ annzɛ ɔ ti sanwun annzɛ fiɛn kaan sa nunman nun’n, yɛle kɛ Ɲanmiɛn sulɛ’n ti’n, be kpali like sɔ’n sieli i ngunmin. Zoova bɔbɔ’n, fiɛn kaan sa nunmɛn i wun. I sɔ’n ti’n, Biblu’n waan i ‘nzuɛn nin klɔ sran liɛ’n timan kun.’ (Oze 12:1) Laa Izraɛli lɔ’n, Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’m be su kpɛn’n i kle ng’ɔ wla’n, be klɛli i ɲrun lika’n su kɛ: “Ɔ ti Anannganman i liɛ klonglo.” (Ezipt lɔ Tulɛ 28:36, 37) Biblu’n kan ɲanmiɛn su lɔ anzi nga be nian Ɲanmiɛn i ninnge’m be su nin Serafɛn’m be ndɛ. I waan be se Zoova kɛ ‘i nzuɛn’n nin klɔ sran liɛ’n ti’a kun, ɔ ti’a kun, ɔ ti’a kun.’ (Ezai 6:2, 3; Sa Nglo Yilɛ 4:6-8) Kɛ be se kɛ Ɲanmiɛn i nzuɛn nin klɔ sran liɛ’n timan kun sɔ kpɛ nsan’n, ɔ kle kɛ Zoova ti sanwun naan fiɛn kaan sa nunmɛn i wun. Like kwlaa nga fiɛn kaan sa nunman nun’n, ɔ ti Zoova i sa nuan like.
3 Zoova i dunman’n, ɔ ti i liɛ klonglo, ɔ leman wunsu. Jue tofuɛ’n seli kɛ: ‘Maan be manman wɔ dunman m’ɔ ti dan, m’ɔ yo sro’n ti. Ɔ nzuɛn’n nin klɔ sran liɛ’n timan kun.’ (Jue Mun 99:3) Zezi seli kɛ sɛ é srɛ́ Ɲanmiɛn’n, e se kɛ: ‘E Si mɔ a o ɲanmiɛn su lɔ’n, maan sran’m be wun i wlɛ kɛ wɔ ngunmin yɛ a ti Ɲanmiɛn’n niɔn.’ (Matie 6:9) Mali m’ɔ ti Zezi i nin’n, i kusu seli kɛ: ‘Min wun blibli min, ɔ maan ń mánmán min Min Ɲanmiɛn’n. W’a yo sa dan w’a man min. I dunman’n leman wunsu.’ (Lik 1:46, 49) E mɔ e ti Zoova i sufuɛ’n, e si kɛ i dunman’n leman wunsu. I sɔ’n ti’n, e kpalo like kwlaa ng’ɔ kwla saci i dunman’n. Asa ekun’n, like ng’ɔ ti Zoova liɛ klonglo’n, ɔ ti e klonglo wie.—Amɔs 5:14, 15.
Like nga ti yɛ e ɲin yi Zezi dan’n
4. ?Ngue ti yɛ Biblu’n flɛ Zezi kɛ ‘Ɲanmiɛn sran’ ɔn?
4 Kɛ mɔ Zezi ti Zoova i ‘wa kunngba cɛ’n’ ti’n, ɔ fa Ɲanmiɛn i wafa kwlaa ng’ɔ ti’n. (Zan 1:14; Kolɔsfuɛ Mun 1:15; Ebre Mun 1:1-3) Ɔ maan, be flɛli Zezi kɛ ‘Ɲanmiɛn sran.’ (Zan 6:69) I nun m’ɔ o asiɛ’n su wa’n, ɔ kali Ɲanmiɛn sran titi. Afin, Ɲanmiɛn wawɛ’n yɛ maan Mali wuli Zezi ɔ. I lɛ nun bɔbɔ’n, anzi kun seli Mali kɛ: ‘Ɲanmiɛn wawɛ’n ɔ́ bá ɔ wun. I sɔ’n ti’n, ba’n mɔ á wú i m’ɔ ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n, bé flɛ́ i Ɲanmiɛn Wa.’ (Lik 1:35) Cɛn kun mɔ Klistfuɛ nga be o Zerizalɛmu lɔ’n bé srɛ́ Ɲanmiɛn’n, be boli Ɲanmiɛn wa’n i dunman kpɛ nɲɔn. Be flɛli i kɛ: ‘Ɔ sran Zezi.’—Sa Nga Be Yoli’n 4:27, 30.
5. ?Junman ngunmin kun mennin yɛ Zezi dili i asiɛ’n su wa ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ i mmoja’n ti like kpa ɔ?
5 I nun mɔ Zezi o asiɛ’n su wa’n, Ɲanmiɛn mɛnnin i junman ngunmin kun kɛ ɔ di. Afuɛ nga be flɛ i 29 nun Zezi blɛ su’n, be yoli Zezi i batɛmu, kpɔkun Ɲanmiɛn kpali i sieli i ngunmin kɛ ɔ yo Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’m be su kpɛn i sua mɔ nán sran yɛ ɔ kplannin’n i nun. (Lik 3:21, 22; Ebre Mun 7:26; 8:1, 2) I sin’n, ɔ fɛli i nguan’n yili tɛ kpɔli sran’m be ti. Ɔ yoli sɔ naan ɔ́ dé be sa tɛ’n nun. (Matie 20:28; Ebre Mun 9:14) Ɔ maan, ɔ fata kɛ e bu Zezi i mmoja’n kɛ ɔ ti like ngunmin kun m’ɔ ti ‘kpa’ ɔ.—1 Piɛr 1:19.
6. ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu Zezi Klist ɔ? ?Yɛ ngue ti ɔ?
6 Zezi ti e Famiɛn nin e Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’m be su kpɛn. Kɛ Pɔlu klé kɛ ɔ fata kɛ e bu i sran’n, ɔ seli kɛ: ‘I sɔ’n ti yɛ Ɲanmiɛn fɛ i sieli like’n kwlaa su mɔ i dunman’n fu trali dunman’n kwlaa’n niɔn, naan kɛ like nga be o ɲanmiɛn su lɔ’n, nin asiɛ’n su wa’n, nin asiɛ’n i bo lɔ’n, be kwlaa be ti i dunman Zezi, be koto i bo, yɛ ɔ fite be kwlaa be nuan kɛ Zezi Klist ti be min, naan e Si Ɲanmiɛn’n ɲan ɲrun.’ (Filipfuɛ Mun 2:9-11) Sɛ e klunklo e lo e wun man Zezi Klist m’ɔ ti e su Kpɛn’n nin e famiɛn’n m’ɔ sie asɔnun’n, é klé kɛ wafa nga Zoova bu i ninnge mun’n, e bu be sɔ wie.—Matie 23:10; Kolɔsfuɛ Mun 1:18.
7. ?Wafa sɛ yɛ e kle kɛ e lo e wun e man Klist ɔ?
7 Junman nga Zezi fa mannin e kɛ e di mɔ i bɔbɔ nian su’n, i dilɛ nun’n ɔ sieli sran kɛ be yo e su kpɛn. Ɔ maan kɛ be se kɛ e lo e wun e man Klist’n, i wie yɛle kɛ e ɲin yi sran sɔ mun kɛ ng’ɔ nin i fata’n sa. Be nga be kpali be sieli be ngunmin mɔ be janunfuɛ’n yɛle e ɲrun dinfuɛ’m be anuannzɛ’n, ɔ nin be nga be sieli be kɛ be nian Betɛli’m be su’n, ɔ nin nvle nin akpasua sunianfuɛ mun, ɔ nin asɔnun kpɛnngbɛn’m be junman nga be di’n, ɔ fata kɛ e bu be like dan. Sran mɔ be di i sɔ junman’n kusu’n, ɔ fata kɛ e bu be sran yɛ e ɲin yi be.—Ebre Mun 13:7, 17.
Nvle kun m’ɔ ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n
8, 9. (a) ?Ngue ti yɛ Izraɛlifuɛ’m be nvle’n ti Zoova liɛ klonglo ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ Zoova kleli be kɛ maan be ɲin yi i ninnge mun ɔn?
8 Zoova nin Izraɛlifuɛ’m be trali aenguɛ. Aenguɛ sɔ’n ti’n, Izraɛli nvle’n timan kɛ nvle kun nga mun sa. Ɔ ti Zoova liɛ klonglo. Zoova bɔbɔ seli be kɛ: ‘Maan amun nzuɛn’n ɔ fa min liɛ’n. Afin min Zoova, min nzuɛn’n liɛ’n nin klɔ sran liɛ’n timan kun. Min waan amun yo min liɛ ti yɛ n waan nán amun nin nvle uflɛ nunfuɛ mun be sanngan’n niɔn.’—Saun Yolɛ 19:2; 20:26.
9 Izraɛli nvle’n i takalɛ nun’n, Zoova kleli be kɛ maan be ɲin yi like nga be ti i liɛ klonglo’n. Sinai oka’n bɔbɔ mɔ i bo lɛ yɛ Zoova mannin be Mmla blu’n, kɛ ɔ ko yo naan b’a wuman’n ti’n, ɔ fataman kɛ be mɛntɛn i. Afin Sinai oka’n ti Zoova liɛ klonglo. (Ezipt Lɔ Tulɛ 19:12, 23) Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ mun nin i tannin sua’n, ɔ nin tannin sua’n i nun ninnge’m be kusu’n, Zoova sieli be kɛ be ti i liɛ klonglo wie. (Ezipt Lɔ Tulɛ 30:26-30) ?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, yɛ Klistfuɛ asɔnun’n nin?
10, 11. ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ Klistfuɛ nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n, be ti Ɲanmiɛn liɛ mlɔnmlɔn ɔn? ?I sɔ’n yo be nga be ti ‘bua’m be wie mun’n,’ be sɛ?
10 Zoova ɲrun’n, Klistfuɛ ng’ɔ kpali be sieli be ngunmin mɔ be ti i asɔnun’n, ɔ fa be kaci i liɛ mlɔnmlɔn. (1 Korɛntfuɛ Mun 1:2) Ɔ maan lika kwlaa nga be o’n, be akpasua wunmuan’n ti kɛ Ɲanmiɛn i sua sa. Sanngɛ be timan Zoova i sua mɔ nán sran sa yɛ ɔ kplannin’n. Zoova i wawɛ m’ɔ o Klistfuɛ akpasua sɔ’n su’n ti yɛ be ti Ɲanmiɛn i sua’n niɔn. Akoto Pɔlu seli kɛ: ‘I yɛ maan sua wunmuan sɔ’n ɔ ɲin, ɔ yo kpa, yɛ ɔ yo Ɲanmiɛn i sua, sran wunmuan mɔ e nin e Min’n e ti’n ti. Amun kusu, sran wunmuan mɔ amun nin i amun a kaci’n ti’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n i fanngan nun an ti sua mɔ Ɲanmiɛn tran nun’n i yɔbuɛ’n wie.’—Efɛzfuɛ Mun 2:21, 22; 1 Piɛr 2:5, 9.
11 Pɔlu seli Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be ekun kɛ: ‘?An siman kɛ an ti Ɲanmiɛn i sua mɔ i nun yɛ i wawɛ’n tran ɔn? Ɲanmiɛn i sua’n ti i ngunmin liɛ, amun yɛ an ti sua sɔ’n niɔn.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 3:16, 17) Zoova i wawɛ m’ɔ o be su’n ti’n, ɔ “tran” be afiɛn yɛ ɔ nin be “san nun.” (2 Korɛntfuɛ Mun 6:16) Ɔ sie i “sran” kpa nanwlɛfuɛ’n titi. (Matie 24:45-47) Be nga be ti ‘bua’m be wie mun’n,’ be nin Klistfuɛ nga be akpasua’n ti kɛ ‘Ɲanmiɛn sua’ sa’n, be nanti. I sɔ’n ti Klistfuɛ nga be ti bua’m be wie mun’n, be cenjele dan.—Zan 10:16; Matie 25:37-40.
Ninnge nga Klistfuɛ’n bu i ninnge ngunmin kun’n
12. ?Ninnge mennin yɛ e bu be Ɲanmiɛn i ninnge ɔ? ?Yɛ ngue ti ɔ?
12 Sɛ Klistfuɛ nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n be nin be janvuɛ’m be mɛn dilɛ nun’n, ninnge sunman be ti be liɛ kɛ Ɲanmiɛn i ninnge klonglo sa’n, i sɔ’n boman e nuan. Ninnge sɔ’m be nun kun yɛle be wun mɔ be fa mantan Zoova’n. (1 Be Nyoliɛ 28:9; Jue Mun 36:8) I sɔ liɛ’n ti be like nanndoliɛ. Ɔ maan be yaciman like fi lɛ naan ɔ saci be nin Zoova be afiɛn’n. (2 Be Nyoliɛ 15:2; Zak 4:7, 8) Ɲanmiɛn srɛlɛ’n ti be like cinnjin kpa wie. Afin i yɛ maan be nin Zoova be afiɛn’n mantan kpa titi ɔ. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Daniɛli buli Ɲanmiɛn srɛlɛ’n kɛ ɔ ti like ngunmin kun. Ɔ maan, i nun mɔ Ɲanmiɛn srɛlɛ’n ti’n be waan bé kún i bɔbɔ’n, w’a yaciman Zoova srɛlɛ. (Daniɛl 6:7-12) ‘Yalɛ nga Ɲanmiɛn sran’m be koko kle i’n,’ ɔ ti kɛ ansans’n nga be yrɛli i Ɲanmiɛn i sua’n nun lɔ’n sa. Ɲanmiɛn sran sɔ mun yɛle Klistfuɛ nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n. (Sa Nglo Yilɛ 5:8; 8:3, 4; Saun Yolɛ 16:12, 13) Kɛ Biblu’n se kɛ Ɲanmiɛn srɛlɛ’n ti kɛ ansan’n sa’n, i sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn srɛlɛ’n ti Ɲanmiɛn i like ngunmin kun. Srɛlɛ mɔ e kwla srɛ Ɲanmiɛn m’ɔ yili nglo nin asiɛ’n, nanwlɛ, ɔ leman wunsu. Ɔ maan sɛ e bu i kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn i like’n, ɔ boman e nuan!
13. ?Wunmiɛn mennin yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo ɔ? ?Yɛ é yó sɛ naan w’a sie e?
13 Like kun mɔ Klistfuɛ nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n be nin be janvuɛ’m be bu i Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n, yɛle Ɲanmiɛn wawɛ’n. Afin Ɲanmiɛn wawɛ’n yɛ ɔ sie be ɔ. Zoova i wawɛ’n m’ɔ ti i wunmiɛn’n, ɔ fa yo i klun sa’n titi. Kpɔkun kɛ mɔ i nzuɛn nin klɔ sran liɛ’n timan kun’n ti’n, i “wawɛ’n” ti i liɛ klonglo. (Zan 14:26; Rɔmfuɛ Mun 1:4) Zoova fɛ i wawɛ’n mɛn i sufuɛ mun. Ɔ maan be ɲan wunmiɛn be bo jasin fɛ’n. (Sa Nga Be Yoli’n 1:8; 4:31) Be nga be yoman like nga sran konvi sɔ i’n, mɔ sanngɛ be ‘be ɲin yi’ Zoova mɔ be ‘yo sa nga Ɲanmiɛn wawɛ’n kle’ be’n, Zoova fɛ i wawɛ’n man be. (Sa Nga Be Yoli’n 5:32; Galasifuɛ Mun 5:16, 25; Rɔmfuɛ Mun 8:5-8) Ɲanmiɛn wawɛ sɔ’n yo maan Klistfuɛ’m be ‘nzuɛn’n yo kpa, yɛ be fa be wun man Ɲanmiɛn.’ Kpɔkun be yo ‘sa nga Ɲanmiɛn wawɛ’n maan sran yo’n.’ (Galasifuɛ Mun 5:22, 23; 2 Piɛr 3:11) Nanwlɛ, sɛ e bu Ɲanmiɛn wawɛ’n kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n, e su yoman sa kun sa m’ɔ́ bó Ɲanmiɛn wawɛ’n i wla ɔ.—Efɛzfuɛ Mun 4:30.
14. ?Junman mennin yɛ ɔ ti be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be liɛ kɛ Ɲanmiɛn i liɛ klonglo sa ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ be nga be ti bua’m be wie mun’n be uka be ɔ?
14 Like kun ekun m’ɔ ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n, m’ɔ ti e cenjele like’n, yɛle Zoova mɔ i nzuɛn’n nin klɔ sran liɛ’n timan kun’n i dunman’n m’ɔ o e su’n, ɔ nin i Lalofuɛ mɔ e ti’n. (Ezai 43:10-12, 15) Zoova yɛ maan Klistfuɛ ng’ɔ kpali be sieli be ngunmin’n be kwla di ‘aenguɛ uflɛ nga ɔ nin sran’m be trali’n i junman’n niɔn.’ (2 Korɛntfuɛ Mun 3:5, 6) I sɔ’n ti’n, be seli be kɛ be ‘kan Ɲanmiɛn sielɛ i jasin fɛ’n’ naan be kle ‘nvlenvle’n kwlaa be like maan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ.’ (Matie 24:14; 28:19, 20) Be nian junman sɔ’n nun kpa be di. Ɔ maan sran kpanngban kpa mɔ be ti kɛ bua mun sa’n, be sɔ nun klanman. Sɛ é kwlá sé’n, be se sran sɔ mɔ Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n be kɛ: ‘E nin amun yɛ é kɔ́ ɔ, afin e tili i kɛ Ɲanmiɛn’n o amun sin.’ (Zakari 8:23) Sran wun ase kanfuɛ sɔ mun sɛ é kwlá sé’n, be ti kɛ be nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n mɔ be nin ‘Ɲanmiɛn yɛ be di junman’n,’ be ‘kacɛ tutufuɛ’ nin be ‘viɲi tafuɛ’ sa. Ɔ maan, be uka be nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n, jasin fɛ’n bolɛ nun asiɛ wunmuan’n su.—Ezai 61:5, 6.
15. ?Junman mennin yɛ akoto Pɔlu buli i Ɲanmiɛn i like klonglo ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e bu i sɔ wie ɔ?
15 Akoto Pɔlu buli jasin fɛ’n junman’n kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo. Ɔ kɛnnin i bɔbɔ i ndɛ kɛ ɔ ‘di Klist Zezi i junman be nga be timan Zuifu’n be afiɛn’n yɛ ɔ bo Ɲanmiɛn i jasin fɛ’n.’ (Rɔmfuɛ Mun 15:16) I nun m’ɔ́ klɛ́ Klistfuɛ nga be o Korɛnti lɔ’n be fluwa’n, ɔ fali jasin fɛ’n bolɛ’n sunnzunnin ‘Ɲanmiɛn ninnge kpakpa’ mun. (2 Korɛntfuɛ Mun 4:1, 7) Kɛ e bo jasin fɛ’n, e ‘kan ndɛ nga Ɲanmiɛn kan kleli e’n.’ (1 Piɛr 4:11) I sɔ’n ti’n, maan e yo be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nunfuɛ o, annzɛ be nga be ti bua’m be wie mun’n be nunfuɛ o, e kwlaa e bu jasin fɛ’n mɔ e bo’n kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo.
‘Maan e nian e wun kpa kɛ nán maan sa kaan sa tran e nin i e afiɛn’
16. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a yoman sran mɔ be ‘buman Ɲanmiɛn i ninnge’m be kɛ be timan like’n,’ be wie ɔ?
16 Akoto Pɔlu seli i niaan Klistfuɛ mun kɛ be nian be wun su naan b’a yoman sran m’ɔ ‘buman Ɲanmiɛn i ninnge’m be kɛ be timan like’ ɔ. Sanngɛ ‘maan be nzuɛn’n fa Ɲanmiɛn liɛ’n’ titi, yɛ ‘be nian be wun kpa naan klunwi’n i olui’n w’a fɛfɛman, yɛ w’a saciman be naan w’a saman sran kpanngban.’ (Ebre Mun 12:14-16) “Klunwi olui” mɔ Pɔlu kɛn i ndɛ’n, yɛle Klistfuɛ wie mɔ ajalɛ kwlaa nga be fɛ i asɔnun’n nun’n, be kɛn i wun ndɛ tɛtɛ’n. I wie yɛle kɛ aja mɔ Zoova se kɛ ɔ ti i liɛ klonglo’n, annzɛ kusu sa tɛtɛ mɔ i waan nán e yo’n, ɔ timan sran wie’m be klun su. (1 Tɛsalonikfuɛ Mun 4:3-7; Ebre Mun 13:4) Annzɛ kusu’n, be mɔ be nin Ɲanmiɛn b’a bu’n be ‘ndɛ ngbɛnngbɛn mɔ be nin Ɲanmiɛn ndɛ’n be timan kun’ mɔ ‘b’a yaci ndɛ nanwlɛ’n,’ be fa be wun wla be nun.—2 Timote 2:16-18.
17. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be mian be ɲin naan b’a bu ninnge nga Zoova bu be like’n, be like wie ɔ?
17 Pɔlu seli i niaan nga Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n mannin be’n kɛ: ‘N sran kpa mun, sa nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ yó be’n, i kwlaa sɔ’n ti’n, maan e wla sa ng’ɔ saci sran’n i kwlaa nin angunndan tɛtɛ’n kwlaa be ase. Sɛ e waan e ɲin yí Ɲanmiɛn’n, maan e nian e wun kpa kɛ nán maan sa kaan sa tran e nin i e afiɛn.’ (2 Korɛntfuɛ Mun 7:1) Pɔlu i ndɛ sɔ’n kle kɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n mɔ ‘Ɲanmiɛn flɛli be’n,’ ɔ fata kɛ be mian be ɲin naan be ninnge kwlaa yolɛ nun’n, be bu ninnge nga Zoova bu be like’n be like wie. (Ebre Mun 3:1) I sɔ kunngba’n, akoto Piɛli seli be kɛ: ‘Maan amun ɲin yi Ɲanmiɛn, like nga i nun mɔ an nin a wunman sa wlɛ’n amun ɲin blo be su mɔ an yoli be’n, nán an yo be kun. Ɲanmiɛn m’ɔ flɛli amun’n, i nzuɛn’n nin klɔ sran liɛ’n timan kun, maan amun nzuɛn liɛ’n kusu fɛ i liɛ’n sa’n kwlaa nun.’—1 Piɛr 1:14, 15.
18, 19. (a) ?Wafa sɛ yɛ be nga be ti ‘sran kpanngban kpa’n’ be kle kɛ be bu Zoova i ninnge mɔ be ti i liɛ klonglo’n kɛ nga Zoova bɔbɔ fa bu be’n sa ɔ? (b) ?Ngue yɛ Klistfuɛ’m be yo m’ɔ ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n mɔ like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɔ’n wá yíyí nun ɔn?
18 ?Yɛ “sran kpanngban” nga bé fín ‘ɲrɛnnɛn dan’n’ nun bé fíte’n, be li? Be kusu’n, ninnge nga Zoova bu be kɛ be ti i ninnge klonglo’n, ɔ fata kɛ be bu be sɔ wie. Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan be ndɛ kɛ be “su” Zoova wia nun nin kɔnguɛ. Sɛ é kwlá sé’n, kɛ be o asiɛ’n su wa’n, be su Ɲanmiɛn i sua mɔ nán sran yɛ ɔ kplannin’n i awlo’n nun. Kɛ mɔ be lafi e ti kpɔlɛ tɛ nga Klist yili’n su’n ti’n, sɛ é kwlá sé’n, be ‘kpuli be tralɛ mun Bua gbaflɛn’n i mmoja’n nun.’ (Sa Nglo Yilɛ 7:9, 14, 15) Zoova bu be sran kpa. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ be ‘wla sa ng’ɔ saci sran’n i kwlaa nin angunndan tɛtɛ’n kwlaa be ase. Sɛ be waan be ɲin yí Ɲanmiɛn’n, maan be nian be wun kpa kɛ nán maan sa kaan sa tran be nin i be afiɛn.’
19 Klistfuɛ nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n ɔ nin be janvuɛ’m be yo like kun ekun m’ɔ ti be like cinnjin kpa ɔ. Yɛle kɛ be yia titi be su Zoova, kpɔkun be suɛn i nuan ndɛ’n nun like. Zoova bu yialɛ sɔ mɔ i sufuɛ’m be yia be su i’n kɛ ɔ ti i liɛ klonglo. ?Ngue yɛ e kwla yo naan y’a bu e aɲia mun kɛ nga Zoova fa bu be’n sa ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e bu be sɔ wie ɔ? Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɔ’n wá yíyí nun.
?Amún tɛ́ su sɛ?
• ?Angunndan mennin yɛ Zoova i sufuɛ’m be buman wie ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ like kwlaa nga fiɛn kaan sa nunman be nun’n, be ti Zoova i sa nuan like ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ e kle kɛ e bu Klist i sran ɔn?
• ?E mɛn dilɛ nun’n, ninnge mennin mun yɛ ɔ fata kɛ be bu be kɛ be ti Ɲanmiɛn i liɛ klonglo ɔ?
[Foto, bue 23]
Laa Izraɛli lɔ’n, Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’n, nin Ɲanmiɛn i tannin sua’n, ɔ nin i nun ninnge’m be ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo.
[Foto, bue 24]
Klistfuɛ nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n be ti kɛ Ɲanmiɛn i sua sa.
[Foto, bue 25]
Ɲanmiɛn srɛlɛ’n nin jasin fɛ’n bolɛ junman’n be ti be liɛ Ɲanmiɛn i ninnge klonglo.