Maan amun su Ɲanmiɛn mɔ maan sran ɲɛn i ti’n

“Nyanmiɛn i klolɛ’n yɛlɛ kɛ e fɛ i ndɛ’n su, i ndɛ sɔ’n i su falɛ’n yo-man ya.”​—1 ZAN 5:3.

?AMUN KWLA TƐ SU?

?Ngue yɛ Satan yo naan e bu i kɛ like nga Ɲanmiɛn waan e yo’n i yolɛ yo ya ɔ?

?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e tɔ su e tra janvuɛ ɔ?

?Ngue yɛ ɔ́ úka e naan y’a kpɔciman Ɲanmiɛn mɔ maan sran di alaje’n i le ɔ?

 1. ?Kannzɛ Zoova le atin yo like kwlaa’n, sanngɛ ngue yɛ ɔ yoman ɔn? ?Ngue yɛ ɔ mannin Adam nin Ɛvu be atin kɛ be yo ɔ?

ZOOVA kunngba cɛ yɛ ɔ le atin yo like kwlaa ɔ. Sanngɛ ɔ seman kɛ i sɔ’n ti’n ɔ́ yó like tɛ. Asa kusu’n, ɔ seman kɛ nán sran fi yo i klun like ti’n, ɔ́ fɛ́ i ɲin síe sa kanngan kwlaa nga i sufuɛ’m be yo’n su naan ɔ́ bú be fɔ. I li bɔbɔ’n, ɔ mannin be atin kɛ be fa be klunklo ajalɛ naan kusu’n, be yo ninnge kpakpa kwlaa nga be konvi o su’n. I wie yɛle kɛ Ɲanmiɛn mannin Adam nin Ɛvu be atin kɛ be yo like kwlaa. Like kunngba cɛ yɛ i waan nán be yo ɔ. I waan nán be di “sa kpa’n nin sa tɛ’n be silɛ waka’n i mma liɛ’n.” (Bob. 2:17) Ɔ maan kannzɛ be yo Ɲanmiɛn i klun sa’n, sanngɛ be ɲan be ti be yo be klunklo like.

 2. ?Ngue ti yɛ Adam nin Ɛvu be wa kacili sa tɛ’n i kanga ɔ?

² ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn maan e si nin e nin klikli’m be ɲannin be ti dan sɔ ɔ? Sa nga ti yɛ ɔ yoli i sɔ’n, yɛle kɛ ɔ yili be kɛ i bɔbɔ sa yɛ ɔ yoli maan be kwla wun sa wlɛ, be kwla bu akunndan. Ɔ seli i wun kɛ kɛ m’ɔ ti be yifuɛ’n mɔ be klo i’n ti’n, bé yó sa ng’ɔ ti kpa’n. (Bob. 1:27; Rɔm. 2:15) Adam nin Ɛvu b’a siman be ti mɔ be Yifuɛ’n maan be ɲɛn i be yo be klun ninnge mun’n, i su ye. Be kunndɛli kɛ bé síe be wun naan be bɔbɔ bé klé sa ng’ɔ ti kpa’n nin ng’ɔ ti tɛ’n. Be buli i kɛ i sɔ’n wá yó maan bé ɲán be ti kpa trá laa’n. Sanngɛ be aeliɛ sɔ’n yoli maan be nin be mma’m be wa kacili sa tɛ’n i kanga. I kwlaa sɔ’n i agualiɛ’n yɛle ɲrɛnnɛn nin wie’n.​—Rɔm. 5:12.

3, 4. ?Satan kunndɛ kɛ e bu like nga Zoova waan e yo’n i sɛ?

³ Sɛ Satan kwla lakali sran nɲɔn mɔ fɔ nunman be nun’n ɔ nin anzi kpanngban maan b’a kplinman su kɛ Ɲanmiɛn sie be kun’n, nn ɔ kwla laka e wie. Satan te fa like kunngba’n te laka sran mun andɛ. Ɔ kunndɛ kɛ e bu i kɛ like nga Ɲanmiɛn waan e yo’n i yolɛ yo ya. I waan ɔ́ yó naan e bu i kɛ sɛ e su Ɲanmiɛn’n e su kwlá kanman ngowa, e diman fɛ. (1 Zan 5:3) I sɔ akunndan’n yɛ mɛn’n nunfuɛ’m be bu ɔ. I ti’n sɛ e nin be e tran ngboko’n, e kwla bu akunndan kunngba’n wie. Aniaan bla kun m’ɔ le afuɛ 24 waan: “Sran tɛ mɔ e nin be e sannin nun’n be sacili min. Like bɔbɔ ba nga ti yɛ ɔ yoli sɔ’n yɛle kɛ min wiengu’m be wun srɛ kunnin min. Ɔ maan ndɛ nga be kan’n m’an kwlá kacimɛn i.” I agualiɛ su’n aniaan bla sɔ’n tɔli sa sukusuku yolɛ’n nun. Atrɛkpa’n, amun janvuɛ wie’m b’a ɲan ta dan kpa amun su le.

⁴ Ng’ɔ ti tɛ’n yɛle kɛ wie liɛ bɔbɔ’n, sran ng’ɔ kwla fa e yi i sa tɛ’n nun’n ɔ ti asɔnun’n nunfuɛ. Klistfuɛ gbanflɛn kun seli kɛ: “N sili Klistfuɛ gbanflɛn wie mɔ be nin sran wie mɔ be timan Klistfuɛ’n be boli soman naan bé já be wun ɔn. N wa wunnin i kɛ, kɛ e nin be é sán nun kɔ́’n nn ń yó kɛ be sa ń kɔ́. Ɔ maan Ɲanmiɛn ninnge’m b’a yoman min cinnjin kɛ laa’n sa kun. Aɲia’m b’a yoman min fɛ kun, yɛ be flɛ i kɛ n yacili jasin fɛ’n i bolɛ. Kɛ ɔ yoli sɔ’n yɛ n wunnin i wlɛ kɛ ɔ fataman kɛ e nin be e san nun kun ɔn. Yɛ n fɛli i sɔ ajalɛ’n kusu!” ?Amun wun i wlɛ kɛ be nga amun nin be san nun’n be kwla ɲan ta amun su? Maan e nian Biblu’n nun ndɛ wie m’ɔ kwla uka e andɛ’n.​—Rɔm. 15:4.

Ɔ KACILI BE AWLƐN’N

5, 6. ?Wafa sɛ yɛ Absalɔmu lakali sran mun ɔn? ?I ajalɛ’n yoli ye kan?

⁵ Biblu’n nun’n be kannin sran wie mɔ be sacili be wiengu’n be nun kpanngban be ndɛ. Be nun kun yɛle Famiɛn Davidi i wa Absalɔmu. Absalɔmu ti gbanflɛn klanman kpa. Sanngɛ kɛ Satan sa’n, ɔ yacili akunndan tɛ maan ɔ trali ndin i awlɛn’n nun. Yɛle kɛ ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ tú i si famiɛn bia’n su naan ɔ́ sín i osu. Kusu nn ɔ leman famiɛn dilɛ’n i wun atin.a Kɛ ɔ ko yo naan w’a ɲan like ng’ɔ kunndɛ’n, ɔ yoli maan sran’m be buli i kɛ ɔ klo kɛ ɔ́ úka be. Naan famiɛn i liɛ’n ɔ kunndɛman sɔ. Like nga mmusu’m be si Satan yoli i Edɛni fie’n nun lɔ’n i kunngba’n yɛ Absalɔmu yoli ɔ. Ɔ yoli maan sran’m be buli i kɛ be ndɛ lo i, kpɛkun kɛ ɔ́ yó sɔ’n ɔ sacili i si wun yaya kpa.​—2 Sam. 15:1-5.

⁶ ?Absalɔmu i ajalɛ’n yoli ye kan? Ɛɛn, afin Biblu’n waan ɔ “kacili Izraɛlfuɛ’m be anwlɛn’n.” (2 Sam. 15:6) Sanngɛ i agualiɛ su’n, Absalɔmu tɔli. Ng’ɔ yoli tɛ dan’n yɛle kɛ i wun tulɛ aeliɛ’n maan i bɔbɔ nin sran akpiakpi ng’ɔ lakali be’n be wuli.​—2 Sam. 18:7, 14-17.

 7. ?Afɔtuɛ benin yɛ Absalɔmu i su ndɛ’n man e ɔ? (An nian foto ng’ɔ o fluwa’n i bue 19 su’n.)

⁷ ?Ngue ti yɛ Izraɛlifuɛ sɔ’m be lakalɛ yoli pɔpɔ mannin Absalɔmu ɔ? Atrɛkpa’n, be konvi m’ɔ trannin ninnge nga i waan ɔ́ mán be’n su’n i ti ɔ. Annzɛ i klanman m’ɔ ti’n i su yɛ be fali be ɲin sieli ɔ. I kwlaa yoli o, be kpɔcili Zoova nin famiɛn nga ɔ kpɛli i’n. Andɛ’n, Satan te sin sran kɛ Absalɔmu sa’n be sin naan ɔ́ láka Zoova i sufuɛ mun. I sɔfuɛ’m be kwla se kɛ: ‘Zoova i mmla’m be ti sran mianmianlɛ like. Nian be kwlaa nga be suman Zoova’n. ?A wunman kɛ be di fɛ dan’n?’ ?Sɛ be kɛn i sɔ be kle amun’n, amun kwla wun i wlɛ kɛ i sɔ’n ti amun lakalɛ naan ɔ fataman kɛ amun kpɔci Ɲanmiɛn? ?Amun kwla wun i wlɛ kɛ saan ‘mmla b’ɔ maan be nyan be ti’n’ i su falɛ’n yɛ maan e kwla di alaje sakpa ɔ? (Zak 1:25) Sɛ amun wun i wlɛ sɔ’n, maan amun kle kɛ amun klo i sɔ mmla liɛ’n. Yɛ kɛ mɔ amun a ɲan amun ti’n ti’n amun yo like ng’ɔ jɔ Zoova klun’n.​—An kanngan 1 Piɛr 2:16 nun.

 8. ?Sa benin wie mun yɛ be kle kɛ Zoova i mmla’m be kpalolɛ’n ɔ manman aklunjuɛ ɔ?

⁸ Gbanflɛn nin talua mun yɛ Satan kunndɛ kpa kɛ ɔ́ láka be ɔ. Aniaan kun mɔ w’a tra afuɛ 30 ɔ seli kɛ i nun m’ɔ te yo gbanflɛn kan’n, w’a bumɛn i kɛ Zoova i mmla’m be ti i sasalɛ like. Ɔ buli i kɛ be ti maan w’a mian sa fii. I agualiɛ su’n, ɔ wa yoli sa sukusuku. I sɔ m’ɔ yoli kusu w’a mɛnmɛn i aklunjuɛ. Nsisɔ’n yɛ ɔ wa kunnin i kpo ɔ. Ɔ kleli i yalɛ afuɛ kpanngban kpa. Aniaan bla kun kusu mɔ i nun m’ɔ te yo talua kan’n ɔ tɔli sa sukusuku nun’n, ɔ klɛli i kɛ: “Kɛ a ko yo sa sukusuku’n, ɔ akunndan’n sanngan kpɛkun a buman ɔ wun sran kun. Sa nga n yoli’n w’a di afuɛ 19 sanngɛ andɛ nin andɛ’n ɔ te kpɛnkpɛn min klun.” Aniaan bla kun ekun seli kɛ wafa nga i aeliɛ’n ti’n aklunfian tɔli be ng’ɔ klo be’n be su’n, kɛ ɔ buli i akunndan sa’n, nanwlɛ ɔ yoli i ya dan. Ɔ seli ekun kɛ: “Kɛ Zoova i klun jɔman ɔ wun’n, i tɛ liɛ’n tra ngba.” Satan kunndɛman kɛ amun bu sa tɛ yolɛ’n i bo nzuɛn’n i akunndan.

 9. (a) ?Zoova nin i mmla’m be su kosan benin mun yɛ ɔ fata kɛ e fa usa e wun ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e si Ɲanmiɛn kpa ɔ?

⁹ Klistfuɛ gbanflɛn nin talua sunman ɔ nin kpɛnngbɛn wie mun bɔbɔ’n, be wunnin be konvi tɛ’n i nuan fiaan ka naan b’a si kɛ Zoova i mmla’m be kpalolɛ’n ti like tɛ. ?Nán ɲrɛnnɛn yɛle i sɔ’n? (Gal. 6:7, 8) I sɔ ti’n, maan e usa e wun kɛ: ‘?N wun ninnge nga Satan waan ɔ́ fá laka min’n be wlɛ? ?M bu i kɛ Zoova yɛ ɔ ti min janvuɛ’m be nun kpafuɛ’n niɔn naan ɔ di min nanwlɛ blɛ kwlaa nun naan like ng’ɔ ti kpa man min’n yɛ ɔ kunndɛ ɔ? ?N lafi su kpa kɛ sɛ like kun ti kpa man min’n naan i sɔ like’n maan ń dí aklunjuɛ’n, Zoova su tanninman min like sɔ’n le?’ (An kanngan Ezai 48:17, 18 nun.) Sɛ e si Zoova kpa’n yɛ e kwla tɛ kosan sɔ’m be su kɛ ɛɛn ɔn. Ɔ fata kɛ e wun i wlɛ kɛ mmla nga be o Biblu’n nun’n be kle kɛ Zoova klo e. Naan be timan e mianmianlɛ like.​—Jue. 25:14.

AMUN SRƐ ƝANMIƐN I NGWLƐLƐ NIN AƝINYIƐ

10. ?I nun mɔ famiɛn Salomɔn te yo gbanflɛn kan’n like ng’ɔ yoli’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e mian e ɲin e yo sɔ wie ɔ?

¹⁰ I nun nga Salomɔn te yo gbanflɛn kan’n, ɔ kɛnnin i wun ase srɛli Ɲanmiɛn seli kɛ: “N te yo bakan, n si-man mɛn sie.” I sin ɔ seli Ɲanmiɛn kɛ ɔ mɛn i ngwlɛlɛ nin aɲinyiɛ. (1 Fam. 3:7-9, 12) Kɛ m’ɔ tuli i klun srɛli Zoova sɔ’n ti’n, ɔ tɛli i srɛlɛ’n su. Sɛ e srɛ ninnge kunngba sɔ mun Zoova sa nun’n, kannzɛ e ti bakan annzɛ kpɛnngbɛn’n, ɔ́ tɛ́ e su wie. I yo, Zoova su yoman abonuan sa naan e kaci ngwlɛlɛfuɛ nin aɲinyiɛfuɛ. Sanngɛ sɛ e wla e wun ase e suan i Ndɛ’n nun like naan e srɛ i kɛ ɔ fɛ i wawɛ’n man e’n, naan kusu atin nga be kle e asɔnun’n nun’n e fa su’n, Zoova yó maan é sí ngwlɛlɛ. (Zak 1:5) I kpa’n, ba kanngan bɔbɔ nga be ti Zoova i sufuɛ’n, Zoova yo maan be si ngwlɛlɛ tra be kwlaa nga be fɛmɛn i mmla’m be su’n. Be si ngwlɛlɛ tra be nga mɛn’n nun’n be flɛ be “ngwlɛlɛfuɛ nin be bɔ be si sa’n.”​—Lik 10:21; an kanngan Jue Mun 119:98-100 nun.

11-13. (a) ?Afɔtuɛ cinnjin benin mun yɛ Jue Mun 26:4 nin Nyanndra Mun 13:20 yɛ 1 Korɛntfuɛ Mun 15:33 be man e ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ amún fá afɔtuɛ sɔ’m be su amun nantilɛ’n nun ɔn?

¹¹ Siɛn’n maan e fa e ɲin sie i Biblu’n nun ndɛ mma wie mɔ be man e janvuɛ tralɛ’n i su afɔtuɛ cinnjin wie mun’n, be su. I sɔ’n úka e naan y’a wun i wlɛ kɛ ɔ ti cinnjin kpa kɛ e suan Biblu’n nun like naan e bu like nga e suan’n i su akunndan, naan y’a kwla si Zoova kpa. Jue Mun 26:4 se kɛ: “E nin finfinfuɛ mun e tran-man, e nin gblɛfuɛ mun e san-man nun.” Nyanndra Mun 13:20 nun’n, be klɛli i kɛ: “Sran ng’ɔ fɛ i wun mantan ngwlɛlɛfuɛ’n, ɔ kaci ngwlɛlɛfuɛ. Sran nga kusu b’ɔ fɛ i wun mantan sinnglinfuɛ’n, ɔ kaci sinnglinfuɛ.” Kpɛkun 1 Korɛntfuɛ Mun 15:33 se kɛ: “Nán an laka amun wun, sɛ sran kpa nin sran tɛ be san nun’n, i nzuɛn tɛ’n sɛ i.”

¹² ?Afɔtuɛ cinnjin benin mun yɛ ndɛ mma sɔ’m be man e ɔ? (1) Zoova kunndɛ kɛ nán e tɔ su e tra sran’m be janvuɛ. Ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ sásá e like ng’ɔ kwla saci e’n ɔ nin ng’ɔ kwla saci e nin i e afiɛn’n be lika. (2) Be nga e nin be e san nun’n, be yo maan e yo sa kpa annzɛ e yo sa tɛ. Kɛ ɔ ti sɔ titi ɔ. Wafa nga be klɛli ndɛ mma sɔ mun’n, ɔ kle kɛ Zoova kunndɛ kɛ i ndɛ’n kán e awlɛn’n. ?Wafa sɛ? Maan e sie i nzɔliɛ kɛ b’a klɛman ndɛ mma sɔ’m be nun wie fi kɛ mmla sa. B’a seman kɛ “yo nga” annzɛ “nán yo nga.” Sanngɛ ndɛ nanwlɛ bɔbɔ trele yɛ be klɛli guɛli i lɛ ɔ. Zoova su se e kɛ: ‘Ndɛ mun yɛ be o lɛ ɔ. ?Ajalɛ benin yɛ á fá ɔ? ?Ngue yɛ a sunnzun i ɔ awlɛn’n nun lɔ ɔ?’

¹³ Kɛ mɔ Biblu’n nun ndɛ mma nsan sɔ’m be ti ndɛ nanwlɛ trele yɛ be klɛli’n, andɛ nin andɛ be te kwla te di su. Asa kusu’n, be kwla yo sran’m be ye sa fanunfanun nun. I ti’n, maan e fa kosan yɛ mun e usa e wun: ?Ngue yɛ n kwla yo naan e nin “gblɛfuɛ mun” yɛle kɛ be nga be fia sran’n i wafa nga be ti’n su’n, y’a sanman nun ɔn? ?Nin yɛ e nin i sɔfuɛ mun e kwla yia ɔ? (Nya. 3:32; 6:12) ?“Ngwlɛlɛfuɛ” nga Zoova kunndɛ kɛ e nin be e san nun’n, wan mun ɔn? ?Yɛ wan mun yɛle “sinnglinfuɛ” nga ɔ kunndɛman kɛ e nin be e san nun’n? (Jue. 111:10; 112:1; Nya. 1:7) ?Min nzuɛn kpa benin yɛ sɛ e nin sran tɛ e san nun’n, ɔ kwla kaci ɔ? ?Be nga be suman Zoova’n be ngunmin yɛ be kwla saci min ɔn? (2 Piɛ. 2:1-3) ?Amún tɛ́ kosan sɔ’m be su sɛ?

14. ?Ngue yɛ amun kwla yo naan amun Ɲanmiɛn sulɛ awlo lɔ’n w’a uka amun kpa ekun ɔn?

¹⁴ Kɛ nga amun fa buli ndɛ mma ngalɛ’m be su akunndan sa’n, amun kwla fa amun ɲin sie i ndɛ mma uflɛ wie’m be su naan wafa nga Ɲanmiɛn bu sa nga be ti amun nin amun awlobofuɛ’m be cinnjin’n, amun a wun i.b Siɛ nin niɛn mun, kɛ amun nin amun awlobofuɛ mun amún sú Ɲanmiɛn awlo lɔ’n, wafa nga amun kwla koko i sɔ sa’m be su yalɛ’n, maan amun bu i akunndan. Kɛ amún yó sɔ’n, nán amun wla fi su kɛ like nga amun kunndɛ’n yɛle kɛ amún úka amun awlobofuɛ’m be kwlaa naan be wun i wlɛ kɛ mmla nga Ɲanmiɛn man e’n, be yi klolɛ dan m’ɔ klo e’n i nglo. (Jue. 119:72) Sɛ amun suan like kɛ ngalɛ’n sa’n, amun nin amun awlobofuɛ mun amun nin Zoova amun afiɛn mántan kpa ekun, yɛ awlo nun’n amun afiɛn mántan kpa wie.

15. ?Sɛ e su yo ngwlɛlɛfuɛ nin aɲinyiɛfuɛ sakpa’n, wafa sɛ yɛ e kwla wun i wlɛ ɔ?

¹⁵ ?Sɛ e su yo ngwlɛlɛfuɛ nin aɲinyiɛfuɛ sakpa’n, wafa sɛ yɛ e kwla wun i wlɛ ɔ? Like kun mɔ e kwla yo’n, yɛle kɛ maan e fa e akunndan bulɛ wafa’n e sunnzun laa Ɲanmiɛn sufuɛ kpa kɛ Famiɛn Davidi sa’n be liɛ’n. Davidi klɛli i kɛ: ‘Min Nyanmiɛn, min waan ń yó ɔ klun sa. Ɔ mmla’n ɔ o min klun.’ (Jue. 40:9) Asa ekun’n Jue Mun 119 i klɛfuɛ’n seli kɛ: ‘Nanwlɛ n klo ɔ mmla’n dan. Cɛn ba’n kwlaa i yɛ m bu i akunndan sa mlɔnmlɔnmlɔn-ɔn.’ (Jue. 119:97) I sɔ klolɛ liɛ’n ɔ baman sa ngbɛn. Ɔ fata kɛ e bo e ɲin ase e suan Biblu’n nun like kpa naan e srɛ Ɲanmiɛn, kpɛkun e bu like nga e suan’n i su akunndan, naan klolɛ sɔ’n w’a yo tankaan e awlɛn’n nun w’a ɔ i ɲrun. Asa ekun’n, kɛ e wun kɛ Ɲanmiɛn i mmla’m be su falɛ’n maan e ɲan suyralɛ kpanngban’n, klolɛ sɔ’n yo dan ekun.​—Jue. 34:9.

AMUN TI MƆ AMUN A ƝƐN I’N, AMUN SƐSƐ I!

16. ?Sɛ e kunndɛman kɛ e ti mɔ y’a ɲɛn i’n ɔ fi e sa’n, ngue yɛ ɔ fataman kɛ e wla fi su ɔ?

¹⁶ Kɛ ɔ fɛ i laa lele’n sran’m be ti ɲanlɛ ti’n, be kunnin sran mun tɛtɛ kpa alɛ nun. ?Yɛ nn e li? ?E ti mɔ Klistfuɛ mɔ e ti ti’n y’a ɲɛn i’n, ɔ fataman kɛ e kpli i ti? Nán maan e wla fi su kɛ nán Satan nin akunndan nga mɛn’n nunfuɛ’m be bu m’ɔ saci sran’n, be ngunmin yɛ be kle e yalɛ ɔ. Fɔ m’ɔ o e nun’n ɔ nin e klun akunndan m’ɔ ti tɛ’n, be nin e kun wie. (Zer. 17:9; Efɛ. 2:3) Sanngɛ Zoova i fanngan nun’n, e kwla jran kekle. Asa ekun’n, blɛ kwlaa nga e fa ajalɛ kɛ é yó sa ng’ɔ ti kpa’n, sɛ be waan w’a yoman like kpanngban ye o, yɛle like nɲɔn. I klikli’n, yɛle kɛ é yó maan Zoova i klun jɔ́. (Nya. 27:11) I nɲɔn su’n yɛle kɛ, kɛ e wun kɛ Ɲanmiɛn ‘mmla b’ɔ maan be nyan be ti’n’ i su falɛ’n yo e ye’n, é fúa kɛ é ká ‘atin kaan’ nga be si nun’n be ɲan anannganman nguan’n su. Yɛ cɛn wie lele’n, be nga be nin Zoova be nanti klanman titi’n be ti nga Ɲanmiɛn maan bé ɲɛ́n i dan’n, é ɲán wie.​—Zak 1:25; Mat. 7:13, 14.

17. ?Kɛ e ko fɔn’n, ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e wla bo e wun tra su ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ Zoova uka e ɔ?

¹⁷ I yo, e kwlaa’n, ɔ ju wie’n e fɔn. (Aku. 7:20) Kɛ ɔ ko yo sɔ’n, nán maan ɔ yo e kɛ e nunman sran nun kun sa naan e wla bo e wun tra su. Sɛ e fɔn’n, maan e yo like ng’ɔ nin i fata’n naan y’a yoman sɔ kun. Kannzɛ bɔbɔ ɔ fata kɛ e kunndɛ ukalɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be sa nun’n, maan e yo sɔ. Zaki seli kɛ sran nga i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n su kan ase’n m’ɔ ti kɛ tukpacɛfuɛ sa’n bé srɛ́ Ɲanmiɛn mɛ́n i. Naan “Nyanmiɛn srɛlɛ sɔ’n maan tukpacɛfuɛ sɔ’n nyɛ́n i ti, yɛ e Min’n maan ɔ́ jáso. Yɛ sɛ ɔ yoli sa wie’n, ɔ́ yáci cɛ́ i.” (Zak 5:15) Nán maan e wla fi su le kɛ Ɲanmiɛn si aunnvuɛ dan naan sɛ ɔ flɛli e asɔnun’n nun’n ɔ fin like kpa m’ɔ si kɛ e kwla yo’n. (An kanngan Jue Mun 103:8, 9 nun.) Sɛ e tu e klun e su Zoova kpa titi’n, ɔ́ úka e titi.​—1 Nyo. 29:19.

18. ?Sɛ e kunndɛ kɛ Zoova sasa e’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ?

¹⁸ Kɔnguɛ kasiɛn ka naan b’a kun Zezi’n, ɔ nin i akoto 11 nga b’a kpɔcimɛn i’n be srɛli Ɲanmiɛn. Srɛlɛ sɔ’n nun’n, ɔ kannin ndɛ yɛ mɔ e wla kwlá fiman su’n. Ɔ seli kɛ: “Ń srɛ́ wɔ kɛ Klunwifuɛ’n ti a nian be su.” (Zan 17:15) Wafa nga Zezi i akoto’m be ndɛ loli i’n i kunngba’n yɛ andɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be kwlaa be ndɛ lo i ɔ. I sɔ’n ti’n, maan e lafi su kɛ Zoova tɛ́ Zezi i srɛlɛ’n su. Yɛle kɛ ɔ́ sásá e blɛ kekle nga nun. Nyanndra Mun 2:7, 8 se e kɛ: “Be nga be di nanwlɛ’n, [Zoova] sasa be kɛ nyrɛn’n ɔ sasa sran’n sa. [...] Ɔ sasa be bɔ be klo i’n.” I yo, nán blɛ ngba nun yɛ Zoova i mmla’m be su falɛ’n ti pɔpɔ ɔ. Sanngɛ saan be nga be ɲin yi Zoova’n be ngunmin cɛ yɛ bé ɲán anannganman nguan kpɛkun bé ɲán be ti sakpa ɔ. (Rɔm. 8:21) Sran wie’m be kwla se kɛ nɛ́n i sɔ ɔ. Sanngɛ nán e man be atin naan be laka e!

[Ja ngua lɛ ndɛ mun]

[Foto mun, bue 19]

?Wafa sɛ yɛ e kwla wun be nga be ti kɛ Absalɔmu sa’n be wlɛ ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ e kwla sasa e wun be lika ɔ?