Amafundisho ya Bakangalila ba Masukulu

MU CILONGANINO cimo na cimo, eluda alasontwa ukuba kangalila we Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa. Nga mwaliseekeshiwa uyu mulimo, ifyo mwatemwa isukulu ne fyo mufwaisha ukwafwa umusambi umo na umo ukulunduluka e fikapima sana ifyo isukulu likabomba pa mwenu.

Ulubali lwacindama ulwa mulimo wenu lwa kutungulula Isukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa cila mulungu pa cilonganino cenu. Muleibukisha ukuti ukufumyako abasambi bakwete amalyashi lyonse, kulaba na bali mwi bumba. Tungululeni isukulu ica kuti icilonganino conse cacincimunwa, caumfwa ifya kucinkulako fingabomba ifyayampana na bumo ubwa mabuyo ye sukulu ayalumbulwa pa mabula 5 ukufika ku 8 aya cino citabo.

Angweni abasambi bonse, nampo nga bali ne lyashi lya kubelenga, ilya kulanda nge cilangililo, nelyo ilya kulanda fye. Bafweni pa kuti belatila ico balecita mulimo fye lelo balecimona nge shuko lya kulunduluka mu kubombela Yehova. Kwena, ukwesha kwabo abene, e kukabafwa sana ukulunduluka. Lelo calicindama no kuti mulebangwako mu cikuuku, ukubaafwa ukumfwikisha ubucindami bwa fishinka balefundwapo, no kubalondolwela ifya kukonka uko kufunda. Pa kuti mucite fyo, kutikisheni ku lyashi limo na limo pa kuti mubasambilisheko tumo.

Shininkisheni ukuti mwatendeka isukulu pa nshita yalingwa no kupwa pa nshita yapimwa. Beni ica kumwenako mwe bene pa kulinga ukulandapo kwenu mu nshita yapimwa. Nga ca kuti umusambi alye nshita, imwe bene nelyo kaafwa umbi afwile ukupeela icishibilo. Uyo musambi afwile fye ukupwisha sentensi no kufuma pa cisebele. Nga ca kuti uwalanda ilyashi limbi e walya inshita, ipifyeni ukulandapo kwenu, lyene kuti mwalanshanya no yo munyina pa numa ya kulongana.

Nga e po muli, ni mwe mulingile ukutungulula isukulu. Nga ca kuti inshita shimo tamulipo, eluda umbi untu ibumba lya baeluda lyasalila kabela alingile ukutungulula isukulu. Nga mulefwaya ubwafwilisho mu kulemba ipepala lya mutande wa basambi, ukulemba no kupeela amaslipi ya kupeelelapo amalyashi, nelyo ukupekanya aba kulanda amalyashi ya kupumikisha, umubomfi utumikila untu ibumba lya baeluda lyasala kuti ayafwilishako muli fi.

Ukulemba Abasambi Bapya. Koselesheni bakasabankanya bonse ukulembesha mwi sukulu. Bambi ababishanya ne cilonganino lyonse kuti balembesha nga ca kuti balisumina ifisambilisho fya mu Baibolo kabili imikalile yabo yalilingana ne fishinte fya Bwina Kristu. Nga ca kuti umo alefwaya ukulembesha, mutasheni nga nshi. Nga ca kuti uyo muntu talaba kasabankanya, imwe pamo nga kangalila we sukulu mulingile ukulanshanya nankwe ififwaikwa pa kulembesha mwi sukulu, kabili kuti cawama ukucite fyo ilyo pali no umutungulula isambililo lya Baibolo (nelyo ilyo pali na bafyashi nga ni bakapepa). Ififwaikwa fimo fine na filya ifya ulefwaya ukuba kasabankanya ushabatishiwa. Fyaba pa mabula 97 ukufika ku 99 aya citabo ca Abateyanishiwa ku Kupwilikisha Ubutumikishi Bwesu. Kwateni umutande wa mashina ya bonse abalembesha mwi sukulu no kulaupitulukamo.

Ifya Kubomfya Formu wa Kufundilwapo. Formu wa kufundilwapo uwa musambi umo na umo ali mu citabo cakwe, pa mabula 79 ukufika ku 81. Nga fintu ifishibilo pali formu wa kufundilwapo filelanga, icishinka cimo pa fishinka fya kufundilwapo ukufuma pa 1 ukufika ku 17 kuti cabomfiwa nga ca kuti umusambi akwete ilyashi lya kubelenga. Mu malyashi ya kulanda nge cilangililo, icishinka ca kufundwapo icili conse pali fi kuti cabomfiwa, ukufumyako fye ifishinka 7, 52, na 53. Ifishinka fyonse ifyashala fikabomba ku kufunda ku malyashi ya kulanda ku cilonganino, ukufumyako fye ifishinka 7, 18, na 30.

Lintu umo aebwa icishinka apa kubombela, kangalila we sukulu alingile ukushininkisha ukuti mu citabo ca musambi, pali formu wa kufundilwapo mu kabokoshi kaleti “Ubushiku Aebwa,” balembamo kuli pensulo mupepi ne co cine icishinka alefundwapo. Pa numa umusambi alanda ilyashi lyakwe, mwipusheni pa mbali nga alicitile ifyatubululwa pa mutwe uleti “Ifya Kucita,” uwaba pa mpela ya cishinka ca kufundilwapo cimo na cimo. Nga alicitile fyo, congeni mu kabokoshi pali formu. Nga mulemona ukuti afwile ukutwalilila ukubombela pa cishinka cimo cine ica kufundwapo, mwilembapo pali formu wa kufundilwapo; kabili mwilemba mu kabokoshi kaleti “Ubushiku Abombelapo.” Muli no kulembamo fye nga ca kuti alinga ukuselela pa cishinka cimbi. Kabinge pe bula 82 ilya citabo ca musambi, ku kuso kwa mitantikile yacibomfiwa, ubushiku iyo mitantikile yabomfiwa bufwile ukulembwa pa numa ye lyashi lya musambi limo na limo. Pali incende pali formu wa kufundilwapo na pa mutande wa mitantikile ica kuti cimo na cimo ica ifi kuti cabomfiwa imiku ibili. Abasambi bafwile ukwisa ne fitabo fyabo ku kulongana kwe sukulu.

Ebeni umusambi ukubombela fye pa cishinka ca kufundwapo cimo pa nshita imo. Ilingi line, cisuma ukubombela pali fi fishinka fya kufundwapo mulya mwine fikonkanine. Lelo, nga ca kuti abasambi bamo balikampuka sana, kuti mwabakoselesha ukubelenga no kubomfya amasambililo yambi pa lwabo. Lyene kuti mwabafwa pa fishinka ifyo mulemona kwati fikabafwa sana ku kuba kalanda musuma kabili kasambilisha.

Nelyo umusambi mukokole sana mwi sukulu, kuti anonkelamo sana mu kusambilila no kubomfya ifyaba mwi sambililo limo na limo. Pa kwafwa abasambi abapelebele muli fimo ifya kulungatika, kuti mwasala imilandile imo iyo bengabombelapo ukucila ukulakonka fye filya fine fyakonkana pali formu wa kufundilwapo.

Ukufunda. Pa kufunda, bomfyeni sana ifya kumwenako fya mu Baibolo ne fishinte. Abasambi balingile ukumfwa ati ukufunda ne nshila bafundilwamo filingene ne fishinte fyasumbuka ifya mu Cebo ca kwa Lesa.

Muleibukisha ukuti ‘mubombela pamo’ na bamunyinenwe na bankashi. (2 Kor. 1:24) Na imwe mulingile ukubika umutima pa kufwaya ukuba kalanda kabili kasambilisha musuma nge ficita bamunyinenwe bonse. Sambilileni ici citabo ca Nonkelenimo mu Masambililo ya Isukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa, bomfyeni ukufunda kwabamo, kabili beni icipasho cisuma ica kuti bambi kuti bapashanyako.

Ilyo mulecite fyo, bikeni ubuyo bwa kwafwa abasambi ukuba bakabelenga basuma, bakalanda bafikapo, kabili bakasambilisha basuma. Pa kuti cibe fyo, esheni ukubafwa umuli monse pa kuti abasambi bomfwikishe imilandile yapusanapusana, umulandu yacindamina, ne fyo bengalundulula iyo milandile. Imilembelwe ya cino citabo kuti yamwafwa ukucite fyo. Lelo, imwe fingi mufwile ukucita, te kubelenga fye ifyalembwa muli cino citabo. Londololeni cintu ayo mashiwi yalelandapo ne fya kubombelapo.

Nga ca kuti umusambi nabomba bwino pali cimo, mutasheni. Londololeni mu kwipifya icaciwamako nelyo umulandu ico acicita cacindamina. Nga ca kuti alekabila ukutwalilila ukubombela pa cintu cimo, shininkisheni ukuti naumfwa umulandu cibelele fyo. Londololeni ifyo engabombelapo. Mulelungatika, lelo mufwile no kuba aba cikuuku.

Ishibeni ukuti ku bengi, ukuya pa ntanshi ye bumba ku kulanda ilyashi calyafya nga nshi. Nga ca kuti umuntu amona ati tacitile bwino, kuti alatwishika nampo nga afwile ukutwalilila ukwesha. Pashanyeni Yesu, ushafunawile “itete lyatinika” nelyo ukushimye “ciku icilefuuke cushi.” (Mat. 12:20) Tontonkanyeni na pa fyaba umutima wa uyo musambi. Pa kufunda, tontonkanyeni nga ca kuti uyo musambi mupya, atemwa ni kasabankanya wakamamo na menshi. Ukutasha kusuma kabili ukwa cine cine kuti kwakoselesha abantu ukutwalilila ukubombesha.

Cindikeni umusambi umo na umo. Abena Roma 12:10 batweba ati: “Ku mucinshi mube abatangishanya.” Uko kufunda kwalilinga icine cine kuli kafundisha wa mwi Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa! Nga ca kuti umusambi mukalamba pali imwe, angweni ukubomfya ukufunda kwaba pali 1 Timote 5:1, 2. Lelo, te mulandu no mushinku wa muntu, ilyo mulefunda umo pa lwa kwalulako imicitile yakwe, kabili mwafunda mu cikuuku, ilingi line kuti aumfwa.—Amapi. 25:11.

Pa kufunda, lekeni umusambi amone ubuyo bwa uku kusambilila. Ubuyo te bwa kuti akacite fye bwino pa kuti akatashiwe no kuselela ku cishinka ca kufundwapo na cimbi. Ubuyo te bwa kuba kalanda nelyo kasambilisha uwa kuti bambi balakumbwa. (Amapi. 25:27) Ico tufwaya kubomfya ubupe bwesu ubwe shiwi ukulumbanya Yehova no kwafwa bambi ukumwishiba no kumutemwa. Ukusambilila kwesu kwa kutupangasha ukubomba bwino sana umulimo walumbulwa pali Mateo 24:14 na 28:19, 20. Bamunyina babatishiwa abafikapo mu kuya kwa nshita kuti baebwa ukusakamana “umukuni wa kwa Lesa” nga bakalanda ba ku cintubwingi kabili bakasambilisha.—1 Pet. 5:2, 3.

Ilyo abasambi baebwa ukubombela pa cishinka cimo, tubululeni ukuti mu kwangufyanya balebelenga ici citabo pa mutwe ulelanda pa cishinka ca kufundwapo ico bali no kubombelapo. Bakoselesheni ukubomfya ifyo balesambilila pa kupekanya amalyashi ya mwi sukulu, mu kulanshanya kwa cila bushiku, pa kwasuka pa kulongana, na mu mulimo wa mwi bala.

Ukupeela Amalyashi. Ici ilingi line cifwile ukucitwa ilyo kushele imilungu itatu. Nga cingacitwa, lembeni amaslipi ya kupeelelapo amalyashi no kupeela abo mutantike.

Amalyashi ya kufunda icilonganino yalingile ukupeelwa kuli baeluda, kabili kuti cawama ukupeela abengayalanda bwino, na ku babomfi batumikila abaishiba ukusambilisha.

Pa kumona amalyashi ya kupeela bamunyina na ya kupeela bankashi, konkeni ifyebo fyaba pa kutantika kwe sukulu. Nga kwaba bamunyina abanono lelo bankashi e bafula, sakamaneni pa kuti tamulepeela bamunyina amalyashi ya kubelenga fye.

Tontonkanyeni pa fyashingwana na bantu pa kubapeela amalyashi. Bushe kuti calinga ukupeela eluda umo nelyo umubomfi utumikila ilyashi mu sukulu pa bushiku bumo bwine akwete ilyashi mu Kulongana kwa Mulimo nelyo mu mulungu umo wine akwete ilyashi lya ku cintubwingi? Bushe kuti calinga ukupeela nkashi umo ilyashi pa bushiku bumo bwine no mwana wakwe umunono untu napamo akakabila ukwafwa? Maka maka ilyo mulepeela umunono nelyo umusambi wa Baibolo, ipusheni amuti bushe nalinga ukulanda pali uyu mutwe wa lyashi? Bebeteni no kushininkisha ukuti ilyashi nalilinga ku cishinka ca kufundwapo ico umusambi alebombelapo.

Ku malyashi yapeelwa kuli bankashi, ilingi line umusambi akaisalila imitantikile ukulingana ne fyebo fyaba pa mabula 78 na 82. Mulingile mwabapeela na kaafwa, lelo napamo na umbi kuti abomfiwa. Nga ca kuti umusambi alomba ukukwata kaafwa uwalinga bwino sana ku mitantikile imo, mulingile ukulangulukapo pali uko kulomba.

Amakalasi Yalundwako. Nga ca kuti abalembesha mwi sukulu bacila pali 50, kuti mwatontonkanya pa lwa kubomfya ififulo na fimbi ukwa kukwatila amalyashi ya basambi. Ukulingana ne mibele ya pa mwenu, uku kupekanya kuti kwabomba ku malyashi yonse aya basambi nelyo ku ya kulekelesha fye yabili.

Ikalasi lyalundwako limo na limo lifwile ukukwata kafundisha wafikapo, kabili kuti cawama nga ni eluda. Nga cakabilwa, umubomfi utumikila uwafikapo kuti abomfiwa. Aba bakafundisha bafwile ukusuminishiwa ne bumba lya baeluda. Kangalila we sukulu afwile ukubombela pamo na bo sana pa kwishiba ifilecita umusambi no kumwafwa bwino te mulandu ne kalasi akalandamo ilyashi likakonkapo.

Amakalasi Yaibela aya Kubelenga. Nga ca kuti ibumba lya baeluda lyamona ukuti abengi mu cilonganino balekabila ukufundwako ukubelenga ululimi lulandwa ne co cilonganino, kuti mwapekanya ilyo ikalasi ukubombela pamo ne Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa. Kuti lyaba likalasi lya shibukeni atemwa ilya kuwamyako fye ukubelenga.

Nga cingacitwa aya makalasi teti yalebako inshita imo ine ilyo amalyashi ya mwi Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa yalelandwa. Pa kuti kube ukwafwa kwafikapo, inshita ikalamba kuti yakabilwa ukucila ilya itungulwilwamo isukulu. Baeluda kuti bamona icilekabilwa ne nshita ya kukwatilapo ayo makalasi. Ukulingana fye ne filekabilwa, kuti kwaba ukupekanya kwa kusambilisha ibumba nelyo ukwa kusambilisha umuntu umo na umo.

Kafundisha wafikapo alakabilwa. Kuti cawama uyu mulimo nga wapeelwa kuli munyina uubelenga bwino kabili uwaishiba bwino ulo lulimi. Nga ca kuti munyina teti asangwe, baeluda kuti baeba nkashi wakampuka, uwaba ca kumwenako cisuma ukwafwilishako. Afwile ukufwala ica kufimba ku mutwe ilyo alefunda ikalasi.—1 Kor. 11:3-10; 1 Tim. 2:11, 12.

Akatabo katila Sambilileni Ukubelenga no Kulemba e ko kaba mu ndimi ishingi. Ico kalembelwa kusambililamo ukubelenga no kulemba. Ifyebo fimbi ifya kufunda kuti fyabomfiwa, lelo cili fye no bwishibilo bwa balembesha muli aya makalasi. Ilyo abasambi balundulukako mu masambililo yabo, balingile ukukoseleshiwa ukulembesha muli programu we Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa.

Imwe pamo nga kangalila we Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa kuti mwayafwa sana pa kuti icilonganino cilenonkelamo. Pekanyeni bwino, kabili ukulingana no kufunda kwaba pa Abena Roma 12:6-8, angweni ku mulimo wenu nga ku cintu caumo mutengo ico Lesa aseekesha kuli imwe.