August
Pali Cimo, August 1
Ukwabula ine te kuti mucite nangu cimo.—Yoh. 15:5.
Ababa ifibusa fya kwa Yesu, e bakanonkelamo mwi lambo lya cilubula. Yesu alandile ukuti ali no ‘kutuulila abanankwe umweo wakwe.’ (Yoh. 15:13) Ababomfi ba kwa Yehova aba cishinka abaliko ilyo Yesu ashilaisa pano isonde bakasambilila pali ena kabili bakamutemwa. Abaume na banakashi bakabuushiwa, kabili nangu ca kuti bali balungami bakakabila ukuba ifibusa fya kwa Yesu pa kuti bakabe no mweo wa muyayaya. (Yoh. 17:3; Imil. 24:15; Heb. 11:8-12, 24-26, 31) Tulaba ne nsansa ukubombela pamo na Yesu umulimo wa kushimikila no kusambilisha abantu pa Bufumu. Ilyo Yesu ali pano calo, alesambilisha abantu. Kabili ukufuma apo abwelelemo ku muulu, Yesu umutwe wa cilonganino, alitwalilila ukutungulula umulimo wa kushimikila no kusambilisha abantu. Alamona kabili alatasha sana pa fyo mubombesha ukwafwa abantu abengi ukumwishiba no kwishiba Wishi. Na kuba, te kuti tubombe bwino uyu mulimo nga ca kuti Yehova na Yesu tabaletwafwa.—Yoh. 15:4. w20.04 ibu. 22 amapara. 7-8
Pali Cibili, August 2
Imfumu ishi shibili, . . . pe tebulo limo shikasosa ubufi.—Dan. 11:27.
Kale uwaleteka incende ya ku kapinda ka ku kuso iya bena Israele balemwita ukuti “imfumu ya ku kapinda ka ku kuso” e lyo uwaleteka incende ya ku kapinda ka ku kulyo balemwita ukuti “imfumu ya ku kapinda ka ku kulyo.” (Dan. 10:14) Uluko lwa bena Israele e lwali abantu ba kwa Lesa ukufika pa bushiku bwa Pentekoste mu mwaka wa 33 ninshi Yesu alibwelelamo ku muulu. Ukufuma ilya nshita, Yehova alilenga caishibikwa ukuti abasambi ba kwa Kristu e bantu bakwe. Kanshi ifingi ifyaba mu busesemo bwalembwa muli Daniele icipandwa 11 tafilanda pa luko lwa bena Israele, lelo filanda pa basambi ka kwa Kristu. (Imil. 2:1-4; Rom. 9:6-8; Gal. 6:15, 16) Na kabili mu kupita kwa nshita, amabuteko yalekanalekana e yaleimininako imfumu ya ku kapinda ka ku kuso ne mfumu ya ku kapinda ka ku kulyo pa nshita shapusanapusana. Na lyo line kwaliba ifyapalana pali ishi imfumu shonse nangu amabuteko yonse ayaleimininako ishi imfumu. Ica kubalilapo, aya amabuteko yaleteka ifyalo umo balecusha abantu ba kwa Lesa. Ica bubili, ifyo yacita ku bantu ba kwa Lesa filanga fye apabuuta tuutu ukuti yalipata Lesa wa cine, Yehova. Ne ca butatu ca kuti lyonse imfumu ya ku kapinda ka ku kuso ilalwishanya ne ya ku kapinda ka ku kulyo. w20.05 ibu. 3 amapara. 3-4
Pali Citatu, August 3
Nkaba Uo Nkaba.—Ukufu. 3:14.
Yehova alailenga ukuba ukulingana ne fyo alefwaya pa kulenga fimo ukucitika pa kuti afikilishe ubufwayo bwakwe. Yehova na kabili kuti alenga ababomfi bakwe abashapwililika ukuba ifyo alefwaya babe pa kuti afikilishe ubufwayo bwakwe. (Esa. 64:8) Ifi filenga Yehova alelenga ifyo afwaya ukucitika. Takuli nangu cimo icingamulesha ukufikilisha ubufwayo bwakwe. (Esa. 46:10, 11) Nga tuletontonkanya sana pa fyo Shifwe wa ku muulu acita na pa fyo atulenga ukucita tukalamutemenwako. Ku ca kumwenako, nga twatontonkanya sana pa fyo Yehova abumba tulatasha sana pali fyonse ifyo acita. (Amalu. 8:3, 4) Kabili nga twatontonkanya sana pa fyo Yehova atulenga ukuba pa kuti tulecita ukufwaya kwakwe tulamucindika nga nshi. Cine cine ishina Yehova lya kutiinya! Lisanshamo fyonse ifyo Shifwe aba, fyonse ifyo acita, na fyonse ifyo akacita.—Amalu. 89:7, 8. w20.06 amabu. 9-10 amapara. 6-7
Pali Cine, August 4
Lesa . . . e upeela abantu bonse umweo no mupu na fyonse.—Imil. 17:24, 25.
Pa kuti fwe bantunse ne nama tutwalilile ukuba no bumi, tulakabila umwela wa Oxygen. Abafwailisha pa fintu basanga ukuti mu mwaka umo, ifya mweo filapeema umwela wa oxygen uwingi nga nshi. Ilyo ifi ifya mweo filepeema, filafumya umwela wa carbon dioxide. Na lyo line, tafyatala afipwishapo umwela wa oxygen, kabili umwela wa carbon dioxide tawabala aufulapo ukucila mu cipimo. Cinshi calenga? Ni co Yehova alipanga ifimenwa ifyalekanalekana, ifikulu pamo nga ifimuti ifikalamba e lyo ne finono pamo nga limbwelimbwe, ifipeema umwela wa carbon dioxide no kufumya umwela wa oxygen. Ifi ciba pa kuti umwela wa oxygen ubeko filenga twashininkisha ukuti amashiwi yali mwi lembo lya bushiku bwa lelo. Finshi twingacita pa kulanga ukuti tulatasha sana pe sonde ilyapangwa mu musango wa kupapa na pa fisuma fyonse ifyabamo? (Amalu. 115:16) Cimo ico twingacita kulatontonkanya sana pa fyo Yehova abumba. Ukucita ifi kukalenga tukalefwaisha ukulatasha Yehova cila bushiku pa fisuma ifyo atupeela. Na kabili kuti twalanga ukuti tulatasha pe sonde ilyo Lesa atupeela nga ca kuti tulesunga incende twikalako iya busaka. w20.05 ibu. 22 amapara. 5, 7
Pali Cisano, August 5
Nkalenga ishina lyandi ilikalamba ukuba ilya mushilo, ishina ilyo mwaseebanya mu nko.—Esek. 36:23.
Nangu ca kuti Yehova balamukalifya alilanga ukuti wa mano, alitekanya, kabili wa mulinganya. Na kabili alilanga ukuti wa maka yonse mu nshila ishalekanalekana. Ne cacindama ca kuti alalanga ukutemwa muli fyonse ifyo acita. (1 Yoh. 4:8) Yehova alitwalilila ukubombesha pa kuti alenge ishina lyakwe ukuba ilya mushilo. Na muno nshiku mwine Satana alaseebanya ishina lya kwa Lesa. Alalenga abantu balamona kwati Lesa takwata amaka, taba no mulinganya, te wa mano, kabili takwata ukutemwa. Ku ca kumwenako, Satana alesha na maka ukulenga abantu balamona kwati Yehova te Kabumba. E lyo abantu nga basumina ukuti Lesa e ko aba, Satana alesha ukubalenga balamona kwati Lesa taba no mulinganya no kuti amafunde yakwe yalikosa. Alasambilisha na abantu ukuti Yehova munkalwe kabili aloca abantu mu mulilo. Abantu nga basumina ubu ubufi, balakaana ukunakila imitekele ya kwa Lesa iyalungama. Ilyo Satana bashilamonaula, akatwalilila fye ukulatwesha pa kuti twikatwalilila ukubombela Yehova. Bushe amapange yakwe yakabomba? w20.06 ibu. 5 amapara. 13-15
Pa Cibelushi, August 6
Tamwaba akapaatulula ka kuti uyu muGriki e lyo uyu muYuda, uyu alisembululwa, uyu ena tasembululwa, uyu muntu umbi umbi, e lyo uyu muSukuti, uyu musha, uyu ena muntungwa. Lelo kuli ifwe bonse Kristu e wacindamisha kabili aba muli bonse.—Kol. 3:11.
Mu filonganino ifingi mwaliba bamunyinefwe na bankashi abesha na maka ukusambilila ululimi lumbi. Nalimo kuti cilebakosela ukulanda ifyo balefwaya ukulanda. Nomba nga tatulebika fye amano ku fyo balanda ululimi balesambilila, tukamona ifyo batemwa Yehova e lyo ne fyo bafwaisha ukumubombela. Nga twamona iyi imibele yabo iisuma, tukalabatemwa sana kabili tukalabacindika. Tatwakalesosa atuti “nshilemukabila” pa mulandu fye wa kuti tabaishibisha ukulanda ululimi lwesu. (1 Kor. 12:21) Tulatasha nga nshi Yehova pantu bonse fye alitupeela imilimo iyacindama mu cilonganino cakwe. Nampo nga tuli baume nelyo tuli banakashi, nampo nga tuli bashimbe nelyo iyo, nampo nga tuli baice nelyo tuli bakalamba, nampo nga tulalanda bwino ululimi nelyo tatwaishibisha, bonse fye twalicindama kuli Yehova na ku ba bwananyina. (Rom. 12:4, 5; Kol. 3:10) Natutwalilile ukubika amano ku fyo twingacita pa kuti tulekoselesha bamunyinefwe na bankashi kabili tukalabatemwa sana no kubacindika. w20.08 ibu. 31 amapara. 20-22
Pa Mulungu, August 7
Abantu bamo bailundile kuli ena kabili balitetekele.—Imil. 17:34.
Umutumwa Paulo alitwalilile ukushimikila abena Atena nangu ca kuti balepepa sana utulubi, balecita sana ubulalelale, kabili balicetekele sana ifyo abasambilisha amano ya buntunse balebasambilisha. Na kabili Paulo tafupwike ilyo balemutuka insele. Nangu ca kuti inshita imo Paulo ali “uwa miponto kabili uwalecusha abantu . . . kabili uwa musaalula,” alishileba Umwina Kristu. (1 Tim. 1:13) Nga filya fine Yesu amwene ukutila Paulo kuti aba umusambi, e fyo Paulo na o alemona abena Atena ukutila kuti baba abasambi. Kabili ifyo Paulo alemona abantu fyali fya cine, pantu abengi balyalwike no kuba abasambi. (Imil. 9:13-15) Mu nshiku sha batumwa, abantu aba nkulilo ishalekanalekana baishileba abasambi ba kwa Yesu. Ilyo Paulo alembeele abena Kristu ba mu musumba wa Korinti uwali mu Grisi, alandile ukuti bamo ilyo bashilaba abasambi bali fipondo e lyo bambi balecita ifintu ifyabipa sana. Lyena alandile ukuti: “Imwe bamo e fyo mwali. Lelo mwalisambwa.” (1 Kor. 6:9-11) Bushe nga eko mwali pali ilya nshita nga mwalemona balya bantu ukutila kuti ba-aluka no kuba abasambi? w20.04 ibu. 12 amapara. 15-16
Pali Cimo, August 8
Capwa! . . . Lekeni fye mfwe.—1 Isha. 19:4.
Baeluda tabalingile ukwangufyanya ukupingula abatwishika nga mwaliba ubusuma mu kubombela Yehova. Mu cifulo ca kubalengulula, baeluda bafwile ukwishiba icilenga balelanda no kucita ifilanga ukuti balatwishika. Lyena baeluda kuti babomfya Baibolo pa kubakoselesha. Kasesema Eliya alibutwike Namfumu Yesebele. (1 Isha. 19:1-3) Alemona kwati umulimo alebomba wali wacabecabe kabili alifuupwike ica kuti alefwaya fye no kuti afwe. (1 Isha. 19:10) Yehova talengulwile Eliya, lelo amwebele ukuti tali eka, no kuti alingile ukucetekela amaka ya kwa Lesa. Amwebele no kuti kwali imilimo iingi iyo alekabila ukubomba. Yehova cikuuku cikuuku alikutike ku fyo Eliya ailishenye kabili alimupeele umulimo umbi. (1 Isha. 19:11-16, 18) Finshi tulesambililako? Ifwe bonse, maka maka baeluda, tufwile ukuba ne cikuuku ku mpaanga sha kwa Yehova. Nampo umuntu nga alanda ukuti kuli ifilengele afulwe, nelyo nga alanda ukuti alemona kwati Yehova takabale amwelela, baeluda bakakutikisha ilyo akalabeba ifyo aleumfwa. Lyena bakesha apo bengapesha ukumulenga aishiba ukuti Yehova alimutemwa. w20.06 ibu. 22 amapara. 13-14
Pali Cibili, August 9
Ukutemwa kwa kwa cibusa wa cishinka takupwa.—Amapi. 17:17.
Yehova atupangile mu musango wa kuti tuleipakisha ukuba pamo na balupwa ne fibusa. (Amalu. 133:1) Yesu alikwete ifibusa ifisuma. (Yoh. 15:15) Baibolo yalilondolola ubusuma bwaba mu kukwata ifibusa fya cine. (Amapi. 18:24) Kabili itweba no kuti tatulingile ukulaitalusha ku banensu. (Amapi. 18:1) Abengi bamona ukuti ukubomfya Intaneti kuti kwalenga bapanga ifibusa ifingi kabili kuti kwalenga belatalalilwa. Na lyo line, tufwile ukuba abacenjela ilyo tulebomfya Intaneti pa kulanshanya na balupwa ne fibusa. Abafwailisha pa fintu basanga ukuti abantu abapoosa inshita iikalamba ukumona ifikope ne fyebo abantu bambi babika pa Intaneti balatalalilwa kabili balafuupuka. Cinshi cilenga? Nalimo cimo icilenga ca kuti abantu ilingi line babika ifikope na malyashi pa Intaneti ifilanga ifisuma ifilecitika mu bumi bwabo. Balabikapo ifikope fyabo ifisuma sana, ifya fibusa fyabo, nelyo ifya ncende ishisuma isho baileko. Umuntu uuletamba ifi ifikope kuti atendeka ukuilinganya ku bali pa fikope, kabili kuti alamona kwati balimucila sana. w20.07 amabu. 5-6 amapara. 12-13
Pali Citatu, August 10
Abatumwa na bakalamba balilongene pa kuti bomfwe uyu mulandu.—Imil. 15:6.
Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa October 1, 1988 lwalandile ukuti: “Baeluda bakeshiba ukuti Kristu, pa kubomfya umupashi wa mushilo, kuti atungulula umuntontonkanya wa kwa eluda uuli onse mwi bumba lya baeluda ku kupayanya icishinte ca mu Baibolo icilekabilwa ku kubomba ne mibele iili yonse nelyo ukupanga ukupingulapo kwacindama ukuli konse. (Imil. 15:7-15) Takwaba eluda uuli onse uwakwata insambu sha mupashi mu kati ke bumba.” Eluda uwacindika baeluda banankwe tafwaya ukuti e o alebalilapo lyonse ukulandapo pa kukumana kwa baeluda. Tafwaya ukuti e o alelandapo sana ukucila bambi, kabili tamona ukuti ena alanda fye ifyalungama lyonse. Lelo alanda ifyo aletontonkanya mu kuicefya. Alakutikisha ilyo baeluda bambi balelanda. Ne cacindama sana ca kuti alaitemenwa ukulanshanya na baeluda banankwe ifyo Amalembo yalanda no kukonka ifyo “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” alanda. (Mat. 24:45-47) Nga ca kuti ilyo baeluda balelanshanya balelanga ukutemwa kabili balecindikana, umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa ulaba nabo, kabili ulabatungulula pa kuti bapingule ifingakosha aba mu cilonganino.—Yako. 3:17, 18. w20.08 ibu. 27 amapara. 5-6
Pali Cine, August 11
Ulecimfisha ububi pa kucita ifisuma.—Rom. 12:21.
Umutumwa Paulo balikwete sana amaka ukumucila. Intungulushi ishingi ishali ishalumbuka shalimupatile. Pa miku iingi balimumine no kumupoosa mu cifungo. Na kabili, Paulo na o balemucusha ku bantu abalingile ukuba ifibusa fyakwe. Inshita shimo na ba mu cilonganino ca Bena Kristu balemukaanya. (2 Kor. 12:11; Fil. 3:18) Lelo Paulo alicimfishe bonse abalemukaanya. Abacimfishe shani? Alitwalilile ukubila imbila nsuma nangu ca kuti balemukaanya. Alitwalilile ukuba uwa cishinka ku ba bwananyina na lintu balemukalifya. Ne cacindama ca kuti alitwalilile ukuba uwa cishinka kuli Lesa mpaka ne mfwa. (2 Tim. 4:8) Icalengele acite fyonse ifi ni co tashintilile pa maka yakwe, lelo alicetekele Yehova. Bushe na imwe balamusaalula nelyo balamucusha? Abantu nga baletucusha, tulacimfya ububi ilyo tuleafwa abantu ukusambilila pali Yehova na pali Baibolo. Kuti mwacita ifi nga ca kuti mulebomfya Baibolo pa kwasuka amepusho abantu bepusha, nga muli no mucinshi ne cikuuku ku bamukalifya, kabili nga mulecitila abantu bonse ifisuma ukubikako fye na balwani benu.—Mat. 5:44; 1 Pet. 3:15-17. w20.07 amabu. 17-18 amapara. 14-15
Pali Cisano, August 12
Ukuicefya kwenu kulankusha.—2 Sam. 22:36.
Bushe kuti twalanda ukuti Yehova ali-icefya? Ee ali-icefya, nga fintu Davidi alandile mu mashiwi yali mwi lembo lya bushiku bwa lelo. (Amalu. 18:35) Nalimo ilyo Davidi alembele aya mashiwi aleibukisha ubushiku ilyo kasesema Samwele aishile ku ng’anda ya kwa wishi ku kusuba uwali no kuba imfumu ya bena Israele ku ntanshi. Nangu ca kuti Davidi e walipo umwaice pa bana bonse abaume 8, e o Yehova asalile ukupyana Imfumu Shauli. (1 Sam. 16:1, 10-13) Davidi afwile aleumfwa nge ifyo uwaimbile amalumbo aleumfwa uwalandile pali Yehova ukuti: “Alakontama pa kuti aloleshe pa myulu na pe sonde, pa kuti emye umulanda mu lukungu; aimya umupiina . . . no kumulenga ukwikala na abakata.” (Amalu. 113:6-8) Ifyo Yehova acita ku bantunse abashapwililika filanga ukuti ali-icefya. Tapelela fye pa kupokelela ukupepa kwesu, lelo atumona no kuti tuli fibusa fyakwe. (Amalu. 25:14) Kabili pa kuti tube ifibusa fyakwe, Yehova ali-itendekeleko ukutupeela Umwana wakwe ukuba icilubula pa membu shesu. Cine cine Yehova alitulanga ukuti wa luse kabili alalangulukilako! w20.08 ibu. 8 amapara. 1-3
Pa Cibelushi, August 13
[Yehova] tafwaya umuntu nangu umo ukonaika lelo afwaya ukuti bonse bakalapile.—2 Pet. 3:9.
Yehova alisala kale ubushiku ne nshita ilyo akonaula cino calo cabipa. (Mat. 24:36) Apo akatwalilila ukuba uwatekanya, takonaule cino calo ilyo inshita asala ishilafika. Nangu ca kuti alafwaisha ukubuusha abafwa, alitekanya. (Yobo 14:14, 15) Alalolela ukuti inshita yalinga ikafike iya kubabuusha. (Yoh. 5:28) Kwaliba ifingi ififwile ukutulenga ukulatasha pa fyo Yehova atekanya. Tontonkanyeni pali ici: Ifi Yehova atekanya fyalilenga abantu abengi ukubikako fye na ifwe bene ukukwata inshita ya ‘kulapila.’ Yehova afwaya ukuti abantu abengi nga nshi bakabe no mweo wa muyayaya. Kanshi tufwile ukulalanga ukuti tulatasha pa fyo Yehova atekanya. Kuti twalanga shani ukuti tulatasha? Kuti twacita ifi nga ca kuti tule-esha apo twingapesha ukufwaya ababa ‘no mutima uusuma uufwaya umweo wa muyayaya,’ no kubafwa ukutemwa Yehova no kulamubombela. (Imil. 13:48) Ukucita ifi kukalenga nabo bakanonkelemo mu fyo Yehova atekanya nga fintu na ifwe tunonkelamo. w20.08 ibu. 18 para. 17
Pa Mulungu, August 14
Nengeni ukwishiba inshila shenu, mwe Yehova; nsambilisheni inshila shenu.—Amalu. 25:4.
Umusambi tafwile ukutemwa fye ifyo alesambilila mu Baibolo, lelo fifwile no kumufika pa mutima. Cinshi twalandila ifi? Ni co ifyo umusambi alesambilila nga fyamufika pa mutima, kuti alafwaisha ukulafikonka. Yesu alesambilisha abantu ifintu ifingi, kabili baletemwa ukusambilila kuli ena. Nomba icalelenga ukuti balemukonka ni co ifyo alebasambilisha fyalebafika pa mutima. (Luka 24:15, 27, 32) Umusambi wenu afwile ukwishiba ukuti Yehova muntu wa cine cine, uwingaba cibusa wakwe. Afwile no kulamumona ukuti ni Wishi, ni Lesa wakwe, kabili ni Cibusa wakwe. (Amalu. 25:5) Ilyo mulesambilisha umuntu Baibolo mulelenga alebika amano ku mibele ya kwa Lesa wesu iisuma nga nshi. (Ukufu. 34:5, 6; 1 Pet. 5:6, 7) Mufwile ukulacita ifi te mulandu ne fyo mulesambililapo. Muleafwa umusambi wenu ukulamona imibele ya kwa Yehova iisuma pamo ngo kutemwa, icikuuku, no luse. Yesu atile ‘ifunde ilikalamba kabili ilya ntanshi, kutemwa Yehova Lesa obe.’ (Mat. 22:37, 38) Muleafwa umusambi wenu ukutemwa Yehova. w20.10 ibu. 10 para. 12
Pali Cimo, August 15
Yesu alitemenwe Marita na nkashi nankwe na Lasaro.—Yoh. 11:5.
Yesu alecindika abanakashi bonse. (Yoh. 4:27) Lelo alicindike sana abanakashi abalecita ukufwaya kwa kwa Wishi. Ukwabula no kutwishika, Yesu alemona abanakashi ukuti ni bankashi yakwe, kabili pabo alemona ukuti lupwa lwakwe ulwa ku mupashi pali na banakashi. (Mat. 12:50) Yesu na kabili ali ni cibusa wa cine kuli bena. Tontonkanyeni pali bucibusa Yesu akwete na Maria na Marita, nalimo abali abashimbe. (Luka 10:38-42) Ukwabula no kutwishika, ifyo Yesu alelanda ne fyo alecita fyalilengele baleumfwa bwino ukuba pamo nankwe no kumweba ifyo baleumfwa. Maria ali musambi wa kwa Yesu kabili tatiinine ukwikala ku makasa yakwe ilyo alesambilisha. Ilyo Marita afulilwe pa mulandu wa kuti Maria talemwafwako ukupekanya ifya kulya, taumfwile umwenso ukweba Yesu ifyo aletontonkanya. Yesu alisambilishe aba abanakashi amasambililo ayacindama. Na kabili alilangile ukuti alibikile amano kuli aba abanakashi na ndume yabo Lasaro, ilyo alebatandalila na pa nshita shimbi. (Yoh. 12:1-3) Kanshi ilyo Lasaro alwele sana, Maria na Marita balishibe ukuti Yesu kuti abafwa.—Yoh. 11:3. w20.09 ibu. 20 para. 3; ibu. 21 para. 6
Pali Cibili, August 16
Baleti ubufumu bwa kwa Lesa bwalamoneka ilyo line.—Luka 19:11.
Abasambi ba kwa Yesu bale-enekela ukutila Ubufumu bwali no ‘kumoneka lilya line,’ kabili bwali no kubalubula ku bena Roma abalebacusha. Tulafwaisha ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bukafumyepo ifyabipa no kuleta icalo cipya umukaba abantu abalungama. (2 Pet. 3:13) Na lyo line, tufwile ukuba abatekanya no kulolela inshita iyo Yehova umwine asala. Yehova alipeele Noa inshita yalinga iya kukuula icibwato no ‘kushimikila abantu pa fyalungama.’ (2 Pet. 2:5; 1 Pet. 3:20) Yehova alikutike kuli Abrahamu ilyo amwipwishe pa miku iingi, pa fyo alefwaya ukonaula abantu babipa abali mu misumba ya Sodomu na Gomora. (Ukute. 18:20-33) Pa nshita iitali, Yehova alitekanishishe sana abena Israele abashali ne cishinka kuli ena. (Nehe. 9:30, 31) Na muno nshiku mwine, tulamona ukutila Yehova alitekanya pantu alipeela abantu bonse abo afwaya ukuba ifibusa fyakwe inshita ya ‘kulapila.’ (2 Pet. 3:9; Yoh. 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Apo Yehova alitekanya, na ifwe tulingile ukutekanya ilyo tuletwalilila ukubomba umulimo wa kubila imbila nsuma no kusambilisha abantu. w20.09 ibu. 10 amapara. 8-9
Pali Citatu, August 17
Kukaba ukubuuka.—Imil. 24:15.
Ilyo Yehova akabuusha abafwa akababuusha mu musango wa kuti bakaleibukisha abo baishibe ilyo bashilafwa kabili akababuusha ne fifyalilwa filya fine bali na fyo ilyo bashilafwa. Bushe ifi filolele mwi? Filolele mu kuti Yehova alimutemwa nga nshi ica kuti alabika amano kuli fyonse ifyo mutontonkanya, ifyo mumfwa, ne fyo mucita kabili alafibukisha. Kanshi nga mukaba pa bo Yehova akabuusha, ninshi akamubuusha mu nshila ya kuti mukaleibukisha ifyalecitika ilyo mushilafwa, kabili akamubuusha ne cifyalilwa cilya cine mwali na co ilyo mushilafwa. Imfumu Davidi yalishibe ifyo Yehova abika amano ku muntu umo na umo. (Amalu. 139:1-4) Tumfwa shani nga twaishiba ifyo Yehova atwishiba bwino? Nga twatontonkanya sana pa fyo Yehova atwishiba bwino, tatulingile ukusakamikwa ukuti nalimo abika sana amano ku filubo fyesu. Cinshi tushilingile ukusakamikilwa? Tufwile ukulaibukisha ukuti Yehova alatusakamana sana. Amona ifwe bonse umo umo ukuti twalicindama. Alabika amano kuli fyonse ifitucitikila. Ukwishiba ifi kulatusansamusha icine cine! Tatulingile ukulamona kwati twaba fye fweka. Yehova alaba na ifwe cila bushiku kabili alafwaya ukutwafwa.—2 Imila. 16:9. w20.08 ibu. 17 amapara. 13-14
Pali Cine, August 18
Nkakucenjesha no kukusambilisha inshila iyo ufwile ukuyamo.—Amalu. 32:8.
Yehova alitemwa ukusambilisha abantu bakwe. Afwaya bamwishiba, bamutemwa, kabili bakeseikala umuyayaya nga bana bakwe abo atemwa. Ifi twalandapo te kuti ficitike nga ca kuti Yehova taletusambilisha. (Yoh. 17:3) Yehova abomfeshe icilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo pa kusambilisha abantu bakwe. (Kol. 1:9, 10) Umupashi wa mushilo, e kutila “kaafwa” uo Yesu abalaile, walibafwile icine cine. (Yoh. 14:16) Umupashi wa mushilo walyafwile abasambi ukumfwikisha Icebo ca kwa Lesa, kabili walengele baibukisha ifintu ifingi ifyo Yesu alecita ne fyo alelanda, ifyaishilelembwa mu Mabuuku ya Mbila Nsuma. Ifi fyalilengele icitetekelo ca Bena Kristu ba kubalilapo cakoselako, batemwa sana Lesa, Umwana wakwe, na Bena Kristu banabo. Yehova asobele ukuti “mu nshiku sha ku mpela,” abantu ba mu nko shonse bakesa ku lupili lwakwe ulwa mampalanya pa kuti abasambilishe inshila shakwe. (Esa. 2:2, 3) Tulemona uko ubu busesemo bulefikilishiwa. w20.10 ibu. 24 amapara. 14-15
Pali Cisano, August 19
Uwa mucetekanya muntu uumfwila ubutungulushi bwa mano.—Amapi. 1:5.
Cinshi cingalenga umuntu akaana ukukonka ifyo cibusa wakwe uwamutemwa amufunda? Cilumba. Abantu bacilumba bafwaya fye ukumfwa “ifyo abene balefwaya ukumfwa.” Tabafwaya “ukukutika ku cine.” (2 Tim. 4:3, 4) Tabafwaya ukubapandako amano pantu bamona kwati balikwatisha amano, nelyo kwati balicindama ukucila abantu bambi. Na lyo line, umutumwa Paulo alembele ukuti: “Ngo muntu aimona ukuba icintu ilyo tapali ifyo ali, ninshi aleibepa fye umwine.” (Gal. 6:3) Imfumu Solomone nayo yalilondolwele bwino ifyo umuntu uwa cilumba aba. Yalembele ukuti: “Umwana umupiina uwa mano awama ukucila imfumu iikote iishaba na mano iyaleka ukupandwa amano.” (Luk. Mil. 4:13) Tontonkanyeni pa fyo umutumwa Petro acitile ilyo bamulungike ku mutumwa Paulo pa cintubwingi. (Gal. 2:11-14) Petro abika amano ku mashiwi Paulo abomfeshe na ku fyo amufundiile pa cintubwingi, nga alifuliilwe Paulo. Lelo Petro ali na mano. Alikonkele ifyo Paulo amwebele kabili tale-enda ne cikonko ku mukoshi. Pa numa alandile na pali Paulo ukuti “munyinefwe watemwikwa.”—2 Pet. 3:15. w20.11 ibu. 21 amapara. 9, 11-12
Pa Cibelushi, August 20
Kalengeni . . . . abasambi . . . , mulebasambilisha.—Mat. 28:19, 20.
Finshi fingafwa sana umusambi wa Baibolo ukulunduluka mu fya kwa Lesa? Kulasangwa mu kulongana lyonse. Ifyo tusambilila mu kulongana kuti fyalenga aishibilako ifyaba mu Baibolo, icitetekelo cakwe kuti cakoselako kabili kuti fyamwafwa ukutemwa sana Lesa. (Imil. 15:30-32) Na kabili ilyo bali pa kulongana, kasabankanya kuti aebako umusambi ifyo ukutemwa sana Yehova kwalengele alakonka sana amafunde ya kwa Lesa. (2 Kor. 7:1; Fil. 4:13) Na kabili abasambi ba Baibolo nga baishibana na bakasabankanya abalekanalekana ababombela Lesa ne cishinka, kuti baishiba ifyo bengacita pa kuti balekonka ifunde lya kwa Kristu ilya kutemwa Lesa na bantu. (Yoh. 13:35; 1 Tim. 4:12) Abasambi nga bamona ifyo bamo bacimfishe amafya ayapalana nayo bakwete, kuti baishiba ifya kucita pa kuti bacimfye ayo amafya na pa kuti babe abasambi ba kwa Kristu. (Amala. 30:11) Kwaliba ifingi ifyo bonse mu cilonganino twingacita pa kuti twafwe abasambi ba Baibolo ukulunduluka mu fya kwa Lesa.—Mat. 5:16. w20.11 ibu. 5 amapara. 10-12
Pa Mulungu, August 21
Nalwile ne fiswango mu Efese.—1 Kor. 15:32.
Nalimo ico umutumwa Paulo alelandapo ca kuti alilwile ne nama sha cine cine mu cibansa cali mu Efese. (2 Kor. 1:8; 4:10; 11:23) Nelyo nalimo alelanda pa baYuda na bantu bambi abalemucusha abali kwati “fiswango.” (Imil. 19:26-34; 1 Kor. 16:9) Te mulandu ne fyo Paulo alelandapo, icishinka ca kuti alikwete amafya ayakalamba. Na lyo line taletwishika ukuti ali no kuba ne nsansa ku ntanshi. (1 Kor. 15:30, 31; 2 Kor. 4:16-18) Tuleikala mu nshita isha-afya. Aba bwananyina bamo balabacusha. Bambi bekala mu fifulo umwaba inkondo, kabili umo bashacingililwa. Mu fyalo fimo abantu ba kwa Yehova tababasuminisha ukubila imbila nsuma, lelo balatwalilila ukubombela Yehova nangu ca kutila kuti babapoosa mu fifungo nelyo ukubepaya. Na lyo line, aba bamunyinefwe na bankashi bonse balitwalilila ukupepa Yehova, kabili tulingile ukubapashanya. Tabatiina pantu balishiba ukuti nangu bafwa pali ino nshita, Yehova akababuusha kabili bakalaikala bwino ku ntanshi. w20.12 ibu. 9 amapara. 3-4
Pali Cimo, August 22
Ifwe tubombela pamo na Lesa. E lyo imwe muli bala lya kwa Lesa ililelimwa, kabili muli ng’anda iyo Lesa akuula.—1 Kor. 3:9.
Bushe inshita shimo mulafuupuka pa mulandu wa kuti abantu mu cifulo mubilamo imbila nsuma tabafwaya ukukutika, nelyo pa mulandu wa kuti abantu fye abanono e basangwa pa mayanda? Ifi nga e fyo caba, finshi mwingacita pa kuti mutwalilile ukuba ne nsansa nelyo ukulabelako ne nsansa ilyo mulebila imbila nsuma? Calicindama ukwishiba ico tubilila imbila nsuma. Cinshi tubilila imbila nsuma? Muleibukisha ukuti icikalamba icilenga tulebila imbila nsuma kulenga abantu baishiba ishina lya kwa Lesa no Bufumu bwakwe. Yesu alilandile ukwabula ukupita na mu mbali ukuti abantu fye abanono e bakasanga inshila ya ku bumi. (Mat. 7:13, 14) Ilyo tulebila imbila nsuma tulakwata ishuko lya kubombela pamo na Yehova, Yesu e lyo na bamalaika. (Mat. 28:19, 20; Ukus. 14:6, 7) Yehova akula abantu abafwaya ukumubombela. (Yoh. 6:44) Kanshi umuntu nga talefwaya ukukutika imbila nsuma pali ino nshita, nalimo inshita imbi kuti aisakutika. Ba Deborah abo tulandilepo batile: “Ukufuupuka canso icikali ico Satana abomfya.” Lelo Yehova Lesa alikwata amaka ukucila Satana ne fyanso fyakwe. w20.12 ibu. 26 amapara. 18-19; ibu. 27 para. 21
Pali Cibili, August 23
Natuletemwana, pantu ukutemwa kwafuma kuli Lesa.—1 Yoh. 4:7.
Abena Kristu ba cishinka abengi balabomba incito pa kuti baleisakamana no kusakamana indupwa shabo. Na lyo line aba bakasabankanya balesha apo bengapesha ukutungilila icilonganino ca kwa Lesa. Ku ca kumwenako, bamo balabombako umulimo wa kwafwilisha abaponenwa na masanso ayakalamba, bamo balafwilishako ilyo kuli umulimo wa bukuule, kabili bonse balikwata ishuko lya kusangwilako indalama ku mulimo wa mwi sonde lyonse. Ico bacitila ifi ni co balitemwa Lesa na bantu banabo. Cila mulungu tulalanga ukuti twalitemwa bamunyinefwe na bankashi nga tulesangwa ku kulongana kwa pa cilonganino no kula-asukapo. Nangu ca kuti inshita shimo tulanaka, tulaya mu kulongana. Nangu ca kuti inshita shimo tulomfwa umwenso, tulasukapo. Kabili nangu ca kuti inshita shimo bonse tulaba na mafya, tulakoseleshanya ilyo ukulongana kushilatendeka na pa numa ya kulongana. (Heb. 10:24, 25) Ala tulatasha nga nshi pa milimo iyo bamunyinefwe na bankashi babomba! w21.01 ibu. 10 para. 11
Pali Citatu, August 24
Twiba na matutumuko.—Gal. 5:26.
Abantu bacilumba bena cilabakosela ukutasha bambi, bafwaya ukuti e bo abantu balelumbanya. Ilingi line balailinganya kuli bambi kabili bafwaya ukucila bambi. Mu cifulo ca kusambilishako bambi imilimo no kubapeela insambu sha kucita ifintu fimo, batila, “Nga ulefwaya umulimo ubombwe bwino taufwile ukupeela umuntu umbi ukubomba, ufwile ukuibombela we mwine.” Bamona kwati bambi te kuti babombe ukulingana ne fyo ufwile ukubombwa. Nga twasanga ukuti twaliba ne cilumba, tufwile ukulomba Yehova ukuti atwafwe ‘ukwalula amatontonkanyo yesu’ pa kuti iyi imibele yabipa tailimbile imishila muli ifwe. (Rom. 12:2) Ala tulatasha sana ifi Yehova aba uwaicefya! (Amalu. 18:35) Ifyo acita ku babomfi bakwe filanga ukuti ali-icefya kabili tulafwaya ukulamupashanya. Tulafwaya no kulapashanya abali abafuuka abalembwa mu Baibolo abale-enda na Lesa. Shi lyonse natulepeela Yehova ubukata no mucinshi ifyo alinga ukupokelela.—Ukus. 4:11. w20.08 ibu. 13 amapara. 19-20
Pali Cine, August 25
Aboopa nelyo ukuupwa bakaba na macushi mu bumi bwabo.—1 Kor. 7:28.
Icupo bupe ubwapwililika ubo Lesa atupeela, lelo fwe bantu tatwapwililika. (1 Yoh. 1:8) E mulandu wine Icebo ca kwa Lesa cebela abaupana ukuti “bakaba na macushi mu bumi bwabo.” Yehova enekela abalume Abena Kristu ukulasakamana indupwa shabo mu fyo bakabila mu fya kwa Lesa, ukulenga baleumfwa ukuti balicingililwa, e lyo no kulabapekanishisha ifyo bakabila mu mikalile. (1 Tim. 5:8) Na lyo line bankashi abaupwa nabo balingile ukulasangako inshita cila bushiku iya kubelengako Icebo ca kwa Lesa no kulatontonkanya sana pa fyo balebelenga, e lyo no kulapepa kuli Yehova ukufuma pa nshi ya mutima. Nomba taca-anguka ukucita ifi. Bankashi abaupwa balikwata ifya kucita ifingi,lelo calicindama ukuti balesangako inshita ya kucita ifi. Mulandu nshi? Pantu Yehova afwaya ukuti ifwe umo umo twaba sana ifibusa fyakwe kabili twatwalilila ukuba ifibusa fyakwe. (Imil. 17:27) Kwena nalimo umukashi afwile ukubombesha pa kuti alenakila umwina mwakwe uushapwililika. Na lyo line, kuti camwangukila ukulanakila umwina mwakwe nga ca kuti aishiba bwino ico Baibolo ilandila ukuti alingile ukulamunakila kabili asumina ne fyo ilanda. w21.02 ibu. 9 amapara. 3, 6-7
Pali Cisano, August 26
Ukweshiwa kwa citetekelo cenu kuleta ukushipikisha.—Yako. 1:3.
Amesho kuti twayapashanya ku mulilo uo babomfya pa kufuula ulupanga lwa cela. Ulupanga nga balukafya e lyo balutalalika lulakosa icine cine. Ifi fine e fyo caba na ku citetekelo cesu. Nga twashipikisha amesho cilakoselako. E mulandu wine Yakobo alembeele ukuti: “Muleleka ukushipikisha kwenu kwapwisha umulimo wa kuko, pa kutila mube abafikapo kabili abatuntulu muli fyonse.” (Yako. 1:4) Nga twaishiba ukuti amesho tulekwata yalelenga icitetekelo cesu ukukosa, tukalasekelela ilyo tuleyashipikisha. Muli kalata Yakobo alembele, alilandile na pa fintu fimo ifingalenga twaleka ukulasekelela. Cimo icingalenga kukanaishiba ifya kucita. Nga tuli na mafya tulafwaya ukuti Yehova atwafwe ukusala ifya kucita ifingamusekesha, ifingafwa bamunyinefwe na bankashi kabili ifingatwafwa ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli Yehova. (Yer. 10:23) Tulakabila amano pa kuti twishibe ifya kucita, na pa kuti twishibe ifya kwasuka abatukaanya. Nga tatwishibe ifya kucita nalimo kuti twafuupuka kabili kuti twaleka ukulasekelela. w21.02 ibu. 28 amapara. 7-9
Pa Cibelushi, August 27
Muletemwana nga nshi ne mitima yenu yonse.—1 Pet. 1:22.
Yehova alitulanga ifyo tufwile ukulatemwana. Alitutemwa nga nshi ica kuti nga twatwalilila ukuba aba cishinka kuli ena, tapali icingalenga aleka ukututemwa. (Rom. 8:38, 39) Amashiwi ya ciGriki ayo bapilibula ukuti “muletemwana nga nshi,” yalosha ku muntu uwesha na maka ukulanga ukutemwa. Inshita shimo cilakosa ukulanga ukuti twalitemwa bamunyinefwe na bankashi. Nga ca kuti bamo batukalifya tufwile ukutwalilila ‘ukushipikishanya mu kutemwa, no kulaesha nga nshi ukusungilila ukwikatana uko umupashi watupeela mu mutende uwikatanya.’ (Efes. 4:1-3) Tatwakulabika sana amano ku fyo bamunyinefwe na bankashi batulufyanya,lelo twakulaesha na maka ukulabamona nge fyo Yehova abamona. (1 Sam. 16:7; Amalu. 130:3) Inshita shimo cilakosa ukulanga ukuti twalitemwa bamunyinefwe na bankashi, maka maka nga natwishiba ifyo balufyenye. Ubu bwine e bwafya na Bena Kristu bamo aba kubalilapo bakwete, pamo nga Yuodia na Suntuki. Umutumwa Paulo abebele ukuti “babe abaikatana muli Shikulu.”—Fil. 4:2, 3. w21.01 amabu. 22-23 amapara. 10-11
Pa Mulungu, August 28
Nalembela imwe mwe balumendo, pantu mwalikosa, ne cebo ca kwa Lesa caikalilila muli imwe kabili mwalicimfya umubifi.—1 Yoh. 2:14.
Abakalamba balatasha sana ifyo imwe mwe balumendo mubombela Yehova “no mutima umo” ilyo mulebombela pamo nabo! (Sefa. 3:9) Balatemwa sana ukumona ifyo muipeelesha ukubomba imilimo, e lyo ne fyo muba abacincila ilyo mulebomba umulimo onse uo bamupeela. Ifi mucita filalenga bamutemwa. Bamunyinefwe bacaice, mwilalaba ukuti Yehova alimutemwa kabili alimucetekela. Asobele ukuti mu nshiku sha kulekelesha kukaba ibumba lya balumendo abakaipeela abene mu kuitemenwa. (Amalu. 110:1-3) Alishiba ukuti mwalimutemwa kabili mulafwaya ukulamubombela apo mwingapesha. Kanshi muleitekanishisha mwe bene, kabili muletekanishisha na bantu bambi. Nga mwalufyanya, mulesumina ukumusambilisha no kumusalapula, kabili mulemona ukuti Yehova e ulemusambilisha kabili e ulemusalapula. (Heb. 12:6) Mulebombesha kabili mulebomba no mweo onse umulimo onse uo bamupeela. Ne cacindama sana ca kuti, muli fyonse ifyo mulecita, mulelenga Shinwe wa ku muulu ukulasekelela.—Amapi. 27:11. w21.03 ibu. 7 amapara. 17-18
Pali Cimo, August 29
Bushe ulanenuka mu bushiku bwa macushi? Awe ninshi amaka yobe yanono.—Amapi. 24:10.
Kwaliba ifintu ifingi ifingalenga twafuupulwa. Inshita shimo kuti twaifuupula fye fwe bene, e lyo inshita shimbi abantu kuti bacita ifingalenga twafuupulwa. Pa fintu ifingatufuupula paba ukukanapwililika, ifyo tushicita bwino e lyo no kulwala. Na kabili kuti twafuupuka nga tabatupeele umulimo uo twalefwaisha mu cilonganino ca kwa Yehova, nelyo nga tushimikila mu cifulo umo abantu abengi bashifwaya ukukutika imbila nsuma. Calyanguka ukutendeka ukulaimona kwati tatwacindama e lyo no kulaumfwa ububi pa fyo tulufyanya. Nalimo ici kuti calenga twalatontonkanya ukuti Yehova te kuti atusuminishe ukwingila mu calo cipya pa mulandu wa kuti tulalufyanya. Ukutontonkanya kwa musango uyu kwalibipa icine cine. Baibolo itila abantu bonse “babembu” ukufumishako fye Yesu Kristu. (Rom. 3:23) Nomba umwine wa Baibolo tafwailisha ifilubo nelyo ukutwenekela ukuba abapwililika. Lelo ni Shifwe uwatutemwa uufwaya ukutwafwa. Kabili alitekanya. Alishiba ukuti fwe bengi cilatukosela ukucita icalungama no kukanalaumfwa ububi pa fyo tulufyanya, kabili ali-iteyanya ukutwafwa.—Rom. 7:18, 19. w20.12 ibu. 22 amapara. 1-3
Pali Cibili, August 30
Ica kulekelesha, mwe bamunyinane, ndemukoselesha ukuti: mulesekelela, mulealululwa.—2 Kor. 13:11.
Bonse fye twaba pa lwendo. Tulafwaisha ukubombesha pa kuti tukekale mu calo cipya, umo Yehova Lesa uwatutemwa akalateka. Cila bushiku tulafwaya ukulaenda mu nshila iitwala ku bumi. Lelo Yesu atile, uyu umusebo walicepa kabili inshita shimo cilafya ukwendamo. (Mat. 7:13, 14) Apo tatwapwililika, calyanguka ukufuma muli uyu musebo. (Gal. 6:1) Nga tulefwaya ukutwalilila ukwenda muli uyu umusebo uwacepa uwaya ku bumi, tulingile ukuitemenwa ukwaluka mu fyo tutontonkanya, mu fyo twatemwa ne fyo twapata, na mu fyo tucita. Umutumwa Paulo atukoseleshe ‘ukula-alululwa.’ Taca-anguka ukwishiba bwino ifyo tutontonkanya ne fyo tumfwa. Pantu umutima wesu wa bucenjeshi. Kabili ici cilenga catukosela ukwishiba ifingafumamo nga twaukonkelela. (Yer. 17:9) Calyanguka ‘ukuibepa.’ (Yako. 1:22) Kanshi tufwile ukubomfya Icebo ca kwa Lesa pa kuti twishibe bwino ifyo tumfwa ne fyo tutontonkanya. Icebo ca kwa Lesa cilalenga twaishiba ifyo twaba mu kati, e kutila ukwishiba “amatontonkanyo na mapange ya mutima” wesu.—Heb. 4:12, 13. w20.11 ibu. 18 amapara. 1-3
Pali Citatu, August 31
Ku kucindikana ni mwe mubalilepo.—Rom. 12:10.
Ukuba abaicefya kabili abafuuka kuti kwalenga twalasekelela. Cinshi twalandila ifi? Pantu nga natwishiba ukuti kwaliba ifyo twingacita ne fyo tushingacita, tukalatasha kabili tukalaba ne nsansa bambi nga batwafwa. Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pa fyo cali ilyo Yesu aundepe abaume 10 abali ne fibashi. Umo fye e wabwelele kuli Yesu mu kumutasha pa fyo amundepe ubulwele ubwabipisha, ubo ashali na kuiposha. Ulya mwaume uwali uwaicefya kabili uwafuuka alitashishe sana pa fyo Yesu amucitile kabili alicindike Lesa. (Luka 17:11-19) Abantu abaicefya kabili abafuuka balomfwana bwino na bantu kabili ilingi line balakwata sana ifibusa. Cinshi cilenga? Balishiba ukuti abantu bambi nabo balikwata imibele iisuma kabili balabacetekela. Abaicefya kabili abafuuka balaba ne nsansa nga ca kuti abantu bambi babomba bwino imilimo imo iyo babapeele kabili balangufyanya ukubatasha no kubacindika. w20.08 ibu 12 amapara. 17-18