Ubumi bwa kwa Yesu no Butumikishi
“Moneni Umuntu!”
UWAEBEKESHIWA ku mibele ya kwa Yesu no kwishiba bukaele bwakwe, Pilato asupila inshila imbi ku kumukakula. “Kuli umwata wenu,” e fyo aeba ibumba, “uwa kuti imukakwile umuntu mu ca kucilila.”
Baraba, inkomi yabipisha, na o nasungwa pamo ngo mufungwa, e co Pilato aipusha ukuti: “Bushe mwatemwa ukuti imukakwile ani? Baraba, napamo Yesu uwitwa Kristu?”
Ukunashanashiwa kuli bashimapepo bakalamba abo ababakumbilemo, abantu baipusha Baraba ukukakulwa lelo Yesu ukwipaiwa. Ukwabulo kuleka, Pilato ayankulako, ukwipusha na kabili ukuti: “Ni ani pali aba babili mwatemwa ukuti imukakwilepo?”
“Baraba,” e fyo babilikisha.
“Nga kanshi ndecita shani Yesu uwitwa Kristu?” Pilato aipusha mu kusakamikwa.
Mu kuba no kupunda kwa kukomeka matwi kumo, bayasuka ukuti: “Natanikwe.” “Tanikeni, mutanikeni!”
Ukwishiba ukuti balepinda imfwa ya muntu wa kaele, Pilato apaapaata ukuti: “Nga kanshi cinshi ico uyu acitile? Nshisangile mulandu kuli wene uwawamine mfwa; e ico ndemukanda, no kumukakula.”
Ukwabula ukusakamana ukweshaesha kwakwe, ibumba lyakalifiwa, ukucincishiwa ne ntungulushi shabo isha butotelo, batwalilila ukupunda ukuti: “Natanikwe.” Ukupatikishiwa ukwingila mu cimfulumfulu ca lukaakala na bashibutotelo, ibumba lilefwaya umulopa. Kabili ukutontonkanya, inshiku fye shisano pa ntanshi, bamo aba bene mu kucitikako baali pa kati ka abo abapokelele Yesu mu Yerusalemu nge Mfumu! Inshita yonse, abasambi ba kwa Yesu, nga ca kuti e po bali, batwalilile ukuba tondolo kabili abaifisa.
Pilato, pa kumona ukuti ukwipukisha kwakwe takulecita busuma ubuli bonse lelo, ukucila, ukuti impokota ileimako, abuula amenshi no kusamba ku minwe yakwe pa ntanshi ye bumba, no kusoso kuti: “Ndi wa kaele ku mulopa wa muntu uyu umulungami. Mulandu wenu.” Awe abantu bayasuka abati: “Umulopa wakwe ube pali ifwe, na pa bana besu.”
E co, mu kumfwana no kupinda kwabo—kabili pa kufwaya ukwikusha ibumba ukucila ukucita cintu eshibe ukube calungama—Pilato abakakwila Baraba. Abuula Yesu no kumufula no kumufopaula. Uku takwali kume fikoti kwa lyonse. The Journal of the American Medical Association ilondolola icibelesho ca bena Roma ica kufopaula ukuti:
“Icibombelo ca lyonse cali cikoti icipi (flagrum nelyo flagellum) mu kuba ne myando ya mpapa iingi umo umo nelyo iyalukwa iya butali bwalekanalekana, umo utumipila twa cela utunono ne- lyo utupimfya twatwa utwa mafupa ya mpaanga twakakilwe pa numa ya kanankwe. . . . Ilyo ifita fya bena Roma mu kubwekeshabwekeshapo fyapamine inuma ya cinakabupalu mu kuba na maka yonse, utumipila twa cela twaali no kulenga ukulasa kwashika, kabili imyando ya mpapa na mafupa ya mpaanga fyaali no kuteeta inkanda ne nsandesande shaba pe samba lya nkanda. Lyene, ilyo ukuuma kwabipisha kwatwalilile, ukulepula kwaletula mu micincili ya misakalala iya pa mulu no kuletako imishipa yaletutuma iya mubili ulesuumo mulopa.”
Pa numa ya uku kuuma kwa kulungulusha, Yesu aingishiwa mwi sano, kabili ibumba lyonse ilya fita lyaitwa capamo. Kulya ifita fyatulika umusaalula walundwapo pa kuluka icilongwe ca myunga no kucipatikisha ku mutwe wakwe. Fyabika itete mu kuboko kwakwe ukwa ku kulyo, kabili fyamufwika ne laya lyakashikila, umusango uyo ufwalako umutande wa cifumu. Lyene fyasosa kuli wene mu kupumya ukuti: “Mulopwe, mwe mfumu ya baYuda!” Na kabili, fyamufwishila mate no kumupama indupi pa menso. Ukubuula itete ilyakosa mu kuboko kwakwe, fyalibomfya ukumuuminako pa mutwe, ukulasa mu kulundako mu nkanda ya mu mutwe wakwe imyunga yatwa iya “cilongwe” ica kucenda.
Umucinshi wa kwa Yesu uwamonekesha no bukose mu cinso ca uku kusungwa bubi bubi kwaebekesha Pilato nga nshi ica kuti aseshiwa ukucita na kumbi ukwesha ukumulubula. “Moneni, ndemufumisha pa nse kuli imwe, ndeti mwishibe ukuti nshisangile mulandu kuli wene nakalya,” e fyo aeba amabumba. Mu kucitikako aelenganya ukuti ukumoneka kwa mibele ya kulungulusha iya kwa Yesu kuti kwanashako imitima yabo. Ilyo Yesu aiminina pa ntanshi ye bungwe lya bunkalwe, nafwala icilongwe ca myunga ne laya lyakashikila kabili mu kuba ne cinso cakwe icilesuumo mulopa icakalipwa, Pilato abilisha ukuti: “Moneni umuntu!”
Nangu cingati nalaswa no kupuumwa, pano e paiminina umuntu wapulishamo mu lyashi lya kale lyonse, mu cine cine umuntu wakulisha uwabalile abo wa mweo! Ee, Yesu alangilila umucinshi wa mutalalila no kutekanya ifyo fyalumbulula ubukulu ubo nangu fye ni Pilato afwile ukusumina, pantu amashiwi yakwe mu kumonekesha yali kusanshiwa kwa fyonse fibili umucinshi no bulanda. Yohane 18:39–19:5; Mateo 27:15-17, 20-30; Marko 15:6-19; Luka 23:18-25.
◆ Ni mu nshila nshi Pilato aesha ukukakula Yesu?
◆ Ni shani fintu Pilato aifumya umwine mu kushingamwa?
◆ Cinshi cibimbilwemo mu kulopolwa?
◆ Ni shani fintu Yesu apumiwa pa numa ya kulopolwa?
◆ Kwesha nshi kwalundwako Pilato acita ku kukakula Yesu?