‘Mwilashintilila pa Mano Yenu mwe Bene’
“Tetekela Yehova no mutima obe onse kabili wishintilila pa mano yobe we mwine.”—AMAPI. 3:5.
1, 2. (a) Mafya nshi yamo ayo twingakwata? (b) Nani tushintililapo nga natukwata ubwafya, nga tulefwaya ukusalapo ukucita fimo ifyacindama nelyo nga tulefwaya ukucimfya amesho, kabili mulandu nshi?
ABENE ba kampani ukwalebomba ba Cynthiaa baliseele amadipartimenti yamo yamo aya pa kampani na babomfi abengi balibebele ukuleka incito. Ba Cynthia baletontonkanya ukuti nomba nine nalakonkapo. Nkacita shani incito nga yapwa? Nkalalipilila shani abena mwandi ku cipatala? Twakulalipila shani imisonko? Nkashi yesu Pamela alefwaya ukuya ukushali bakashimikila ba mbila nsuma abengi. E co aletontonkanya ati, bushe nkaye? Uwacaice umo Samuel na o alesakamikwa pa bwafya akwete. Atampile ukulatamba ifye shiku ninshi ali umwaice sana. Pali ino inshita Samuel nacila imyaka 20, alatunkwa sana ukulatamba ifye shiku na kabili. Kuti acimfya shani ubu bwesho?
2 Nani mushintililapo nga mwakwata ubwafya, nga mulefwaya ukusalapo ukucita ifyacindama, nangu nga mulefwaya ukucimfya ubwesho? Bushe mushintilila fye pa mano yenu nangu ‘mupoosa icisendo cenu pali Yehova’? (Amalu. 55:22) Na kabili Baibolo itila: “Amenso ya kwa Yehova yalola pa balungama, na matwi yakwe yomfwa inkuuta yabo.” (Amalu. 34:15) Kanshi calicindama ukucetekela Yehova no mutima wesu onse no kukanashintilila pa mano yesu fwe bene!—Amapi. 3:5.
3. (a) Bushe ukucetekela Yehova kupilibula nshi? (b) Mulandu nshi bamo bengalafwaila fye ukushintilila pa mano yabo abene?
3 Ukucetekela Yehova no mutima onse cipilibula ukulacita ifintu ukulingana ne fyo afwaya. Icikalamba ico tulingile ukulacita kulapepa kuli ena no mutima onse no kulakonka ubutungulushi bwakwe. Lelo ukushintilila pali Yehova no mweo onse kwalyafya ku bengi. Ku ca kumwenako, ba Lynn batile, “Cilangafya ukushintilila pali Yehova no mweo onse.” Mulandu nshi basosele ifi? Batile, “tatumfwana na batata, e lyo bamayo nabo tabalembikako amano. E co natendeke ukulaisakamana ne mwine.” Ifyo ba Lynn bakulile calebafya ukucetekela uli onse. Ifyo umuntu acenjela ne fyo acita kuti fyalenga aleicetekela sana. Eluda nga amona ukuti alishiba ifingi, kuti atendeka ukulabomba imilimo ya cilonganino ukwabula ukupepa kuli Lesa.
4. Finshi twalalandapo muli cino cipande?
4 Yehova atwenekela ukulacita ifintu ukulingana ne fyo tupepa kuli ena kabili fifwile ukulingana no kufwaya kwakwe. Nomba kuti twacita shani pa kuti tatwikalile fye ukulamweba amafya tukwata lelo no kuti tulingile ukulacitapo fimo pa kupwisha ayo mafya? Finshi tushifwile ukucita ilyo tulesalapo ukucita ifintu fimo? Mulandu nshi cawamina ukupepa pa kuti twingacimfya amesho? Pa kwasuka aya mepusho, natumone ifya kumwenako fya mu Baibolo.
Ilyo Tuli na Mafya
5, 6. Bushe Hisekia acitile shani ilyo imfumu ya ku Asiria yamutiinishe?
5 Baibolo ilanda pa Mfumu Hisekia iya baYuda ukuti: “Alambatile pe kuli Yehova. Talekele ukumukonka, lelo alesunga amafunde yakwe ayo Yehova aebele Mose.” Ca cine “atetekele Yehova Lesa wa kwa Israele.” (2 Isha. 18:5, 6) Bushe Hisekia acitile shani ilyo Imfumu Sankeribu iya ku Asiria yatumine ku Yerusalemu abeminishi baiko ukubikako na Rabsake ne bumba ilikalamba ilya bashilika? Pali iyi nshita ninshi ibumba lya bashilika ilya maka lyalipoka kale imisumba ya malinga ya mu Yuda kabili Sankeribu alefwaya ukuyapoka no musumba wa Yerusalemu. Hisekia aile ku ng’anda ya kwa Yehova no kupepa ati: “Mwe Yehova Lesa wesu, tupususheni mu minwe yakwe, pa kuti amabufumu yonse aya pano isonde yeshibe ukuti imwe, mwe Yehova ni mwe Lesa mweka.”—2 Isha. 19:14-19.
6 Hisekia alicitile ukulingana ne fyo apepele kuli Yehova. Nangu fye ilyo ashilaya kwi tempele mu kupepa aebele abantu ukukaana-asuka ku miponto ya kwa Rabsake. Na kabili Hisekia alitumine inkombe kuli kasesema Esaya pa kuti amupandeko amano. (2 Isha. 18:36; 19:1, 2) Hisekia alicitile ifyo alingile ukucita. Pali iyi nshita talefwaya ukucita ifyapusene ne fyo Yehova alefwaya, pantu taile ku kulomba abena Egupti nelyo ifyalo fimbi ifyali mupepi. Mu nshita ya kushintilila pa mano yakwe umwine, Hisekia acetekele Yehova. Ilyo malaika wa kwa Yehova aipeye abashilika ba kwa Sankeribu 185,000, Sankeribu “alifumineko” kabili alibwelelemo ku Ninebe.—2 Isha. 19:35, 36.
7. Bushe amapepo ya kwa Hana na Yona yatukoselesha shani?
7 Hana muka Elkana umwina Lebi na o ashintilile pali Yehova ilyo akwete ubwafya bwa kukanakwata umwana. (1 Sam. 1:9-11, 18) Kasesema Yona na o balimupuswishe ukufuma mu nda ya cisabi ilyo apepele ati: “Mu kucula kwandi naliliile kuli Yehova, kabili alinjaswike. Mu nda ya Nshiishi nalililile. Na imwe mwaumfwile ishiwi lyandi.” (Yona 2:1, 2, 10) Ala tulakoseleshiwa ukwishiba ukuti nangu ubwafya bukule shani, kuti twalilila kuli Yehova no ‘kulomba ukwafwa.’—Belengeni Amalumbo 55:1, 16.
8, 9. Mafya nshi Hisekia, Hana, na Yona bakwete ayalengele ukuti bapepe, kabili finshi twingasambililako?
8 Ifya kumwenako fya kwa Hisekia na Hana e lyo na Yona filatusambilisha amasambililo ayakankaala ukuti tatulingile ukuleka ukupepa nga tuli na mafya. Bonse batatu baleshikitika ilyo balepita mu mafya. Lelo amapepo yabo yalangilila ukuti tabasakamene fye pa kuti amafya bakwete yapwe. Babikile sana amano ku kucindika ishina lya kwa Lesa, ku kumupepa, na kukubomba umulimo wakwe. Hisekia alifulilwe pa mulandu wa kuti abantu baleseebanya ishina lya kwa Yehova. Hana alaile ukupeela umwana wakwe umwaume uo alefwaya sana pa kuti akalebomba pa ng’anda ya kwa Lesa mu Shilo. Yona na o atile: “Ico nalaya, nkafikilisha.”—Yona 2:9.
9 Nga tulepepa pa kuti Lesa atwafwe pa bwafya tukwete, tulingile ukwishiba ico tulepepela. Bushe tufwaya fye ukuti Yehova apwishe ubwafya tukwete, nangu tulatontonkanya na pa fyo afwaya? Ukucula kuti kwalenga twalatontonkanya fye pa mafya, ica kuti twalaba na ku fya kwa Lesa. Ilyo tulelomba ubwafwilisho kuli Lesa, tulingile ukubika amano kuli Yehova, ukupepa ukuti ishina lyakwe libe ilya mushilo e lyo no kucindika bumulopwe bwakwe. Limbi Lesa te kuti afumyepo ubwafya tukwete lelo kuti twaba ne nsansa pantu kuti atwafwa ukushipikisha.—Belengeni Esaya 40:29; Abena Filipi 4:13.
Ilyo Tulesalapo Ifya Kucita
10, 11. Ilyo Yehoshafati akwete ubwafya ubo ashaishibe ifya kucita, acitile shani?
10 Mucita shani ilyo mulesalapo ukucita fimo ifyacindama? Bushe mubalilapo ukusala e lyo pa numa mwapepa kuli Yehova ukuti apaale ifyo musalilepo ukucita? Tontonkanyeni pa fyacitile Yehoshafati imfumu ya ku Yuda, ilyo ibumba lya nkondo ilya bena Moabu na bena Amone baile mukumulwisha. Abena Yuda tabakwete amaka ya kulwa nabo. Bushe finshi Yehoshafati ali no kucita?
11 Baibolo itila: “Awe Yehoshafati alitiinine kabili abikile umutima ku kufwaya Yehova.” E ico asosele ukuti abantu baleke ukulya mu Yuda monse no kubalonganika pamo “pa kuti bepushe kuli Yehova.” E lyo Yehoshafati aiminine mu lukuta lwa bena Yuda no lwa bena Yerusalemu no kupepa. Atile: “Mwe Lesa wesu, bushe tamwabapingule? Pantu ifwe tatukwete amaka kuli ili bumba ilikalamba ilileisa mu kutulwisha; kabili ifwe tatwishibe ico twalacita, lelo twalosha amenso yesu kuli imwe.” Lesa wa cine alyumfwile ipepo lya kwa Yehoshafati kabili alibapuswishe mu cisungusho. (2 Imila. 20:3-12, 17) Nga tulefwaya ukusala ifyakucita, sana sana ifikumine bukapepa bwesu, bushe tatulingile ukushintilila pali Yehova ukucila ukushintilila pa mano yesu?
12, 13. Kuti twapashanya shani Imfumu Davidi nga tulefwaya ukusalapo ukucita ifintu fimo?
12 Kuti twacita shani nga natukwata ubwafya ubulemoneka kwati tabwafishe ukubupwisha nalimo pa mulandu wa kuti twalibombelepo kale pa bwafya bwa musango uyu? Kuti twasambililako ku fyo cali ku Mfumu Davidi. Ilyo abena Amaleke basanshile umusumba wa Siklagi, abalwani basendele abakashi ba kwa Davidi, na bana kumo na babomfi bakwe. David aipwishe Yehova ati: “Bushe nkonke ifi fipondo?” Na o amwaswike ati: “Bakonke, pantu walabasanga, kabili walapokolola ifyo basendele.” Ilyo line Davidi alimine, kabili “apokolwele fyonse ifyo abena Amaleke basendele.”—1 Sam. 30:7-9, 18-20.
13 Ilyo papitile inshita apo abena Amaleke basanshiile umusumba, abaPelishiti nabo balishile mu kulwisha abena Israele. Na kabili Davidi alipwishe Yehova, na o alimwaswike bwino bwino ati: “Kabiye, pantu nalapeela abaPelishiti mu minwe yobe.” (2 Sam. 5:18, 19) Tapapitile ne nshita abaPelishiti balibwelele mu kulwisha Davidi na kabili. Bushe afwaya nga acitile shani uno muku? Nga atontonkenye fye ukuti, ‘Ifya musango yu fyalincitikilapo kale imiku ibili. Kanshi kandeya fye, inje lwisha abalwani ba kwa Lesa nga filya nacitile ku numa. Nangu bushe Davidi alingile ukwipusha Yehova? David tatiile, ifya musango uyu fyalincitikilapo. Na kabili alipepele kuli Yehova. Ala kwena, afwile alyumfwile bwino ukuti alipepele! Pantu nomba bamwebele ukucita fimbi. (2 Sam. 5:22, 23) Nga twakwata ubwafya ubo twakwetepo na kale, tatulingile ukushintilila pa fyo twabombele kale.—Belengeni Yeremia 10:23.
14. Finshi twingasambilila ku fyo Yoshua na bakalamba ba mu Israele babombele na bena Gibeone?
14 Apo ifwe bonse tatwapwililika, nangu fye ni baeluda abaishiba ifingi, bonse tulingile ukuba abaibukila pa kuti tatulecita ifintu ukwabula ukupepa kuli Yehova ukuti atwaafwe. Tontonkanyeni pa fyo Mose no wali no kumupyana Yoshua na bakalamba ba mu Israele bayaswike ilyo abena Gibeone baifungushenye no kucita kwati bafuma ku calo ca kutali. Ukwabula no kuti bepushe Yehova, Yoshua na bakalamba ba mu Israele baile fye no kucita umutende na bena Gibeone, no kupangana nabo icipangano. Nangu ca kuti Yehova alisuminishe icipangano cabo, alishininkishe ukuti icilubo bapangile ica kukanamwipusha cilembwe mu Baibolo pa kuti twasambililako.—Yosh. 9:3-6, 14, 15.
Ilyo Tulelwisha Ukucimfya Amesho
15. Londololeni umulandu cacindamina ukupepa pa kuti tucimfye amesho.
15 Apo twalikwata “ifunde lya lubembu” mu filundwa fyesu, tulingile ukulwisha sana ukukaanacita ifingalenga twabembuka. (Rom. 7:21-25) Kuti twacimfya, pantu Yesu aebele abakonshi bakwe ukuti ipepo kuti lyabafwa ukucimfya amesho. (Belengeni Luka 22:40.) Nangu ca kuti ifyabipa ifyo tufwaisha ukucita nelyo ifyo tutontonkanyapo fyatwalilila na pa numa ya kupepa kuli Lesa, tufwile ‘ukutwalilila ukulomba kuli Lesa’ ukuti atupeele amano aya kushipikisha ubwesho. Twalicetekela ukuti “apeela fye kuli bonse ukwabula ukwebaula.” (Yako. 1:5) Na kabili Yakobo alembele ukuti: “Bushe umo pali imwe nalwala? Ete abakalamba ba cilonganino, kabili bamupepeleko, bamusubile amafuta mwi shina lya kwa Yehova. No mulwele akapola pantu abamupepelako bali ne citetekelo, na Yehova akamwimya.”—Yako. 5:14, 15.
16, 17. Ni nshita nshi iisuma umuntu ulefwaya ukucimfya amatunko alingile ukupepa?
16 Ipepo lyalicindama pa kutila tucimfye amesho, lelo tufwile ukwishiba ukuti tulingile ukulapepa pa nshita iyalinga. Natulande pa mulumendo uwalandwapo pa Amapinda 7:6-23. Mu cungulo alepita mu musebo umwaleikala umwanakashi cilende. Amunashanasha kabili amusembeleka ku mashiwi yakwe aya kubeleleka, kabili alamukonka kwati ni ng’ombe ileya ku kwipaiwa. Mulandu nshi uyu mulumendo ailile mukupita muli ulya musebo? Apo ‘alibulilwe amano’ kanshi alelwishanya na matontonkanyo yabipa. (Amapi. 7:7) Ni lilali lintu ipepo lyali no kumwafwa sana? Kwena, ukupepa inshita ili yonse kwali no kuba fye bwino. Lelo inshita isuma yali no kuba ilyo fye atontonkenye ukuyapita mu musebo umwaleikala cilende.
17 Pali lelo umuntu kuti ale-esha sana ukukanatamba ifye shiku. Lelo tutile aleya pa intaneti apo aishiba ukuti palasangwa ifikope nelyo amavidio yabipa. Bushe ukucita ifi te cimo cine ne fyacitile umulumendo walandwapo mu Amapinda icipandwa 7? Ala ukucita ifi kuiletelela fye! Pa kuti umuntu acimfye ubwesho bwa kutamba ifye shiku, alingile ukupepa kuli Yehova pa kuti amwafwe ilyo ashilaya pa intaneti.
18, 19. (a) Mulandu nshi cayafisha ukulwisha amesho, kabili kuti twacita shani pa kuti tucimfye? (b) Cinshi mukalafwaisha ukucita?
18 Calyafya ukucimfya ubwesho nelyo ukuleka imisango yabipa. Umutumwa Paulo alembele ati, ‘Ififwaya imitima fyalipusana ne fifwaya umupashi, ne fifwaya umupashi fyalipusana ne fifwaya imitima. E co tushakwatila amaka ya kucita ifyo tufwaya.’ (Gal. 5:17) Pa kuti tucimfye, tulekabila ukulapepa sana ilyo line fye twatendeka ukutontonkanya pa fyabipa, lyena tufwile ukucita ifilelingana ne fyo tulepepelapo. Baibolo itila, “Takuli ubwesho ubwamuponena ubushiponenako abantu bambi,” kabili Yehova kuti atwafwa ukuba aba cishinka kuli ena.—1 Kor. 10:13.
19 Nampo nga natukwata ubwafya ubukalamba, nelyo tulesala ifya kucita, nangu tulefwaya ukucimfya ubwesho, Yehova alitupeela ubupe ubusuma, no bu ubupe, lipepo. Nga tulepepa tulalanga ukuti twalishintilila pali ena. Tulingile ukutwalilila ukulomba umupashi wa mushilo kuli Lesa pantu ulatutungulula no kutukosha. (Luka 11:9-13) Kanshi lyonse tulingile ukulashintilila pali Yehova te pa mano yesu fwe bene.
[Futunoti]
a Amashina te yabo.
Bushe Muleibukisha?
• Finshi musambilile kuli Hisekia, Hana, na Yona pa lwa kucetekela Yehova?
• Bushe ifyacitile Davidi na Yoshua fitusambilisha finshi ilyo tulefwaya ukusala ifya kucita?
• Ni lilali calinga sana ukupepa pa kuti tucimfye ubwesho?
[Icikope pe bula 9]
Ni lilali ciwama sana ukupepa pa kuti tucimfye ubwesho?