Ikateni Citetekelo na Kampingu Musuma
Ifishinka Fikalamba Ukufuma Muli Timote wa Kubalilapo
MUPEPI no mwaka wa 56 C.E., umutumwa Paulo asokele baeluda ba mu cilonganino ca ku Efese ukuti “imimbulu ikali” yaali no kwima mu kati kabo no “[kulande] fya kupuulula ku kukulapo abasambi babakonke.” (Imilimo 20:29, 30) Mu myaka inono, ukusambilisha kwa busangu kwabele ukwakosa ica kuti Paulo acincishe Timote ukulwa ubulwi bwa ku mupashi mu kati ka cilonganino ku kubakilila ukusanguluka kwa ciko no kwaafwa abasumina banankwe ukutwalilila mu citetekelo. Uyo wali e mulandu ukalamba Paulo alembele kalata yakwe iya kubalilapo kuli Timote ukufuma ku Makedonia mupepi na 61-64 C.E.
Timote alikambishiwe pa lwa milimo ya kwa eluda, icifulo capeelwa na Lesa ica banakashi, imilingo ya baeluda na babomfi batumikila, ne milandu imbi. Ikambisho lya musango uyo lya kunonsha nangu fye ni ilelo.
Ukukoselesha Icitetekelo
Paulo aiswile mu kuba no kufunda ku kwikate citetekelo na kampingu musuma. (1 Timote1:1-20) Akoseleshe Timote ukutwalilila mu Efese no “[kukonkomesha] bamo ukuleko kusambilishe cisambilisho icaibela.” Paulo ali uwa kutasha pa butumikishi bwapeelwe kuli wene, ukwishiba ukuti abombele mu bumbulu kabili mu kuba no kubulisha kwa citetekelo lintu apakese abakonshi ba kwa Yesu. Paulo apeele Timote icishingamo ca kutwalilila ukulwa ubulwi bwa ku mupashi, “ukwikate citetekelo na kampingu musuma” kabili ukukanapala abo “babunshishe ubwato bwa citetekelo.”
Ukufunda pa Kupepa
Mu kukonkapo, Paulo apeele ukufunda nga “[kasambilisha wa, NW] Abena fyalo icitetekelo ca cine.” (2:1-15) Amapepo yali no kupepwa ukukuma kuli abo baali mu fifulo fyasumbuka ica kuti Abena Kristu bengekala mu mutende. Kufwaya kwa kwa Lesa ukuti abantu ba misango yonse bapusushiwe, kabili isambilisho lyakatama lya kuti Kristu “[aipeele] icilubula pa mulandu wa bonse.” Paulo alangilile ukuti umwanakashi alingile ukufwala mu kulinga kabili tafwile ukubelesha ubulashi pa mwaume.
Icilonganino cifwile ukuba icateyanishiwa bwino. (3:1-16) E co Paulo aimike imilingo ya bakangalila na babomfi batumikila. Ukufuma ku fintu umutumwa alembele, Timote aali no kwishiba ifya kuisunga umwine mu cilonganino, “ulupanda kabili ishintililo ifya [cine].”
Paulo apeele Timote ukufunda kwa pa lwakwe ku kumwafwilisha ukuibaka ku cisambilisho ca bufi. (4:1-16) Mu nshita sha pa numa bamo baali no kufuma ku citetekelo. Lelo pa kuimona umwine ne sambilisho lyakwe, Timote aali no ‘kuipususha umwine na balemuumfwa.’
Timote na kabili apokelele ukufunda pa fya kubomba na bantu umo umo, abanono na bakalamba. (5:1-25) Ku ca kumwenako, ukupayanya kwalinga kwali no kucitilwa bamukamfwilwa bakalamba abali no kushimikwa kwawama ukwa Bwina Kristu. Ukucila ukucito lwambo, bamukamfwilwa bacaice balingile ukuupwa no kufyala abana. Abakalamba abaleangalila mu nshila yawamisha balingilwe abawamino mucinshi ubili.
Ukuipeelesha kwa Bukapepa no Kuteko Mutima
Ukufunda pa kuipeelesha kwa bukapepa kwasondwelele kalata ya kwa Paulo. (6:1-21) “[Ukuipeelesha kwa bukapepa, NW] no kuteko mutima” e nshila ya bunonshi bukalamba, lelo umupampamina wa kuba ne fyuma utungulula ku kupomonwa no boni. Paulo akoseleshe Timote ukupilikita ukupilikita kusuma ukwa citetekelo no ‘kwikata ku bumi bwa muyayaya.’ Pa kwitaka kuli ubo bumi bwine bwine, aba fyuma baali no ‘kubika amasubilo yabo, te pa fyuma fya mulesha, lelo pali Lesa.’
[Akabokoshi ne Cikope pe bula 30]
Ukupusushiwa mu Kufyala Abana: Paulo talelanda pa kupusuka ku bumi bwa muyayaya lelo ulubali lwalinga ulwa mwanakashi wa bukapepa lintu asosele ukuti: “Abanakashi bakapusushiwa mu kufyala abana, nga baikalilila mu kutetekela no kutemwa no kushila pamo no kupetama.” (1 Timote 2:11-15) Mu kufyala abana, ukusakamana abana bakwe, no kusunga aba mu ŋanda, umwanakashi aali no ‘kupusushiwa’ ukufuma ku kuba uwa lwambo ushibomba no wa bukwakwa mu milandu ya bantu bambi. (1 Timote 5:11-15) Imibombele yakwe iya pa ŋanda yali no kusailisha umulimo wakwe kuli Yehova. Kwena, Abena Kristu bonse balingile ukubaka imyendele yabo no kucita ukubomfya kwa mano ukwa nshita yabo.—Abena Efese 5:15, 16.