Endela Pamo ne Celeta lya ku Mulu Ilya kwa Yehova
“Ukasose ifyebo fyandi kuli bene, nga bakomfwa napamo nga bakaano kuumfwa.”—ESEKIELE 2:7.
1, 2. Ca kuninamo nshi ico cifumu Esekiele amwene, kabili cinshi aebelwe?
ICELETA lya ku mulu ilya kwa Yehova liminine nomba ku cinso ca babomfi bakwe. Mu kuba na menso ya citetekelo, balemona cilya ica kwendelamo ca lulumbi ica kwa Shikulu Mulopwe wabo. Ca bukata, ica kulengo mwenso, ica bukatebebe.
2 Ica kuninamo ca cifumu cimo cine icaimikwe ku cinso ca kwa kasesema wa kwa Lesa Esekiele mu cimonwa imyaka imo 2,600 iyapitapo. Ukufuma kuli ili celeta lyakwata icipuna ca bufumu—ukuteyanya kwa mu mulu ukwa kwa Lesa ukwa fibumbwa fya mupashi—Yehova apeele uku kukambisha kwamonekesha kuli Esekiele ukuti: “Aba bana abakamba pa menso kabili abatalame mitima, e bo ndekutumako ukuti uye kuli bene, no kutila kuli bene, E fyo Shikulu [Mulopwe, NW] Yehova asosa. Na bo, nga bakomfwa napamo nga bakaano kuumfwa (pantu bene ni ŋanda ya bucintala), bakeshibo kuti kasesema aba mu kati kabo.”—Esekiele 2:4, 5.
3. Munankwe nshi uwa kasuba ka lelo Esekiele akwata?
3 Esekiele mu mupampamina afikilishe kulya kutumwa, ukubomba nge cibombelo ceka mu kuboko kwa bulesa. Mu kupalako, Lesa nomba alikwata icibombelo ca kuteyanya ceka mu kulama kwakwe. Ibumba lya kwa Esekiele, abashalapo basubwa, lyaba pa ntanshi ya mulimo wa kupeela ubunte bwa kupelako, mu kuba ne “bumba likalamba” ilya “mpaanga shimbi” ukucito kwafwilisha. (Ukusokolola 7:9, 10; Yohane 10:16) Capamo baliba “umukuni umo,” mu kuba na Kacema Musuma, Yesu Kristu, ukubatungulula pe samba lya bumulopwe bwa Wanina mwi Celeta umukalamba, Yehova Lesa.
4, 5. Ni shani fintu ukuteyanya kwa kwa Lesa ukumoneka kwaishile mu kubako, kabili cinshi kwakumanya mu kumfwana na Esaya 60:22?
4 Pe samba lya butungulushi bwa kwa Yehova, uku kuteyanya kwa mu kusaalala kwa calo kwalikula ukufuma ku kutendeka kunono ku kuba icibombelo ca maka ica kubilisha icipope ca “[kutiina] Lesa, no kumupeelo mucinshi, pa kuti naiise nshita ya bupingushi bwakwe.” (Ukusokolola 14:7) Pamo nga fintu Esekiele taimishe nelyo ukuisonta umwine pamo nga kasesema, e fyo ukuteyanya kwa kwa Lesa ukumoneka takwaipangile nelyo ukuisonta ukwine. Takwatuntwike ukufuma ku kufwaya kwa buntunse nelyo ukubombesha. Uwanina mwi Celeta uwa Bulesa alengele uku kuteyanya ukwisa mu kubako. Pa kupeelwa amaka ku mupashi wa kwa Lesa no kutungililwa ku mupashi wa bamalaika ba mushilo, abantu ba kwa Yehova balikumanya ukutanunuka kwakulisha nga nshi ica kuti ‘uwacepa alibo luko lwakosa.’—Esaya 60:22.
5 Ukucila pa Nte sha kwa Yehova 4,000,000 balebilisho bukombe bwa Bufumu mu fyalo 212. Babikwa mu mabumba ukucila mu filonganino 63,000 ifyateyanishiwa mu miputule ne fitungu. Ifibombelo fyatanunuka ifya maofesi ya misambo ne fya kupulintilako filebomba pe samba lya butungulushi bwe Bumba Litungulula nge cifulo ca pa kati ica kuteyanya kwa cishinte cikalamba. Kwati bali umuntu umo, bonse baleselela ku ntanshi, ukushimikile mbila nsuma, ukusambilisha abo abankulako, ukukuula ififulo fya kulonganinamo. Ee, ukuteyanya kwa kwa Yehova ukumoneka kuleendela pamo ne celeta lya ku mulu no Waninamo.
6. Cinshi cabimbwamo mu kwendela pamo no kuteyanya kwa kwa Yehova ukumoneka?
6 Nga ca kuti uli umo uwa Nte sha kwa Yehova, bushe uleendela pamo no kuteyanya kwa kwa Lesa ukumoneka? Ukucite fyo takuli fye mulandu wa kusangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu no kupoosa inshita mu butumikishi. Maka maka, umusenselo uli no kubomba no kulunduluka no kukula kwa ku mupashi. Kubimbamo ukukwata imimwene yashininkishiwa, ukwimika ifya ntanshi fyalinga, kabili no kwendela pamo ne nshita. Nga ca kuti tuleendela pamo ne celeta lya ku mulu ilya kwa Yehova, ubumi bwesu buleumfwana no bukombe tubilisha.
7. Mulandu nshi ukulangulukila imyendele ya kwa Esekiele pamo nga kasesema wa kwa Lesa?
7 Mu mulandu wa kwendela pamo, ababomfi ba kwa Yehova aba kasuba ka lelo kuti basambilila ifingi ukufuma ku ca kumwenako ca kwa Esekiele. Nangu cingati asontelwe mu kuibela pamo nga kasesema kuli Yehova, Esekiele nalyo line alikwete ukuyumfwa, ukusakamikwa, no kukabila. Ku ca kumwenako, pamo ngo mulumendo mu kulinganishiwako uwaupa, aculile ubulanda bwa kulufya umukashi wakwe mu mfwa. Nalyo line, tabalile alufya icilola ca kutumwa kwakwe pamo nga kasesema wa kwa Yehova. Pa kulanguluka ifyo Esekiele aitungulwile umwine eka mu mbali shimo na sho shine, kuti twaikosha fwe bene ku kwendela pamo no kuteyanya kwa kwa Lesa ukumoneka. Ici cikatwafwilisha ukwendela pamo no kuteyanya kwakwe ukushimoneka.
Ukutumwa Kwapokelelwa no Kufikilishiwa
8. Ukulosha ku kutumwa kwakwe, ca kumwenako nshi Esekiele aimike?
8 Esekiele aimike ca kumwenako cawama pa kupokelela ukutumwa kwakwe no kukufikilisha. Nangu cibe fyo, icumfwila no kushipa fyalikabilwe pa kupwishishisha kwene, pantu tubelengo kuti: “Na iwe, we mwana wa muntu, wibatiina, na ku fyebo fyabo witiina, nelyo kwaba kuli iwe imyunga ne fimfungwa, na iwe waba uwaikala pali bakaliŋongo, ku fyebo fyabo witiina, na ku finso fyabo witentuka, pantu bene ni ŋanda ya bucintala. Ukasose fyebo fyandi kuli bene, nga bakomfwa napamo nga bakaano kuumfwa, pantu bene ni ŋanda ya bucintala. Na iwe, we mwana wa muntu, umfwe fyo ndesosa kuli iwe, wiba wa bucintala nge ŋanda iyi iya bucintala.”—Esekiele 2:6-8.
9. Ni ku kucita fye cinshi Esekiele aali no kulubuka ku mulandu wa mulopa?
9 Esekiele taali no kuba uwa kukanayangwako nelyo uwa mwenso, ukukabila ukusumbwamo lyonse pa kufikilisha ukutumwa kwakwe. Aali no kuba uwalubuka ku mulandu wa mulopa nga ca kuti fye mu kuitemenwa kabili mu kushipa alandile amashiwi ya kwa Yehova. Esekiele aebelwe ukuti: “Iwe nga wasoko mubifi, na o tabwelele mu bubifi bwakwe na mu mibele yakwe iya bubifi, wena akafwila mu mampuulu yakwe, lelo iwe wapokololo mweo obe.”—Esekiele 3:19.
10. Ni shani fintu ibumba lya kwa Esekiele lyashininkisha ukupala kasesema?
10 Pamo nga fintu cali mu mulandu wa kwa Esekiele, ibumba lyasubwa ilya kwa Esekiele balipokelela ukutumwa kwabo ukwapeelwa na Lesa kabili balefikilisha kwene. Nga ca kuti tuli Nte sha kwa Yehova, tulingile ukwibukisha ukuti ubumi bwesu no bumi bwa bambi bwashintilila pa cumfwila cesu. (1 Timote 4:15, 16) Nte umo umo alekabila ukwendela pamo no kuteyanya kwa kwa Yehova. Lesa takatukakilile kwi celeta lyakwe no kutukululula. Ukukanayangwako no mutima wayakanikana filabotelesha Uwanina mwi Celeta. E co ukuteyanya kwa kwa Yehova ukumoneka kulatukonkomesha ukusunga amabuseko ya bulesa pa kati na nkati ka bumi bwesu. Ukwankulako kwalinganako ku kukonkomesha kwa musango uyo kutulenga ukwendela pamo no kuteyanya kwa kwa Lesa kabili kulasumbula ubutumikishi bwesu ubwashila ukucila pa cibelesho, ica kupanga fye. Mu cishinka, abantu ba kwa Yehova mu cinkumbawile balalangisha ukuipeelesha kukalamba. Ulubali lwesu lumo lumo luli kusungilila umusenselo.
Ifyebo fya kwa Lesa Fyapokelelwa Mu Mutima
11. Ca kumwenako nshi Esekiele aimike ukulosha ku fyebo fya kwa Lesa?
11 Esekiele na kabili aimike ica kumwenako cawama pa kubika ifyebo fya kwa Lesa mu mutima wakwe. Pa kukambishiwa, aliliile umufungilo, nelyo icimfungwa. “Na o wali mu kanwa kandi ngo buci ku kulowa,” e fyasosele Esekiele. Nangu cingati umufungilo waiswilemo ne “nyimbo sha bulanda no kuteta no kuloosha,” wali uwalowa kuli Esekiele pantu atesekeshe umucinshi wa kwimininako Yehova. Cali ca kukumanya calowa kuli kasesema ukufikilisha umulimo wakwe uwapeelwa na Lesa. Lesa amwebele ukuti: “We mwana wa muntu, ifyebo fyandi fyonse ifyo ndesosa kuli iwe pokelela mu mutima obe, umfwa na mu matwi yobe.” (Esekiele 2:9–3:3, 10) Filya fimonwa fyalengele Esekiele ukuba uwaibukila apakalamba ulwa cintu Lesa amusuminishe ukwakanamo kabili fyakoseshe ukwampana kwakwe na Yehova.
12. Cinshi Esekiele acitile ukucila pa makumi ya myaka yabili aya mulimo wa busesemo?
12 Esekiele apeelwe ifimonwa no bukombe ku mifwaile yalekanalekana na mabumba. Aali no kukutika mu kusakamana kabili lyene ukulanda no kubomba nga fintu atungulwilwe. Ifyebo fipya ne mibombele fyasokolwelwe kuli wene mu kulundulukilako mu kati ka myaka imo 22 iya mulimo wa busesemo. Inshita shimo Esekiele alandile ubukombe bwatungilikana mu kuibela. Pa nshita shimbi, ayalukile ku ncitilo sha cinshinshi, pamo nga mu kulaala ku cinso ca njelwa ukupashanya Yerusalemu. (Esekiele 4:1-8) Ica kumwenako cakwe mu milandu ya pa lwakwe, pamo ngo kwankulako kwakwe ku mfwa ya mukashi wakwe, na ko kwine kwasendele ubukombe. (Esekiele 24:15-19) Aali no kuba uwa kwendela pamo ne nshita, lyonse ukupeela ubukombe bwalungama kabili ukubuula incitilo yalungama pa nshita yalungama. Esekiele akakilwe mu kwampana kwapalamisha nga nshi ukwa kubomba, ukwa kulundulukilako na Yehova.
13. Ni shani fintu twingakuula ukwampana kwapalamisha na Yehova?
13 Mu kupalako, pa kukuula no kusungilila ukwampana kwapalamisha na Yehova pamo nga bakabomba banankwe, tufwile ukupokelela Icebo ca kwa Lesa ku mutima wesu. (1 Abena Korinti 3:9) Ukwendela pamo no kuteyanya kwa kwa Lesa ukumoneka muli kuno kuloshako kufwaya ukuti twendele pamo no kukonkoloka kwa ca kulya ca ku mupashi ilyo cilepayanishiwa pa nshita yalinga. (Mateo 24:45-47) “Ululimi lwine lwine” luletanunuka mu kutwalilila. (Sefania 3:9) Lyeka fye nga ca kuti twaendela pamo ne nshita e lintu tukaba na maka mu cituntulu aya kwankulako mu cumfwila ku butungulushi bwa Wanina mwi Celeta.
14, 15. Cibelesho nshi cikabilwa pa kusunga umusenselo waimikwa no kuteyanya kwa kwa Lesa?
14 Ukufika kuli iyo impela, tulekabila icibelesho cisuma ice pepo lya pa lwesu, isambililo lya pa mbali, no kwakana mu butumikishi bwa mushilo ubwa mbila nsuma. (Abena Roma 15:16) Ibukisha ica kumwenako ca kwa Esekiele mu kulya umufungilo walimo ubukombe bwa kwa Lesa. Esekiele apwile umufungilo onse, te lubali lwa uko. Tatoolelepo no kusalapo utumokolwa uto pambi twali utwacilapo kununkila kuli wene. Mu kupalako, isambililo lya pa lwesu ilya Baibolo ne mpapulo sha Bwina Kristu shilingile ukulamwa pa kwendela pamo no kukonkoloka kwa ca kulya ca ku mupashi, kabili tulingile ukulyako icili conse icili pe tebulo lya ku mupashi, ukusanshako ne cine cacilapo kushika.
15 Bushe tulacita ukubombesha kwabamo ipepo pa kwiluka ica kulya cakosa? Ukwendela pamo kufwaya ukuti ukwishiba kwesu no kumfwikisha kulunduluke ukucila pa fya kutendekelako, pantu tubelengo kuti: “Onse uukulile shiba mutuutu ku cebo ca bulungami; pantu mucece. Lelo ifilyo ifyakosa fya bakalamba, abo bakansho kulingulula kwabo pa kweshaesha ukupaatululo busuma ukubulekanya no bubi.” (AbaHebere 5:13, 14) Ee, ukucita ukulunduluka kwa ku mupashi cili lubali lwakatama ulwa kwendela pamo no musenselo ukuteyanya kwa kwa Lesa kwimika.
Tacilikilwe ku Kukanayangwako
16, 17. Ni shani fintu Esekiele abombele no kukanayangwako, ukupumya, no kubulwo kwankulako?
16 Esekiele na kabili aimike ica kumwenako cawama pa kuba uwa cumfwila kabili te kuisuminisha umwine ukucilikilwa ku kukanayangwako nelyo ukupumya. Mu kupalako, pa kulaendela pamo no kulunduluka kwa lulimi lwine lwine, twalwilwa ku ntunga ibuulilwe ku Wanina pe Celeta lya cifumu. Muli ifyo tulapangashiwa ku kwankulako ku kukambisha kwakwe, tulakoshiwa ku kukanacilikilwa ku kukanayangwako nelyo ukupumya kwa abo bantu tulandako ubukombe bwa bupingushi bwa kwa Yehova. Pamo nga fintu cali kuli Esekiele, Lesa alitusokela libela ukuti abantu bamo kuti bakaanya mu kucincila, ukuba bankosamitwe kabili bankosamitima. Bambi te kuti bomfwe pantu tabafwaya ukukutika kuli Yehova. (Esekiele 3:7-9) Bambi na bo kuti baba aba bumbimunda, pamo nga fintu Esekiele 33:31, 32 alondolola ukuti: “Besa kuli iwe ifyo abantu besa, bekala na ku cinso cobe, kwati bantu bandi, bomfwa ne fyebo fyobe, no kuficita iyo; pantu ifya bufi fili mu tunwa twabo, ne mitima yabo ikonko lufyengo lwabo; kabili, mona, uli kuli bene ngo lwimbo lwa kutondo mukashana, ulwa waololoke shiwi uwacenjelo kulishe cilimba: pantu bomfwe fyebo fyobe, lelo tabaficita.”
17 Cinshi cali no kufumamo? Esekiele 33Icikomo 33 cilundako kuti: “Lelo pa kwisa kwa ciko—kabili, mona, cileisa—e lyo bakeshibo kuti kasesema aali mu kati kabo.” Ayo mashiwi yasokolola ukuti Esekiele tanenwike pa mulandu wa kubulwa ukwankulako. Ukukanayangwako kwa bambi takwamulengele ukuba uwa kukanayangwako. Nampo nga bantu balikutike nelyo iyo, aumfwilile Lesa no kufikilisha ukutumwa kwakwe.
18. Fipusho nshi pambi wingaipusha we mwine?
18 Ukuteyanya kwa kwa Yehova ukumoneka kulesumbamo nomba ukubilisha pa kuti bonse batiine Lesa no kumupeelo mucinshi. Bushe ulashishimisha lintu walengululwa pa kubuula ukwiminina kwashipa mu kupeelo bunte bwa Bufumu, pa kuba uwa mibele isuma mu musango wa bumi bobe? Bushe uleiminina uwashangila lintu uli ica kutontapo ca kutitikisha pa mulandu wa kukanapokelela umulopa, ukukanapepa ifimpashanya fya luko, ukukanasefya amaholide ya ku calo?—Mateo 5:11, 12; 1 Petro 4:4, 5.
19. Ukukuma ku butungulushi, cinshi tukacita nga ca kuti tuleendela pamo ne celeta lya ku mulu ilya kwa Yehova?
19 Iyi nshila tayabe yayanguka, lelo abo abashipikisha ukufika ku mpela bakapusuka. (Mateo 24:13) Mu kuba no kwaafwa kwa kwa Yehova, tatwakasuminishe abantu ba ku calo ukutucita nga bene kabili muli ifyo ukutufumya mu kwendela pamo ne celeta lya ku mulu ilya kwa Yehova. (Esekiele 2:8; Abena Roma 12:21) Nga ca kuti tuleendela pamo no kuteyanya kwapala iceleta ukwa bumalaika, tukomfwila mu kwanguka ubutungulushi na makambisho ifipokelelwa ukupitila mu kuteyanya kwa kwa Lesa ukumoneka. Yehova apayanya ico tukabila pa kukumanya ukusansa pa citetekelo cesu, pa kusungilila ukwikatisha kwesu pa Cebo ca bumi, no kusungilila amenso yesu ayapampamikwa pali bucine bwa ku mupashi ubwashimpwa pa Wanina mwi celeta lya ku mulu uwa Cifumu.
Abakuntwa ku Kwendela Pamo
20. Fintu nshi fimo ifyalembwa na Esekiele ifilingile ukutukuntila ku kwendela pamo?
20 Ifimonwa fya kwa Esekiele filingile ukutukuntila ku kwendela pamo. Tabilishe fye amapingushi ya kwa Lesa pali Israele lelo na kabili alembele amasesemo ya kubweshiwa. Esekiele asontele kuli Umo uwali no kukwate nsambu sha mwi funde ku kuteka pa cipuna ca bufumu ica kwa Yehova pa nshita yasontwa. (Esekiele 21:27) Ulya Mubomfi wa Cifumu, “Davidi,” aali no kulonganika cipya cipya abantu ba kwa Lesa no kubacema. (Esekiele 34:23, 24) Nangu cingati baali no kusanswa kuli Goge wa ku Magoge, Lesa aali no kubapususha, kabili abalwani Bakwe baali no kupatikishiwa ‘ukwishiba Yehova’ nelyo fye lintu baile mu bonaushi. (Esekiele 38:8-12; 39:4, 7) Lyene ababomfi ba kwa Lesa baali no kuipakisha ubumi bwabule mpela mu micitile ya kupepa kwasanguluka ukubimbamo itempele lya ku mupashi. Amenshi ya bumi ukukonkoloka ukufuma umwashila yali no kuba ni ntulo ya kuliishiwa no kundapa, kabili ubupyani bwa mpanga bwali no kwakanishiwa kwi paalo lyabo.—Esekiele 40:2; 47:9, 12, 21.
21. Mulandu nshi ulubali lwa Nte sha kwa Yehova isha kasuba ka lelo lwacilapo bukulu ukucila pali lulya ulwa kwa Esekiele?
21 Fintu Esekiele afwile acincimushiwe ukulemba aya masesemo! Nalyo line, ulubali lwa Nte sha kwa Yehova isha kasuba ka lelo lwalicilapo bukulu. Tuleikala mu nshita lintu yamo aya ayo masesemo yalefikilishiwa. Na kuba, tuli abakanamo bacincila mu kufikilishiwa kumo. Ku nshila twikalilamo, bushe ngo muntu umo umo tulanga ukushininwa kwesu ukwa kuti Yesu nomba aleteka pamo nga Umo uwakwate nsambu sha mwi funde? Bushe tuli abashininwa pa lwesu ukuti Yehova mu kwangufyanya akaishisha umwine no kwingisha mu calo cipya cakwe abo abendela pamo no kuteyanya kwakwe? (2 Petro 3:13) Ukushininwa kwa musango uyo, ukwendela pamo ne milimo ya citetekelo, kulangilila ukuti mu cine cine tuleendela pamo ne celeta lya ku mulu ilya kwa Yehova.
Twalilila Ukwendela Pamo
22. Cinshi cingacitwa pa kusengauka ifya kupulaula pa kusungilila imimwene yalengama iya ku mupashi?
22 Pa kuba ‘natwikata kuli plao,’ tatufwile ukulolesha ku numa mu kufuluka ku cili conse ico icalo cili no kutambika. (Luka 9:62; 17:32; Tito 2:11-13) E co natucilime ukukongama ukuli konse ukwa kututile fyuma pe sonde, kabili lekeni tusunge ilinso lyesu ilyayanguka, ukutonta pa Bufumu. (Mateo 6:19-22, 33) Ukwangusha ubumi bwesu, ukufumyako ukufina kwa fya ku calo uko konse kuntu cingacitika, kukatwaafwa ukwendela pamo no kuteyanya kwa kwa Yehova. (AbaHebere 12:1-3) Ifya kupulaula kuti fyalenga icimonwa cesu ice celeta lya ku mulu ukuba icishamonekeshiwa no Waninamo. Lelo mu kuba no kwaafwa kwakwe, kuti twasungilila imimwene yalengama iya ku mupashi, pamo nge fyacitile Esekiele.
23. Cinshi Inte sha busumino balekabila ukucita pa mulandu wa bapya?
23 Ulubali lwa cishingamo cesu pamo nge Nte sha kwa Yehova lubimbamo ukwaafwa abapya abengi ukwendela pamo ne celeta lya kwa Lesa ilya ku mulu. Mu 1990 mupepi na 10,000,000 basangilwe ku Cibukisho ca mfwa ya kwa Yesu Kristu. Ilintu abengi aba muli aba bantu umo umo kuti pambi balesangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu kunono, balekabila ukumona ukucindama kwa kulunduluka pamo no kuteyanya kumoneka ukwa kwa Yehova. Pamo nge Nte sha busumino, kuti twabaafwa ku mupashi tulangisha no kukoselesha tupeela.
24. Tulingile ukucita cinshi muli ishi nshita sha kufika pa kalume?
24 Ishi ni nshita sha kufika pa kalume. Mu kuba na menso ya citetekelo, twalimona iceleta lya ku mulu ukwiminina ku cinso cesu. Uwanina mwi Celeta uwa lulumbi alipeela ukuteyanya kwakwe ukumoneka umulimo wa kushimikila ku nko pa kuti, mu kupelelekesha, bakeshiba untu Yehova aba. (Esekiele 39:7) Bomfya apo wingapesha ili shuko lya mu nshita ilishaiwamina ku kwakana mu kwebelwa kwa bumulopwe bwa kwa Lesa no kushishiwa kwe shina lyakwe ilya mushilo pa kulaendela pamo ne celeta lya ku mulu ilya kwa Yehova.
Kuti Waasuka Shani?
◻ Esekiele aimike ca kumwenako nshi ukulingana na fintu ukutumwa kwakwe kwakuminweko?
◻ Cinshi cipilibula ukwendela pamo no kuteyanya kwa kwa Lesa?
◻ Ni shani fintu Esekiele amwene ifyebo fya kwa Lesa?
◻ Ni shani fintu twingakonka ica kumwenako ca kwa Esekiele mu kubomba no kukanayangwako?
◻ Cinshi cilingile ukukuntila ababomfi ba kwa Yehova ku kwendela pamo ne celeta lyakwe ilya ku mulu?
[Ifikope pe bula 15]
Cinshi cilefwaikwa pa kwendela pamo ne celeta lya ku mulu ilya kwa Yehova?
[Icikope pe bula 16]
Esekiele atesekeshe amashuko yakwe ayapeelwa na Lesa. Bushe na iwe ulatesekesha?