Nani Akatupaatulako ku Kutemwa kwa kwa Lesa?
“Ifwe twatemwa, ico Wene abalilepo ukututemwa.”—1 YOHANE 4:19.
1, 2. (a) Mulandu nshi ukwishiba ukuti kwaliba abatutemwa kwacindamina? (b) Kutemwa kwa kwa nani tukabila sana?
BUSHE cacindama shani kuli imwe ukwishiba ukuti bamo balimutemwa? Ukufuma ku bunya ukufika na ku bukalamba, abantunse balomfwa bwino ukwishiba ukuti balitemwikwa. Bushe mwalimona ifyo banyina balela bwino akanya? Ilingi, te mulandu ne filecitika, ilyo kamona uko banyina balemwentula, takasakamikwa, kayumfwa aka mutende ilyo kali mu maboko ya banyina aba katemwa. Bushe mulebukisha ifyo mwali muli ilya inshita yayafya iya ku bwaice? (1 Abena Tesalonika 2:7) Inshita shimo, napamo tamwaishibe ne co mwalefwaya nelyo fye ne fyo mwaleumfwa, lelo cali icacindama ukwishiba ukuti bashinwe na banyinenwe balimutemenwe! Bushe tacamwafwile ilyo mwaishibe ukutila kuti mwaeba abafyashi benu ubwafya bonse nelyo ukubepusha icili ku mutima wenu? Ca cine, ifwe bonse, icikalamba cimo ico tukabila kutemwikwa. Ukutemwa kwa musango yo kutulenga ukuyumfwa ukuti twalicindama.
2 Ukutemwa kushipwa ukwa bafyashi cine cine kulenga umwana ukukula bwino kabili uwashikatala. Lelo, ukucetekela ukuti Shifwe wa ku muulu, Yehova, alitutemwa calicindama nga nshi nga tuli no kuba abatuntulu lwa ku mupashi na mu mutima. Bakabelenga bamo aba uno magazini napamo abafyashi babo tababapooseleko sana amano. Nge fyo cali kuli imwe, mwifuupulwa. Nangu nga ca kuti ukutemwa kwa bafyashi benu takwafikilepo, ishibeni ukuti Lesa alimutemwa ukutemwa kwa cishinka.
3. Bushe Yehova alanga shani abantu bakwe ukuti alibatemwa?
3 Ukupitila muli Esaya kasesema wakwe, Yehova alandile ukuti nyina kuti ‘alaba’ akanya kakwe akoonka, lelo ena te kuti alabe abantu bakwe. (Esaya 49:15) Davidi na o alicetekele nga nshi pa kusosa ati: “Ilyo tata na mayo bandekelesha, e lyo Yehova ambula.” (Amalumbo 27:10) Ala amashiwi ya musango yu yalatukoselesha! Te mulandu ne filemucitikila, nga ca kuti mwaliipeela kuli Yehova Lesa, muleibukisha ukuti ukutemwa akwata pali imwe kwacila pa kutemwa konse uko umuntunse amutemwa!
Ibakileni mu Kutemwa kwa kwa Lesa
4. Bushe Abena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balengelwe shani ukucetekela ukuti Lesa alibatemwa?
4 Bushe ni lilali mwaishibe ulwa kutemwa kwa kwa Yehova? Napamo ifyo mwaishibe kuti fyapalana ne fyo Abena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo baishibe. Icipandwa 5 muli kalata wa kwa Paulo ku bena Roma cilondolola bwino ifyo ababembu, abanunwike kuli Lesa inshita imo, baishibe ukutemwa kwa kwa Yehova. Mu cikomo 5, tubelengamo ati: “Ukutemwa kwa kwa Lesa kwaitilwa mu mitima yesu ukwishila mu Mupashi wa mushilo uwapeelwe kuli ifwe.” Mu cikomo 8, Paulo akonkanyapo ukusosa ati: “Lesa asokololo kututemwa kwakwe kwine, pa kuti ilyo twali tucili ababembu Kristu alitufwilile.”
5. Bushe cali shani pa kuti mumfwikishe apo ukutemwa kwa kwa Lesa kwafika?
5 Mu nshila imo ine, ilyo bamushimikile icine ca mu Cebo ca kwa Lesa kabili ilyo mwatendeke ukutetekela, umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova watendeke ukubomba mu mutima wenu. Muli iyi nshila mwatendeke ukumfwikisha no kutasha pa cintu cacindama ico Yehova acitile pa kutuma Umwana wakwe ukwisamufwila. Kanshi Yehova alimwafwile ukwishiba ifyo atemwa abantu. Ilyo mwaishibe ukuti, nangu ca kuti mwafyelwe umubembu uwanunuka kuli wene, Yehova alengele ukuti cicitike ukumona abantu nga balungami kabili abengasubila umweo wa muyayaya, bushe co tacamufikile pa mutima? Bushe tacamulengele ukutemwa Yehova?—Abena Roma 5:10.
6. Mulandu nshi inshita shimo twingayumfwila ukuti natutalukako kuli Yehova?
6 Apo ukutemwa kwa kwa Shinwe wa ku muulu kwamupalamike kuli wene no kumulenga ukwalula imikalile yenu ukulingana no kufwaya kwakwe, calengele ukuti muipeele kuli Lesa. Pali nomba muleipakisha umutende na Lesa. Lelo, bushe inshita shimo muyumfwa ukuti tamwapalama sana kuli Yehova? Ici kuti cacitika kuli ifwe bonse. Lelo lyonse muleibukisha ukuti Lesa taaluka. Ukutemwa kwakwe kwaba fye umo kwabela nga kasuba, akashileka ukubalika no kutuma icikabilila pano isonde. (Malaki 3:6; Yakobo 1:17) Ifwe kuti twayaluka—nangu fye pa nshita iinono. Cilya isonde lileshinguluka, hafu we sonde aba mu mfifi. Kwati lisonde, nga twataluka kuli Lesa, nangu fye ni panono, kuti twaumfwa ukuti bucibusa bwesu na wene tabuli bwino sana. Cinshi twingacita pa kulungika ubu bwafya?
7. Bushe ukuiceeceeta kuti kwatwafwa shani ukwikala mu kutemwa kwa kwa Lesa?
7 Nga twamona ukuti tuletalukako ku kutemwa kwa kwa Lesa, tufwile ukuipusha atuti: ‘Bushe nshakatamika ukutemwa kwa kwa Lesa? Bushe naliya ndefumako panono panono kuli Lesa wa mweo kabili uwa kutemwa, ukulangisha mu nshila shalekanalekana ukuti icitetekelo candi nacinaka? Bushe ndeyangwe “fya mubili,” ukucila ukwangwe “fya Mupashi”?’ (Abena Roma 8:5-8; AbaHebere 3:12) Nga ca kuti twaliitalusha kuli Yehova, kuti twacitapo fimo pa kupwisha ubu bwafya, ukuti tubweshe bucibusa bwine bwine na wene. Yakobo atucincisha ati: “Palameni kuli Lesa, na o alapalama kuli imwe.” (Yakobo 4:8) Umfwileni amashiwi ya kwa Yuda ayatila: “Mwe batemwikwa, ikuuleni pa citetekelo cenu icashilisha; pepeleni mu Mupashi wa mushilo; ibakileni mu kutemwa kwa kwa Lesa.”—Yuda 20, 21.
Ukutemwa kwa kwa Lesa Takupwa Nangu Ifintu Fyaluke
8. Kwaluka nshi ukwingacitika ukwabula ukwenekela mu mikalile yesu?
8 Fingi fingalenga imikalile yesu muli cino calo ukwaluka. Imfumu Solomone yamwene ukuti “inshita ne ca mankumanya fiponena [ifwe] bonse.” (Lukala Milandu 9:11) Mu bushiku fye bumo, imikalile yesu kuti yaalukililila fye. Kuti limbi lelo tuli fye bwino, bushica fye twasanga ukuti natulwala sana. Kuti limbi lelo tulemona ukuti incito tayakapwe, kuti ukuya ku ncito ubushiku bwakonkapo ukusanga fye ukuti naipwa. Ukwabula no kwenekela, uo twatemwa kuti afwa. Abena Kristu mu calo cimo kuti baleikala fye bwino pa nshita imo, awe ukwabula no kuti basalapuke bapulikilwa fye no kupakaswa kwabipisha. Napamo balatubepesha ubufi, kabili pali uyu mulandu, calenga ukuti tufyengwe. Ca cine, ubwikashi tabwaba ubwashikatala ubwa kuti lyonse ifintu fyakulaba fye bwino.—Yakobo 4:13-15.
9. Mulandu nshi cingawamina ukubebeta iciputulwa cimo ica cipandwa 8 mu Abena Roma?
9 Ilyo ifyabipa fyatucitikila, kuti twatendeka ukumona kwati natulekeleshiwa, ukufika fye na patali ukulatontonkanya ukuti ukutemwa Lesa atutemwa na kucepako. Apo bonse kuti twaponenwa ne fya musango yo, cisuma ukupoosako amano ilyo tuleetetula pa mashiwi ya cisansamushi aya mutumwa Paulo ayalembwa mu Abena Roma icipandwa 8. Aya mashiwi yalembelwe Abena Kristu basubwa no mupashi. Nalyo line, ico yalandapo cilabomba na ku mpaanga shimbi, abo casoselwa ukuti balungami kabili ifibusa fya kwa Lesa, nga filya cali kuli Abrahamu ilyo kushilaba ubuKristu.—Abena Roma 4:20-22; Yakobo 2:21-23.
10, 11. (a) Milandu nshi limo limo abalwani babepesha abantu ba kwa Lesa? (b) Mulandu nshi ukubepeshiwa ubufi ukwa musango yo kushisakamikila Abena Kristu?
10 Belengeni Abena Roma 8:31-34. Paulo aipusha ati: “Lesa nga aba mwina mwesu, nani engapinkana na ifwe?” Ca cine, Satana ne calo cakwe icibifi balapinkana na ifwe. Abalwani kuti batubepesha, napamo fye no kutushinina imilandu ya bufi mu cilye. Abafyashi bamo Abena Kristu balibabepesha ukuti balipata abana babo pa mulandu wa kukanasuminisha abana babo ukundapwa kushumfwana na mafunde ya kwa Lesa nelyo ukukanabaleka basefyako ukusefya kwa busenshi. (Imilimo 15:28, 29; 2 Abena Korinti 6:14-16) Abena Kristu bambi aba busumino balababepesha ukuti tabanakila ubuteko pantu te kuti bepaye abantu banabo mu nkondo nelyo ukuitumpa mu milandu ya calo. (Yohane 17:16) Bakakaanya bamo balakubanya ubufi bwa musaalula mu fya kusabankanishishamo ilyashi, bafika fye na ku kubepesha Inte sha kwa Yehova ukuti mipepele yabipa iya kucenjela nayo.
11 Lelo mwilaba ukuti pa nshita abatumwa bali abomi, abantu baleti: “Icakaniko ici caishibikwa kuli ifwe ukuti konse konse cisoselwo bubi.” (Imilimo 28:22) Bushe ukupeelwa imilandu ya bufi e cintu cacindamisha ico tufwile ukwangwako? Lesa e wakwata insambu sha kweba Abena Kristu ba cine ukuti balungami, ukushimpa pa citetekelo cabo mwi lambo lya kwa Kristu. Mulandu nshi Yehova ashingatemenwa abamupepa pa numa ya kubapeela ubupe bwacilapo ukuwama, ubwaba Mwana wakwe wine? (1 Yohane 4:10) Nomba apo Kristu alibuushiwa ukufuma ku bafwa kabili apo aikala ku kwa kulyo kwa kwa Lesa, alalandilako sana Abena Kristu. Nani engapama ukukana ukuti Kristu talandilako abakonshi bakwe nelyo nani engashinina ukuti Lesa tasenamina abantu bakwe aba busumino? Tapali nangu umo!—Esaya 50:8, 9; AbaHebere 4:15, 16.
12, 13. (a) Fintu nshi ifishingatupaatulako ku kutemwa kwa kwa Lesa? (b) Cinshi Kaseebanya aimininapo pa kutuletela amacushi? (c) Mulandu nshi Abena Kristu bacimfisha?
12 Belengeni Abena Roma 8:35-37. Bushe kuti kwaba icingaputulako umo pali ifwe ku kutemwa kwa kwa Yehova no kwa Mwana wakwe, Kristu Yesu? Satana kuti abomfya abantu bakwe pano isonde ukuletela Abena Kristu amafya ayengi. Ukucila pa myaka 100 iyapita, bamunyinefwe abengi ne nkashi shesu muli Kristu balipakaswa icabipisha mu fyalo ifingi. Mu ncende shimo pali lelo, bamunyinefwe baleshingwana no bwafya bwa ndalama umo shacela. Bamo baleshingwana no bwafya bwa nsala nelyo ubwa kusapula. Cinshi Kaseebanya aimininapo pa kuleta amafya ya musango yu? Umulandu umo wa kufwaya ukonaula ukupepa kwa cine ukwa kuli Yehova. Satana afwaya ukuti tukasumine ukutila ukutemwa kwa kwa Lesa kwalishibantukila. Lelo, bushe ca cine kwalishibantukila?
13 Kwati ni Paulo, uwayambwile Amalumbo 44:22, na ifwe twalisoma Icebo ca kwa Lesa. Twalishiba ukuti mulandu we shina lya kwa Lesa ifi fintu ficitikila ifwe fwe “mpaanga” shakwe. Ukushishiwa kwe shina lya kwa Lesa no kwebelwa kwa bumulopwe bwakwe ubwa mu kubumbwa konse nako kwine e mo kwaba. Lesa asuminisha amesho pa mulandu wa iyi milandu, te pa mulandu wa kuti alitupata. Nangu ubwafya bube shani, twalisubila ukuti ukutemwa kwa kwa Lesa pa bantu bakwe, ukusanshako umo umo uwa ifwe, takwayaluka. Kuti twacimfya ubwafya bonse ubwingamoneka kwati buletuwisha nga twatwalilila aba bumpomfu. Tulakoshiwa no kuba na maka ya kushipikisha ukwishiba ukuti ukutemwa Lesa atutemwa takwingapwa.
14. Mulandu nshi Paulo ashininwe ulwa kutemwa kwa kwa Lesa te mulandu na mafya ayo Abena Kristu bengaculako?
14 Belengeni Abena Roma 8:38, 39. Cinshi cashinine Paulo ukuti tapali nangu cimo icingapaatulako Abena Kristu ku kutemwa kwa kwa Lesa? Tatuletwishika ukuti ifyo Paulo umwine apitilemo mu butumikishi fyakoseshe icitetekelo cakwe ukuti amafya tayengalula ukutemwa uko Lesa atutemwa. (2 Abena Korinti 11:23-27; Abena Filipi 4:13) Na kabili, Paulo alishibe bwino ubufwayo bwa pe ubwa kwa Yehova ne fyo acitile abantu Bakwe ku kale. Bushe imfwa kuti yafumyapo ukutemwa kwa kwa Lesa pa bantu abamubombela mu cishinka? Awe nakalya! Lesa alabebukisha aba bantu babusumino abafwa, kabili akababuusha pa nshita yalinga.—Luka 20:37, 38; 1 Abena Korinti 15:22-26.
15, 16. Landeniko fimo ifishingalenga Lesa ukuleka ukutemwa ababomfi bakwe aba busumino.
15 Te mulandu na mafya imikalile ya ndakai ingatuletela—nampo nga busanso bwabipisha, ubulwele bushipola, nelyo ubupiina—takuli icingafumyapo ukutemwa kwa kwa Lesa pa bantu bakwe. Bamalaika ba maka, pamo nga malaika wapondoka uwaishileba Satana, tengasonga Yehova ukuti aleke ukutemwa ababomfi bakwe abaipeela kuli wene. (Yobo 2:3) Amabuteko kuti yabinda ababomfi ba kwa Lesa, ukubapoosa mu fifungo, no kubacusha kabili kuti babasulilila fye. (1 Abena Korinti 4:13) Ulu lupato lushalolamo ulwa nko kuti lwalenga abantu ukutupata, lelo talulenga Kateka wapulamo ukutulekelesha.
16 Apo tuli Bena Kristu, tatulingile ukutiina conse ico Paulo aitile ati “fintu ifyabapo,” e kutila ifilecitika ne mibele ili muli buno bwikashi, nangu “fintu ifikesabako” te kuti fiputule icikakilo caba pali Lesa na bantu bakwe. Nangu ca kuti abantunse ne fimipashi fibifi fyatulwisha, ukutemwa kwa kwa Lesa ukwa cishinka kulatutungilila. Paulo akomailepo no kuti nangu “kusansama nangu kushika” te kuti kucilikile ukutemwa kwa kwa Lesa. Ca cine, takuli nangu cimo ica kutufuupula, nangu icakwatisha amaka ya kutusonga, icingatupaatulako ku kutemwa kwa kwa Lesa; kabili takuli icibumbwa conse icingapumfyanya bucibusa bwaba pali Kabumba na babomfi bakwe aba busumino. Ukutemwa kwa kwa Lesa takupwa; kwa muyayaya.—1 Abena Korinti 13:8.
Twalilileni Ukuteesa Ukutemwa kwa Cishinka Ukwa kwa Lesa
17. (a) Mulandu nshi ukutemwikwa kuli Lesa ‘kwawaminwo kucilo mweo’? (b) Tulanga shani ukuti tulateesa ukutemwa kwa cishinka ukwa kwa Lesa?
17 Bushe ukutemwa kwa kwa Lesa kwacindama shani kuli imwe? Bushe muyumfwa nga Davidi, uwalembele ati: “Pantu uluse lwenu [“ukutemwa kwa cishinka,” NW] lwawamo kucilo mweo, imilomo yandi ilamutasha. E fyo nakulamucindika ilyo ndi no mweo, mwi shina lyenu e mo ndesumbwila amaboko yandi”? (Amalumbo 63:3, 4) Ukulanda fye cishinka, batini kwaliba ico imikalile ya muli cino calo ingatupeela icacila pa kutemwa kwa kwa Lesa uko tuipakisha na bucibusa bwa cishinka? Ku ca kumwenako, bushe ukufwaya amasomo ayengalatuleteela indalama ishingi kwawama ukucila ukuba no mutende wa muntontonkanya ne nsansa sha kuba na bucibusa bwa pa mutima na Lesa? (Luka 12:15) Abena Kristu bamo balipita mu bwafya bwa kusalapo ukukaana Yehova nelyo ukusalapo imfwa. E cacitikile Inte sha kwa Yehova abengi abapooselwe mu fifungo fya baNazi ifyaliko mu nshita ya Nkondo ya Calo iya Cibili umo balebalungulusha. Bamunyinefwe ba Bwina Kristu abengi basalilepo ukubakilwa mu kutemwa kwa kwa Lesa, ukuitemenwa ukufwilapo nga cakabilwa, banono nga nshi abakene Yehova. Abantu abatwalilila ukubakilwa mu kutemwa kwakwe muli bucishinka kuti basubila ukupokelela umweo wa muyayaya ukufuma kuli Lesa, icintu ico cino calo cishingatupeela. (Marko 8:34-36) Lelo kuli na fimbi ifyo bengapokelela ukucila fye umweo wa muyayaya.
18. Mulandu nshi tufwaila sana umweo wa muyayaya?
18 Nangu ca kuti te kutila cicitike ukwikala umuyayaya ukwabula Yehova, esheni ukwelenganya ifyo ubumi bwabule mpela bwingaba apabula Kabumba wesu. Kuti bwaba ubwabulamo akantu, ubushabamo ubufwayo bwine bwine. Yehova alipeela abantu bakwe umulimo wine wine uwa kubomba muli shino nshiku sha kulekelesha. Kanshi kuti twacetekela ukuti ilyo Yehova, Kafikilisha wa bufwayo bwakwe, akatupeela umweo wa muyayaya, cikawama, kukaba ifisuma ifyo tukeshiba no kucita. (Lukala Milandu 3:11) Te mulandu ne fyo tukasambilila mu makana ya myaka ili ku ntanshi, tatwakatale atufikapo ukumfwikisho “kushika kwa bucindami kabili ukwa mano kabili ukwa kwishiba ifya kwa Lesa!”—Abena Roma 11:33.
Tata Alimutemwa
19. Mashiwi nshi aya nkosho ayo Yesu Kristu aebele abasambi bakwe pa bushiku bwa kulekeleshako?
19 Pa Nisani 14, mu 33 C.E., pa cungulo ca kulekelesha ukuba na batumwa bakwe 11 aba busumino, Yesu alandile ifintu ifingi ifya kubakosha ku fyali no kubacitikila. Bonse batwalilile ukuba na Yesu mu mesho yakwe yonse, kabili baliimwenene ifyo abatemenwe. (Luka 22:28, 30; Yohane 1:16; 13:1) Lyene Yesu abebele ati: “Tata umwine alimutemwa.” (Yohane 16:27) Ala aya mashiwi yafwile yalyafwile abasambi ukwiluka ifyo Shibo wa ku muulu abatemenwe!
20. Cinshi mupampaminepo ukucita, kabili cinshi mwingacetekela?
20 Abengi abali no mweo nomba balibombela Yehova muli bucishinka pa myaka iingi. Tatuletwishika ukuti ilyo buno bwikashi bwabipa bushilapwa, tukapita mu mesho na yambi ayengi. Shi mwikaleka amesho ya musango yo nelyo ukumanama ukumulenga ukutwishika ukutemwa kwa cishinka uko Lesa amutemwa. Icishinka tulekomailapo ca kuti: Yehova alimutemwa. (Yakobo 5:11) Shi ifwe bonse natutwalilile ukubomba umulimo wesu, ukulabaka amafunde ya kwa Lesa mu cishinka. (Yohane 15:8-10) Shi natubomfye inshita yonse ukulumbanishamo ishina lyakwe. Tufwile ukukosha ukupingulapo kwesu ukutwalilila ukulapalama kuli Yehova mwi pepo no kusambilila Icebo cakwe. Te mulandu ne fikacitika ku ntanshi, nga tulecita apapela amaka yesu ukutemuna Yehova, tukaba no mutende, ukushininkisha ukuti ukutemwa atutemwa takupwa.—2 Petro 3:14.
Bushe Kuti Mwayasuka Shani?
• Kutemwa kwa kwa ani maka maka tukabila pa kuti tushikatale lwa ku mupashi na mu nkuntu?
• Fintu nshi fishingalenga Yehova ukuleka ukutemwa ababomfi bakwe?
• Mulandu nshi ukutemwikwa na Yehova ‘kwawamino kucilo mweo’?
[Ifikope pe bula 13]
Nga twamona ukuti tulepaatulwako ku kutemwa kwa kwa Lesa, tufwile ukucitapo cimo ku kulungika ifintu
[Icikope pe bula 15]
Paulo alishibe umulandu alepakashilwa