Mulandu Nshi Tulingile Ukupepa no Kukanaleka?

“Pepeni no kukanaleka. Muli fyonse tooteleni.”—1 Abena Tesalonika 5:17, 18.

1, 2. Daniele alangile shani ukuti akatamike ishuko lya kupepa, kabili ici cakumine shani bucibusa bwakwe na Lesa?

KASESEMA Daniele akwete umwata wa kupepa kuli Lesa imiku itatu pa bushiku. Alefukama mu muputule wakwe uwa pa mutenge mupepi na pe windo ilyaisuka ukulola ku musumba wa Yerusalemu, no kupepa. (1 Ishamfumu 8:46-49; Daniele 6:10) Na lintu imfumu yaimike icipope ca kuti abantu tabafwile ukupepa ku uli onse kano Dariusi, imfumu ya bena Madai, Daniele talekele ukupepa. Nampo ukucite ci kwali no kubika ubumi bwakwe mu kapoosa mweo atemwa iyo, uyu muntu wakwete umwata wa kupepa alepepa lyonse kuli Yehova.

² Bushe Yehova alemona shani Daniele? Ilyo malaika Gabriele aishile mu kwasuka ipepo limo ilya kwa Daniele, alondolwele uyu kasesema ukuti ‘ali uwatemwikwa.’ (Daniele 9:20-23) Mu kusesema kwa kwa Esekiele, Yehova alandile pali Daniele ukuti muntu umulungami. (Esekiele 14:14, 20) Mu bumi bwakwe, amapepo ya kwa Daniele yalengele aba cibusa wapalamisha uwa kwa Lesa, icishinka ico na Dariusi aishibe.—Daniele 6:16.

 3. Nga fintu calangwa ku ca kumwenako ca kwa mishonari umo, bushe ipepo kuti lyatwafwa shani ukusungilila bumpomfu?

³ Kabili ukupepa lyonse kuti kwatwafwa ukushipikisha amesho yakakala. Ku ca kumwenako, moneni icacitike kuli Harold King, mishonari wa mu China uwakakilwe imyaka 5 mu cifungo. Bamubikile mu muputule eka. Pa fyamucitikile, Munyinefwe King atile: “Balintalusha ku bantu banandi, lelo takuli uwingantalusha kuli Lesa. . . . Nalefukama imiku itatu pa bushiku no kupepa mu kupongomoka ninshi ndemoneka ku bali bonse abengapita pa kalokoni, ukwibukisha Daniele, untu Baibolo ilandapo. . . . Calemoneka ukuti pa nshita sha musango yu umupashi wa kwa Lesa walentungulula ku fintu fyacindama no kunenga ukuteeka umutima. Ukupepa kwalenkosha nga nshi lwa ku mupashi kabili kwalensansamusha!”

 4. Mepusho nshi pa lwa kupepa twalalanshanyapo muli cino cipande?

⁴ Baibolo itila: “Pepeni no kukanaleka. Muli fyonse tooteleni.” (1 Abena Tesalonika 5:17, 18) Ukulingana no ku kufunda, natulande pa fipusho fyakonkapo: Mulandu nshi tulingile ukwangilwa amapepo yesu? Mulandu nshi tulingile ukupepela kuli Yehova lyonse? Kabili cinshi tufwile ukucita nga twayumfwa ukuti tatuli abawamina ukupepa kuli Lesa pa mulandu wa filubo fyesu?

Lundululeni Bucibusa Ukupitila mwi Pepo

 5. Ni bucibusa nshi ubwaibela ipepo litwafwa ukukwata?

⁵ Bushe kuti mwatemwa Yehova alemumona nga cibusa wakwe? Alandile pa cikolwe Abrahamu ukuti ni cibusa wakwe. (Esaya 41:8; Yakobo 2:23) Yehova afwaya ifwe ukuba ifibusa fyakwe. Na kuba atulaalika ukupalama kuli wene. (Yakobo 4:8) Bushe ubu bwite tabufwile ukutulenga ukutontonkanya pa fyo ipepo lyaba kupayanya kwaibela? Calyafya nga nshi ukusuminishiwa ukulanda no mulashi wacindama uwa mu buteko, pali bufi ukuba cibusa wakwe! Lelo, Kalenga wa bubumbo bonse atukoselesha ukulanda na wene mwi pepo, ilyo tulefwaya nelyo ilyo tulekabila ukucite co. (Amalumbo 37:5) Amapepo yesu aya lyonse yatwafwa ukuba ifibusa fyapalamisha kuli Yehova.

 6. Bushe ica kumwenako ca kwa Yesu citusambilisha cinshi pa lwa ‘kupepa lyonse’?

⁶ Lelo caliba icayanguka ukuleka ukuba no mukoosha mwi pepo! Imilimo ya cila bushiku kuti yalenga twalabikilwa ukulanda na Lesa. Yesu akoseleshe abasambi bakwe ‘ukulapepa,’ kabili na wene acitile ifyo fine. (Mateo 26:41) Nangu ca kuti lyonse aleba uwapamfiwa akasuba no bushiku, alelubula inshita ya kulanda na Wishi wa ku muulu. Inshita shimo Yesu alebuuka “ku macaca, ilyo pacili napafiita,” ku kuyapepa. (Marko 1:35) Inshita shimo, aleya ku cifulo cimo icungulo eka ku kulanda na Yehova. (Mateo 14:23) Yesu lyonse aletantika inshita ya kupepa, kabili na ifwe e fyo tufwile ukucita.—1 Petro 2:21.

 7. Fintu nshi filingile ukutulenga ukulanda na Shifwe wa ku muulu cila bushiku?

⁷ Cila bushiku tulakwata inshita shisuma ku kupepa pa lwesu ilyo twalolenkana na mafya, amatunko, na lintu tulepingula pali fimo. (Abena Efese 6:18) Ilyo twafwayafwaya ubutungulushi bwa kwa Lesa mu mbali shonse isha bumi, bucibusa bwesu na wene bukakoselako. Nga ca kuti abantu babili abali fibusa baleafwana mu nshita sha mafya, bushe bucibusa bwabo tabukoselako? (Amapinda 17:17) E fyo caba na lintu twashintilila pali Yehova no kumona ubwafwilisho bwakwe.—2 Imilandu 14:11.

 8. Cinshi tusambilila pa lwa fyo amapepo yesu yafwile ukulepa ku fya kumwenako fya kwa Nehemia, Yesu, na Hana?

⁸ Tulasekelela nga nshi ukuti Lesa tabika ifibindo pa butali bwa nshita twingalanda nankwe nelyo imiku twingapepa kuli wene! Ilyo ashilalomba imfumu ya ku Persia, Nehemia apepele ipepo lya mu mutima mu kwangufyanya. (Nehemia 2:4, 5) Yesu na o apepele ipepo ilipi ilyo alombele Yehova ukumupeela amaka ya kubuusha Lasaro. (Yohane 11:41, 42) Lelo, Hana, ‘afushishe ukupepa ku cinso ca kwa Yehova’ ilyo alandile ifya ku mutima kuli wene. (1 Samwele 1:12, 15, 16) Amapepo yesu kuti yaba ayepi nelyo ayatali ukulingana ne mibele.

 9. Mulandu nshi amapepo yesu yalingile ukusanshamo amalumbo no kutasha pali fyonse Yehova atucitila?

⁹ Amapepo ayengi mu Baibolo yalanda pa kutasha kwa pa mutima pa lwa cifulo casansabala ica kwa Yehova ne milimo yakwe iishaiwamina. (Ukufuma 15:1-19; 1 Imilandu 16:7-36; Amalumbo 145) Mu cimonwa, umutumwa Yohane amona abakalamba 24—impendwa yakumanina iya Bena Kristu basubwa mu fifulo fyabo ifya ku muulu—balelumbanya Yehova ati: “Mwaliwamina, mwe Yehova, mwe Lesa wesu, ukupokelela ubukata no mucinshi na maka, pantu mwabumbile ifintu fyonse, kabili ni pa mulandu wa kufwaya kwenu fyabeleleko no kubumbwa.” (Ukusokolola 4:10, 11) Na ifwe twalikwata imilandu ya kulumbanishisha Kalenga wesu lyonse. Ifyo abafyashi basekelela ilyo umwana wabo abatasha ukufuma pa nshi ya mutima pa co bamucitila! Ukutontonkanya pa cikuuku ca kwa Yehova no kulanga ukutasha kwesu ukwa pa mutima pali ici cikuuku ni nshila isuma iya kuwamishamo umusango wa mapepo yesu.

Mulandu Nshi uwa ‘Kupepela no Kukanaleka’?

10. Lubali nshi ipepo libomba mu kukosha icitetekelo cesu?

¹⁰ Icitetekelo cesu cikabila ukupepa lyonse. Pa numa ya kulanda icilangililo pa lwa bucindami bwa ‘kulapepa lyonse no kukananenuka,’ Yesu aipwishe ati: “Ilyo Umwana wa muntu akesa, bushe akasange citetekelo pano isonde?” (Luka 18:1-8) Amapepo ya mukoosha, kabili aya pa mutima yalakosha icitetekelo. Ilyo Abrahamu icikolwe aleya alekota ukwabula ukukwata ubufyashi, alandile kuli Lesa pali uyu mulandu. Pa kumwasuka, Yehova intanshi amwebele ukulolesha mu muulu no kupenda intanda, nga kuti ashipenda. Lyene Lesa asansamwishe Abrahamu pa kusosa ati: “E fyo kukabo bufyashi bobe.” Bushe cinshi caishilecitika? Abrahamu “atetekele Yehova; na o amulingile icitetekelo cakwe ukuti bulungami.” (Ukutendeka 15:5, 6) Nga ca kuti twaeba Yehova mwi pepo ifili mu mutima wesu, twapokelela ne fyo asosa mu Baibolo, no kumumfwila, akakosha icitetekelo cesu.

11. Ipepo kuti lyatwafwa shani ukushipikisha ilyo tuli na mafya?

¹¹ Kabili ipepo kuti lyatwafwa ukushipikisha ilyo tuli na mafya. Bushe ubumi bwesu bwaba nge cisendo kabili bushe twaba na mafya yakakala? Baibolo itweba ati: “Poosa pali Yehova icisendo cobe icafina, wene alekulama; pe fye takasuminishe uwalungama ukutelententa.” (Amalumbo 55:22) Ilyo twalolenkana ne fya kupingula ifyaafya, kuti twapashanya ica kumwenako ca kwa Yesu. Apepele bushiku bonse ilyo ashilasala abatumwa bakwe 12. (Luka 6:12-16) Kabili ubushiku ilyo ashilafwa, Yesu apepele no mukoosha sana ica kuti “amabe yakwe yali nga matoni ya mulopa ayaleponena pa nshi.” (Luka 22:44) Cinshi caishilecitika? “Alyumfwilwe no kusenaminwa pa mulandu wa katiina kakwe aka bukapepa.” (AbaHebere 5:7) Amapepo yesu aya mukoosha kabili aya lyonse yakatwafwa ukushipikisha ilyo tuli na mafya pamo na mesho yakosa.

12. Bushe ipepo lilanga shani ukuti Yehova alyangwa ifwe ngo muntu umo umo?

¹² Umulandu umbi uwa kupalamina kuli Yehova mwi pepo wa kuti, na o akapalama kuli ifwe. (Yakobo 4:8) Ilyo twaeba Yehova mwi pepo ifili mu mutima wesu, bushe tatumona ukuti alyangwako ku fyo tukabila no kuti alatusakamana? Tulamona ifyo Lesa atutemwa ngo muntu umo umo. Yehova tapeela uuli onse umulimo wa kukutika ku mapepo ayo ababomfi bakwe bapepa kuli wene nga Shibo wa mu muulu. (Amalumbo 66:19, 20; Luka 11:2) Kabili atulaalika ‘ukupoosa amasakamika yesu yonse pali wene, pantu asakamana ifwe.’—1 Petro 5:6, 7.

13, 14. Milandu nshi twakwata iyo tulingile ukupepela no kukanaleka?

¹³ Ipepo kuti lyatulenga twapimpa nga nshi mu butumikishi bwa ku cintubwingi no kutukosha ilyo ukukanayangwako kwa bantu nelyo ukukaanya fyalenga twafwaya ukuleka. (Imilimo 4:23-31) Kabili ipepo kuti lyatucingilila na ku “micenjelo ya kwa Kaseebanya.” (Abena Efese 6:11, 17, 18) Ilyo tuleshomboka na mesho ya cila bushiku, lyonse kuti tulelomba Lesa ukutukosha. Ipepo lya kwa Yesu ilya cilangililo lisanshamo ukulomba Yehova ‘ukutupokolola ku mubifi,’ Satana Kaseebanya.—Mateo 6:13.

¹⁴ Nga ca kuti twatwalilila ukupepela ubwafwilisho mu kukanalemenena ku lubembu, Yehova akatwafwa. Atweba ukuti: “Wa cishinka Lesa, kabili takamuleke ukweshiwa ukucila pa fyo mwingashipikisha, lelo pamo ne ca kwesha akacita na pa kufuminamo ukuti mube na maka ya kucishipikisha.” (1 Abena Korinti 10:13) Umutumwa Paulo ali-imwenene ubwafwilisho bwa kwa Yehova mu mibele yalekanalekana. Atile: “Muli fyonse ndi no bukose mu ulenkosha.”—Abena Filipi 4:13; 2 Abena Korinti 11:23-29.

Beni no Mute wa Kupepa Te Mulandu ne Filubo

15. Cinshi cingacitika nga ca kuti imyendele yesu yafilwa ukumfwana ne fipimo fya kwa Lesa?

¹⁵ Pa kuti Lesa engomfwa amapepo yesu, tatufwile ukukaana ukufunda kwa Cebo ca kwa Lesa. Umutumwa Yohane alembele ati: “Conse ico twalomba tulapokelela kuli wene, pantu tulabaka amafunde yakwe kabili tulacita ifya kuteemuna mu menso yakwe.” (1 Yohane 3:22) Lelo cinshi cingacitika nga twafilwa ukufika pa fipimo fya kwa Lesa? Adamu na Efa balifiseme pa numa ya lubembu lwabo mwi bala lya Edene. Na ifwe kuti twafwaya ukufisama “ku cinso ca kwa Yehova” no kuleka ukupepa. (Ukutendeka 3:8) Klaus, kangalila enda uwabelesha atile: “Nalimona ukuti ilingi icilubo ca kubalilapo abasensenunwa ukufuma kuli Yehova no kuteyanya kwakwe bacita, kuleka ukupepa.” (AbaHebere 2:1) E fyo cali kuli José Ángel. Asosa ukuti: “Pa myaka mupepi na 8, nalepepa fye limo limo kuli Yehova. Naleyumfwa ukuti nshalinga ukulanda kuli wene, nangu ca kuti natwalilile ukumumona ukuti ni Tata wa ku muulu.”

16, 17. Landeni ifya kumwenako filanga ifyo ukupepa lyonse kwingatwafwa ukucimfya ubunake bwa ku mupashi.

¹⁶ Ifwe bamo kuti twayumfwa ukuti tatwalinga ukupepa pa mulandu wa bunake bwa ku mupashi nelyo pa mulandu wa kuti twalufyanya. Lelo iyi nshita e lyo tufwile ukupepa na sana. Yona abutwike umulimo wakwe. Lelo ‘mu kumanama kwakwe alilile kuli Yehova, na o alimwaswike, mu nda ya ku Mbo akuutile ukumwafwa, na Yehova aumfwile ishiwi lyakwe.’ (Yona 2:2) Yona alipepele, Yehova aaswike ipepo lyakwe, kabili Yona alipolele lwa ku mupashi.

¹⁷ José Ángel na o alipepele no mukoosha ukulomba ubwafwilisho. Ebukisha ati: “Nalandile ifyali mu mutima wandi no kulomba ukuti Lesa andekelele. Kabili alingafwile. Nshiletontonkanya ukuti nga nalibwelele mu cine ukwabula ubwafwilisho bwe pepo. Nomba ndapepa cila bushiku, kabili ndafuluka inshita sha musango yu.” Lyonse tufwile ukuyumfwa abantungwa ukulanda kuli Lesa pa filubo fyesu kabili mu kuicefya ukulomba ukuti atwelele. Ilyo Imfumu Davidi yatumbwile amampuulu ya iko, Yehova alekelele imembu sha iko. (Amalumbo 32:3-5) Yehova afwaya ukutwafwa, te kutupeela imilandu. (1 Yohane 3:19, 20) Kabili amapepo ya bakalamba mu cilonganino kuti yatwafwa lwa ku mupashi, pantu amapepo ya musango yu yaba “na maka ayengi.”—Yakobo 5:13-16.

18. Cinshi ababomfi ba kwa Lesa bengacetekela te mulandu ne fyo batalansuka?

¹⁸ Bushe kwaliba umufyashi uwingakaana ukwafwa umwana wakwe uwaya kuli wene mu kuicefya ku kulomba ubwafwilisho no kupandwa amano pa numa ya kupanga icilubo? Umulumbe wa mwana walubile ulanga ukuti te mulandu ne fyo twingatalansuka, Shifwe wa ku muulu alasekelela ilyo twabwelela kuli wene. (Luka 15:21, 22, 32) Yehova akonkomesha bonse abacita ifilubo ukumulilila “pantu akabalekelela apakalamba.” (Esaya 55:6, 7) Nangu ca kuti Davidi alicitile imembu ishikalamba, alilile kuli Yehova, ukusosa ukuti: “Mwe Lesa, kutikeni kwi pepo lyandi; kabili mwifisama ku kupaapaata kwandi.” Asosele no kuti: “Icungulo, no lucelo, na kasuba pa kati, ing’winta no kuteta; na o [Yehova] aleumfwe shiwi lyandi.” (Amalumbo 55:1, 17) Ayo mashiwi yalasansamusha nga nshi!

19. Mulandu nshi tushilingile ukusondwelela ukuti nga cilemoneka kwati amapepo tayaleasukwa ninshi Lesa tayasenamine?

¹⁹ Ni shani nga ca kuti tatupeelwe ilyo line ico tulelomba? Lyene tufwile ukushininkisha ukuti ico tulelomba cileumfwana no kufwaya kwa kwa Yehova kabili tulelomba ukupitila mwi shina lya kwa Yesu. (Yohane 16:23; 1 Yohane 5:14) Umusambi Yakobo alandile pa Bena Kristu bamo abo amapepo tayaleasukwa pa mulandu wa ‘kulomba bubi bubi.’ (Yakobo 4:3) Na lyo line, tatufwile ukwangufyanya ukusondwelela ukuti nga ca kuti cilemoneka kwati amapepo tayaleasukwa ninshi Lesa tayasenamine. Inshita shimo Yehova kuti aleka bakapepa wakwe aba busumino ukutwalilila ukupepa pa cintu cimo pa kashita ilyo ubwasuko bwakwe bushilamoneka. Yesu atile: “Mulelomba, kabili mukapeelwa.” (Mateo 7:7) E co, tufwile ukuba “no mute wa kupepa.”—Abena Roma 12:12.

Pepeni Lyonse

20, 21. (a) Mulandu nshi tulingile ukupepela lyonse muli shino “nshiku sha kulekelesha”? (b) Cinshi tukapokelela nga ca kuti lyonse tuleya ku cipuna ca bufumu ica kwa Yehova ica cikuuku ca bupe fye?

²⁰ Amafya yaletwalilila ukufulilako muli shino “nshiku sha kulekelesha” ishaishibikilwa ku “nshita shaibela ishayafya.” (2 Timote 3:1) Kabili amesho kuti yalenga twalabikilwa bwangu ku fintu fimbi. Lelo, ukutwalilila ukupepa kukatwafwa ukutontomesha pa fya ku mupashi te mulandu na mafya yaletwalilila, amesho, nelyo ukufuupulwa. Amapepo yesu aya cila bushiku kuli Yehova kuti yatupeela ubwafwilisho bwacindama ubo tulekabila.

²¹ Yehova, ‘Uumfwa ukupepa,’ lyonse alomfwa kuli ifwe. (Amalumbo 65:2) Tulelanda kuli wene. Bucibusa bwesu na Lesa e cintu caumisho mutengo ico twakwata. Shi twisenda buyefya buyefya ili shuko. “E ico, tupalamine ukwabulo mwenso ku cipuna ca bufumu ica cikuuku ca bupe fye, ku kuleka tupokelele uluse no kusange cikuuku ca bupe fye ukuti twafwiwe pa nshita yalinga.”—AbaHebere 4:16.

Bushe Kuti Mwayasuka Shani?

• Cinshi tusambilila kuli kasesema Daniele pa fyo ipepo lyacindama?

• Bushe kuti twakosha shani bucibusa bwesu na Yehova?

• Mulandu nshi tulingile ukupepela lyonse?

• Mulandu nshi ukuyumfwa ukuti tatwalinga ukupepa kushilingile ukulenga twaleka ukupepa kuli Yehova?

[Icikope pe bula 16]

Nehemia apepele ipepo ilipi mu mutima ilyo ashilalanda ne mfumu

[Icikope pe bula 17]

Hana ‘afushishe ukupepa ku cinso ca kwa Yehova’

[Ifikope pe bula 18]

Yesu apepele bushiku bonse ilyo ashilasala abatumwa bakwe 12

[Ifikope pe bula 20]

Cila bushiku tulakwata amashuko aya kupepa