Bushe Kuti Mwapwisha Shani Amasakamika?
BUSHE limo mulakwatapo amasakamika? Kwena bonse fye tulasakamikwa. Abantu abengi muno nshiku balakwata amafya mu mikalile, balabasansa, nelyo ukubafyenga. E mulandu wine abantu abengi nga nshi babela fye aba nkumbabulili, balayumfwa aba mulandu, kabili baimona kwati tabacindama.
Amasakamika ya musango yu yalibipa. Kuti yalenga twaleka ukuicetekela, twaleka ukulatontonkanya bwino, kabili kuti yalenga twalaba no bulanda. Baibolo itila: “Bushe ulanenuka mu bushiku bwa macushi? Awe ninshi amaka yobe yanono.” (Amapinda 24:10) Pa kuti tutwalilile ukwikala muli cino calo ca mafya, tufwile ukukwata amaka. Kanshi, calicindama ukukanasakamikwa sana.a
Baibolo yalilanda pa fintu ifyacindama nga nshi ifingatwafwa ukukanasakamikwa sana. Yehova Lesa, Kabumba kabili uupeela ifya mweo fyonse ifyo fikabila pa kuti fitwalilile ukuba no mweo, tafwaya ukuti amasakamika nelyo ukubulwa isubilo fitupwishe amaka nelyo ukutucimfya. (Amalumbo 36:9) Kanshi natulande pa nshila shitatu umo Baibolo ingatwafwa ukupwisha amasakamika.
Ishibeni Ukuti Lesa Alimubikako Amano
Abantu bamo batontonkanya ukuti Lesa alipamfiwa sana ne fintu fimbi ica kuti takwata ne nshita ya kubabikako amano. Bushe na imwe e fyo mutontonkanya? Baibolo itweba ukuti Kabumba wesu alibika sana amano ku fyo tumfwa. Uwaimbile amalumbo atile: “Yehova ali mupepi ku baba ne mitima ya bulanda; kabili apususha abasakamikwa imitima.” (Amalumbo 34:18) Ala tulasansamuka nga nshi ukwishiba ukuti Mulopwe uwa maka yonse aba mupepi na ifwe ilyo tuli na macushi!
Lesa tauma umutima. Baibolo itila “Lesa kutemwa.” (1 Yohane 4:8) Alitemwa abantu kabili alabika amano kuli bonse abacula. Ku ca kumwenako, ilyo abena Israele bali mu busha mu Egupti imyaka nalimo 3,500 iyapita, atile: “Nimona ukucula kwa bantu bandi abali mu Egupti, kabili ning’umfwa ukulilishika kwabo pa mulandu wa babapatikisha ukubomba; pantu ninjishiba ukukalipwa balekalipwa. Kabili ndeya ku kubapokolola.”—Ukufuma 3:7, 8.
Lesa aleshiba bwino ifyo tumfwa, pantu na kuba, “e watupangile, tatwaipangile fye iyo.” (Amalumbo 100:3) E ico, nangu ni lintu tulemona kwati abantu banensu tabeshibe ifyo tuleumfwa, tufwile ukulaibukisha ukuti Lesa ena aleshiba. Baibolo itila: “Ifyo umuntu amona te fyo Lesa amona, pantu umuntunse amona fye ifimoneka ku menso; lelo Yehova ena, amona mu mutima.” (1 Samwele 16:7) Lesa aleshiba fye ne fyo tuleumfwa.
Kwena, Yehova aleshiba ne filubo tucita. Lelo tulatasha nga nshi pantu Kabumba wesu uwatutemwa alatubelela uluse. Davidi uwaletungululwa no mupashi wa kwa Lesa alembele ukuti: “Ifyo wishi omfwila abana bakwe uluse, e fyo Yehova na o omfwila uluse abamutiina. Pantu umwine alishiba bwino ifyo twapangwa, alebukisha ukuti tuli lukungu.” (Amalumbo 103:13, 14) Ifyo Lesa atumona fyalipusana ne fyo nalimo fwe bene tuimona. Alolesha fye pa fisuma ifyo tucita, talolesha pa fyabipa, cikulu fye twalapila ku membu shesu.—Amalumbo 139:1-3, 23, 24.
Kanshi nga twatendeka ukuimona kwati tatwacindama, tufwile ukubombesha pa kuti tucimfye ubu bwafya. Tufwile ukwibukisha ifyo Lesa atumona!—1 Yohane 3:20.
Beni Icibusa ca kwa Lesa
Bushe tunonkelamo shani nga tuleimona nga fintu Lesa atumona? Nga tuleimona nga fintu Lesa atumona cikatwangukila ukucita na cimbi icingatwafwa ukupwisha amasakamika, e kutila ukuba icibusa ca kwa Lesa. Bushe cine cine kuti twaba icibusa ca kwa Lesa?
Apo Yehova Lesa ni Shifwe uwatutemwa, alafwaya sana ukutwafwa ukuti twingaba ifibusa fyakwe. Baibolo itukoselesha ukuti: “Palameni kuli Lesa, na o akapalama kuli imwe.” (Yakobo 4:8) Tontonkanyeni pali ici cishinka icitusansamusha: Nangu ca kutila tuli babembu, kuti twaba ifibusa na Mulopwe wa bubumbo bonse.
Lesa ali-isokolola muli Baibolo pa kuti tumwishibe bwino bwino. Nga tulebelenga Baibolo lyonse, kuti twaishiba imibele iisuma iya kwa Lesa.b Kabili nga tuletontonkanya sana pa fyo tulebelenga muli Baibolo, tukapalama sana kuli Yehova. Tukamwishiba bwino bwino ukuti ni Shifwe uwatutemwa kabili uwa cikuuku.
Ukulatontonkanya sana pa fyo tubelenga muli Baibolo kulatunonsha mu nshila na shimbi. Tulapalama sana kuli Shifwe wa ku muulu nga tulekonka ifyaba mu Baibolo, e kutila nga tuleleka filetutungulula, filetulungika, no kutusansamusha. Tulingile ukucite fi maka maka nga tuli na masakamika. Uwaimbile amalumbo atile: “Ilyo amatontonkanyo ya kusakamika yafulile muli ine, e lyo ifya kusansamusha fyenu fyantalalike umutima.” (Amalumbo 94:19) Icebo ca kwa Lesa kuti catusansamusha icine cine. Nga tulekonka amashiwi ya kwa Lesa ayaba mu Baibolo, amasakamika yesu yakalapwa, tukalasansamushiwa kabili tukalaba no mutende. Ici cisansamushi no mutende fifuma fye kuli Lesa epela. Kanshi Yehova alatusansamusha kwati ni filya umufyashi atalalika no kusansamusha umwana uuicenene.
Cimbi icingalenga twaba ifibusa fya kwa Lesa kulalanda nankwe lyonse. Baibolo itweba ukuti “conse ico twalomba, cikulu fye nacilingana no kufwaya [kwa kwa Lesa], alatumfwa.” (1 Yohane 5:14) Te mulandu na mafya nelyo amasakamika twingakwata, kuti twapepa kuli Lesa ukuti atwafwe. Nga twaeba Lesa fyonse ifili mu mutima, amasakamika yesu yakapwa. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Muli fyonse lekeni ifyo mulelomba fishibikwe kuli Lesa mu kupepa no kupapaata pamo no kutootela; no mutende wa kwa Lesa uwacila amatontonkanyo yonse ukalinda imitima yenu na matontonkanyo yenu muli Kristu Yesu.”—Abena Filipi 4:6, 7.
Nga muletwalilila ukulabelenga Baibolo, ukulatontonkanya pa fyo mulebelenga, no kulapepa lyonse, ukwabula no kutwishika mukalakosha bucibusa bwenu na Shinwe wa ku muulu. Bucibusa bwa musango yu bukamwafwa ukupwisha amasakamika. Finshi fimbi ifingamwafwa?
Muletontonkanya pe Subilo lya ku Ntanshi
Nangu ni lintu tuli na mafya ayakalamba nga nshi, kuti tuletontonkanya pa fintu ifisuma. Twalosha mwi? Lesa alitulaya ifintu ifisuma ku ntanshi. Umutumwa Petro alandile pa fisuma ifyo Lesa atulaya muli aya mashiwi yatila: “Tulelolela imyulu ipya ne sonde lipya ifyo Lesa alaya, umukaba ubulungami.” (2 Petro 3:13) Bushe aya mashiwi yalola mwi?
Amashiwi ya kuti “imyulu ipya,” yalosha ku Bufumu bwa kwa Lesa ubwa ku muulu ubo Yesu Kristu abapo imfumu. Amashiwi ya kuti “isonde lipya,” yalosha ku bantunse abo Lesa akapaala abakalaikala pali cino calo. Mu Bufumu bwa kwa Lesa, abantunse abo Lesa akapaala tabakalesakamikwa nakalya. Baibolo yalaya bonse aba cishinka abakaba muli ici calo ukuti Lesa “akafuuta ifilamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko na kabili, takwakabe no kuloosha nangu ukuteta nangu ukukalipwa na kabili.”—Ukusokolola 21:4.
Ukwabula no kutwishika, na imwe kuti mwasumina ukuti aya mashiwi yasuma nga nshi. E mulandu wine Baibolo ilandila pa nshita ya ku ntanshi iyo Lesa alaya Abena Kristu ba cine ukuti “isubilo ilishaiwamina.” (Tito 2:13) Nga tuletontonkanya pa malayo ya kwa Lesa ayakafikilishiwa ku ntanshi, e lyo na pa mulandu twacetekelela ukuti ayo malayo yakafikilishiwa, tulaleka ukusakamikwa.—Abena Filipi 4:8.
Baibolo ipashanya isubilo lyesu ku ca kucinga umutwe nelyo icimpompo. (1 Abena Tesalonika 5:8) Kale, umushilika nga takwete icimpompo te kuti eshe no kuya ku nkondo. Alishibe ukuti icimpompo cali no kumucingilila ku mifwi. Filya fine icimpompo cicingilila umutwe wa mushilika, e fyo ne subilo licingilila amatontonkanyo. Ukulatontonkanya lyonse pa fintu ifilenga twaba ne subilo kuti kwalenga ukuti twilasakamikwa.
Kanshi kuti twapwisha amasakamika. Na imwe bene kuti mwapwisha amasakamika mwingakwata! Muletontonkanya pa fyo Lesa amumona, palameni kuli ena, kabili muletontonkanya pe subilo lyenu ilya ku ntanshi. Nga mulecite fi ninshi mukamonako uko amasakamika yonse yakapwa!—Amalumbo 37:29.
[Amafutunoti]
a Abantu abalwala amasakamika pa nshita ntali nelyo abasakamikwa sana bafwile ukuyamona badokota.—Mateo 9:12.
b Mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa August 1, 2009 mwaliba ifyo twingakonka pa kuti tulebelenga Baibolo lyonse.
[Amashiwi pe bula 19]
“Ninjishiba ukukalipwa balekalipwa.”—UKUFUMA 3:7, 8
[Amashiwi pe bula 20]
“Ilyo amatontonkanyo ya kusakamika yafulile muli ine, e lyo ifya kusansamusha fyenu fyantalalike umutima.”—AMALUMBO 94:19
[Amashiwi pe bula 21]
“Umutende wa kwa Lesa uwacila amatontonkanyo yonse ukalinda imitima yenu na matontonkanyo yenu.”—ABENA FILIPI 4:7
[Akabokoshi ne Cikope pe bula 21]
Amalembo Ayalanda pa fyo Yehova Lesa aba Yalatusansamusha
“Yehova, Lesa wa luse kabili uwa mutembo, uukokola ukukalipa kabili uwafulisha icikuuku ne cine.”—UKUFUMA 34:6.
“Amenso ya kwa Yehova, yalamona mu calo conse pa kuti alange amaka yakwe aya kwafwa ababa ne mitima ya cishinka kuli ena.”—2 IMILANDU 16:9.
“Yehova ali mupepi ku baba ne mitima ya bulanda; kabili apususha abasakamikwa imitima.”—AMALUMBO 34:18.
“Mwe Yehova, muli basuma kabili mwali-iteyanya ukwelela.”—AMALUMBO 86:5.
“Yehova musuma kuli bonse, no luse lwakwe lwaba pali fyonse ifyo abumba.”—AMALUMBO 145:9.
“Ine, ne Yehova Lesa obe, ndeikata ukuboko kobe ukwa ku kulyo, ndekweba ati, ‘Witiina. Ine nkakwafwa.’”—ESAYA 41:13.
“Acindikwe . . . Shifwe wa nkumbu kabili Lesa wa cisansamushi conse.”—2 ABENA KORINTI 1:3.
“Tukashinina imitima yesu ku cinso cakwe muli fyonse ifyo imitima yesu ingatuseka, pantu Lesa alicila imitima yesu kabili alishiba fyonse.”—1 YOHANE 3:19, 20.
[Akabokoshi ne Fikope pe bula 22]
Balesha na Maka Ukupwisha Amasakamika
“Batata balikunkuma ku bwalwa, kabili balilenga ukuti ndecula. Pa nshita ntali, naleimona kwati nshacindama. Nomba ilyo natampile ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova, naishileishiba ukuti Lesa alaya ukuti tukaba no mweo wa muyayaya pano calo. Ili isubilo lyalinsansamwishe sana. Natendeke ukulabelenga Baibolo lyonse. Kabili lyonse mba fye na yo mupepi. Nga nasakamikwa, ndaibula no kutendeka ukubelenga amalembo ayansansamusha. Ukubelenga pa mibele ya kwa Lesa iisuma nga nshi kulenga naishiba ukuti nalicindama sana kuli Yehova.”—Kátia, umwanakashi uuli ne myaka 33.c
“Nalikunkwime ku bwalwa, ukupeepa ibange, ukubomfya imiti ikola, no kupeepa glu. Ici calengele ukuti nshale fye ukwabula nangu cimo ica kuti natampile ukulombelesha mu musebo. Lelo ilyo natendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova, nalyalwike sana. Nalisambilile ukuti cine cine Lesa e ko aba. Nangu cingati limo ndayumfwa uwa mulandu no kuimona kwati nshacindama, nshintilila pa luse ne cikuuku ca kwa Lesa. Nalicetekela ukuti Lesa akatwalilila ukumpeela amaka aya kupwisha amasakamika. Takwaba icintu icangafwa nga ukwishiba icine caba mu Baibolo.”—Renato, umwaume uuli ne myaka 37.
“Ukutula fye ku bwaice, naleilinganya ku mukalamba wandi. Lyonse nalemona kwati alincila. Na pali ino ine nshita limo limo ndafilwa ukuicetekela. Lelo ndesha na maka ukufikila nkapwishe ubu bwafya. Ndapepa lyonse kuli Yehova, kabili alingafwa ukuleka ukuitwishika. Ndasansamuka nga nshi ukwishiba ukuti Lesa alintemwa sana kabili alansakamana icine cine!”—Roberta, umwanakashi uuli ne myaka 45.
[Futunoti]
c Te mashina yabo aya cine.