“Uletemwa Yehova Lesa Obe”
“Uletemwa Yehova Lesa obe no mutima obe onse, no mweo obe onse, no kutontonkanya kobe konse.”—MAT. 22:37.
1. Cinshi calengele ukuti Lesa no Mwana wakwe batemwane sana?
YESU KRISTU Umwana wa kwa Yehova atile: “Nalitemwa Tata.” (Yoh. 14:31) Yesu na kabili atile: “Wishi alitemwa Umwana.” (Yoh. 5:20) Ici te kuti citupapushe, pantu pa myaka iingi iyo Yesu ali ku muulu, alebomba na Lesa “ngo waishibisha imilimo.” (Amapi. 8:30) Ilyo Yehova na Yesu balebombela pamo, Umwana alisambilile imibele iingi iya kwa Wishi kabili kwali na fimbi ifingi ifyalengele ukuti amutemwe. Ukuba pamo kwalengele ukuti batemwane sana.
2. (a) Kuti twalanga shani ukuti twalitemwa Lesa? (b) Mepusho nshi twalalanshanyapo?
2 Davidi, uwaimbile amalumbo atile: “Nkamutemwa, mwe Yehova mwe maka yandi.” (Amalu. 18:1) Ifi e fyo na ifwe tumfwa pali Lesa wesu, pantu alitutemwa. Nga tuleumfwila Yehova akatutemwa. (Belengeni Amalango 7:12, 13.) Lelo bushe cine cine kuti twatemwa Lesa uo tushimona? Bushe ukutemwa Yehova kupilibula cinshi? Mulandu nshi tulingile ukumutemenwa? Kabili kuti twalanga shani ukuti twalitemwa Lesa?
ICO TUFWILE UKUTEMENWA LESA
3, 4. kCinshi twingalandila ukutila kuti twatemwa Yehova?
3 “Lesa Mupashi,” kanshi te kuti tumumone. (Yoh. 4:24) Nangu cibe ifi, kuti twatemwa Yehova, kabili Amalembo yatweba ukuti tufwile ukumutemwa. Ku ca kumwenako, Mose aebele abena Israele ukuti: “Muletemwa Yehova Lesa wenu no mutima wenu onse no mweo wenu onse na maka yenu yonse.”—Amala. 6:5.
4 Mulandu nshi tufwile ukutemenwa sana Lesa? Pantu atupangile no kufwaisha kwa kuti tulemwishiba no kumutemwa. Nga twaishiba Yehova, tulamutemwa sana kabili tulaba ne nsansa. Yesu atile: “Balipaalwa abaishiba ukuti balakabila ifya kwa Lesa, pantu ubufumu bwa mu muulu bwabo.” (Mat. 5:3) Ba A. C. Morrison mu citabo cabo (Man Does Not Stand Alone) batile: “Cakupapusha nga nshi ukumona ifyo abantu bafwaisha ukwishiba Lesa no kumucetekela.”
5. Bushe twaishiba shani ukuti abantu kuti baishiba Lesa?
5 Bushe Lesa kuti twamwishiba? Ee, pantu na kuba umwine afwaya ukuti tumwishibe. Ifi fine e fyo umutumwa Paulo aebele abalongene mu Areopagi, mupepi ne tempele lya mu Atena umo balepepela lesa mwanakashi. Elenganyeni ukuti e ko mwali e lyo Paulo alelanda pali “Lesa uwapangile cino calo na fyonse ifyabapo” kabili alondolwele no kuti “tekala mu matempele ayakuulwa na bantu.” Na kabili umutumwa atile, “mu muntu umo e mo [Lesa] alengeele inko shonse isha bantunse, ukwikala pano isonde ponse, kabili abikile inshita no kupakula imipaka ya bwikalo bwa bantunse, pa kuti shifwaye Lesa, nalimo shingamupampanta no kumusanga, nangu line kwena taba kutali kuli ifwe umo umo.” (Imil. 17:24-27) Ukwabula no kutwishika, abantu kuti baishiba Lesa. Inte sha kwa Yehova ukucila pali 7,500,000 balishiba Lesa kabili balimutemwa icine cine.
UMO CALOLA UKUTEMWA LESA
6. Bushe Yesu atile ‘lifunde nshi ilikalamba kabili ilya ntanshi’?
6 Tufwile ukutemwa Yehova ukufuma pa nshi ya mutima. Yesu alilondolwele bwino ifyo twingatemwa Lesa ilyo umuFarise amwipwishe ukuti: “Mwe Kasambilisha, lifunde nshi ilikalamba mu Mafunde yonse?” Yesu amwebele ati: “‘Uletemwa Yehova Lesa obe no mutima obe onse, no mweo obe onse, no kutontonkanya kobe konse.’ Ili e funde ilikalamba kabili e lya ntanshi.”—Mat. 22:34-38.
7. Bushe calola mwi ukutemwa Lesa (a) no “mutima wesu onse”? (b) no “mweo wesu onse”? (c) no “kutontonkanya kwesu konse”?
7 Bushe Yesu aloseshe mwi ilyo atile tulingile ukutemwa Lesa no “mutima wesu onse?” Aloseshe mu kuti tufwile ukutemwa Yehova, ica kuti tulemwebako ne fili ku mutima wesu, ifyo tuleumfwa e lyo ne fyo tulefwaya. Na kabili tulingile ukumutemwa no “mweo wesu onse,” nelyo ukulanga muli fyonse ifyo tucita ukuti twalitemwa Lesa. E lyo na kabili tufwile ukutemwa Lesa no “kutontonkanya kwesu konse,” e kutila ukulanga ukuti twalimutemwa muli fyonse ifyo tutontonkanyapo. Kanshi tulingile ukutemwa Yehova icine cine.
8. Bushe ukutemwa sana Lesa kuti kwalenga tulecita finshi?
8 Nga ca kutila twatemwa Lesa no mutima wesu onse, umweo wesu onse no kutontonkanya kwesu konse, tukalabika sana amano ku kusambilila Icebo cakwe, tukalacita ifyo afwaya no mutima wesu onse kabili tukalashimikila sana imbila nsuma iya Bufumu. (Mat. 24:14; Rom. 12:1, 2) Ukwabula no kutwishika, nga twatemwa Yehova icine cine tukapalama kuli ena. (Yako. 4:8) Kwena, te kuti tulande fyonse ifingalenga twatemwa Lesa. Lelo natulandeko pali fimo.
UMULANDU TULINGILE UKUTEMENWA YEHOVA
9. Finshi fyalenga ukuti mutemwe Yehova, Kabumba wesu uutupeela ifyo tukabila?
9 Yehova e watubumbile kabili alatupeela ifyo tukabila. Paulo atile: “[Yehova] e walenga ukuti tube no mweo.” (Imil. 17:28) Yehova alitupeela ne sonde ilisuma apo twikala. (Amalu. 115:16) Na kabili alatupeela ifya kulya ne fintu fimbi ifyo tukabila pa kutila tuleba no bumi. E mulandu wine Paulo aebele abena Lustra abalepepa tulesa twa bufi ukuti “Lesa wa mweo, . . . tailekele fye ukwabula ubushininkisho pantu acitile icisuma, pa kumupeela imfula ukufuma mu muulu ne nshita sha kutwala ifisabo, ukumupeela ifya kulya ifingi no kulenga imitima yenu ukusangalala.” (Imil. 14:15-17) Bushe ifi te kuti filenge tutemwe Kabumba wesu uutupeela ifyo tukabila?—Luk. Mil. 12:1.
10. Finshi tufwile ukucita pali ifi Lesa acita ifikafumyapo ulubembu ne mfwa?
10 Lesa akafumyapo ulubembu ne mfwa ifyo twapyana kuli Adamu. (Rom. 5:12) Baibolo itila: “Lesa alitulanga ukutemwa kwakwe pantu ilyo twali tucili ababembu, Kristu alitufwilile.” (Rom. 5:8) Nga ca kuti twalapila icine cine no kutetekela mwi lambo lya cilubula, Lesa alatweleela imembu. Tulatasha sana Yehova pantu alitutemwa ica kuti atumiine no Mwana wakwe ukwisatufwila.—Yoh. 3:16.
11, 12. Finshi Yehova atulaya ifikacitika ku ntanshi?
11 Yehova ‘alitupeela isubilo ililenga tube ne nsansa no mutende.’ (Rom. 15:13) Isubilo Lesa atupeela lilenga tuleshipikisha amesho. Abasubwa abakatwalilila ‘aba cishinka ukufika na ku mfwa, bakabapeela icisote ca bufumu ica mweo.’ (Ukus. 2:10) Ababa ne subilo lya kwikala pe sonde abakatwalilila ukuba aba cishinka, bakapaalwa icine cine muli Paradaise iikaba pano isonde lyonse. (Luka 23:43) Bushe tufwile ukumfwa shani pali ifi Lesa atulaya? Tufwile ukuba ne nsansa no kukanasakamikwa, tufwile no kutemwa Lesa uutupeela “ica bupe conse icisuma no bupe bonse ubwapwililika.”—Yako. 1:17.
12 Lesa alitulaya ukuti akabuusha abafwa. (Imil. 24:15) Nga twafwilwa tulaba no bulanda sana, lelo pa mulandu wa kutila twalikwata isubilo lya kuti abafwa bakabuuka, ‘tatuba no bulanda filya bambi baba abashaba ne subilo.’ (1 Tes. 4:13) Apo Yehova Lesa alitutemwa, alafwaisha ukubuusha abafwa maka maka aba cishinka kabili abalungama nga filya Yobo aali. (Yobo 14:15) Elenganyeni ifyo cikawama ilyo abafwa bakabuuka no kutwalilila ukwikala pano isonde. Ala ifi Shifwe wa ku muulu atulaya ukuti akabuusha abafwa, filenga tumutemwe icine cine!
13. Cinshi cilanga ukuti cine cine Lesa alatusakamana?
13 Yehova alatusakamana icine cine. (Belengeni Amalumbo 34:6, 18, 19; 1 Petro 5:6, 7.) Apo twalishiba ukuti Lesa wesu alitutemwa kabili lyonse alafwa abamumfwila, tulomfwa abacingililwa pantu twaba mu ‘mukuni wa mu mpanga yakwe iya mulemfwe.’ (Amalu. 79:13) Na kabili Lesa akalanga ukuti alitutemwa ilyo akacita fyonse ifyo atulaya ukubomfya Ubufumu bwa kwa Mesia. Pa numa Yesu Kristu Imfumu afumyapo ubunkalwe, ulufyengo no bubifi bonse, abantu bacumfwila bakekala umutende umuyayaya. (Amalu. 72:7, 12-14, 16) Ifi fyonse ifyo Lesa atulaya, fifwile ukutulenga ukumutemwa no mutima wesu onse, umweo wesu onse, amaka yesu yonse no kutontonkanya kwesu konse!—Luka 10:27.
14. Mulimo nshi uwacindama uo Lesa atupeela?
14 Yehova alitucindika sana pa kutulenga kuba Inte shakwe. (Esa. 43:10-12) Twalitemwa Lesa pa kutupeela ishuko lya kulenga abantu ukwishiba ukuti e walinga ukuteeka no kubebako pa fyo atulaya ku ntanshi. Na kuba, ilyo tuleshimikila tulanda ukwabula ukutwishika pantu tweba abantu imbila nsuma iyaba mu Cebo ca kwa Lesa wa cine, uufikilisha fyonse ifyo alaya. (Belengeni Yoshua 21:45; 23:14.) Te kuti tukumemo no kulanda fyonse ifisuma ifyo Yehova atulaya ifyalenga ukuti tumutemwe. Kuti twalanga shani ukuti twalitemwa Yehova?
IFYO TWINGALANGA UKUTI TWALITEMWA LESA
15. Bushe ukusambilila Icebo ca kwa Lesa no kulacita ifyo citweba kuti kwatwafwa shani?
15 Mulesambilila Icebo ca kwa Lesa no kulacita ifyo cilanda. Ukucita ifi kulanga ukuti twalitemwa Yehova kabili tulafwaisha ukuti icebo cakwe cibe ‘inyali ku makasa yesu.’ (Amalu. 119:105) Nga ca kutila tuli no bulanda sana, kuti twasansamushiwa nga twabelenga amashiwi yaba mu cebo cakwe pamo nga aya ayatila: “Umutima uwa bulanda kabili uwasakamikwa, tamwakausuule, mwe Lesa.” E lyo na ya kuti, “Icikuuku cenu, mwe Yehova, calentungilila. Ilyo amatontonkanyo ya kusakamika yafulile muli ine, e lyo ifya kusansamusha fyenu fyantalalike umutima.” (Amalu. 51:17; 94:18, 19) Yehova alomfwila inkumbu abalecula, kabili ifi fine e fyo na Yesu omfwa. (Esa. 49:13; Mat. 15:32) Ukusambilila Baibolo kuti kwatwafwa ukwiluka ukuti Yehova alitubikako amano, ne ci kuti calenga twamutemwa sana.
16. Bushe ukupepa lyonse kuti kwatwafwa shani ukutemwa sana Lesa?
16 Mulepepa lyonse kuli Lesa. Ukupepa kuti kwalenga twapalama ku ‘umfwa ipepo.’ (Amalu. 65:2) Nga twailuka ukuti Lesa alasuka amapepo yesu, tukamutemenwako. Ku ca kumwenako, twalishiba ukuti Lesa te ukuti asuminishe ubwesho pali ifwe ubo tushingashipikisha. (1 Kor. 10:13) Nga twasakamikwa e lyo twalomba ukuti Yehova atwafwe, kuti atupeela “umutende” wakwe. (Fil. 4:6, 7) Limo kuti twapepela na mu kapoopo nga filya Nehemia apepele, kabili Yehova kuti atwasuka. (Nehe. 2:1-6) Nga tuli no “mute wa kupepa,” twacetekela no kuti Yehova alasuka amapepo yesu, tulamutemenwako, kabili ici cilenga twacetekela ukutila akatwafwa ukushipikisha amesho yonse.—Rom. 12:12.
17. Bushe nga twalitemwa Lesa, tulingile ukulamona shani ukulongana?
17 Mulesangwa lyonse mu kulongana kwa cilonganino, no kulongana kukalamba. (Heb. 10:24, 25) Abena Israele balelongana ku kusambilila pali Yehova pa kuti balemutiina no kulakonka Amafunde yakwe. (Amala. 31:12) Nga ca kuti twalitemwa sana Lesa, tatwakalemona ukuti amafunde yakwe yalikosa. (Belengeni 1 Yohane 5:3) Kanshi twilaleka icintu nangu cimo ukutulenga ukulapuswa mu kulongana. Tatulefwaya ukutemwa twatemenwe Yehova pa kubala kukapwe.—Ukus. 2:4.
18. Bushe nga twalitemwa Lesa tufwile ukulabomba shani umulimo wa kushimikila?
18 Beni abacincila ukwebako bambi “icine ca mbila nsuma.” (Gal. 2:5) Ukutemwa Lesa kulenga tule-ebako abantu pa Bufumu bwa kwa Mesia, Umwana wakwe, ‘uukanina pali kabalwe wakwe pa mulandu wa cishinka’ pa Armagedone. (Amalu. 45:4; Ukus. 16:14, 16) Twaliba ne nsansa nga nshi pa kulabombako umulimo uulenga abantu ukusambilila pa fyo Lesa aba no kutemwa, na pe sonde lipya ilyo atulaya!—Mat. 28:19, 20.
19. Mulandu nshi tufwile ukulatashisha Yehova ifi abikako baeluda abacema umukuni wakwe?
19 Muletasha ifi Lesa abikako baeluda abacema umukuni wakwe. (Imil. 20:28) Yehova e wabikako baeluda abatusakamana. Baeluda baba “ngo mwa kufisama ku mwela kabili nge cifulo ca kubelamamo ku mfula iikalamba, nge milonga ya menshi mu calo icabula amenshi, nge cintelelwe ca cilibwe cafina mu calo icauma.” (Esa. 32:1, 2) Nga kuli icimwela nelyo imfula iikalamba, tulatemwa sana nga twasanga umwakufisama! Ifi bapashanya baeluda ku mwakufisama, cilanga ukuti balafwa sana abantu ba kwa Lesa mu filonganino. Nga tuleumfwila baeluda abatutungulula, tulanga ukuti tulatasha pa kutupeela baeluda ababa “ifya bupe ku bantu,” kabili tulanga no kuti twalitemwa Lesa e lyo na Kristu umutwe wa cilonganino.—Efes. 4:8; 5:23; Heb. 13:17.
TWALILILENI UKUTEMWA LESA
20. Bushe nga twalitemwa Lesa, finshi twakulacita ukulingana na Yakobo 1:22-25?
20 Nga ca kuti mwalitemwa Yehova, ninshi ‘mwakulacita ifyo icebo cakwe cisosa.’ (Belengeni Yakobo 1:22-25.) Umuntu ‘uucita ifyo icebo ca kwa Lesa cisosa’ alaba ne citetekelo icilenga aleba uwacincila mu kushimikila no kulasangwa lyonse ku kulongana. Apo mwalitemwa Yehova Lesa, mwakulaumfwila amafunde yakwe “ayafikapo,” ayalenga tulecita fyonse ifyo afwaya.—Amalu. 19:7-11.
21. Bushe amapepo ya kufuma pa nshi ya mutima kuti yapashanishiwa kuli finshi?
21 Nga mwalitemwa Yehova Lesa, mukalapepa lyonse kuli ena ukufuma pa nshi ya mutima. Ilyo Davidi alandile pa fyanunkila ifyo baleocela Lesa, aimbile ati: “Lekeni amapepo yandi yapekanishiwe nge fyanunkila ku cinso cenu, no kwimya amaboko yandi pa kupepa kube ngo mutuulo wa ngano uwa ku cungulo.” (Amalu. 141:2; Ukufu. 30:7, 8) Kanshi na imwe ilyo mulepepa amapepo ya kupaapata, nelyo ukutasha Lesa no kumucindika, amapepo yenu yaleba nge fyanunkila pa kuti yalelenga Lesa ukusekelela.—Ukus. 5:8.
22. Kutemwa nshi tukalandapo mu cipande cikonkelepo?
22 Yesu atile tufwile ukutemwa Lesa na bantu banensu. (Mat. 22:37-39) Nga fintu tukamona ilyo tukalasambilila pali iyi mibele, ifyo twatemwa Yehova na mafunde yakwe fikatwafwa ukulaumfwana na bantu bambi e lyo no kubatemwa.