Ifyo Mwingacingilila Amatontonkanyo Yenu

Umutumwa Paulo alishibe ububi ubwaba mu malyashi ya bufi ubo Satana alanda, lelo Abena Kristu banankwe bamo tabaishibe. Ku ca kumwenako, bamo mu Korinti baliicetekele sana, baletontonkanya ukuti baali abakosa sana mu cine kabili te kuti bawe. (1 Kor. 10:12) E mulandu wine Paulo abasokele ukuti: “Ndetiina ukutila, nga filya insoka yabepele Efa mu bucenjeshi bwa iko, e fyo na matontonkanyo yenu yengonaika ica kuti mwaleka ukuba aba kaele nangu ukuba abasanguluka, ifyo mufwile ukulanga kuli Kristu.”—2 Kor. 11:3.

Ifyo Paulo alandile filelanga ukutila tatulingile ukulatontonkanya ukuti Satana te kuti atubepe. Nga tamulefwaya ukuti Satana afulunganye amatontonkanyo yenu, mulingile ukwishiba ububi ubwaba mu bufi ubo abepa.

Amalyashi ya bufi bayabomfya ku kulenga abantu basumina ifishili fya cine nelyo ku kulenga abantu balatontonkanya no kucita ifintu ifyo uulebepa alefwaya. Icitabo cimo cilanda ukuti amalyashi ya bufi “yalalenga abantu bacita ifyo bashilingile ukucita, yalibipa, kabili yalalenga abantu bafilwa ukwishiba icishinka.” (Propaganda and Persuasion) Abantu bamo bampanya amalyashi ya bufi ku ‘ubufi, ku kupotonganya ifishinka, e lyo na ku kufulunganya amatontonkanyo ya bantu.’

Bushe amalyashi ya bufi yabipa shani? Yalibipa pantu te kuti wiluke bwangu ukuti ulebepwa kabili aya malyashi yalengila bwangu mu mutima. Yaba kwati mwela umuli sumu iishilenunka. Apo te kuti twiluke ububi bwaba mu malyashi ya bufi, uwasambilila sana ifyo abantu baba, Vance Packard atile: “Fwe bengi balatubepa ukwabula no kuti twiluke.” Umbi na o uwasambilila sana atile, amalyashi ya bufi yalilenga abaume na banakashi “balacita ifintu ifyabulamo amano” pamo nga ‘inkondo, inkondo ya bana calo, ukulacusha abantu aba mushobo umbi, ukupata ababa mu mipepele imbi e lyo no kulacita ifintu ifya kukalifya bambi.’—Easily Led—A History of Propaganda.

Nomba nga ca kuti abantu banensu kuti batubepa, pali bufi Satana. Alisambilila ifyo abantu baba ukutula fye ilyo Lesa abumbile abantu. Baibolo itila, “icalo conse” calaala mu maka ya kwa Satana. Kuti abomfya conse ica mu calo ku kusalanganya ubufi. (1 Yoh. 5:19; Yoh. 8:44) Satana ‘alipofwisha amatontonkanyo ya bantu’ ica kuti pali ino nshita ‘alelufya aba pano isonde bonse.’ (2 Kor. 4:4; Ukus. 12:9) Finshi mwingacita pa kuti Satana elamubepa?

Yesu alilandile ifyo twingacita pa kuicingilila, atile: ‘Ishibeni icine, ne cine cikamulenga ukuba abantungwa.’ (Yoh. 8:31, 32) Apo tuli bashilika abalwishanya na Satana, tulingile ukwishiba uwingatupeela ifyebo ifyo twingacetekela pa kuti umulwani wesu tafulungenye amatontonkanyo yesu. Yehova alitupeela ifyebo ifyo twingacetekela. Muli Baibolo kuti mwasangamo ifyebo ifingamwafwa ukukanabepwa ku malyashi ya bufi aya kwa Satana.—2 Tim. 3:16, 17.

Kwena Satana wishi wa malyashi yonse aya bufi alishiba ukuti Yehova alitupeela Baibolo iingatwafwa. E ico alabomfya ifya mu calo cakwe pa kuti alenge ciletwafya ukulabelenga no kusambilila Baibolo. Mwikaleka akamulufye ku micenjelo yakwe! (Efes. 6:11) Mulingile ‘ukukwata amaka ya kulingulula’ icine. (Efes. 3:18) Kwena mufwile ukubombesha pa kuti mwishibe icine. Lelo mulingile ukwishiba icishinka ico kalemba Noam Chomsky alandilepo, atile: “Tapali uuketulwila icine mu mutwe wenu. Ni mwe bene mulingile ukuisambilisha.” Kanshi mukalaisambilisha nga ‘mulefwailisha mu Malembo cila bushiku.’—Imil. 17:11.

Muleibukisha ukuti Satana tafwaya ukuti mulepelulula pa fintu. Mulandu nshi? Pantu abantu balasumina bwangu amalyashi ya bufi ‘nga tabalepelulula pa fintu’ e fyo icitabo cimo cilanda. (Media and Society in the Twentieth Century) Kanshi mwilasumina fye fyonse ifyo mwaumfwa. (Amapi. 14:15) Mulebomfya amaka ya kulingulula ayo Lesa amupeela kabili mulepelulula pa kuti mwishibe bwino bwino icine.—Amapi. 2:10-15; Rom. 12:1, 2.

Abashilika abapekanya ifya kulwa inkondo balabomfya amalyashi ya bufi pa kunenuna abalwani babo. Nalimo kuti balenga abashilika batendeka ukulwa abene beka nelyo baitalusha ku bashilika banabo. Caishibikwa ukuti uwali umukalamba wa bashilika abena Germany alandile ukuti cimo icalengele ukuti babacimfye mu Inkondo ya Calo iya Kubalilapo ni co “abalwani babo balibabeleleke ku malyashi ya bufi nga filya insoka ibeleleka kalulu.” Satana na o alabomfyako imicenjelo ya musango uyu pa kuti atulekanye no kutucimfya. Ku ca kumwenako, Satana kuti alenga aba mu cilonganino balalwishanya nelyo kuti alenga baitalusha ku cilonganino ca kwa Yehova pa mulandu wa kumona ukuti nababafyenga.

Mwikabepwa! Muleleka Icebo ca kwa Lesa cilemutungulula. Ku ca kumwenako, nga mulefwaya ukutwalilila ukwikatana na ba bwananyina, Baibolo imukoselesha ‘ukulabelelana uluse’ no kulayangufyanya ukumfwana nga mwapusana. (Kol. 3:13, 14; Mat. 5:23, 24) Baibolo ilatusoka ukuti tatulingile nangu panono ukuitalusha ku cilonganino ca kwa Lesa. (Amapi. 18:1) Pa kuti mwishibe nga kuti mwaicingilila ku bufi bwa kwa Satana, yipusheni aya mepusho: ‘Finshi naletontonkanyapo ilyo ifya musango uyu fyancitikile? Bushe ifyo nacitile fyalelanga ukuti ntungululwa no mupashi wa calo nelyo uwa kwa Lesa?’—Gal. 5:16-26; Efes. 2:2, 3.

Umushilika nga tali uwa cishinka ku ulebatungulula te kuti alwe bwino inkondo. Kanshi abapanga amalyashi ya bufi bafwaya ukulenga abashilika na umukalamba wa bashilika baleka ukucetekelana. Nalimo kuti batila: “Tamulingile ukucetekela abalemutungulula!” no kuti “Bakamuletelela fye!” Na kabili, nalimo kuti balanda na pa filubo fya baletungulula pa kuti abashilika bacetekele ifya bufi ifyo balebeba. Ifi fine e fyo na Satana acita. Tanaka ukucita ifingalenga mwaleka ukucetekela abo Yehova apeela umulimo wa kutungulula.

Finshi mwingacita pa kuicingilila? Mufwile ukupampamina pa kutwalilila ukuba mu cilonganino ca kwa Yehova no kuba ne cishinka ku bo Yehova apeela umulimo wa kutungulula nangu bengaba ne filubo. (1 Tes. 5:12, 13) Mwilaleka ‘amatontonkanyo yenu yalefulungana bwangu’ nga ca kuti abasangu nelyo bambi abalufya balanda fimo ifingamoneka kwati fya cine. (2 Tes. 2:2; Tito 1:10) Mulekonka amano ayo Paulo apandile uwacaice Timote. Ikalilileni mu cine ico mwasambilile kabili muleibukisha abamusambilishe. (2 Tim. 3:14, 15) Ukwabula no kutwishika fingi ifingalenga mwacetekela inshila iyo Yehova abomfya pa myaka nalimo 100 pa kutusambilisha icine.—Mat. 24:45-47; Heb. 13:7, 17.

Muleibukisha ukutila kuti mwailuka amalyashi ya bufi yamo aya kwa Satana. Inshita shimo abomfya ifintiinya kabili icitabo cimo citila “e nshila iya kale sana iyo abomfya pa kubepa abantu.” (Easily Led—A History of Propaganda) Ku ca kumwenako Profesa umwina Britain Philip M. Taylor, atile abena Asiria “balipangile amafunde na malyashi ya bufi ayaletiinya abalwani babo.” Pa kuti Satana amucimfye kabili alenge muleke ukubombela Yehova, kuti alenga mwalatiina sana abantu, mwalatiina ukumucusha, imfwa na ifintu fimbi.—Esa. 8:12; Yer. 42:11; Heb. 2:15.

Mwikaleka ifintiinya fya kwa Satana fikalenge mukaleke ukubombesha mu mulimo wa kwa Lesa nelyo mukafilwe ukuba aba cishinka. Yesu atile: “Mwilatiina abepaya umubili kabili pa numa ya ico abashingacita nangu cimo.” (Luka 12:4) Mulecetekela sana ifyo Yehova amulaya ukuti akulamucingilila, akulamupeela amaka “ayacila aya bantunse,” kabili akulamwafwa ukutwalilila ukuba abashipa ilyo Satana amutiinya.—2 Kor. 4:7-9; 1 Pet. 3:14.

Nalimo kuti kwaba ifingamutiinya, ifingalenga mwanenuka. Lelo muleibukisha amashiwi ayo Yehova alandile pa kukoselesha Yoshua, atile: “Shipa kabili kosa. Witutuma kabili witiina, pantu Yehova Lesa obe ali na iwe konse uko uleya.” (Yosh. 1:9) Nga mwasakamikwa mwilawayawaya ukweba Yehova fyonse ifimusakamike. Nga mwacita ifi “umutende wa kwa Lesa . . . ukalinda imitima yenu na matontonkanyo yenu” pa kuti tamubelelekwe ku malyashi ya kwa Satana yonse aya bufi.—Fil. 4:6, 7, 13.

Bushe muleibukisha ubufi ubo intumi ya bena Asiria Rabsake aebele abantu ba kwa Lesa? Atile, ‘Takuli uwingamupokolola ku bena Asiria. Nangu ni Lesa wenu Yehova te kuti amupokolole.’ Na kabili atile: ‘Yehova umwine e atwebele ukonaula cino calo.’ Finshi Yehova alandile? Atile: “Witiina pa mulandu wa mashiwi waumfwa ayo ababomfi ba mfumu ya ku Asiria basosele pa kunsaalula.” (2 Isha. 18:22-25; 19:6) Lyena Yehova atumine malaika uwaipeye abena Asiria 185,000 mu bushiku bumo!—2 Isha. 19:35.

Bushe mwalitambapo filimu iya kuti mwe baletamba mulemona ukuti umuntu balemubepa kabili balemubeleleka? Bushe mu mutima mwaletontonkanya umuti: ‘Wisumina! Balekubepa fye!’ Nomba elenganyeni ukuti bamalaika e balemweba abati: “Wileka Satana akubepe!”

Mwilakutika amalyashi ya bufi ayo Satana alanda. (Amapi. 26:24, 25) Mulekutika kuli Yehova kabili mulemucetekela muli fyonse ifyo mucita. (Amapi. 3:5-7) Mulecita ifyo Yehova amweba, atila: “We mwana wandi, ube na mano, kabili ulenge umutima wandi ukusekelela.” (Amapi. 27:11) Nga mulecita ifi, Satana takafulunganye amatontonkanyo yenu!