ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 34
ULWIMBO 107 Lesa Alitulanga Ifya Kutemwa Abantu
Ifyo Baeluda Balanga Ukutemwa no Luse ku Ucitile Ulubembu
“Icikuuku ca kwa Lesa kuti calenga walapila.”—ROM. 2:4.
IFYO TWALALANDAPO SANA
Ifyo baeluda bafwa aba mu cilonganino abacita imembu ishikalamba.
1. Finshi fingacitika bamo nga bacita imembu ishikalamba?
MU CIPANDE cafumineko twalimwene ifyo umutumwa Paulo aebele icilonganino ca mu Korinti ifya kucita ilyo uwa bwanayina acitile ulubembu ulukalamba. Ulya uwa bwananyina talapiile, e ico balingile ukumufumya mu cilonganino. Na lyo line, nga fintu ilembo apashimpilwe cino cipande lilelanda, bamo abacita imembu ishikalamba kuti babafwa. Lesa kuti alenga balapila. (Rom. 2:4) Bushe baeluda kuti ba-afwa shani uubembwike pa kuti alapile?
2-3. Finshi tufwile ukucita nga twaishiba ukuti uwa bwananyina nacita ulubembu ulukalamba, kabili cinshi tulingile ukucitile fyo?
2 Ilyo baeluda bashila-afwa uwa mu cilonganino, balingile ukwishiba ulubembu acitile. Kanshi finshi tufwile ukucita nga twaishiba ukuti uwa bwananyina nacita ulubembu ulukalamba ulwingalenga bamufumya mu cilonganino? Tufwile ukumukoselesha ukuti ebeko baeluda pa kuti bamwafwe.—Esa. 1:18; Imil. 20:28; 1 Pet. 5:2.
3 Nomba finshi tufwile ukucita nga ca kuti uucitile ulubembu ulukalamba akaana ukwebako baeluda? Ifwe bene tufwile ukuyaebako baeluda pa kuti bamwafwe. Nga twacita ifi ninshi tulelanga ukuti twalitemwa munyinefwe nelyo nkashi, pantu twalishiba ukuti baeluda kuti bamwafwa. Nga ca kuti uucitile ulubembu ulukalamba talwike, bucibusa bwakwe na Yehova kuti bwapwa. Na kabili kuti alenga abantu balalanda ifyabipa pa cilonganino. Nangu ca kutila kuti catukosela ukwebako baeluda, tufwile ukubebako pantu twalitemwa Yehova e lyo no wa bwananyina uucitile ulubembu ulukalamba.—Amalu. 27:14.
IFYO BAELUDA BAFWA ABACITA IMEMBU ISHIKALAMBA
4. Finshi baeluda bafwaisha ilyo balelanshanya no muntu uucitile ulubembu ulukalamba?
4 Nga ca kuti umo mu cilonganino acita ulubembu ulukalamba, ibumba lya baeluda lilasala baeluda batatu abakuba muli komitia abengabombela bwino pali uyo umulandu. Aba baeluda bafwile ukuba abafuuka kabili abaicefya. Ilyo baleafwa uubembwike pa kuti alapile, baleshiba ukuti te kuti bamupatikishe ukwaluka. (Amala. 30:19) Baeluda baleshiba ukuti te bonse abacita imembu abengalapila nga filya Imfumu Davidi yalapiile. (2 Sam. 12:13) Bamo abacita imembu ishikalamba nalimo te kuti bomfwe ifyo Yehova alebafunda. (Ukute. 4:6-8) Na lyo line, baeluda balafwaisha ukwafwa uucitile ulubembu pa kuti alapile, nga kuti alapila. Mashinte nshi aya mafunde ayo babomfya ilyo balelanshanya no ucitile ulubembu ulukalamba?
5. Mibele nshi baeluda bafwile ukukwata ilyo balelanshanya no ucitile ulubembu? (2 Timote 2:24-26) (Moneni ne cikope.)
5 Baeluda bamona uucitile ulubembu ukuti ni mpaanga iyacindama iilubile. (Luka 15:4, 6) Kanshi ilyo balelanshanya no ucitile ulubembu, tabamukalipila nelyo ukumwebaula. Kabili ilyo balelanshanya nankwe tabamwipusha fye amepusho pa kuti beshibe ifishinka, lelo balaba ne mibele iyo Baibo yalandapo pali 2 Timote 2:24-26. (Belengeni.) Baeluda balatwalilila ukuba abafuuka, abanakilila, kabili aba cikuuku ilyo baleafwa uubembwike pa kuti aaluke.
6. Bushe baeluda bapekanya shani imitima yabo ilyo bashilakumana no ucitile ulubembu? (Abena Roma 2:4)
6 Baeluda balapekanya imitima yabo. Balesha ukupashanya Yehova ilyo balelanshanya no ubembwike, kabili balebukisha ifyo Paulo alandile ukuti: “Icikuuku ca kwa Lesa kuti calenga walapila.” (Belengeni Abena Roma 2:4.) Baeluda bafwile ukulaibukisha ukuti ni bakacema kabili Kristu e ubatungulula. (Isa. 11:3, 4; Mat. 18:18-20) Ilyo abali muli komiti bashilakumana no ubembwike, balapepa kuli Yehova pa kuti baleibukisha ukuti umulimo wabo wa kwafwa uubembwike pa kuti alapile. Balafwailisha mu Malembo na mu mpapulo shesu ifingabafwa pa kuti babombele bwino pa mulandu, kabili balapepa kuli Yehova pa kuti abafwe babombele bwino pa mulandu. Balatontonkanya pa fyalengele uyo muntu aletontonkanya pa kucita ulubembu e lyo na pa fyalengele acite ulubembu.—Amapi. 20:5.
7-8. Bushe baeluda kuti baba shani abatekanya nga filya Yehova aba ilyo balelanshanya no ucitile ulubembu?
7 Baeluda balatekanya nga filya Yehova aba. Balatontonkanya pa fyo Yehova aletekanishisha abalecita imembu kale. Ku ca kumwenako, Yehova alitekanishishe Kaini. Alimwebele ifyali no kucitika nga ca kuti talwike, kabili alimwebele no kuti nga aumfwa ifyo amwebele ali no kumupaala. (Ukute. 4:6, 7) Yehova alitumine kasesema Natani ukuyafunda Davidi. Natani abomfeshe icilangililo pa kuti alenge Davidi alapile. (2 Sam. 12:1-7) Kabili abena Israele nga baleka ukumfwila Yehova, ‘alebatumina bakasesema bakwe’ pa “miku iingi,” pa kuti bayebasoka. (Yer. 7:24, 25) Talelolela ukuti abantu bakwe balapile e lyo atendeke ukubafwa. Lelo alebeba ukuti balapile ninshi bacili balecita imembu.
8 Baeluda balapashanya Yehova ilyo baleafwa abacitile imembu ishikalamba. Nga fintu 2 Timote 4:2 ilanda, ‘balaba abatekanya sana’ ilyo balelanshanya no wa bwananyina uucitile ulubembu. Kanshi eluda lyonse afwile ukuteka umutima no kutekanya pa kuti alenge uucitile ulubembu alefwaisha ukucita icalungama. Nga ca kuti eluda akalipa, uucitile ulubembu nalimo te kuti omfwe ifyo alemufunda nelyo te kuti alapile.
9-10. Bushe baeluda kuti balenga shani uucitile ulubembu atontonkanya sana pa fyo acitile?
9 Baeluda balesha ukwishiba ifyalengele umuntu acite ulubembu. Ku ca kumwenako, bushe bucibusa ubo Umwina Kristu akwete na Yehova bwaile bulenaka panono panono pa mulandu wa kuti alilekele ukuisambilisha ifya kwa Lesa, kabili talebila imbila nsuma? Bushe alilekele ukupepa kuli Yehova lyonse nelyo talepepa ukufuma pa nshi ya mutima? Bushe alilekele ukulwisha ulunkumbwa lwa kucita ifyabipa? Bushe tasala bwino ifibusa nelyo ifya kuleseshamo icitendwe? Bushe ifibusa ifyo asala e lyo ne fya kuleseshamo icitendwe fyalenga alatontonkanya no kulafwaisha ukucita ifyabipa? Bushe naishiba ifyo Wishi Yehova omfwa pa fyo acita?
10 Baeluda balepusha uucitile ulubembu ulukalamba amepusho ayengalenga baishiba icalengele acite ulo ulubembu kabili ayengalenga atontonkanya pa fyo acitile. Nomba tabamwipusha amepusho pa fyo bashilingile ukwishiba. (Amapi. 20:5) Na kabili kuti babomfya ifilangililo ifingalenga uubembwike atontonkanya pa fyo acitile no kwiluka ukuti alilufyenye, nga filya Natani abomfeshe icilangililo pa kwafwa Davidi. Nalimo uwacitile ulubembu ulukalamba kuti aumfwa sana ububi ilyo bamukumanya fye pa muku wa kubalilapo. Nalimo kuti alapila no kulapila.
11. Finshi Yesu alecita ku babembu?
11 Baeluda balesha na maka ukupashanya Yesu. Ilyo Yesu alelungika Sauli wa ku Tarsi, alimwipwishe icipusho icacindama ica kuti: “Sauli, Sauli, cinshi ulencushisha?” Ici icipusho Yesu aipwishe Sauli calengele ailuka ukuti ifyo alecita fyalibipile. (Imil. 9:3-6) Na kabili Yesu alandile pali ulya mwanakashi Yesebele ukuti: “Nalimupeele inshita ya kuti alapile.”—Ukus. 2:20, 21.
12-13. Finshi baeluda bengacita pa kuti bapeeleko uubembwike inshita ya kulapila? (Moneni ne cikope.)
12 Apo baeluda balapashanya Yesu, tabangufyanya ukupingula ukuti uwacitile ulubembu talefwaya ukulapila. Nangu ca kuti bamo kuti balapila pa muku wa kubalilapo fye bakumana na komiti, bambi bena balakabila ukubapeelako inshita. Kanshi baeluda kuti bapekanya ukuti bakakumane no wacitile ulubembu ukucila pa muku umo. Nalimo pa numa ya kukumana na komiti pa muku wa kubalilapo, Umwina Kristu uwacitile ulubembu kuti atendeka ukutontonkanya sana pa fyo baeluda bamwebele. Nalimo kuti aicefya kabili kuti apepa kuli Yehova ukuti amwelele. (Amalu. 32:5; 38:18) Kabili ici kuti calenga nalimo ilyo bakamukumanya pa muku umbi akalange ukuti nalapila.
13 Pa kuti baeluda balenge uucitile ulubembu alapile, balamulangulukilako kabili balaba ne cikuuku kuli ena. Balapepa kuli Yehova ukuti abafwe ukubombela bwino pa mulandu, kabili benekela ukuti Umwina Kristu uucitile ulubembu alailuka ukuti ifyo acitile fyalibipile, kabili alalapila.—2 Tim. 2:25, 26.
14. Ni bani tufwile ukutasha nga ca kuti uwacitile ulubembu alapila kabili mulandu nshi twalandila ifyo?
14 Uwacitile ulubembu nga alapila, kulaba ukusekelela icine cine! (Luka 15:7, 10) Ni bani tufwile ukutasha umubembu nga alapila? Bushe ni baeluda? Ibukisheni ifyo Paulo alandile pa bacita imembu, alandile ati: “Nalimo Lesa kuti abasuminisha ukulapila.” (2 Tim. 2:25) Kanshi te muntu uwafwa Umwina Kristu uucitile ulubembu pa kuti aaluke mu fyo atontonkanya kabili aleke ukucita ifyabipa, lelo ni Yehova e umwafwa. Paulo alilandile pa fintu ifisuma ificitika umuntu nga alapila. Umuntu nga alapila aleshiba bwino bwino icine, alaleka ukutontonkanya pa fyabipa kabili kuti afuma mu fiteyo fya kwa Satana.
15. Finshi baeluda nalimo balingile ukucita pa kwafwa uwacitile ulubembu uulapiile?
15 Uwacitile ulubembu nga alapila, abali muli komiti balatantika ukulamucema pa kuti akoshe icitetekelo cakwe, alelwisha amatunko ya kwa Satana, kabili alecita ifyalungama. (Heb. 12:12, 13) Kwena baeluda tabeba umuntu nangu umo ifyo uwabembwike acitile. Nomba finshi nalimo bengebako icilonganino?
“ULEBALUNGIKILA PA MENSO YA BANTU BONSE”
16. Ukulingana ne lembo lya kwa 1 Timote 5:20, ni bani Paulo alelandapo ilyo atile “pa menso ya bantu?”
16 Belengeni 1 Timote 5:20. Paulo alembeele Timote eluda munankwe aya mashiwi, ilyo alemulondolwela ifya kwafwa “abacita imembu.” Ni mwi aloseshe ilyo alandile ukuti ulebalungikila pa menso ya bantu? Ilyo Paulo alandile amashiwi ya kuti “abantu,” talelanda pa cilonganino conse. Lelo alelanda pa bantu fye abanono, nalimo abaishibe ulubembu acitile. Nalimo aba bantu bamweneko ifyo acitile nelyo abo uwabembwike aebeleko ifyo acitile. Baeluda bakeba fye aba bantu ukuti nababombela pa mulandu kabili uwacitile ulubembu na bamulungika.
17. Nga ca kuti ulubembu ulukalamba ulo umuntu acitile nalwishibikwa mu cilonganino nelyo lukeshibikwa pa numa, finshi baeluda bengabilisha ku cilonganino kabili mulandu nshi?
17 Inshita shimo abengi mu cilonganino kuti baishiba ulubembu umuntu acitile nelyo kuti lwaishibikwa sana pa numa. Nga ca kuti ulubembu nalwishibikwa sana nelyo lukeshibikwa, ninshi “pa menso ya bantu” kuti paba cilonganino conse. Kanshi eluda akabilisha ku cilonganino conse ukuti munyinefwe nelyo nkashi nabamulungika. Cinshi cawamina ukucite fyo? Umutumwa Paulo alandile ukuti, pa kuti “abalemonako bengasambililako” pa kuti belacita imembu ishikalamba.
18. Finshi baeluda bacita nga ca kuti kasabankanya uwabatishiwa uushilafisha imyaka 18 acita ulubembu ulukalamba? (Moneni ne cikope.)
18 Finshi baeluda bacita nga ca kuti kasabankanya uwabatishiwa uushilafisha imyaka 18 acita ulubembu ulukalamba? Ibumba lya baeluda lilasala baeluda babili abakumukumanya pamo na bafyashi bakwe Abena Kristu. Baeluda balafwaya ukwishiba ifyo abafyashi bakwe bacitapo pa kuti balenge umwana wabo alapile. Nga ca kuti uyu kasabankanya aleumfwa ifyo abafyashi bakwe balemufunda kabili alealuka, aba baeluda babili nalimo kuti bapingula ukuti komiti ya baeluda taifwile ukupangwa. Pantu nakuba abafyashi ebo Lesa apeela umulimo wa kulungika abana babo. (Amala. 6:6, 7; Amapi. 6:20; 22:6; Efes. 6:2-4) Mu nshita mu nshita baeluda balalanshanya na bafyashi bakwe pa kuti bamone nga balitwalilila ukwafwa umwana wabo. Nomba finshi baeluda bacita nga ca kuti uyu kasabankanya atwalilila fye ukucita ulubembu, talefwaya ukulapila? Nga ca kuti talelapila, komiti ya baeluda ilamukumanya pamo na bafyashi bakwe Abena Kristu.
“YEHOVA ALIBA NO KUTEMWA NGA NSHI KABILI WA LUSE SANA”
19. Bushe baeluda besha shani ukupashanya Yehova ilyo baleafwa uucitile ulubembu?
19 Baeluda ababa muli komiti, Yehova alabapeela umulimo wa kusunga icilonganino icasanguluka. (1 Kor. 5:7) Na kabili balesha na maka yabo yonse ukwafwa uucitile ulubembu pa kuti alapile, nga kuti alapila. Kabili ilyo baleafwa uucitile ulubembu, balacetekela ukuti ali no kwaluka. Cinshi twalandile fi? Ni co bafwaya ukupashanya Yehova, ‘uwaba no kutemwa nga nshi kabili uwa luse sana.’ (Yako. 5:11) Moneni ifyo umutumwa Yohane alandile ninshi ali umukalamba, ifyalangile ukuti alitemenwe aba bwananyina. Alembele ukuti: “Mwe bana bandi abanono, ndemulembela ifi fintu pa kuti mwibembuka. Lelo nga ca kuti umuntu abembuka, twalikwata kaafwa, uwaba na Shifwe kabili uyu kaafwa ni Yesu Kristu uwalungama.”—1 Yoh. 2:11.
20. Cinshi tukalandapo mu cipande ca kulekeleshako muli luno Ulupungu lwa kwa Kalinda?
20 Ku ca bulanda, inshita shimo Umwina Kristu kuti akaana ukulapila. Nga akaana ukulapila, bafwile ukumufumya mu cilonganino. Finshi baeluda bacitapo uushilapile nga bamufumya mu cilonganino? Tukalanda pali ili lyashi mu cipande ca kulekeleshako muli luno Ulupungu lwa kwa Kalinda.
ULWIMBO 103 Bakacema Baba fya Bupe ku Bantu
a Kale twaleita aya amakomiti ukuti amakomiti ya bupingushi. Lelo apo ukupingula te mulimo fye weka uo ababa muli aya amakomiti babomba, kanshi tatwakulaita aya amakomiti ati amakomiti ya bupingushi, lelo twakulayeta ukuti amakomiti ya baeluda.