Bucishinka Bwenu Bulalenga Umutima wa kwa Yehova Ukusekelela
“We mwana wandi, ube na mano, kabili ulenge umutima wandi ukusekelela, pa kuti njasuke uulenseebanya.”—AMAPI. 27:11.
1, 2. (a) Bufi nshi Satana abepele ubo ibuuku lya kwa Yobo lyalondolola? (b) Cinshi cilanga ukuti Satana alitwalilila ukuseebanya Yehova na pa numa Yobo alifwa kale?
YEHOVA alisuminishe Satana ukwesha umubomfi wakwe uwa cishinka Yobo. Ne co calengele ukuti Yobo alufye ifitekwa, abana, kabili aishilelwala no bulwele ubwabipisha. Lelo, ilyo Satana alebepesha Yobo ubufi, taletontonkanya fye pali Yobo eka. Atile: “Inkanda pa nkanda, kabili conse ico umuntu akwata kuti apeelela pa mweo wakwe.” Ubu bwafya tabwapelele fye pali Yobo lelo bwasanshamo na bambi abali no kubako ninshi Yobo alifwa kale.—Yobo 2:4.
2 Ilyo papitile imyaka nalimo 600 ukutula apo Yobo bamweseshe, umupashi wa mushilo walengele Solomone ukulemba ukuti: “We mwana wandi, ube na mano, kabili ulenge umutima wandi ukusekelela, pa kuti njasuke uulenseebanya.” (Amapi. 27:11) Ukwabula no kutwishika, na pali ilya ine nshita, ninshi Satana alasonsomba Yehova. E lyo na mu cimonwa Yohane amwene, alondolola ukuti amwene Satana alebepesha ababomfi ba kwa Lesa ubufi. Ici cacitike pa numa Satana bamutamfishe mu muulu lintu Ubufumu bwa kwa Lesa bwatendeke ukuteka mu 1914. Nangu fye ni pali ino ine nshita, ilyo tuli ku mpela ya nshiku sha kulekelesha isha buno bwikashi, Satana acili alesha bucishinka bwa babomfi ba kwa Lesa.—Ukus. 12:10.
3. Masambililo nshi ayacindama ayo tusambilila mwi buuku lya kwa Yobo?
3 Moneni amasambililo yacindama yatatu ayo tusambilila mwi buuku lya kwa Yobo. Ilya kubalilapo lya kuti amesho Yobo apitilemo yalenga twaishiba umulwani wa bantu bonse kabili uukaanya abantu ba kwa Lesa. Uyu mulwani ni Satana Kaseebanya. Ilya bubili lya kuti ukuba na bucibusa busuma na Lesa kuti kwalenga twatwalilila ukuba aba cishinka te mulandu na mesho twingapitamo. Isambililo lyalenga butatu lya kuti nga twaeshiwa mu nshila ili yonse, Lesa alatwafwa ukushipikisha nga filya ayafwile na Yobo. Muno nshiku, pa kutwafwa, Yehova abomfya Icebo cakwe, icilonganino cakwe, no mupashi wakwe uwa mushilo.
Muleibukisha Uwaba Umulwani Wenu Uwa Cine Cine
4. Nani walenga ukuti ifyabipa filecitika mu calo?
4 Abengi bamona kwati Satana tabako. E ico nangu cingati kuti basakamikwa pa filecitika mu calo, tabaishiba ukuti Satana Kaseebanya e ulenga ifya musango yu ukulacitika. Kwena, ca cine ukuti ifingi ifyo abantu bacita, e filenga sana ukuti abantu banabo balecula. Abafyashi besu aba kubalilapo, Adamu na Efa, basalilepo ukukaana ubutungulushi bwa kwa Kabumba wabo. Ukutula lilya, abantu abengi balacita ifintu ifiletelela abantu banabo. Lelo, ni Satana e wabepele Efa pa kuti apondokele Lesa. E utungulula abantu abashapwililika, abena kufwa. Apo Satana e “lesa wa bwikashi buno,” abantu abengi bapashanya imibele yakwe, pamo nga icilumba, ukukansana, ubufuba, icimfulunganya, ubucenjeshi, na bucipondoka. (2 Kor. 4:4; 1 Tim. 2:14; 3:6; belengeni Yakobo 3:14, 15.) Iyi mibele yalenga ukuti kube ulupato, amafisakanwa, ubufunushi, no kukansana mu mapolitiki na mu mapepo. Ifi e filenga sana ukuti abantunse balecula.
5. Finshi tukacita ne fi fyebo fyacindama ifyo twaishiba?
5 Ala mwandini fwe babomfi ba kwa Yehova twalishiba ifyebo ifyacindama nga nshi! Twalishiba uulenga ukuti ifintu fileya filebipilako fye mu calo. Bushe ukwishiba ifi takulenga tulebombako umulimo wa kushimikila pa kuti twafwe abantu ukwishiba umulwani wesu uwa cine cine? Kabili bushe tatuba ne nsansa ukulatungilila Lesa wa cine Yehova, no kulaebako bambi ifyo akonaula Satana ne fyo akapwisha amacushi abantu bapitamo?
6, 7. (a) Nani alenga ukuti Abena Kristu ba cine balebacusha? (b) Bushe kuti twapashanya shani ifyacitile Elihu?
6 Satana talenga fye amacushi ayaba muli cino calo, lelo e ulenga no kuti abantu ba kwa Lesa balebakaanya. Aiminina pa kutwesha. Yesu Kristu aebele umutumwa Petro ukuti: “Simone, Simone, mona! Satana alefwaisha ukumwela nga filya bela ingano.” (Luka 22:31) E fyo caba na kuli ifwe fwe bakonka mu nkasa sha kwa Yesu, Satana akulatwesha mu nshila ishalekanalekana. Petro apashenye Satana ku “nkalamo iilebuluma, iilefwaya untu ingalya.” E lyo Paulo na o atile: “Bonse abafwaisha ukwikala ukulingana na bukapepa muli Kristu Yesu bakabacusha.”—1 Pet. 5:8; 2 Tim. 3:12.
7 Bushe kuti twalanga shani ukuti tulebukisha ukuti twalikwata uyu mulwani nga ca kuti uwa bwananyina aponenwa na macushi? Mu nshita ya kutaluka kuli uyo uwa bwananyina, tucita nga filya fyacitile Elihu, uwalangile ukuti ali cibusa wine wine ilyo alelanda na Yobo. Tulafwilisha uwa bwananyina ukulwisha umulwani wesu Satana. (Amapi. 3:27; 1 Tes. 5: 25) Nangu ifintu fyafye shani, ico tufwaya kwafwa uwa bwananyina ukutwalilila ukuba ne cishinka kuli Lesa pa kuti alenge umutima wa kwa Yehova ukusekelela.
8. Mulandu nshi Satana afiliilwe ukulesha Yobo ukucindika Yehova?
8 Ifitekwa ifyo Yobo akwete e fyo Satana abalilepo ukulofya. Filya fitekwa fyali e cuma ca kwa Yobo pantu nalimo e fyo alesangilamo imiliile. Lelo alefibomfya na pa kupepa Lesa. Pa numa ya kusangulula abana bakwe, “alecelela ulucelo no kutuula amalambo ya koca ukulingana ne mpendwa yabo yonse; pantu Yobo atile, ‘napamo abana bandi nababembuka no kutuka Lesa mu mitima yabo.’ E fyo Yobo alecita lyonse.” (Yobo 1:4, 5) Kanshi, lyonse Yobo aletuula amalambo ya nama kuli Yehova. Ilyo amesho yaishile pali ena, alefilwa ukucita ifi pantu takwete “ifyuma” ifyo ali no kucindikilako Yehova. (Amapi. 3:9) Na lyo line, Yobo alecindika Yehova ukubomfya imilomo yakwe!
Beni na Bucibusa Busuma na Yehova
9. Cintu nshi icacindama sana ico twakwata?
9 Nampo nga tuli bakankaala nelyo tuli bapiina, nga tuli baice nelyo nga tuli bakalamba, nga twalikwata ubumi ubusuma nelyo tulalwalilila, kuti twaba na bucibusa busuma na Yehova. Te mulandu no bwesho bwingesa pali ifwe, bucibusa busuma na Lesa kuti bwalenga twatwalilila ukuba ne cishinka no kulenga umutima wa kwa Yehova ukusekelela. Nangu fye bantu abashaishibishe icine, balishipile kabili balitwalilile ukuba ne cishinka kuli Lesa.
10, 11. (a) Bushe nkashi yesu umo acitile shani ilyo bucishinka bwakwe bwaeshiwe? (b) Bushe uyu nkashi alangile shani bwino bwino ukuti Satana wa bufi?
10 Tontonkanyeni pa fyacitikile Nkashi Valentina Garnovskaya. Uyu nkashi ali pa ba bwananyina ba mu Russia abengi nga nshi abaeshiwe icabipisha lelo abatwalilile ukuba ne cishinka kuli Lesa nga filya na Yobo ali. Mu 1945, ilyo ali ne myaka 20, balimushimikile imbila nsuma. Munyinefwe uwamushimikile abweleleko imiku ibili mu kulanshanya nankwe pali Baibolo, nomba ukutule lyo tatalile amumonapo na kabili. Nangu cali ifyo, Valentina atampile ukushimikila ku bena mupalamano. Ici calengele ukuti bamwikate no kumukaka imyaka 8 mu nkambi sha kucushishamo abantu. Mu 1953 balimukakwile kabili apo pene fye, atendeke ukushimikila na kabili. Na uno muku, balimwikete no kumukaka imyaka 10. Pa numa ya kwikala mu nkambi imo imyaka iinono, bamutwele ku nkambi imbi. Muli iyi nkambi, mwali bankashi abakwete Baibolo. Bushiku bumo nkashi alangile Valentina Baibolo. Ala mwandini alisansamwike! Pantu Baibolo imbi iyo Valentina amwenepo ni ilya yakwete munyinefwe uwamushimikile mu 1945!
11 Mu 1967, Valentina balimukakwile kabili ali-ipeele kuli Yehova no kubatishiwa. Alitwalilile ukuba uwacincila mu mulimo wa kushimikila mpaka mu 1969 ilyo bamwikete no kumukaka imyaka itatu mu cifungo. Na lyo line, Valentina alitwalilile ukushimikila. Ilyo ashilafwa mu 2001, Valentina ayafwile abantu 44 ukusambilila icine. Nga kubika pamo, imyaka yonse apoosele mu cifungo na mu nkambi sha kucushishamo abantu yali 21. Ali-ipeeleshe ukuipusula ku fintu fyonse, ukubikako no buntungwa bwakwe, pa kuti fye engatwalilila ukuba ne cishinka kuli Lesa. Ilyo ashilafwa, Nkashi Valentina atile: “Nshatalile nkwatapo ing’anda iyandi. Ifipe fye nakwete fintu fyali mu cola cimo, na lyo line nali ne nsansa kabili naleipakisha ukubombela Yehova.” Ala mwandini Valentina alilangile bwino sana ukuti Satana wa bufi, uutila abantu te kuti batwalilile ukuba ne cishinka kuli Lesa nga bale-eshiwa! (Yobo 1:9-11) Ukwabula no kutwishika Valentina alilengele umutima wa kwa Yehova ukusekelela kabili Yehova alafulukisha ukwisamubuusha pamo na bambi abafwa pa mulandu wa kuba ne cishinka kuli Lesa.—Yobo 14:15.
12. Bushe ukutemwa kutwafwa shani ukuba bacibusa ba kwa Yehova?
12 Ukutemwa Yehova e kulenga tube na bucibusa na ena. Twalitemwa imibele ya kwa Lesa kabili tulesha na maka yesu yonse ukuti tulecita ifintu ukulingana no kufwaya kwakwe. Ukupusanako ne fyo Satana Kaseebanya asosa, ifwe takwaba uutupatikisha ukutemwa Yehova kabili ico twamutemenwa te pa mulandu wa fintu atupeela. Ukutemwa Lesa e kulenga tuletwalilila ukuba ne cishinka kuli ena lintu tule-eshiwa. E lyo Yehova na o ‘akalinda umwenda aba cishinka bakwe.’—Amapi. 2:8; Amalu. 97:10.
13. Bushe Yehova amona shani ifyo tucita ilyo tulemubombela?
13 Ukutemwa e kulenga tulecindika ishina lya kwa Yehova, nangu ni lintu tulefilwa ukubomba ukulingana ne fyo twingafwaya. Yehova alamona mu mitima yesu kabili tatupingula nga twafilwa ukumubombela ukulingana ne fyo imitima yesu ifwaya. Icacindama sana te fyo tucita, lelo mulandu tucitila ifyo fine. Nangu cingati Yobo ali no bulanda kabili alipitile mu fya kwesha ifingi, alilandile pa fyo atemenwe inshila sha kwa Yehova ku balemubepesha ubufi. (Belengeni Yobo 10:12; 28:28.) Mu cipandwa ca kulekeleshako mwi buuku lya kwa Yobo, Lesa alikalipile Elifasi, Bildadi, na Sofari pantu tabasosele icishinka. Pa nshita imo ine, Yehova alangile ukuti alesekela muli Yobo lintu amwitile ukuti “umubomfi wandi” imiku 4 kabili amwebele no kupapaatilako balya bakasansamusha ba bufi. (Yobo 42:7-9) Shi na ifwe tulecita ifintu ifingalenga ukuti Yehova alesekela muli ifwe.
Yehova Alatungilila Ababomfi Bakwe Aba Cishinka
14. Bushe Yehova ayafwile shani Yobo ukulungika amatontonkanyo yakwe?
14 Nangu cingati Yobo ali uushapwililika, alitwalilile ukuba ne cishinka kuli Lesa. Limo limo ilyo ifintu fyaleafya nga nshi, aleluba. Ku ca kumwenako, aebele Yehova ukuti: “Nalilila kuli imwe, lelo tamungasuka . . . Ku kuboko kwa maka yenu ayengi mwaba umulwani wandi.” Na kabili, Yobo alicililemo ukuilungamika lintu atile: “Nshabifya nangu cimo,” no kuti “mu minwe yandi tamwaba ubunkalwe, ne pepo lyandi lyalisanguluka.” (Yobo 10:7; 16:17; 30:20,21) Lelo, Yehova alyafwile Yobo cikuuku cikuuku. Lesa aipwishe Yobo amepusho ayengi ayalengele aleke ukuilungamika no kwiluka ukuti Lesa alipulamo kabili umuntu te kuti alingane nankwe. Yobo alinakilile ilyo balemwafwa kabili alyalwike.—Belengeni Yobo 40:8; 42:2, 6.
15, 16. Bushe Yehova afwa shani ababomfi bakwe muno nshiku?
15 Muno nshiku Yehova alafunda ababomfi bakwe cikuuku cikuuku, kabili kuti twanonkelamo mu kufunda kwakwe. Ku ca kumwenako, Yesu Kristu alituulile ilambo lya cilubula ililenga ukuti Lesa ale-elela imembu shesu. Pa mulandu wa ili lambo, kuti twaba na bucibusa busuma na Lesa nangu cingati tuli babembu. (Yako. 4:8; 1 Yoh. 2:1) Nga tulepita mu fya kwesha, tulalomba no kuti Lesa atwafwe no kutukosha ukupitila mu mupashi wakwe uwa mushilo. Na kabili, twalikwata na Baibolo iituntulu, kabili nga twabelengamo no kutontonkanya sana pa fyo twabelenga, tulaipangasha ukushipikisha amesho ayo twingapitamo. Isambililo lya pa lwesu lilatwafwa ukwishiba ifyo Satana asuushishe ukuteka kwa kwa Lesa no mwalola ukuba uwa cishinka kuli Lesa.
16 Na kabili, tulanonkelamo sana ifi twaba pa ba bwananyina aba mwi sonde lyonse abo Yehova apeela ifya kulya fya ku mupashi ukupitila mu “musha wa cishinka kabili uwashilimuka.” (Mat. 24:45-47) Mu cilonganino cimo na cimo pa filonganino fya Nte sha kwa Yehova ifyacila pali 100,000, balatusambilisha no kutukoselesha pa kuti tube na maka ya kushipikisha ifya kwesha. Kuti twamwena ifi ku fyacitikile Sheila, Nte umukashana uwikala ku Germany.
17. Landenipo icilangililo icilanga ukuti ca mano ukumfwila ifyo icilonganino ca kwa Yehova citusambilisha.
17 Bushiku bumo ilyo Sheila ali ku sukulu, bakafundisha balifumine mu kalasi. Abo asambilila nabo baeseshe ukubomfya icipampa ico babomfya pa kulanshanya ne mipashi (Ouija board). Ilyo line fye, Sheila alifumine mu kalasi, kabili ifyo aumfwile pa numa fyalengele asekelele ico alifumine mu kalasi. Lintu balebomfya cilya cipampa, abana be sukulu bamo baliwililwe ne fiwa kabili balifulumwike mu kalasi. Nomba cinshi calengele ukuti Sheila afume mu kalasi bwangu bwangu? Alondolwele ukuti: “Tapakokwele apo twasambilile ku Ng’anda ya Bufumu ukuti ukubomfya cilya cipampa kwalilubana. E ico nalishibe ifya kucita. Nge fyo Baibolo yalanda pa Amapinda 27:11, na ine nalefwaya ukulenga umutima wa kwa Yehova ukusekelela.” Mwandini caliweme sana ukuti Sheila alisangilwe ku kulongana no kubika amano ku fyo alesambilila!
18. Cinshi ico imwe pa lwenu mwapingulapo ukucita?
18 Shi natupampamine pa kulakonka ubutungulushi bwa mu cilonganino ca kwa Lesa ica pe sonde. Kuti twapokelela fye ubu butungulushi no kwafwa nga ca kuti tulesangwa ku kulongana lyonse, tulebelenga Baibolo ne mpapulo shilanda pali Baibolo, nga tulepepa amapepo, e lyo no kulasangwa na Bena Kristu bakosoka. Yehova afwaya ukuti tuletwalilila ukuba ne cishinka, kabili alicetekela ukutila kuti twacita ifi. Ala mwandini twalikwata ishuko ilikalamba ilya kucindika ishina lya kwa Yehova, ukutwalilila ukuba ne cishinka kuli ena, no kulenga umutima wakwe ukusekelela!
Bushe Muleibukisha?
• Finshi ifyo Satana alenga ukulacitika?
• Cintu nshi icacindama nga nshi ico twakwata?
• Cinshi calenga ukuti tube bacibusa ba kwa Yehova?
• Ni nshila nshi shimo isho Yehova atwafwilamo muno nshiku?
[Icikope pe bula 8]
Bushe mulafwaisha ukwebako bambi ifyebo fyacindama ifyo mwaishiba?
[Icikope pe bula 9]
Kuti twa-afwa Abena Kristu banensu ukutwalilila ukuba ne cishinka kuli Lesa
[Icikope pe bula 10]
Nkashi Valentina ali-itemenwe ukuipusula kuli fyonse pa kuti fye atwalilile ukuba ne cishinka kuli Lesa