Abacaice Abatemwe Cine

“BUSHE ni mu nshi umulumendo engasangulwile mibele yakwe?” e fyaipwishe kemba wa malumbo umuHebere pa myaka 2,400 iyapita. (Amalumbo 119:9) Ici cipusho nacilinga ukwipusha na lelo pantu kuli amafya ayengi ayo abacaice balepitamo muno calo. Ubulalelale nabulenga abacaice abengi ukwambula AIDS, nalimo hafu wa bambula ubu bulwele bushaibipila bali ne myaka pa kati ka 15 na 24. Imiti ikola na yo yalileta amafya ayengi, yalipaisha abantu bwaice bwaice. Inyimbo shabipa; amafilimu ya lukaakala kabili aya bulalelale; amaprogramu ya pa TV na mavidio, ne fye shiku fya pali Intaneti, fyonse ifi fileonaula abaice. Kanshi abacaice abengi na bafyashi pali lelo balatontonkanya sana pa cipusho caipwishe kemba wa malumbo.

Cilya cine cipusho aipwishe, kemba wa malumbo umo wine ayaswike ati: “Mu kuibaka umwabele cebo cenu.” Ca cine, mu Cebo ca kwa Lesa Baibolo, mwaba ubutungulushi busuma ku bacaice, kabili abengi abakonka ubo butungulushi baletunguluka mu mikalile yabo. (Amalumbo 119:105) Natumfweko ku fya kumwenako fya bacaice bamo abatemwa Lesa ababombesha ukutwalilila abakosa ku fya ku mupashi muli cino calo cifwaya fye umusamwe ne fyuma.

Balatasha Ubutungulushi bwa Bafyashi

Jacob Emmanuel alibombele bupainiya bwa nshita yonse pa myaka imo ilyo ashilaya mu kubombela pa maofeshi yanono aya Nte sha kwa Yehova aya ku Mexico. Alatasha nga nshi ilyo ebukisha ifyo alundulwile ukutemwa umulimo wa kwa Lesa. Atila, “Abalengele sana bafyashi bandi, nangu line na bamunyinane abakokole abasangwike ifibusa fyandi na bo bene balingafwa sana. Balincincishe ukutemwa umulimo wa kushimikila. Mu kutekanya, balentungulula mu nshila yalungama; tabatalile abampatikisha.”

David, uwabombako ne myaka imo nomba mu mulimo wa nshita yonse, ebukisha ifyo acincishiwe ne ca kumwenako ca bafyashi bakwe abatendeke ukubomba bupainiya bwaibela ilyo ena na munyina bali abaice. Ilyo bawishi bafwile, banyina balikonkenyepo ukubomba bupainiya bwaibela. Balebasunga uku ninshi balebomba no mulimo wa kushimikile mbila nsuma. David atila, “Tabatalile abampatikisha ukuba painiya, lelo bupainiya bwalitulengele ukuba ne nsansa nga nshi pa ng’anda ica kuti imikalile yesu na bucibusa fyancincishe ukuba painiya na ine wine.” Ukulanda pa bucindami bwa butungulushi busuma no kusakamanwa na bafyashi, David atila: “Lyonse fye ubushiku, bamayo baletubelengela amalyashi mu citabo ca Ukufuma Kuli Paradise Waluba, Ukuya Kuli Paradise Wanonkwa.a Umusango baleshimikilamo amalyashi kuli ifwe walitwafwile ukutemwa ukusambilila ifya ku mupashi.”

Ukucindika Ukulongana

Abacaice bamo calibakosela ukucindika ukulongana kwa Bwina Kristu. Babasendako fye ku bafyashi. Lelo, nga batwalilila ukusangwa ku kulongana, kuti basuka batendeka ukucindika ukulongana. Tontonkanyeni pali Alfredo, uwatendeke umulimo wa nshita yonse ilyo ali ne myaka 11. Asumino kuti ilyo ali nalimo ne myaka 5, tatemenwe ukuya mu kulongana pantu kwalemulenga ukushipula, lelo abafyashi bakwe tabalemusuminisha ukulaala mu kulongana. E bukisho kuti: “Ilyo naleya ndekula, panono panono natendeke ukutemwa ukulongana, maka maka ilyo nasambilile ukubelenga no kulemba pantu lyena natendeke ukwasukapo mu mashiwi yandi.”

Cintia umukashana wa myaka 17 painiya wa nshita yonse ashimika ifyo ukubishanya kusuma kwalenga sana ukuti alundulule ukutemwa umulimo wa kwa Lesa. Atila: “Bucibusa na ba bwananyina no kusangwa lyonse ku kulongana fyalinenga ukulaba ku fibusa fya ku calo na ku fintu ifyo abaice abengi batemwa, ifyapala ukuya ku kwangala mu fikuulwa ubushiku. Ukukutika ilyo bamunyinane baleasuka na lintu baleshimika ifya kukumanya fyabo, kwancincishe ukupeela Yehova fyonse ifyo nakwata, kabili kuti natila icintu cacindamisha ico nakwata bwaice bwandi. Kanshi natile mfwile ukububomfya mu mulimo wa kwa Yehova.”

Lelo, asumina ukuti: “Kwali inshita imo ninshi nshilabatishiwa, nalemona kwati te mulandu nangu nashala ku kulongana, ukubepekesha ati ndecita ifya ku sukulu. Napushilwe ku kulongana ukwingi, kabili ico cayambukile bumupashi bwandi. Natendeke ukumfwana no mulumendo uushalesambilila Baibolo. Umwabela ukwaafwa kwa kwa Yehova, naliwemye bwangu imibele yandi.”

Ukuipingwila

Pablo, uwacaice na umbi uubombela Yehova inshita yonse, nga mwamwipusha inkaama yabapo pa kuti umuntu alundulule ukutemwe cine ca mu Cebo ca kwa Lesa, atila: “Kwaba fye ifintu fibili: isambililo lya pa lobe ilya lyonse no kupimpa mu mulimo wa kushimikila. Ndatasha abafyashi bandi pa kunsambilishe cine ca kwa Yehova, kabili e cintu cawamisha ico bancitila. Lelo, mfwile ukushininkisha ne mwine ico natemenwa Yehova. Pa kuti cibe fyo, calicindama ukwishiba ‘ifyaba ubufumo no kushika’ kwa cine ca mu Baibolo. Kano fye twacite co, e lintu tutendeka ukufuluka Icebo ca kwa Yehova, icilenga tuleumfwa kwati ‘umulilo uulepya’ muli ifwe uwa kulenga twafwaya ukulanda kuli bambi. Ukupimpa mu mulimo wa kushimikila kukalenga lyonse tuletasha pa fyo twaishibe cine.”—Abena Efese 3:18; Yeremia 20:9.

Jacob Emmanuel, ulya twacilumbula ku numa, na o alebukisha ifyo cacindama ukuipingwila we mwine ukubombela Yehova. Atile abafyashi bakwe tabatalile abamupatikisha ukuti abatishiwe. “Kuti natila cali bwino, pantu ndeimwena ubusuma. Ku ca kumwenako, abacaice bamo abo nalebishanya na bo sana bapangene ukubatishiwilwa pamo. Nangu line ukubatishiwa kwali fye bwino, nalimwene ukuti bamo balekuntukilwa fye, kabili tapapitile ne nshita, ukupimpa kwabo ukwa Bufumu kwalishibantukile. Abafyashi bandi tabampatikishe ukuipeela kuli Yehova. Naipingwilile fye ne mwine.”

Ifyo Icilonganino Cingaafwa

Abacaice bamo basambilila fye abene icine ca mu Cebo ca kwa Lesa, ukwabula ukwafwa kwa bafyashi babo. Kwena ku ba musango yo, calyafya ukusambilila ukucita icalungama no kuba na maka ya kutwalilila mu cine.

Noé ebukisha ifyo icine camuletela ubusuma. Ukufuma fye ku bwaice sana, alefulwa bwangu kabili ali uwa lubuli. Lintu ali ne myaka 14 ilyo atendeke ukusambilila Baibolo, alitendeke ukunashako ubukali, kabili pali co, abafyashi bakwe abashalefwaya no kusambilile cine pali yo nshita, balitashishe nga nshi. Ilyo Noé alelunduluka lwa ku mupashi, alefwaya ukubombesha mu mulimo wa kwa Lesa. Nomba aba mu mulimo wa nshita yonse.

E fyo cali na kuli Alejandro, uwatendeke ukutemwe cine ca Bwina Kristu ilyo ali fye umwaice sana, nangu line abafyashi bakwe bena tabatemenwe cine. Pa kulanda pa fyo atashe cine, atila: “Nakulile mu ng’anda ya baKatolika. Lelo natendeke ukutemwa sana buKomyunisiti bwa bamukaana Lesa, umulandu wa kuti icalici lyalifililwe ukwasuka ifipusho fyalencusha ukufuma ilyo nali umwaice. Ukuteyanya kwa kwa Yehova kwalingafwa ukwishiba Lesa. Kuti natila fye kwalipususha ubumi bwandi, pantu mbulasambilila Baibolo, nga naipoosele mu bulalelale, bucakolwa ne miti ikola. Nalimo nga naipoosele na mwi bumba lya kufwaya ukwalula ubuteko, nga tacaweme.”

Bushe uwacaice kuti acita shani pa kuti abe no mupampamina wa kufwayafwaye cine no kucikatisha ukwabula ukutungililwa na bafyashi? Ukwabulo kutwishika, baeluda na bambi mu cilonganino balabombako umulimo wacindama. Noé ebukisho kuti: “Nshatala njimonapo ukuti naba neka, pantu lyonse Yehova aba mupepi na ine. Kabili bamunyinane ne nkashi balantungilila, basanguka e batata, e bamayo ba ku mupashi.” Nomba abombela pa Bethel kabili abomfya inshita yakwe mu mulimo wa kwa Lesa. Alejandro na o ashimika ati: “Ico nakulatasha fye lyonse ca kuti nali mu cilonganino umwali ibumba lya baeluda abantemenwe kabili abalempoosako amano. Ndatasha nga nshi, pantu ilyo natendeke fye ukusambilila Baibolo ilyo nali ne myaka 16, amano tayashikatele, filya fine caba ku bacaice abengi. Indupwa sha mu cilonganino tashandekeleshe. Lyonse kwaleba aba kunsenda ku ng’anda ku mwabo kabili balempokelela mu ng’anda mu mwabo, ukulya na bo no kulanda na bo fyonse ifyo ndefwaya ukulanda.” Alejandro nomba aba mu mulimo wa nshita yonse ukucila pa myaka 13.

Abantu bamo batila ukupepa kwa bakote. Lelo, abengi balisambilila icine ca mu Baibolo ilyo bali fye abaice sana kabili balitemwa Yehova no kutwalilila aba cishinka kuli wene. Kuli abo bacaice amashiwi ya kwa Davidi kuti yabomba ayaba pa Amalumbo 110:3 aya kuti: “Abantu bobe bakaipeela kuli iwe no kwanga mu kasuba ka bulamba bobe; mu fisamo fya mushilo, ukufuma mwi fumo lya macaca, ngo mume, abalumendo bobe bakesa kuli iwe.”

Calyafya abacaice ukusambilile cine no kwikalililamo. Mwandini te pa busuma ukumona ukuti abengi balapalama nga nshi ku kuteyanya kwa kwa Yehova, ukusangwa ku kulongana lyonse, ukuba no mukoosha wa kusambilila Baibolo. Pa kucite fyo, balilundulula ukutemwa kwafikapo ukwa Cebo ca kwa Lesa no mulimo wakwe!—Amalumbo 119:15, 16.

[Futunoti]