Lekeni Icebo ca kwa Lesa Cibuutushe Inshila Yenu
“Icebo cenu . . . lubuuto ku nshila yandi.”—AMALUMBO 119:105.
1, 2. Ni lilali lintu icebo ca kwa Yehova cingabuutusha inshila yesu?
NGA twatemwa, icebo ca kwa Yehova kuti cabuutusha inshila yesu. Pa kunonka ulu lubuuto lwa ku mupashi, tufwile ukulabelenga Icebo ca kwa Lesa Baibolo mu mukoosha no kulacita ifyo itweba. Nga twacite fyo, e lyo na ifwe twingaba nga kemba wa malumbo, uwatile: “Icebo cenu ni nyali ku makasa yandi, kabili lubuuto ku nshila yandi.”—Amalumbo 119:105.
2 Nomba natubebete Amalumbo 119:89-176. Mwandini mwaliba ifyebo fisuma ifingi nga nshi muli fi fikomo fyaba mu fisemo 11! Ifi fikomo kuti fyatwafwa ukutwalilila ukwenda mu nshila ya ku bumi bwa muyayaya.—Mateo 7:13, 14.
Mulandu Nshi uwa Kutemenwe Cebo ca kwa Lesa?
3. Bushe Amalumbo 119:89, 90 yalanga shani ukutila kuti twashintilila pa cebo ca kwa Lesa?
3 Ukutemwa sana icebo ca kwa Yehova kulalenga umo ukushikatala lwa ku mupashi. (Amalumbo 119:89-96) Kemba wa malumbo atile: “Mwe Yehova, ca muyayaya icebo cenu, caiminina mu muulu; . . . mwacilimba pano isonde, kabili caliiminina.” (Amalumbo 119:89, 90) Ku cebo ca kwa Lesa, ‘ifipope fyakwe fyenshe fya mu muulu,’ akasuba umweshi ne ntanda fyenda ukwabule cimfulumfulu kabili icalo calipampamikwa ku ciyayaya. (Yobo 38:31-33; Amalumbo 104:5) Kanshi kuti twashintilila pa cebo conse icifuma mu kanwa ka kwa Yehova; ico Lesa alanda “cikatunguluka” mu kufishapo ubufwayo bwakwe.—Esaya 55:8-11, NW.
4. Bushe ukutemwe cebo ca kwa Lesa kwafwa shani ababomfi bakwe abacula?
4 Kemba wa malumbo nga ‘alobele mu kucula kwakwe nga ca kuti tatemenwe amalango ya kwa Lesa.’ (Amalumbo 119:92) Te bambi bambi balemucusha iyo; lelo bena Israele impula mafunde e bamupatile. (Ubwina Lebi 19:17) Na lyo line, ici tacamwanshishe pantu alitemenwe amalango ya kwa Lesa kabili yalemutungilila. Ilyo umutumwa Paulo ali mu Korinti, ali “mu masanso ku ba bwananyina ba bufi,” nalimo ukusanshako na ‘batumwa bacishamo’ abalemufwailisha imilandu. (2 Abena Korinti 11:5, 12-14, 26) Lelo, lwa ku mupashi Paulo alicimfishe pantu alitemenwe icebo ca kwa Lesa. Apo twalitemwa Baibolo Icebo ca kwa Lesa kabili tulacita ne fyo itweba, twalitemwa bamunyinefwe. (1 Yohane 3:15) Nangu fye ni mpatila ya ba mu calo tailenga twalaba amafunde ya kwa Lesa. Tulacita ukufwaya kwakwe mu kutemwana kabili mu kwikatana pamo na bamunyinefwe ilyo tulelolela inshita tukalabombela Yehova mu nsansa ku ciyayaya.—Amalumbo 119:93.
5. Bushe Imfumu Asa yafwaile shani Yehova?
5 Pa kulanga ifyo twaipeelesha kuli Yehova, na ifwe kuti twapepa atuti: “Ndi wenu, mpususheni; pantu nsapike fya kulangulula fyenu.” (Amalumbo 119:94) Imfumu Asa yafwaile Lesa kabili yafumishe ubusangu muli Yuda. Ilyo kwali ukulongana kukalamba mu mwaka walenga 15 uwa kuteka kwa kwa Asa (mu 963 B.C.E.), abekashi ba mu Yuda “baingile mu cipingo ku kufwaya Yehova.” Lesa “asangilwe kuli bene” kabili ‘abalengele ukutusha konse konse.’ (2 Imilandu 15:10-15) Ici ca kumwenako cilingile ukukoselesha bonse abasensenunwa ukufuma ku cilonganino ca Bwina Kristu ukutendeka ukufwaya Lesa na kabili. Lesa akapaala no kucingilila bonse abatendeka ukwampana na bantu bakwe na kabili.
6. Finshi fikatucingilila ku mafya ya ku mupashi?
6 Icebo ca kwa Yehova cilatupeela amano ayengatucingilila ku mafya ya ku mupashi. (Amalumbo 119:97-104) Amafunde ya kwa Lesa yalatulenga ukuba aba mano ukucila abalwani besu. Ukumfwila ifipope fyakwe kulatulenga ukwiluka, kabili ‘ukusunga ifya kulangulula fyakwe kutulenga ukwiluka ukucila abakote.’ (Amalumbo 119:98-100) Nga ca kuti ifyebo fya kwa Yehova ‘fyalilowa ukucilo buci mu kanwa,’ fikatwafwa ukupata no kutaluke “nshila ya bufi yonse.” (Amalumbo 119:103, 104) Ici cikatucingilila ku mafya ya ku mupashi ilyo tukalolenkana na ba mataki, abakali, abashaba na bukapepa muli shino nshiku sha kulekelesha.—2 Timote 3:1-5.
Inyali ku Makasa Yesu
7, 8. Pa kumfwila ifyalembwa pa Amalumbo 119:105, cinshi tukabila ukucita?
7 Mu cebo ca kwa Lesa e mufuma ulubuuto lwa ku mupashi ulushishima. (Amalumbo 119:105-112) Nampo nga tuli Bena Kristu basubwa nelyo tuli banabo “impaanga shimbi,” tusoso kuti: “Icebo cenu ni nyali ku makasa yandi, kabili lubuuto ku nshila yandi.” (Yohane 10:16; Amalumbo 119:105) Icebo ca kwa Lesa caba kwati ni nyali iisanikila inshila yesu pa kuti tatuipunwine nelyo ukuwa lwa ku mupashi. (Amapinda 6:23) Lelo, ifwe umo umo tufwile ukuleka icebo ca kwa Yehova ukuba inyali ku makasa yesu.
8 Tukabila ukuba abashangila nge fyali kalemba wa Amalumbo 119. Apampamine pa kukanapumbuka ku fya kulangulula fya kwa Lesa. Atile: “Nalapo mulapo no kuupampamika, ukubake fya bupingushi fyenu [ifya bupingushi fya kwa Yehova] ifyalungama.” (Amalumbo 119:106) Shi twilacefya ubucindami bwa kulabelenga Baibolo lyonse no kulayasukapo pa kulongana kwa Bwina Kristu.
9, 10. Twaishiba shani ukuti abaipeela kuli Yehova kuti ‘bapumbulwa ukufuma ku fya kulangulula fyakwe,’ lelo kuti twacita shani pa kuti tatupumbwilwe?
9 Kemba wa malumbo ‘tapumbwike ku fya kulangulula fya kwa Lesa,’ lelo ica musango yo kuti cacitikila uwaipeela kuli Yehova. (Amalumbo 119:110) Nangu ca kuti Imfumu Solomone yali mu luko lwaipeele kuli Yehova kabili yaletungululwa na mano yafuma kuli Lesa ilyo yatendeke ukuteka, pa numa yalipumbwike. Baibolo itila: “Na o, abanakashi bambi bambi bamulengele ukubembuka” ilyo bamusongele ukulapepa tulesa twa bufi.—Nehemia 13:26; 1 Ishamfumu 11:1-6.
10 Satana ‘umusoso wa fyuni,’ alateya inkose ishingi. (Amalumbo 91:3) Ku ca kumwenako, uo twalelongana nankwe kale kuti aesha ukutubeleleka pa kuti twingapumbulwa ukufuma mu nshila ibuutushiwa no lubuuto lwa ku mupashi no kututwala mu mfifi ya busangu. Pa Bena Kristu ba mu Tuatira, pali na “ulya mwanakashi Yesebele.” “Umwanakashi Yesebele” nalimo aleimininako ibumba lya banakashi abalesambilisha bambi ukulapepa utulubi no kulacito bulalelale. Yesu tatekeleshe ububifi bwa musango yo, kanshi na ifwe tatufwile ukubutekelesha. (Ukusokolola 2:18-22; Yuda 3, 4) E ico, shi natulepepela ukwafwa kwa kwa Yehova pa kuti tatupumbwike ku fya kulangulula fyakwe lelo tutwalilile ukulaenda mu lubuuto ulufuma kuli Lesa.—Amalumbo 119:111, 112.
Tutungililwa ne Cebo ca kwa Lesa
11. Nge fisosa Amalumbo 119:119, bushe Lesa amona shani ababifi?
11 Nga tatupumbwike ku fya kulangulula fyakwe, Lesa akatutungilila. (Amalumbo 119:113-120) Tatubekelwa mu ‘ba mitima ibili,’ nge fyo Yesu ashibekelwa mu ba cifulefule abaitunga ukuba Abena Kristu pali lelo. (Amalumbo 119:113; Ukusokolola 3:16) Apo tubombela Yehova no mutima wesu onse, aba ‘ca kufisamamo cesu’ kabili akulatutungilila. ‘Bonse abapumbuka ku fipope fyakwe akabasuula’ pantu batendeka ukufutika bambi. (Amalumbo 119:114, 117, 118; Amapinda 3:32) Amona ababifi ba musango yo nga “bamunyela,” e kutila ifisooso ifyo bafumya ku fyela fya mutengo pamo nga silfere na golde. (Amalumbo 119:119; Amapinda 17:3) Kanshi tufwile lyonse ukutemwa ifipope fya kwa Lesa pa kuti tatusanshiwe ku babifi abakonaulwa ababa nga munyela!
12. Mulandu nshi ukutiina Yehova kwacindamina?
12 Kemba wa malumbo atile: “Umubili wandi watutuma ku kubela imwe umwenso [mwe Yehova].” (Amalumbo 119:120) Nga tulefwaya ukuti Lesa aletutungilila, calicindama ukuba na katiina kuli wena, e kutila ukuba no mwenso wa kucita ifyo Lesa apata. Umwenso wa kucita icabipa mu menso ya kwa Yehova walengele Yobo ukucito bulungami. (Yobo 1:1; 23:15) Ukutiina Lesa kuti kwalenga twashipikisha no kulaenda mu nshila shakwe te mulandu na mesho twingalolenkana na yo. Lelo, pa kushipikisha tukabila ukuba ne citetekelo ilyo tulepepa mu mukoosha.—Yakobo 5:15.
Muleba ne Citetekelo Ilyo Mulepepa
13-15. (a) Mulandu nshi twingabela ne citetekelo ukuti amapepo yesu yakasukwa? (b) Cinshi cingacitika nga tatwishibe ifya kusosa mwi pepo? (c) Langilileni ifyo Amalumbo 119:121-128 yengapalana no ‘kuteta kwesu ukushilandwa’ mu mapepo.
13 Ilyo tulepepa tulatetekelo kuti Lesa akatwafwa. (Amalumbo 119:121-128) Nga kemba wa malumbo, na ifwe twalicetekela ukuti amapepo yesu yakasukwa. Mulandu nshi? Pantu twalitemwa amafunde ya kwa Lesa “ukucila golde, ukucila golde uwalopolwa.” Na kabili, ‘tumono kuti ifya kulangulula fyonse ifya kwa Lesa ifyakuma ifintu fyonse fyalilungama.’—Amalumbo 119:127, 128, NW.
14 Yehova alomfwa ukupaapaata kwesu pantu ilyo tulepepa tulatetekela kabili twalipoosako amano ku kumfwila ifipope fyakwe. (Amalumbo 65:2) Lelo ni shani nga ca kuti limo limo tulakwata amafya ayatulenga ukuti tufilwe ukwishiba ifya kupepa? Lyena “umupashi wine ulatupaapaatilako no kuteta ukushilandwa.” (Abena Roma 8:26, 27) Ilyo cibe fyo, Lesa alapokelela amashiwi ya kupaapaata ayasangwa mu Cebo cakwe nga mapepo ayaleimininako ifyo tufililwe ukulanda.
15 Mu Malembo mwafula amapepo ne fyebo ifingapalana sana no ‘kuteta kwesu ukushilandwa.’ Ku ca kumwenako, moneni Amalumbo 119:121-128. Ifyo kemba wa malumbo apepele nalimo kuti fyaumfwana sana ne fyo tulepitamo. Ku ca kumwenako, nga tulatiina ukufutikwa atemwa ukucitwo lumanimani, kuti twalombo kwafwa kwa kwa Lesa nge fyacitile kemba wa malumbo. (Ifikomo 121-123) Tutile tulefwaya ukupingulapo pa cintu cimo icayafya. Lyena kuti twapepela ukwafwa kwa mupashi wa kwa Yehova pa kuti wingatwafwa ukwibukisha no kucita ifintu umwabela ifishimiko fyakwe. (Ifikomo 124, 125) Nangu ca kuti ‘twalipata inshila yonse iya bufi,’ tulingile ukulomba ukwafwa kwa kwa Lesa pa kuti tatunakiile ku matunko ayengatulenga ukupula mu mafunde yakwe. (Ifikomo 126-128) Nga tulebelenga Baibolo cila bushiku, tukalaibukisha amalembo yasuma nga ya ilyo tulepaapaata kuli Yehova.
Ukwafwiwa ne Fishimiko fya kwa Yehova
16, 17. (a) Mulandu nshi uo tukabila ifishimiko fya kwa Lesa, kabili tulingile ukufimona shani? (b) Bushe bambi kuti batumona shani, lelo ni cili kwi cacindama?
16 Nga tulefwaya Lesa ukutusenamina no kukutika ku mapepo yesu, tufwile ukumfwila ifishimiko fyakwe. (Amalumbo 119:129-136) Apo tuli ba cilafi, tulakabila ifishimiko fishaiwamina ifya kwa Yehova ifilenga tuleibukisha amafunde yakwe. Mwandini, tulatasha nga nshi pa lubuuto lwa ku mupashi ulusanika ilyo lyonse kuba ukumfwikisha icebo ca kwa Lesa! (Amalumbo 119:129, 130) Na kabili tulatasha sana Yehova pantu alatusenamina no ‘kusanike icinso cakwe pali ifwe’ nangu ca kuti ‘amenso yesu yapongolole filamba nga kamana’ ico bambi balapula mu mafunde yakwe.—Amalumbo 119:135, 136, NW; Impendwa 6:25.
17 Twalitetekela ukuti Yehova akatwalilila ukutusenamina nga ca kuti twanakila ku fishimiko fyakwe ifyalungama. (Amalumbo 119:137-144) Fwe babomfi ba kwa Yehova twalishiba ukuti alikwata insambu sha kutupeela ifishimiko fyakwe ifyalungama no kwenekela ifwe ukulaumfwila aya mafunde. (Amalumbo 119:138) Apo kemba wa malumbo aleumfwila amafunde ya kwa Lesa, cinshi asosele ukuti: “Ndi mwaice kabili uwasuulwa”? (Amalumbo 119:141) Afwile alelosha ku fyo abalwani bakwe balemumona. Nga twapampamina fye pa kucita ifyo tumona ukuti fyalilungama, bambi kuti batusuula. Lelo, icacindama ca kuti Yehova alatusenamina pantu twikala umwabele fishimiko fyakwe ifyalungama.
Abacingililwa Kabili Aba Mutende
18, 19. Cinshi cifumamo ilyo tuleumfwila ifishimiko fya kwa Lesa?
18 Ukumfwila ifishimiko fya kwa Lesa kulatupalamika kuli wena. (Amalumbo 119:145-152) Apo tulomfwile fishimiko fya kwa Yehova, twalishiba ukutila kuti twalilila kuli wena no mutima onse, kabili kuti twaenekela wena ukutwasuka. Kuti twabuuka ku ‘macaca’ no kukuuta ukuti atwafwe. Ala mwandini iyi e nshita isuma iya kupepa kuli wena! (Amalumbo 119:145-147) Na kabili, Lesa aba mupepi na ifwe pantu tulataluka ku mibele yasekemuka kabili tumona icebo cakwe ukuti e cine, nge fyo na Yesu alecimona. (Amalumbo 119:150, 151; Yohane 17:17) Bucibusa bwesu na Yehova bulatutungilila ilyo tuleikala muli cino calo ca mafya kabili bukatwalilila ukututungilila na mu nkondo yakwe iikalamba iya Armagedone.—Ukusokolola 7:9, 14; 16:13-16.
19 Tulacingililwa icine cine pantu twalicindika sana icebo ca kwa Lesa. (Amalumbo 119:153-160) Ukupusanako na babifi, ifwe ‘tatwayaluka ku fishimiko fya kwa Yehova.’ Twalitemwa ifya kulangulula fya kwa Lesa kabili tulacingililwa mu luse lwakwe. (Amalumbo 119:157-159) Ifishimiko fya kwa Yehova filalenga amatontonkanyo yesu ukwibukisha ifyo afwaya ukuti tucite ilyo kwaimako fimo. Na kabili, ifya kulangulula fya kwa Lesa filatupeela ubutungulushi ubo tupokelela pantu Kabumba wesu e wakwata fye insambu sha kututungulula. Apo twalishiba ukuti ‘icebo ca kwa Lesa cishinka’ no kuti teti tutungulule amatampulo yesu, tulaitemenwa ukukonka ubutungulushi bwa kwa Lesa.—Amalumbo 119:160; Yeremia 10:23.
20. Mulandu nshi twabela no ‘mutende uwingi’?
20 Ukutemwa twatemwa amalango ya kwa Yehova kulatulenga ukuba no mutende uwingi. (Amalumbo 119:161-168) Ukupakaswa takufumyapo “mutende wa kwa Lesa” uwapulamo. (Abena Filipi 4:6, 7) Tulatasha nga nshi pa fya bupingushi fya kwa Yehova ica kuti tulamulumbanya “imiku cinelubali cila bushiku,” e kutila tulamulumbanya lyonse. (Amalumbo 119:161-164, NW) Kemba wa malumbo atile: “Umutende wingi ku batemwa amalango yenu; kuli bene takwaba na ca kuipununako.” (Amalumbo 119:165) Nga ca kuti ifwe pa lwesu twalitemwa amalango ya kwa Yehova kabili tulayabaka, lwa ku mupashi tatwakaipunune pa mulandu wa ncitilo sha umo nangu pa cili conse cimbi.
21. Fya kumwenako nshi ifya mu Malembo ifilangilila ukuti tatufwile ukuipununa nga kwaimako ubwafya ubuli bonse mu cilonganino?
21 Abantu abengi abalumbulwa mu Baibolo tabasuminishe icili conse ukuba ica kuipununako. Ku ca kumwenako, Umwina Kristu Gai taipunwine lelo ‘atwalilile ukulaenda mu cine’ te mulandu ne mibele ishili ya bukapepa iya kwa Diotrefe. (3 Yohane 1-3, 9, 10) Paulo akonkomeshe abanakashi Abena Kristu Yuodia na Suntuki “ukuba abaikatana muli Shikulu,” ne calengele nalimo ni co palimine ubwafya pali bena. Cimoneka kwati balyafwiwe ukupwisha ubwafya, kabili balitwalilile ukubombela Yehova mu busumino. (Abena Filipi 4:2, 3) E co tatufwile ukuipununa nga ca kuti kwaimako ubwafya ubuli bonse mu cilonganino. Ifwe natubike amano ku kubaka ifya kulangulula fya kwa Yehova, ukulaibukisha ukuti ‘imibele yesu yonse yaba ku mulola wakwe.’ (Amalumbo 119:168; Amapinda 15:3) Lyena takwakabe nangu cimo icikafumyapo ‘umutende wesu uwingi.’
22. (a) Nga tuleumfwila Lesa, lishuko nshi twingakwata? (b) Bushe tufwile ukulamona shani abafuma mu cilonganino ca Bwina Kristu?
22 Nga ca kuti lyonse tuleumfwila Yehova, tukaba ne shuko lya kutwalilila ukumulumbanya. (Amalumbo 119:169-176) Nga tuleikalila umwabele fipope fya kwa Lesa, tatuipakisha fye ubucingo bwa ku mupashi lelo ‘utunwa twesu tupongololo kutasha Yehova.’ (Amalumbo 119:169-171, 174) Ili e shuko ilikalamba nga nshi ilyo twingakwata muli shino nshiku sha kulekelesha. Kemba wa malumbo alefwaya ukutwalilila uwa mweo no kulatasha Yehova, lelo mu nshila iishaishibikwa, ‘alelubanta nge mpaanga iyaluba.’ (Amalumbo 119:175, 176) Bamo abafuma mu cilonganino ca Bwina Kristu nalimo bacili balitemwa Lesa kabili limbi balafwaya no kulamulumbanya. E co shi natubafwe na maka yesu pa kuti na kabili bengacingililwa lwa ku mupashi no kuipakisha insansa shaba mu kulumbanya Yehova pamo na bantu bakwe.—AbaHebere 13:15; 1 Petro 5:6, 7.
Ulubuuto Lubelelela Ulwa Kubuutusha Inshila Yesu
23, 24. Finshi mwanonkelamo mu Amalumbo 119?
23 Amalumbo 119 kuti yatunonsha mu nshila ishingi nga nshi. Ku ca kumwenako, kuti yatulenga ukushintilila sana pali Lesa, pantu yalangilila ukuti insansa shine shine shifuma mu ‘kwenda mu malango ya kwa Yehova.’ (Amalumbo 119:1) Kemba wa malumbo atucinkulako ukuti ‘ukusupulwa kwa cebo ca kwa Lesa cishinka.’ (Amalumbo 119:160) Kanshi ici cilingile ukutulenga ukutasha sana pa kukwata Baibolo Icebo ca kwa Lesa. Ukwetetula pa Amalumbo 119 kulingile ukutulenga ukulabelenga Amalembo no mukoosha. Libili libili kemba wa malumbo alepaapaata Lesa ati: “Nsambilisheni ifipope fyenu.” (Amalumbo 119:12, 68, 135) Alombele no kuti: “Ukucetekanya kusuma no kwishiba nsambilisheni; pantu natetekela amafunde yenu.” (Amalumbo 119:66) Na ifwe tulacita bwino nga tulemupashanya mu mipepele yesu.
24 Ukusambilishiwa na Yehova kulalenga ukuba na bucibusa busuma na wena. Libili libili kemba wa malumbo aita ati umubomfi wa kwa Lesa. Na kuba, alesosa kuli Yehova amashiwi aya kufika sana ku mutima, aleti: “Ndi wenu.” (Amalumbo 119:17, 65, 94, 122, 125; Abena Roma 14:8) Ala mwandini lishuko ukube Nte ya kwa Yehova, ukulamulumbanya no kulamubombela! (Amalumbo 119:7) Bushe mulebombela Yehova mu nsansa nga bakabila ba Bufumu? Nga e fyo mucita, ninshi Yehova akatwalilila ukumutungilila no kumupaala ilyo muleipakisha ili shuko lya kutetekela icebo cakwe no kuleka cilebuutusha inshila yenu.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Mulandu nshi tulingile ukutemenwe cebo ca kwa Lesa?
• Bushe icebo ca kwa Lesa citutungilila shani?
• Ni mu nshila nshi ifishimiko fya kwa Yehova fitwafwila?
• Cinshi cilenga abantu ba kwa Yehova ukucingililwa no kuba no mutende?
[Icikope pe bula 16]
Mu cebo ca kwa Lesa e mufuma ulubuuto lwa ku mupashi
[Icikope pe bula 17]
Nga twatemwa ifishimiko fya kwa Yehova, takatale atumona nga “bamunyela”
[Ifikope pe bula 18]
Nga tulebelenga Baibolo cila bushiku, kuti tuleibukisha amalembo yasuma ilyo tulepepa