Mulecindika Ababombesha Muli Imwe

‘Ishibeni ababombesha muli imwe kabili abamutungulula muli Shikulu no kumukonkomesha.’—1 TES. 5:12.

1, 2. (a) Bushe ifintu fyali shani mu cilonganino ca ku Tesalonika ilyo Paulo abalembeele kalata? (b) Cinshi Paulo akoseleshe abena Tesalonika ukucita?

ELENGANYENI ukuti mwali mu cilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo mu Tesalonika, icali pa filonganino fyabalilepo ukupangwa mu Europe. Umutumwa Paulo alikeele mu Tesalonika pa nshita iitali pa kuti akoseleshe bamunyina. Afwile alisontele abakalamba aba kutungulula, nga filya cali mu filonganino fimbi. (Imil. 14:23) Lelo ilyo icilonganino capangilwe kwaimine ibumba lya baYuda abatamfishe Paulo na Sila mu musumba. Abena Kristu abashele bafwile bali no mwenso sana ilyo bamwene ukuti bashala beka.

² Ilyo Paulo afumine mu Tesalonika, afwile alisakamene pa lwa cilya icilonganino icipya. Alyeseshe ukubwelelako, lelo ‘Satana alimucilikile.’ (1 Tes. 2:18; 3:2) Ilyo aumfwile ilyashi lisuma ilyo Timote aletele pali cilya cilonganino, Paulo alilembeele abena Tesalonika kalata. Pa fyo alembele pali no kufunda kwa kuti ‘beshibe [nelyo, “bacindike”] abalebombesha muli bena kabili abalebatungulula.’—Belengeni 1 Abena Tesalonika 5:12, 13.

 3. Milandu nshi Abena Kristu ba ku Tesalonika balingile ukucindikilapo sana abakalamba abaletungulula?

³ Bamunyinefwe abaletungulula mu cilonganino ca Bena Kristu mu Tesalonika tabali abalamuka sana nga Paulo na bambi abo ale-enda nabo; kabili tabali nga baeluda ba mu Yerusalemu pantu tapakokwele apo babelele Abena Kristu. Na kuba ne cilonganino cabo apo capangilwe ninshi tapalapita no mwaka umo! Na lyo line abali muli cilya cilonganino balingile ukulatasha pa bakalamba abaletungulula pantu “balebombesha” no ‘kutungulula’ icilonganino e lyo no ‘kukonkomesha’ bamunyinabo. Kanshi balingile ‘ukubacindikisha mu kutemwa.’ Paulo alundilepo na mashiwi ya kuti, “muleikala umutende na banenu.” Nga mwali muli cilya cilonganino ca ku Tesalonika, bushe na imwe nga mwaletasha pa mulimo walebomba baeluda? Bushe mumona shani “ifya bupe ku bantu” ifyo Lesa amupeela mu cilonganino ukupitila muli Kristu?—Efes. 4:8.

‘Balabombesha’

4, 5. Mulandu nshi abakalamba mu nshita ya kwa Paulo balekabila ukubombesha ilyo balesambilisha icilonganino, kabili mulandu nshi cabela ifyo na muno nshiku?

⁴ Pa numa ya kutuma Paulo na Sila ku Berea, bushe abakalamba mu Tesalonika “balebombesha” shani? Apo balepashanya Paulo, ukwabula no kutwishika balesambilisha icilonganino ukubomfya Amalembo. Nalimo kuti mwayipusha amuti, ‘Bushe Abena Kristu ba ku Tesalonika balicindike Icebo ca kwa Lesa? Pantu na kuba Baibolo itila abena Berea bali “no mutima wa kusambilila ukucila aba mu Tesalonika. . . . Balefwailisha mu Malembo cila bushiku.” (Imil. 17:11) Abo balelinganyako abena Berea, baYuda abena Tesalonika, te Bena Kristu bonse. Ilyo abasangwike Abena Kristu ‘baumfwile icebo, tabatetekele ukuti cebo ca bantu, lelo batetekele ukuti cebo ca kwa Lesa.’ (1 Tes. 2:13) Abakalamba bafwile balibombeshe ukusambilisha icilonganino.

⁵ Pali lelo umusha wa cishinka kabili uwashilimuka alapeela umukuni wa kwa Lesa “ifya kulya . . . pa nshita yalinga.” (Mat. 24:45) Umusha wa cishinka alatungulula baeluda mu filonganino ababombesha ukusambilisha bamunyinabo. Aba mu filonganino bamo balakwata impapulo sha musha wa cishinka ishingi, kabili mu ndimi shimo balakwata na Icisontelelo ca Mpapulo sha Watch Tower na Watchtower Library iya pa kompyuta. Baeluda balapoosa inshita iikalamba ukupekanya ukulongana pa kuti basambilishe bwino icilonganino no kufika abantu pa mutima. Bushe mwalishiba inshita baeluda bapoosa pa kuti bapekanye amalyashi ya mu kulongana kwa pa cilonganino na ya pa kulongana kukalamba?

6, 7. (a) Ca kumwenako nshi ico Paulo alangile abakalamba abaletungulula icilonganino mu Tesalonika? (b) Mulandu nshi limo cingakosela baeluda muno nshiku ukupashanya Paulo?

⁶ Abakalamba abaletungulula icilonganino ca ku Tesalonika baibukishe ifyo Paulo alecema bwino umukuni. Taleila fye ico cine mu kucema umukuni. Nga fintu twasambilile mu cipande cafumineko, Paulo ‘ali uwanakilila, nga filya nyina uonsha asakamana bwino abana bakwe.’ (Belengeni 1 Abena Tesalonika 2:7, 8.) Alefwaisha ‘ukubapeela no mweo wakwe’! Kanshi abakalamba abaletungulula icilonganino baalingile ukupashanya Paulo ilyo balecema umukuni.

⁷ Bakacema Abena Kristu muno nshiku balapashanya Paulo ilyo balesakamana bwino umukuni. Cilafya ku mpaanga shimo mu cifyalwa ukuba ne cikuuku no kupanga ifibusa. Na lyo line, baeluda balaba abashilimuka no ‘kusanga ubusuma’ mu mpaanga sha musango yu. (Amapi. 16:20) Apo baeluda tabapwililika, te lyonse cibangukila ukulamona ifisuma mu Mwina Kristu onse. Lelo, ilyo bale-esha na maka ukuba aba mutembo kuli bonse no kuba abacemi abasuma abatungululwa na Kristu, tufwile ukulabatasha.

8, 9. Milimo nshi imo iyo baeluda ba muno nshiku babomba iilanga ukuti ‘balinda imyeo yesu’?

⁸ Bonse tulingile “ukunakila” baeluda. Nga fintu Paulo alandile, ‘balinda imyeo yesu.’ (Heb. 13:17) Aya mashiwi yatwibukisha ifyo umucemi wa cine cine afufya utulo pa kuti fye acingilile umukuni wakwe. Na baeluda muno nshiku kuti bafufya utulo pa kuti basakamane abalwele nelyo abo cafya ukukonka ifyaba mu Baibolo. Ku ca kumwenako, bamunyinefwe ababa mu makomiti ya kumfwaninamo ne fipatala, limo balababuusha ubushiku pa kuti bafwe bamunyinabo abalwele abalekabila sana ukwafwa. Kanshi, tulabatasha sana pa fyo batwafwa ilyo twaba mu bwafya bwa musango yu!

⁹ Baeluda ababa mu mabumba ya bakuula Amayanda ya Bufumu na mu makomiti ayafwa abaponenwe na masanso balabombesha ukwafwa bamunyinabo. Tulingile ukubatungilila no mutima onse! Moneni ifyo bamunyinefwe babombeshe ilyo kwali icikuuku ca mwela ku calo ca Myanmar mu 2008. Pa kuti bafike ku cilonganino ca Bothingone ku citungu ca Irrawaddy uko ici cikuuku caonawile ifintu ifingi, aba bamunyinefwe balepita mu ncende iyaonawilwe sana umwali ifitumbi mpanga yonse. Ilyo bamunyinefwe bamwene ukuti pe bumba lya baishile mu kwafwa ilyabalilepo ukufika ku Bothingone pali no wali kangalila wabo uwa muputule akale, babilikishe ati: “Moneni! Ni kangalila wesu uwa muputule! Yehova atupususha!” Bushe mulatasha baeluda pa milimo babomba akasuba no bushiku? Baeluda bamo balabasonta ukubomba mu makomiti ya bupingushi ayaibela. Aba baeluda tabasabankanya no kuyumfwilapo pa milimo babomba; lelo abo bafwa balatasha icine cine.—Mat. 6:2-4.

10. Milimo nshi imo iyo baeluda babomba iishimoneka sana?

¹⁰ Baeluda abengi pali lelo balakwata ifingi ifya kulemba. Ku ca kumwenako kampanya we bumba lya baeluda alatantika aba kulanda amalyashi ya mu kulongana. Kalemba wa cilonganino alalemba amalipoti ya mulimo wa mwi bala cila mweshi na cila mwaka. Kangalila we sukulu na o alabika sana amano ku kutantika aba kulanda amalyashi mwi sukulu. Pa numa ya myeshi itatu, kulaba ukupitulukamo mu ma-akaunti ya ndalama sha cilonganino. Baeluda balabelenga amakalata ayafuma kwi ofeshi lya musambo no kukonka ifyo babeba pa kuti pabe ‘ukwikatana mu citetekelo.’ (Efes. 4:3, 13) Ifintu ‘fyonse filacitika bwino bwino kabili ukwabula icimfulunganya’ pa mulandu wa kuti baeluda balabombesha.—1 Kor. 14:40.

‘Balamutungulula’

11, 12. Ni bani batungulula icilonganino kabili ukucita ifyo calola mwi?

¹¹ Paulo alondolwele abakalamba abali mu cilonganino ca mu Tesalonika ukuti ‘baletungulula’ icilonganino. (1 Tes. 5:12) Kabili alandile no kuti ‘balebombesha.’ Talelanda pali kangalila wa kutangilila, lelo alelanda pa bakalamba bonse abaletungulula mu cilonganino. Pali lelo baeluda abengi balatungulula ukulongana kabili balasambilisha icilonganino. Apo nomba tatutila kangalila wa kutangilila lelo tutila, “kampanya we bumba lya baeluda,” cilanguka ukumona baeluda bonse ukuti libumba ilibombela capamo.

¹² ‘Ukutungulula’ icilonganino te kusambilisha fye. Ishiwi limo line e lyo babomfya na pali 1 Timote 3:4. Paulo alandile ukuti kangalila afwile ukuba “umuntu uutungulula bwino aba mu ng’anda yakwe, uwaba na bana abanakila kabili aba mucinshi nga nshi.” Pali ili ilembo ‘ukutungulula,’ te kufunda fye abana, lelo kusanshamo no kutungulula ulupwa e lyo no ‘kuba na bana abanakila.’ Ca cine, baeluda balatungulula icilonganino kabili balafwa bonse ukunakila Yehova.—1 Tim. 3:5.

13. Mulandu nshi limo cisendela inshita pa kuti baeluda bapingule ifya kucita ilyo bakumana?

¹³ Pa kuti baeluda batungulule bwino umukuni, balalanshanya pa fyo icilonganino cilekabila. Eluda umo nga e upingula fye ifya kucita, ifintu kuti filebombwa bwangu. Lelo baeluda balakonka Amalembo no kulanshanya ifya kucita pantu bapashanya ibumba litungulula ilya mu nshita ya Bena Kristu ba kubalilapo. Ico bafwaya sana kukonka ifyo Amalembo yalanda ilyo balebombela pa kukabila kwa cilonganino. Ici cilabomba bwino nga ca kuti cila eluda apekanya ifya kulandapo pa kukumana kwa baeluda. Kabili cilawama nga ca kuti cila eluda nafwailisha ifyebo mu Malembo e lyo ne fyebo ifyafuma ku musha wa cishinka kabili uwashilimuka. Kwena pa kucite fyo, cilakabila inshita. Nga ca kutila baeluda bapusana mu fyo balemona umulandu nga filya cali kwi bumba litungulula ilya mu Bena Kristu ba kubalilapo lintu kwaimine umulandu wa kusembulula, balakabila inshita iikalamba e lyo no kusokota pa kuti basuminishanye ica kucita icilingene ne filanda Amalembo.—Imil. 15:2, 6, 7, 12-14, 28.

14. Bushe mulomfwa bwino ukumona ifyo baeluda babombela pamo mu cumfwano? Mulandu nshi?

¹⁴ Cinshi cingacitika nga ca kutila eluda umo afwaya fye bambi balekonka ifyo aletontonkanya? Nelyo kuti caba shani nga ca kutila umo, aba nga Diotrefe no kulaleta amalekano? (3 Yoh. 9, 10) Icilonganino conse kuti caba mu bwafya. Nga ca kutila Satana alyeseshe ukuleta icimfulunganya mu cilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo, tatwingatwishika ukuti na lelo line alafwaya ukonaula umutende mu cilonganino. Kuti afwaya ukututunka ukuba ne mibele ya bumubili pamo nga ukufwaisha ukuba pa ntanshi. E ico baeluda bafwile ukuba abaicefya no kulabombela pamo mu cumfwano. Tulomfwa bwino icine cine ukukwata baeluda abaicefya, abomfwana kabili ababombela capamo!

“Balamukonkomesha”

15. Cinshi cilenga baeluda ukukonkomesha munyinefwe nelyo nkashi?

¹⁵ Paulo lyena alandile pa mulimo wa baeluda umbi uwacindama sana lelo uushayanguka. No yu, mulimo wa kufunda umukuni. Mu Malembo ya ciGriki aya Bwina Kristu, Paulo e wabomfyapo fye ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa ati “ukufunda.” Kuti lyapilibula ukufunda umuntu mu kukosa lelo te kumupata iyo. (Imil. 20:31; 2 Tes. 3:15) Ku ca kumwenako, Paulo alembeele abena Korinti ukuti: “Nshilelemba ifi fintu ku kumulenga insoni, lelo ku kumukonkomesha nga bana bandi abatemwikwa.” (1 Kor. 4:14) Ico alebakonkomesesha ifyo, ni co alibatemenwe sana.

16. Baeluda balingile ukulaibukisha cinshi ilyo balekonkomesha bambi?

¹⁶ Baeluda balebukisha ukuti calicindama ukukonkomesha bwino bambi. Balesha sana ukuba ne cikuuku, ukutemwa e lyo no kwafwa bamunyinabo nga filya Paulo alecita. (Belengeni 1 Abena Tesalonika 2:11, 12.) Na lyo line baeluda ‘balakonka sana icebo ca kwa Lesa ica cishinka mu misambilishishe yabo, pa kuti babe na maka ya kukoselesha abantu mwi sambilisho ilituntulu.’—Tito 1:5-9.

17, 18. Finshi mushifwile ukulaba nga ca kuti eluda amufunda?

¹⁷ Ca cine, baeluda tabapwililika kabili limo kuti balanda fimo na pa numa baumfwa ububi pa fyo bacilanda. (1 Isha. 8:46; Yako. 3:8) E lyo baeluda balishiba no kuti ukupokelela ukufunda takuletela bamunyinefwe na bankashi insansa, lelo kuleta fye ubulanda. (Heb. 12:11) E ico eluda nga aya ku muntu ku kumukonkomesha, ilingi line ninshi natontonkanyapo sana pa co aleila e lyo no kupepelapo. Nga ca kuti baeluda balimukonkomeshapo, bushe mulatasha pa kutemwa kwabo?

¹⁸ Tutile tamuleumfwa bwino nomba tamwishibe ubulwele mulwele. E lyo dokota amupima asanga no bulwele, lelo ubulwele amusanga nabo bubi ica kuti mwafilwa ukusumina? Bushe kuti mwamufulilwa? Iyo! Nangu ca kutila amweba ukuti mulingile ukulepulwa, kuti mwasumina pantu namwishiba ukuti e calalenga mupole. Imilandile ya kwa dokota pa kumweba ubulwele, kuti yamukalifya, lelo bushe kuti mwakaana ukundapwa pa mulandu wa kuti dokota talandile bwino? Nalimo te kuti mucite ifyo. Kanshi te kwesha ukuleka imifundile ya baeluda yalenga mwakaana ukumfwa ku bo Yehova na Yesu balebomfya ukumutungilila nelyo ukumwafwa ukwishiba ifingacingilila bucibusa bwenu na Yehova.

Muletasha Pali Baeluda Abo Yehova Amupeela

19, 20. Kuti mwalanga shani ukuti mulatasha pa “fya bupe ku bantu”?

¹⁹ Cinshi mwingacita nga mwapokelele ubupe ubo mufwaya sana? Bushe kuti mulebubomfya pa kuti mulelanga ukuti mulatasha? “Ifya bupe ku bantu” e fyo Yehova amupeela ukupitila muli Yesu Kristu. Cimo ico mwingacita pa kulanga ukuti mulatasha pali ifi ifya bupe, kukutikisha ilyo baeluda balelanda amalyashi no kwesha ukukonka ifishinka balelandapo. Kuti mwalanga no kuti mulatasha nga ca kuti muleasukapo pa kulongana. Mulebombako umulimo uo baeluda batungulula, pamo nga umulimo wa kushimikila. Nga ca kutila eluda umo alimufundilepo pali fimo ica kuti mwamwenamo, bushe te kuti ciwame mwamweba ukuti alimwafwile? E lyo kabili kuti cawama mwatasha no lupwa lwakwe. Ibukisheni ukuti pa kuti eluda alebomba bwino mu cilonganino, ulupwa lwakwe lulaipeelesha ukuba lweka ilyo alebomba iyo imilimo.

²⁰ Nga fintu twamona, fingi tufwile ukutashishapo baeluda, ababombesha muli ifwe kabili abatutungulula no kutukonkomesha. Icalenga Yehova atupeele ifi “ifya bupe ku bantu,” ni co alitutemwa icine cine!

Bushe Muleibukisha?

• Milandu nshi abena Tesalonika balingile ukutashishapo abalebatungulula?

• Finshi mumwenako ukuti baeluda mu cilonganino cenu balabombesha?

• Bushe mumwenamo shani mu fyo baeluda bamutungulula?

• Eluda nga amufunda cinshi mufwile ukwibukisha?

[Icikope pe bula 27]

Bushe mulatasha pa fintu ifingi ifyo baeluda bacita pa kucema icilonganino?