‘Ukulatwala mu Bukote’
ABENGI abekala mupepi na Bemba wa Mediterranean balabyala utuncindu pa mayanda. Utu tuncindu tulamoneka bwino sana e lyo tulatwala ne fitwalo ifyalowa. Kabili tulatwala ifisabo pa myaka ukucila 100.
Imfumu Solomone iya mu Israele yapashenye ukuyemba kwa mukashana umwina Shulamu ku kancindu. (Ulwimbo lwa Nyimbo 7:7) Icitabo cimo citila: “Mu ciHebere akancindu baketa ukuti tàmâr.’ . . . AbaYuda balepashanya ifintu ifisuma ku kancindu kabili ilingi line baleinika na bana babo abanakashi ukuti tàmâr.” (Plants of the Bible) Ica kumwenako fye, nkashi ya kwa Solomone mwi fumo limbi, uwali uwayemba sana, bamwinike ishina lya kuti Tamari. (2 Samwele 13:1) Abafyashi bamo bacili balenika abana babo abanakashi ati Tamari.
Te banakashi bayemba fye abo bapashanya ku kancindu. Kemba wa malumbo aimbile ati: “Uwalungama akalemba nga kancindu, ngo mukedari wa mu Lebanone e fyo akakula; abalimbwa mu ng’anda ya kwa Yehova, mu mansa sha kwa Lesa wesu e mo bakalemba; bacili baletwala mu bukote, baisulamo amenshi kabili balelema.”—Amalumbo 92:12-14.
Ababombela Lesa mu cishinka na lintu bakotele baba kwati kancindu. Baibolo itila: “Umutwe wa mfwi cilongwe icayemba, cisangwa mu mibele ya bulungami.” (Amapinda 16:31) Nangu cingatila amaka yabo yalapwa pa mulandu wa kukula, abakote kuti batwalilila ukuba ifibusa fya kwa Lesa nga balebelenga lyonse Baibolo, Icebo ca kwa Lesa. (Amalumbo 1:1-3; Yeremia 17:7, 8) Abakote aba cishinka kuli Lesa balakoselesha bambi ku fyebo fyabo ifisuma na ku mibele yabo kabili balatwala ifisabo cila mwaka nga filya fine no tuncindu tutwala cila mwaka.—Tito 2:2-5; AbaHebere 13:15, 16.