ICIPANDWA 14
Kuti Mwanonkelamo mu Cipangano Cipya
1. Milimo nshi ibili iyo Yeremia abombele?
YEHOVA apeele Yeremia umulimo wa mbali shibili. Umulimo umo wali wa “kunukula no kubongolola, [ukonaula] no kutobolola.” E lyo umbi wali wa “kukuula no kubyala.” Umulimo wa ntanshi uo kasesema abombele wali wa kuleta pa bwelu ububifi ubwalecita abaYuda abali ne cilumba, ukubeba ubupingushi bwa kwa Lesa ubwali no kubeshila pamo na bena Babiloni. Lelo, mu busesemo bwa kwa Yeremia mwali ne subilo lya ku ntanshi. Asobele ukukuulwa kwa co Lesa alefwaya ukukuula no kubyala kwa co alefwaya ukuti cibyalwe. Ku ca kumwenako, Yeremia alefikilisha umulimo wakwe uwalenga bubili ilyo alandile pa lwa kubwelela kwa baYuda ku calo ca ku mwabo.—Yer. 1:10; 30:17, 18.
2. Mulandu nshi Yehova apingwilile abantu bakwe, kabili abapingwile shani?
2 Ifi Yeremia alebila ukubweshiwa tacalolele mu kutila Lesa pa kubala aali no kutekelesha abantu bakwe nelyo ukusula ku mafunde yakwe aya mulinganya. Lelo aali no kuleta ubupingushi pa baYuda abapondweke. (Belengeni Yeremia 16:17, 18.) Mu nshiku sha kwa Yeremia, banono mu Yerusalemu ‘abalecita umulinganya’ nelyo ‘abalefwaya icishinka,’ kabili ukutekanya kwa kwa Yehova kwalifikile ku mpela. Atile: “Nintendwa ukumfwa ubulanda.” (Yer. 5:1; 15:6, 7) Aba baYuda “[babwelele] ku membu sha fikolwe fyabo ifya pa kubala, ifyakeene ukumfwa” amashiwi ya kwa Yehova. Na kabili, bakalifye Lesa pa kulapepa balesa ba bufi. (Yer. 11:10; 34:18) Yehova aali no kulungika abantu bakwe, no kubasalapula mu ‘kulinga.’ Icali no kufumamo ca kuti bamo nalimo bali no kukutuluka ifyo bacitile ukuti fyalibipile kabili bali no kubwelela kuli ena.—Yer. 30:11; 46:28.
3. Mulandu nshi mulingile ukutontonkanishisha sana pa busesemo bulanda pa cipangano cipya?
3 Lesa abomfeshe Yeremia ukusobela icipangano cipya icali no kunonsha abengi pa nshita ntali. Ilyo twatontonkanya pa masesemo Yeremia aseseme, te kuti tutwishike ukufikilishiwa kwa uku kusesema kupeela isubilo ukwa cipangano cipya. Umulandu ici cipangano capangilwe wa kuti cipyane cilya capangilwe na bena Israele ilyo balefuma mu Egupti, ico Mose ewali e kawikishanya. (Belengeni Yeremia 31:31, 32.) Ilyo Yesu Kristu aletendeka Umulalilo wa kwa Shikulu, alandile pali ici cine cipangano cipya, kanshi na ifwe calitukuma. (Luka 22:20) Umutumwa Paulo alilandilepo pali ici cipangano ilyo alembeele AbaHebere. Ayambwile ubusesemo bwa kwa Yeremia no kukomaila pa busuma bwa cipangano cipya. (Heb. 8:7-9) Lelo bushe ici cine cipangano cipya ni cinshi? Mulandu nshi calekabilwa? Ni bani babamo, kabili imwe pa lwenu kuti mwanonkelamo shani? Lekeni tumone.
MULANDU NSHI KWABELELE ICIPANGANO CIPYA?
4. Cinshi icipangano ca Mafunde cabeleleko?
4 Pa kuti tumfwikishe icipangano cipya, tulingile intanshi ukwishiba bwino umulandu kwabelele ica kubalilapo, e kutila icipangano ca Mafunde. Cabombeele uluko imilimo isuma iingi ulwalelolela umwana uwalailwe, umo abengi bali no kumwena amapaalo. (Ukute. 22:17, 18) Ilyo abena Israele bapokelele icipangano ca Mafunde, baishileba ‘icipe ca mutengo’ ica kwa Lesa. Muli ici cipangano, umukowa wa bena Lebi e mwalefuma bashimapepo bakubombela uluko. Ilyo alepanga icipangano ca luko pa kati bena Israele na ena pa Lupili lwa Sinai, Yehova alandile pa ‘bufumu bwa bashimapepo kabili uluko lwa mushilo’ lelo tasokolwele inshita no mo ubu bufumu bwali no kwishila. (Ukufu. 19:5-8) Ilyo ubu bufumu bushilafika, ici cipangano calangile fye ukuti abena Israele balifililwe ukukonka Amafunde. Kanshi calengele imembu shabo ukumoneka. E co, ukulingana na Mafunde, abena Israele balingile ukulatuula amalambo pa membu shabo. Lelo, calimoneke fye apabuuta ukutila kwalekabilwa cimo icacilile pali ici, e kutila ilambo ilyapwililika ilishali no kulatuulwa na kabili. Cine fye, calekabilwa sana ukutila abantu belelwe imembu umupwilapo.—Gal. 3:19-22.
5. Mulandu nshi Yehova asobele ukuti kwali no kuba icipangano cipya?
5 E co kuti twamona umulandu Lesa aebele Yeremia ukusobela pa cipangano na cimbi, ica kutila icipangano cipya, uku ninshi ne cipangano ce Funde cicili cilabomba. Pa mulandu wa kutemwa ne nkumbu, Yehova alefwaya ukubikako cimo ica kwafwa inko shonse, umupwilapo. Ukupitila muli Yeremia, Lesa alandile aya mashiwi ukukuma ku bali no kuba muli ici cipangano ca ku ntanshi ati: “Nkelela ifilubo fyabo, nshakebukishe ne membu shabo.” (Yer. 31:34) Nangu ca kutila ubu bulayo bwapeelwe mu nshiku sha kwa Yeremia, bulapeela isubilo ilisuma nga nshi ku bantu bonse. Mu nshila nshi?
6, 7. (a) Bushe bamo bomfwa shani pa membu shabo? (b) Mulandu nshi ukubebeta icipangano cipya kwingamukoselesha?
6 Tucili tatwapwililika kabili ilingi line tulebukisha ukutila tuli babembu. Munyinefwe umo uwali no bwafwa ubukalamba e ko twingeshibila ukuti ici cishinka. Atile: “Ilyo nanakile, nalyumfwile ububi sana. Naletontonkanya ukutila tapali ifyo nali no kucita pa kuti banjelele. Calenkosela ukupepa. Pa kutampa nalebalilapo ukulanda ati, ‘Mwe Yehova, nshishibe nga mwalakutika ili pepo, lelo . . .’” Bamo abo ifi fyacitikilapo nelyo abacitile ulubembu bayumfwile kwati “ikumbi ilyafiita fititi” lyalecilikila amapepo yabo ukufika kuli Lesa. (Inyimbo 3:44) Bambi balacula na matontonkanyo ukulaibukisha ifilubo bacitile kale ninshi palipita ne myaka iingi apo cacitikile. Nangu fye Bena Kristu ababa bwino limo kuti balanda ifintu fimo ifyo bengesalanguluka pa numa.—Yako. 3:5-10.
7 Takuli nangu umo pali ifwe uulingile ukulayumfwa ukuti teti alufyanye. (1 Kor. 10:12) Nangu fye mutumwa Paulo alishibe ukuti limo alelufyanya. (Belengeni Abena Roma 7:21-25.) Ica musango yu nga cacitika, tuleibukisha icipangano cipya. Lesa alaile ukuti icintu cimo icikalamba ico icipangano cipya cali no kubomba cali ca kuti ali no kuleka ukwibukisha imembu. Kanshi takuli icingacila pali ili paalo! Uku kusobela kufwile kwalikoseleshe Yeremia, kabili na ifwe tulingile ukukoseleshiwa ilyo tulesambilila na fimbi pa lwa cipangano cipya no kumona ifyo twinganonkelamo muli cena.
Mulandu nshi Lesa abikileko icipangano cipya?
BUSHE ICIPANGANO CIPYA CINSHI?
8, 9. Cinshi Yehova aipuswile pa kuti fye kubeko ukwelelwa kwa membu?
8 Ilyo muleishibilako Yehova, mulaya muleishibilako ukutila wa nkumbu no luse ku bantunse abashapwililika. (Amalu. 103:13, 14) Ilyo Yeremia alesobela ukuti kukaba icipangano cipya, alandile pa cishinka icikalamba ica kutila Yehova ‘akelela ifilubo fyabo’ kabili takafibukishe. (Yer. 31:34) Limbi kuti mwatila napamo Yeremia aletontonkanyapo ifyo Lesa ali no kwelela abantu. Nalimo ico aishibe ca kuti filya Lesa alandile pa cipangano cipya, aloseshe mu kuti ali no kumfwana nabo, nelyo ukubombela pamo bantu. Na kuba, ukupitila muli ici cine cipangano, Yehova ali no kucita ico aebele Yeremia ukulemba, e lyo no kwelela abantu. Ifyebo na fimbi fyali no kwishibikwa fye pa numa ya kumfwilapo ubufwayo bwa kwa Lesa na bumbi, ukubikako fye ne fyo Mesia aali no kucita.
9 Mufwile mwalimonapo abafyashi abonaula abana babo, ababatamba fye ukwabula ukubasalapula. Bushe kuti mwaenekela Yehova ukuba ifi? Awe iyo! Uko twingamwena ukuti ena te fyo aba ni ku fyo acitile pa kupanga icipangano cipya. Ukucila ukulabako fye ku membu, Lesa mano mano akonkele ifunde lyakwe ilya mulinganya ukupitila mu kupekanya inshila ya kwelelamo abantu imembu, kabili pa kucita ifi ali-ipuswile nga nshi. Kuti mwaumfwikisha ici cishinka nga mwamona ifyo Paulo alembele ilyo alelanda pa cipangano cipya. (Belengeni AbaHebere 9:15, 22, 28.) Paulo alandile pa ‘kulubula’ no kutila “umulopa nga tausuumine te kuti kube ukubelelwa uluse.” Mu cipangano cipya, ici tacapilibwile ukutila uyu mulopa wali no kuba umulopa wa ng’ombe nelyo imbushi uo balepongolola pa kupeela ilambo ukulingana na Mafunde ya kwa Mose. Icipangano cipya cena catendeke ukubomba ilyo umulopa wa kwa Yesu wasuumine. Pa mulandu wa ili lambo lyapwililika, Yehova kuti ‘aelela bumpulamafunde no lubembu’ umupwilapo. (Imil. 2:38; 3:19) Lelo bushe ni bani bengaba muli ici cipangano cipya no kubelwa uluse ku membu shabo? Te luko lwa baYuda iyo. Yesu atile Lesa ali no kukaana abaYuda, abalepeela amalambo ya nama ukulingana na Mafunde ya kwa Mose, kabili aali no kwalukila ku luko lumbi. (Mat. 21:43; Imil. 3:13-15) Ulu luko lwaishileba ni “Israele wa kwa Lesa,” umwaba Abena Kristu basubwa no mupashi wa mushilo. Ukulanda fye mu mashiwi ayaumfwika, icipangano ca Mafunde cali pa kati ka kwa Lesa na bena Israele, lelo icipangano cipya caba pa kati ka kwa Yehova Lesa na Israele wa ku mupashi, kabili Yesu e kawikishanya.—Gal. 6:16; Rom. 9:6.
10. (a) Bushe “impyani” ya kwa Davidi nani? (b) Bushe abantunse kuti banonkelamo shani muli iyi “mpyani”?
10 Yeremia alandile pali Mesia wali no kwisa ukutila ni “mpyani” ya kwa Davidi. Alilungike, pantu umutande wa lupwa lwa cifumu ulwa kwa Davidi wapwile mu nshita Yeremia alebomba bukasesema. Lelo, ulya mutande tawalobelele. Ilyo papitile inshita, Yesu afyalilwe mu mutande wa lupwa lwa Mfumu Davidi. Aali no kulaitwa ati “Yehova E Bulungami Bwesu,” ukukomaila pa cishinka ca kuti Lesa alibikako sana amano kuli iyi mibele. (Belengeni Yeremia 23:5, 6.) Yehova alekele Umwana wakwe uwafyalwa eka ukucula pano calo no kufwa. Lyena apo Yehova wa mulinganya, abomfeshe ilambo lya “musambo,” e kutila impyani ya kwa Davidi ku kwelela abantu. (Yer. 33:15) Ici calengele abantu bamo ‘ukulungamikilwa ku bumi’ no kusubwa no mupashi wa mushilo no kuba ulubali lwa cipangano cipya. Ukulingana no bushininkisho na bumbi ubwa kuti Lesa wa bulungami, bambi na bo abashaba muli ici cipangano mu kulungatika kuti banonkelamo kabili balanonkelamo muli ici cipangano, nga fintu twalamona ku ntanshi.—Rom. 5:18.
11. (a) Bushe amafunde ya mu cipangano cipya yalembwa mwi? (b) Mulandu nshi “impaanga shimbi” bafwaila ukwishiba Amafunde yaba mu cipangano cipya?
11 Bushe kuti mwatemwa ukwishiba na fimbi ifyaba muli ici cipangano cipya? Ubupusano bumo ubukalamba ubwaba pali ici cipangano e lyo na pa cipangano ca Mafunde ya kwa Mose bwakuma apo fyalembelwe. (Belengeni Yeremia 31:33.) Amafunde 10 aya cipangano ca kwa Mose yalembelwe pa fipampa fya mabwe, ifyalubile mu kuya kwa nshita. Lelo, Yeremia aseseme ukuti amafunde ya mu cipangano cipya yali no kulembwa mu mitima ya bantu, kabili yali no kubelelela. Bonse ababa muli ici cipangano cipya, e kutila Abena Kristu basubwa, balatasha nga nshi pa kukwata aya mafunde. Nomba nga kuli balya abashaba mu kulungatika muli ici cipangano cipya, e kutila “impaanga shimbi,” abasubila ukwikala umuyayaya pano pa calo? (Yoh. 10:16) Na bo bene balitemwa nga nshi amafunde ya kwa Lesa. Baba kwati balebeshi abaleikala mu Israele, abasumine Amafunde ya kwa Mose no kunonkelamo.—Lebi. 24:22; Impe. 15:15.
12, 13. (a) Lifunde nshi ilyaba mu cipangano cipya? (b) Mwi “ifunde lya kwa Kristu,” mulandu nshi te kuti mumfwile kwati balemupatikisha ukubombela Lesa?
12 Bushe nga bamwipusha ukuti, ‘Mafunde nshi ayo yene ayalembwa mu mitima ya Bena Kristu abasubwa,’ kuti mwayasuka shani? Na kuba, aya mafunde na kabili yetwa ati “ifunde lya kwa Kristu.” Aya mafunde intanshi yapeelwe ku bena Israele ba ku mupashi, ababa mu cipangano cipya. (Gal. 6:2; Rom. 2:28, 29) Kuti mwabomfya fye ishiwi limo pa kusupawila “ifunde lya kwa Kristu,” ne li shiwi: kutemwa. (Mat. 22:36-39) Bushe abasubwa finshi bacita pa kuti ili funde lilembwe mu mitima yabo? Bafwile ukulaisambilisha Icebo ca kwa Lesa no kulapepa kuli Yehova. Na kuba, ifi fibili e fyo Abena Kristu ba cine bonse balingile ukulacita lyonse, ukubikako na bashaba mu cipangano cipya lelo abafwaya ukunonkelamo muli cena.
13 “Ifunde lya kwa Kristu” litwa na kabili ati ‘amafunde ayapwililika ayalenga abantu ukuba abantungwa’ e lyo no kuti “ifunde lya bantungwa.” (Yako. 1:25; 2:12) AbaYuda abengi bafyalilwe mu Mafunde ya kwa Mose, lelo takwaba umuntu nangu umo uufyalilwa mu cipangano cipya nelyo mwi funde lya kwa Kristu. Takwaba nangu umo uumfwila ifunde lya kwa Kristu uupatikishiwa ukubombela Lesa. Lelo, balitemwa ukwishiba ukuti amafunde ya kwa Lesa kuti yalembwa mu mitima no kuti ici cipangano ico Yeremia asobele kuti calenga abantu pali lelo ukunonkelamo umuyayaya.
Bushe Lesa acitile shani pa kuti kube ukwelelwa imembu ukupitila mu cipangano cipya? Kuti mwaishiba shani amafunde ayengalembwa mu mitima?
ABANONKELAMO MU CIPANGANO CIPYA
14. Ni bani maka maka abanonkelamo mu cipangano cipya?
14 Pa numa ya kusambilila ukutila ba 144,000 baba mu cipangano cipya, bamo nalimo kuti batila ababa fye muli ici cipangano e banonkelamo epela. Nalimo ico batontonkanishisha ifyo mulandu wa kutila abasubwa fye e balyako ku fimpashanya pa Cibukisho ca cila mwaka ica mfwa ya kwa Kristu, uko umwangashi wimininako ‘umulopa wa cipangano.’ (Marko 14:24) Lelo ibukisheni ukutila ababa mu cipangano cipya baba pamo na Yesu nga “bana” ba kwa Abrahamu, umo inko shonse shikapaalilwa. (Gal. 3:8, 9, 29; Ukute. 12:3) Ukupitila mu cipangano cipya, Yehova akafikilisha ubulayo bwakwe ubwa kupaala abantu bonse ukupitila mu “bana” ba kwa Abrahamu.
15. Mulimo nshi abasubwa bakabomba?
15 Yesu Kristu, umwana wacindama uwa mwanakashi uwafyalilwe mu bana ba kwa Abrahamu, ni Shimapepo Mukalamba, kabili apeele ilambo ilyapwililika ilyalenga abantu ukwelelwa imembu. (Belengeni AbaHebere 2:17, 18.) Lelo, Lesa kale sana alandiile libela ukutila kwali no kuba ‘ubufumu ubwa bashimapepo kabili uluko ulwa mushilo.’ (Ukufu. 19:6) Mu bena Israele bashimapepo balefuma mu mukowa umo, e lyo ishamfumu na sho mu mukowa umbi. E co bushe ulu luko ulwa shamfumu kabili ulwa bashimapepo lwali no kubako shani? Umutumwa Petro alungatike kalata yakwe iya ntanshi kuli bonse abo umupashi walengele ukuba aba mushilo. (1 Pet. 1:1, 2) Atile aba bantu ni “bashimapepo kabili ishamfumu, uluko lwa mushilo, abantu [ba kwa Lesa] abaibela.” (1 Pet. 2:9) E co abena Kristu abasubwa ababa mu cipangano cipya bakaba bashimapepo. Tala tontonkanyenipo umo ici calola! Cila bushiku tulashomboka no lubembu, ulucili ‘luleteka.’ Bonse abakaba bashimapepo na bo bene balashombaka no lubembu. (Rom. 5:21) Kanshi bakeshiba ifyo cumfwika ukupanga ifilubo ne fyo umuntu acululuka mu matontonkanyo pa lubembu acitile. E co bena pamo na Kristu, bakalatulangulukilako ilyo tulebombesha ukucimfya ulubembu.
16. Bushe Ukusokolola 7:9, 14 kukoselesha shani ababa mwi “bumba likalamba”?
16 Aba mwi “bumba likalamba” ilyaba pa Ukusokolola 7:9, 14, bafwala “amalaya ayabuuta,” icalola mu kuti, Lesa abamona abasanguluka. Ni pali ino ine nshita aba mwi bumba likalamba abakapusuka “ubucushi bukalamba” balelonganikwa. Kanshi, na pali lelo Lesa abamona nga balungami. Ico babela abalungami mulandu wa kuba ifibusa fya kwa Yehova. (Rom. 4:2, 3; Yako. 2:23) Mwandini ilyo lipaalo nga nshi! Nga ca kuti mwaba mwi bumba likalamba, kuti mwacetekela ukutila Lesa ali-itemenwa ukumwafwa ilyo mulebombesha ukutwalilila ukuba abasanguluka mu menso yakwe.
17. Ni mwi calola ukuti Yehova ‘tebukisha’ imembu?
17 Finshi ficitika ku membu sha bantu ababa ifibusa na Lesa? Nge fyo tulandilepo pa kutampa, Yehova alandile ukupitila muli Yeremia ati: “Nkelela ifilubo fyabo, nshakebukishe ne membu shabo.” (Yer. 31:34) Lesa alelela imembu sha basubwa ukubomfya ilambo lya kwa Yesu. Mu nshila imo ine, Lesa kuti aelela ne membu sha baba mwi bumba likalamba ukubomfya “umulopa [umo wine] uwa cipangano.” Amashiwi Yeremia asosele aya kuti Lesa ‘takebukishe’ imembu tayalola mu kuti Lesa akakwata icilafi ica kufilwa no kwibukisha imembu. Lelo, yalangilila fye ukutila Yehova nga asalapula umubembu no kumwelela, ulubembu lwa muntu aelela talukuma bucibusa bwakwe na ena. Tontonkanyeni pa membu isho Imfumu Davidi yacitile kuli Bati-sheba na Uria. Davidi alisalapwilwe kabili ali-imwenene ububi ubwafumine mu membu shakwe. (2 Sam. 11:4, 15, 27; 12:9-14; Esa. 38:17) Lelo, Lesa taikalile fye ukulacinkulako Davidi pali shilya imembu acitile. (Belengeni 2 Imilandu 7:17, 18.) Ukulingana na mashiwi yaba mu cipangano cipya, Yehova nga aelela imembu, ukubomfya ilambo lya kwa Yesu, tashibukisha nakalya.—Esek. 18:21, 22.
18, 19. Lisambililo nshi ilyaba mu cipangano cipya pa lwa kwelela?
18 Kanshi icipangano cipya cikomaila pa cishinka cawamisha ica fyo Yehova abomba na bantunse ababembu, ababa mu mabumba yabili, e kutila abasubwa ababa mu cipangano, e lyo na bonse abakwata isubilo lya kwikala pe sonde. Kuti mwacetekela ukutila Yehova nga amwelela, takatale alandapo na kabili pa membu shenu. Kanshi mu bulayo bwa kwa Lesa ubwa cipangano cipya mwaliba ico cila muntu engasambililako. Ipusheni amuti, ‘Bushe ndesha ukupashanya Yehova ukukanalanda pa filubo fya bambi, ifyo nabelela kale?’ (Mat. 6:14, 15) Ici kuti cabomba ku filubo ifinono e lyo na ku fikalamba, pamo ngo lubembu lwa bucende ulo Umwina Kristu uwaupa nelyo uwaupwa engacita. Nga ca kuti umwina mwakwe uwa kaele asumina ukwelela uwacitile ubucende uulapile, kuti cawama ‘ukukanaibukisha ulo ulubembu.’ Ca cine ukutila ukulabililako fye ku filubo limo te kuti canguke, lelo ni nshila imo iyo twingapashanishishamo Yehova.a
19 Kuti twabomfya ili line isambililo ilyakuma icipangano cipya na ku muntu uwa kuti alitamfiwepo lelo alilapile kabili nabweshiwa. Nomba kuti mwacita shani nga ca kuti uyo muntu alengele mwalufya fimo nelyo alimusebenye? Nomba napokelelwa na kabili mu cilonganino. Bushe ifyaba pali Yeremia 31:34 fikatulenga ukwalula ifyo tutontonkanya pali uyu muntu no kutulenga ukusekelela? Bushe tukelela uwalufyenye no kulabililako fye ku cilubo apangile? (2 Kor. 2:6-8) Cine cine, ici e co bonse abatasha pa cipangano cipya balingile ukulaesha ukucita mu mikalile yabo.
Bushe kuti mwabomfya shani isambililo lya pa kwelela ukulingana ne fyo lyalangililwa mu cipangano cipya?
AMAPAALO YABA MU CIPANGANO CIPYA
20. Bushe ifyo mwaba fyapusana shani ne fyo abengi bali mu nshiku sha kwa Yeremia?
20 Mu nshiku sha kwa Yeremia, abaYuda abengi balelanda ukutila: “Yehova takacite icisuma kabili takacite icibi.” (Sefa. 1:12) Nangu ca kutila balishibe ifyo Yehova aba ne fyo afwaya, balemona kwati tali no kucitapo icili conse; no kuti talebenekela ukulakonka amafunde ayali yonse. Lelo imwe mwalishiba ukuti tapali icili conse ico Lesa ashimona. Mulatiina Lesa kabili tamufwaya ukucita icabipa. (Yer. 16:17) Na kabili, mwalishiba ukutila Yehova ni shifwe uwa nkumbu. Alamona ifisuma ifyo tucita, nampo nga abantu bambi nabafimona nelyo iyo.—2 Imila. 16:9.
21, 22. Mulandu nshi mushikabila uwa kumweba ati: “Ishiba Yehova”?
21 Icacindama sana mu cipangano cipya ni ci: “Nkabika amafunde yandi muli bena, kabili nkayalemba mu mitima yabo. Kabili nkaba Lesa wabo, . . . Kabili umuntu onse takasambilishe umunankwe nangu munyina, ati: ‘Ishiba Yehova!’ pantu bonse bakanjishiba.” (Yer. 31:33, 34) Abasubwa abacili pe sonde balilanga ukuti balikwata Amafunde ya kwa Lesa mu mitima yabo. Balitemwa icine icabamo, ukucila ukushintila pa fisambilisho fya bantu. Kabili balaitemenwa ukwebako aba mwi bumba likalamba ifyo basambilila mu Baibolo. Eco, aba abakwata isubilo lya pe sonde na bo balishiba Yehova no kumutemwa. Balaitemenwa ukumfwila amafunde yakwe no kucetekela amalayo yakwe. Ifi fine e fyo mufwile na imwe mwaba. Mwalimwishiba bwino bwino kabili ni cibusa wenu. Cine cine mulanonkelamo nga nshi!
22 Bushe mwakosha shani bucibusa bwenu na Yehova? Ukwabula no kutwishika mulebukisha inshita mwayumfwile ukuti alyaswike amapepo yenu. Ilyo ifyo fyacitike, mwatendeke ukulatasha sana pa kukwata Lesa wa musango yu. Mufwile mwalilwike ukuti alimwafwile ilyo mwaibukishe ilembo ilyamwafwile mu bucushi ubwa muponene. Lyonse muletontonkanyapo pali ifi. Ilyo muletwalilila ukusambilila Icebo cakwe, mukaya mulemwishiba bwino bwino kabili mukalanonkelamo fye lyonse.
23. Bushe ukwishiba Yehova kuti kwamulubula shani ku kuyumfwa aba mulandu na pashilingile?
23 Lelo kwaliba ipaalo na limbi ilisangwa mu cipangano cipya ilyo twingapokelela pali lelo. Nga twaishiba ukutila Yehova alelela ukulingana ne ci cipangano kuti catwafwa ukukanalatontonkanya lyonse pa lubembu twacitile. Ku ca kumwenako, bamo abaponeshepo ifumo ilyo bashilaishiba amafunde ya kwa Lesa limbi kuti baleyumfwa aba mulandu kabili kuti baba aba bulanda pa mulandu wa kuti ku mufulo fye baonawile ubumi bwa muntu ubwaletendeka. Bambi na bo bayumfwa aba mulandu pantu baipeye abantu abengi mu nkondo. Ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu—ilyacindama mu cipangano cipya—lilalenga abalapila ukufuma pa nshi ya mutima baelelwa. Ifi nga e fyo caba, bushe tatulingile ukushininwa ukutila nga ca kuti Yehova naelela imembu shesu, amona ukutila umulandu naupwa? Tatulingile ukulatontonkanya pa membu isho Yehova aelela umupwilapo.
24. Bushe ifyaba pali Yeremia 31:20 kuti fyamukoselesha shani?
24 Ubushininkisho bwamonekesha ubwa kuti Lesa alelela tubusanga pali Yeremia 31:20. (Belengenipo.) Imyaka iingi pa ntanshi ya nshiku sha kwa Yeremia, Yehova akandile ubufumu bwa mikowa 10 ubwa bena Israele ubwali ku kapinda ka ku kuso (ubwaleimininwako na Efraimu, umukowa uwali uwalumbuka) pa mulandu wa kuti balepepa utulubi. Balibasendele muli bunkole. Lelo, Lesa talekeleshe aba bantu bali muli ulu luko kabili alibalangile icitemwiko. Acili alibatemenwe ngo “mwana uwatemwikwa.” Ilyo atontonkenye pali bena, umutima wakwe ‘walebafuluka,’ kanshi tabalabile nakalya. Ili lyashi, ilyakuma icipangano cipya, lilanga ifyo Yehova elela bonse abalapila pa membu isho bacitile kale.
25. Mulandu nshi mwingatashisha Yehova pa kubikako icipangano cipya?
25 Ubulayo bwa kwa Yehova ubwa kuti akelela abantu imembu shabo ukupitila mu cipangano cipya bukafika pa kashongotwele pa mpela ya Kuteka kwa kwa Kristu ukwa myaka 1,000. Yesu Kristu, pamo na bashimapepo ababa 144,000, bakalenga abantunse aba cishinka ukupwililika na kabili. Pa numa ya bwesho bwa kulekeleshako, abantunse bakailunda ku lupwa lwa kwa Yehova. (Belengeni Abena Roma 8:19-22.) Ukufuma kale ukushinta na lelo, bonse balateta pa mulandu wa lubembu. Lelo, abantu abo Yehova abumba bakalubuka ku lubembu ne mfwa no ‘kuba abana ba kwa Lesa.’ Eco, cetekeleni ukutila ukupitila mu kutantika kwabamo ukutemwa ukwa cipangano cipya, kuti mwanonkelamo nga nshi. Kuti mwanonkelamo pali nomba e lyo na ku ciyayaya ukupitila mu “musambo,” e kutila impyani ya kwa Davidi, no kuipakisha “ubulungami mu calo.”—Yer. 33:15.
Bushe kuti mwanonkelamo shani mu cipangano cipya pali nomba e lyo na ku ntanshi?
a Ukuitemenwa kwa kwa Lesa ukwa kwelela kwamonekele mu fyo Hosea acitile kuli Gomere. Moneni ifyebo filanda pali Hosea 2:14-16 mu citabo citila Muletontonkanya Lyonse pa Bushiku bwa kwa Yehova, amabula 128-130.