Icipandwa 5

“Fwayeni Yehova” mu Kupepa Uko Asuminisha

 1. Mapaalo nshi muipakisha pamo na bantu ba kwa Lesa?

ALA mwalishuka nga nshi pa kwishiba Lesa uufikilisha amasesemo! Nomba kuti mwaipakisha filya kasesema Hosea alembele ukuti: “Nkakukobekela ku kuba wandi mu cishinka, no kuleka wishibe Yehova.” Hosea alelondolola ifyo abantu bafumine mu busha ku Babiloni baali no kulaikala umutende kwati ni mu paradaise. Na bantu ba kwa Lesa muno nshiku na bo balaipakisha insansa no mutende wa ku mupashi; caba fye kwati baba mu paradaise. (Hosea 2:18-20) Nomba mwalinikwako ishina lya kwa Lesa ilya kuti Inte ya kwa Yehova pantu muli babomfi bakwe abaipeela, kabili mufwaya ukube ifi fine lyonse.—Esaya 43:10, 12; Imilimo 15:14.

2, 3. (a) Mulandu nshi Yehova apatiile inshila abantu bakwe aba kale balepepelamo? (b) Mulandu nshi tulingile ukubebetela ubukombe bakasesema balebila?

² Uluko lwa bena Israele lwali luko lwaipeele kuli Yehova, uwabapeele amafunde ayo ashapeeleko uluko na lumbi. (Amalango 4:33-35) Lelo, ku mpela ya myaka ya ba 800 B.C.E., abena Israele balyalwike ica kuti Lesa asukile atuma kasesema Amose ku kubeba ati: “Napata, nasuule mitebeto yenu ye lambo; . . . nelyo amuninika kuli ine ifya kuninika, ne fya buunga fyenu, te kuti mfipokelele.” (Amose 5:21, 22) Nangu ca kuti Lesa talanda aya mashiwi ku cilonganino cakwe ica pano sonde muno nshiku, bushe kuti mwaelenganya ifyo mwali no kumfwa nga ni mwe baebele ukuti ukupepa kwenu kwa fye? Bushe ifwe bonse kuli ico twingasambililako kuli ici?

³ Muli shilya nshiku, abantu ba kwa Lesa balemona kwati balepepa Yehova ukulingana ne fyo umwine alefwaya ukulamupepa. Lelo, abengi balepepa imilungu ya basenshi, pamo nga Baali umulungu wa ku Kanaani, ne filubi fya ng’ombe, nangu ukupeela amalambo pa fifulo fya kupepelapo ifyaleba apasansama. Balefukamina imilalo ya mu muulu, e kutila, akasuba no mweshi ne ntanda, pa nshita imo ine no kulapepa Yehova. E mulandu wine Lesa wa cine atumine bakasesema bakwe ukuyacincisha abantu ukubwelela ku kupepa kwa cine. (2 Ishamfumu 17:7-17; 21:3; Amose 5:26) Kanshi, cailanga fye apabuta tuutu ukutila, nangu babomfi baipeela aba kwa Lesa nabo bene, balingile ukulaibebeta, ukumona nga ca kuti ifyo bacita ne fyo batontonkanya fileumfwana no kupepa uko Yehova afwaya.

“UKWISHIBA LESA”

 4. Misango nshi iyafulile ilyo Imfumu Yeroboamu 2 yaleteka?

⁴ Tontonkanyeni pa nshita ilyo bakasesema ba kubalilapo pali balya 12 balebomba umulimo wa kwa Lesa. Balesobela ukwisa kwa bushiku bwa kwa Yehova pa mikowa 10 iya bufumu bwa kwa Israele. Lelo, calemoneka kwati ulu luko lwali ulukankaala. Nga filya fine Yona asobele, Imfumu Yeroboamu 2 yapakwile imipaka cipya cipya iya bena Israele ukufuma ku kapinda ka ku kuso ukulola ku Damaseke ukuyashinta kuli Bemba Wafwa. (2 Ishamfumu 14:24-27) Nangu ca kuti Yeroboamu alecita ifyabipa, Yehova alitekeenye, tafwaile ukulofya abena Israele ukufuma pe samba lya muulu. Lesa apeele abena Israele inshita ya kuti balapile, pa kuti “[bafwaye] Yehova, no kuba no mweo.”—Amose 5:6.

 5. Cinshi calengele ukuti Yehova akaane abena Israele?

⁵ Iyi nshita abena Israele baleikala bwino, nga e yo babwelele kuli Yehova, kabili nga e lyo bamwishibe bwino no kulacita ifyo alefwaya. Nomba bena bali-icetekele sana, balemona kwati ‘ububi tabwakabasange nangu kubapindamina.’ (Amose 9:10) Nalimo kuti mwatila balilabileko kuli Yehova pantu “baliikwite, ne mitima yabo yalatuuma.” (Hosea 13:6) Tatufwile ukumona kwati ili lyashi lya kale fye kabili no kutukuma talyatukuma. Moneni umulandu walengele ukuti Yehova ebe abena Israele ukuti bali no mulandu, atile: “Pantu iwe wakaano kwishiba, na ine ndekukaana mu kuba shimapepo kuli ine.” Bali-ipeele kuli Yehova kabili ne ndupwa shabo na sho shali ishaipeela. Lelo, abantu umo umo ‘tabaishibe Lesa’ bwino bwino.—Hosea 4:1, 6.

 6. Mulandu nshi twingalandila ukuti abena Israele tabafikilepo sana ukwishiba Lesa?

⁶ Te kuti tulande ukuti aba bantu tababalile abomfwapo ifyebo fya kwa Lesa ifyo abafyashi abena Israele balelanshanya na bana babo. Abengi bafwile balyumfwilepo amalyashi ya mu Baibolo ku bafyashi babo, nga balelanshanya na bantu bambi, nangu pa kulongana kwa cintubwingi. (Ukufuma 20:4, 5; Amalango 6:6-9; 31:11-13) Ica kumwenako, balyumfwile icacitike ilyo Aarone apangile umutepa wa ng’ombe ilyo Mose ali ku Lupili lwa Sinai ku kupoka Amafunde Ikumi. (Ukufuma 31:18–32:9) E ico kanshi, abena Israele mu nshiku sha bakasesema balishibeko fimo ifyalembelwe mwi Funde kabili balyumfwileko ne fyacitike kale. Nomba nangu cali ifyo, ifyo baishibe tabalefikonka pantu tabalecitapo nangu cimo pa kuti balepepa Lesa mu nshila iyo umwine aalefwailamo.

 7. (a) Cali shani pa kuti abena Israele mu kwangufyanya babule icumfwila? (b) Bushe Umwina Kristu kuti ‘atendeka shani ukulaba kuli Kalenga wakwe’?

⁷ Nalimo kuti mwapapa amuti, ‘Nga bena Israele bena kuti babelelekwa shani ifi baleka no kumfwila Lesa?’ Hosea alondolola ifyo cali, atila: “Israele alabo Wamulenga.” (Hosea 8:14) Insoselo yalembwa muli Baibolo iya kuti “alaba,” iya mu ciHebere ipilibula ukutila “atendeke ukulabako.” Kwena te kuti tulande ukutila abena Israele balwele ubulwele bwa cilafi apo pene fye balaba na kuli Yehova awe. Lelo, umuye nshiku, baile balelaba ubucindami bwa kupepa Yehova ukulingana ne fyo umwine afwaya. Muletontonkanyapo shani, bushe icintu ca musango yu kuti cacitikila no Mwina Kristu? Tutile, umuntu alabika sana amano ku kusunga aba mu ng’anda yakwe, bushe kwena na o kuti camucitikila? (1 Timote 5:8) Kuti camucitikila nga abika sana amano ku ncito. Limbi kuti kwaba ifingacitika, atampa ukulamona kwati afwile ukuba ku ncito ukucila ukusangwa ku kulongana kumo kumo ukwa Bwina Kristu. Mu kuya kwa nshiku, kuti ne lyo alingile ukuya mu kulongana ashala naikala fye, icishele kuti alepuswako imiku iingi. Panono panono, bucibusa bwakwe na Lesa kuti bwayabulepwa, ‘atendeka no kulaba kuli Kalenga wakwe.’ Icintu ca musango yu limbi kuti cacitikila no Mwina Kristu uo abafyashi bakwe nangu balupwa bakwe tabapepa. Kuti akwata ubwafya bwa musango uyu: Bushe akalapoosa na bo inshita iyakula shani, kabili ni nshita nshi? (Ukufuma 20:12; Mateo 10:37) Nge nshita ya kuya mu kutandala no kwangala nangu ukwangala ifyangalo fimbi, kuti apingulapo shani?

 8. Mu nshiku sha kwa Amose, bushe ‘ukubuuta kwa meno’ kwalolele mwi?

⁸ Twalisambilila Icebo ca kwa Lesa no kukonka tulakonka ifyalembwamo. Na lyo line, ifwe umo umo tulingile ukubebeta amashiwi yaba mwi buuku lya kwa Amose, ayatila: “Ukubuuta kwa meno.” Muli Amose e mo Lesa asokeele abantu ukutila: “Ine namupeelo kubuuta kwa meno ku nsala mu mishi yenu yonse, no kubulwe cilyo mu fifulo fyenu fyonse.” (Amose 4:6) Icalengele ukuti ameno yabo yabuute te kuyakuusa iyo. Mulandu wa nsala, takwali ifyo balelya. Kabili, kwali kusoka kwa nsala, “te nsala ya cilyo kabili te cilaka ca menshi, lelo ica kuumfwe cebo ca kwa Yehova.”—Amose 8:11.

9, 10. (a) Cinshi limbi icingalenga Umwina Kristu ukuba ne nsala ya ku mupashi? (b) Mulandu nshi tulingile ukubela abacenjela ku bwafya bwa kwikatwa ne nsala ya ku mupashi?

⁹ Ifyo Amose alondolwele filafikilishiwa mu mampalanya mu macalici ya baita ukuti Bena Kristu. Nomba pa bantu ba kwa Lesa bena isonde lyonse fye, “ifipunda fya mu muulu” fyalibesukila. Balikwata ica kulya ca ku mupashi icingi. (Malaki 3:10; Esaya 65:13, 14) Umwina Kristu kwena kuti aipusha umwine ukuti, ‘Ni ku cipimo nshi njipakisha ici ca kulya ca ku mupashi?’ Ico mwingapapa ca kuti, abafwailisha pa kuti beshibe ifintu, batiile inama shimo shalilekele ukulya pantu insandesande sha mu bongo ishilenga ukuti shileumfwa insala shalifwile, ica kuti nangu ifya kulya fibepo ifingi te kuti shilye nakalya, shasukile shanaka ku nsala! Bushe Umwina Kristu na o wine kuti aleka ukumfwa insala ya fya kulya fya ku mupashi ica kuti atendeka no kucula ku nsala ilyo ne fya kulya fya ku mupashi e po fili ifingi?

¹⁰ Ilyo muletontonkanya pa mibele yenu mwe bene, ibukisheni ukuti: Yehova apeele abena Israele ica kulya ca ku mupashi icingi. Balikwete Amafunde, ayali no kukosha bucibusa bwabo na Lesa; bali no mulimo wa kusambilisha abana babo no kubakonkomesha ukwishiba Lesa; kabili balikwete bakasesema aba kubafwilisha ukumfwikisha ukufwaya kwa kwa Lesa. Lelo batendeke ukulaba kuli Yehova. Baibolo itila mu nshiku sha kwa Hosea, abantu “baliikwite [ifyuma], ne mitima yabo yalatuuma.” (Hosea 13:6; Amalango 8:11; 31:20) Nga tatulefwaya ifyuma ukutulafya kuli Lesa, tulingile ukuba abacenjela cila bushiku kuli ubu bwafya.—Sefania 2:3.

BIKENI AMANO KU FYACINDAMA

11, 12. (a) Ilyo Imfumu Usia yaleteka, mulandu nshi bakasesema balecincishisha abantu ukubwelela kuli Yehova? (b) Cinshi Yoele alandile ukuti e co abantu balingile ukucita?

¹¹ Ilyo Yeroboamu 2 aleteka mu Israele, Usia (uo baleita no kuti Asaria) na o aleteka mu Yuda. Usia alilundileko impanga yakwe no kukushako umusumba wa Yerusalemu. Usia “akosele icibi” pantu ‘Lesa e walemwafwa.’ “Acitile icawama mu menso ya kwa Yehova” kabili ‘alefwaya Lesa.’ Lelo, abantu abengi mu Yuda, bakonkenyepo fye ukupeela amalambo pa fifulo fya kupepelapo ifyasansama.—2 Imilandu 26:4-9.

¹² Kuti mwamona kanshi ukutila nangu abantu ba mu Yuda na mu Israele balinikweko ishina lya kwa Lesa, ilingi line mu kupepa kwabo mwaleba ne fyo apatile. Bakasesema balyeseshe ukubaafwa ukulekanya ukupepa kwa cine ku kupepa kwa bufi. Pa kupaapaata aba bantu ukupitila muli Yoele, Lesa atile: “Bweleleni kuli ine imitima yenu yonse, pamo no kuleko kulya, no kulila, no kulile nkonde.” (Yoele 2:12) Moneni ukuti: Lesa alefwaya abantu bakwe ukubwelela kuli ena ‘ne mitima yabo yonse.’ Kanshi ubwafya bakwete bwa kuti tabalemupepa ne mitima yabo yonse. (Amalango 6:5) Kuti twatila, balemoneka kwati balepepa Yehova, lelo tabalemupepa ne mitima yabo yonse. Imiku fye iingi alebakonkomesesha muli bakasesema pa bucindami bwa kuba no luse, umulinganya, no bufuke, yonse iyi mibele ya mutima.—Mateo 23:23.

13. Finshi abaYuda abafumine mu busha ku Babiloni balingile ukutontonkanyapo?

¹³ Na kabili ibukisheni icacitike ilyo abaYuda babwelelemo ku mwabo. Nangu ca kutila balibukulwile ukupepa kwa cine ukulingana na Mafunde, na lyo line tabalekonka no mweo onse ifyo Lesa alefwaya. AbaYuda baleleka ukulya pa nshiku isho baleibukisha ifyacitike ifyakumine ubonaushi bwa Yerusalemu. Yehova abepwishe ukuti: “Bushe ukuleko kulya ni ne mwalelekelo kulya?” Ico ulya musumba baonawilile, mulandu wa kuti Lesa e wapingwile, e mulandu wine bashalingile uku-umfwila ubulanda. AbaYuda tabalingile ukuba no bulanda pa fyacitike kale no kulekelapo ukulya, lelo baalingile ukulasekelela no kusansamuka pa nshita ya mitebeto isuma pantu baleipakisha amapaalo mu kupepa kwa cine. (Sekaria 7:3-7; 8:16, 19) Kabili baalingile no kubika amano ku milandu na imbi. Milandu nshi iyo ine? “Pinguleni ukupingula kwa cishinka, citeni uluse ne nkumbu umuntu onse kuli munyina; . . . mwiliingilana umuntu na munyina ububi mu mitima yenu.” (Sekaria 7:9, 10) Ifwe bonse kuti twanonkelamo mu fyebo bakasesema bafundile abantu ba kwa Lesa pa fya kulapepa Lesa no mutima onse.

14. (a) Finshi ababwelele mu busha balingile ukulunda mu kupepa kwabo? (b) Bushe bakasesema bakomaile shani pa mibele yacindama iifwaikwa mu kupepa?

¹⁴ Bushe finshi fyaba mu kupepa no mutima onse? Finshi fyalefwaikwa ku bantu ba kwa Lesa ilyo bashilaya mu busha na lintu bafumine mu busha? Kwena mwalishiba bwino ukuti amafunde ya kwa Lesa pa myendele isuma yali no kulasungwa. Na kabili Amafunde yalilandile na pa fintu fimo ifyo bali no kulacita, pamo nga ukuya ku kulongana ku kumfwa no kusambilila ukufwaya kwa kwa Lesa. Ukulunda pa fyo abebele, Lesa atumine bakasesema bakwe ukuyakonkomesha abantu ukuba no luse, umulinganya, ubufuke, inkumbu, no kuicefya. Moneni ifyo Yehova akomailepo pali iyi mibele, atile: “Uluse e lo mbekelwamo, ilambo iyo, no kwishiba Lesa e ko mbekelwamo ukucile fya kuninika.” “Itandileni ubulungami, lobololeni umwabelo luse lwa kwa Lesa.” (Hosea 6:6; 10:12; 12:6) Mika abilile ati: “Cinshi cimbi ico Yehova alefwaya kuli iwe, kano ukucito bupingushi, no kutemwo luse, no kwenda bufuke bufuke na Lesa obe?” (Mika 6:6-8) Kabili kasesema Sefania acincishe abantu ba kwa Lesa ati: “Fwayeni Yehova, mwe bafuuka ba mu calo bonse; . . . fwayeni ubulungami, fwayeni ubufuke.” (Sefania 2:3) Iyi mibele ya musango yu yalicindama mu kupepa uko Lesa afwaya.

15. Ukulingana ne fyo bakasesema bacincishe abantu, finshi abena Kristu balingile ukucita mu kupepa kwabo?

¹⁵ Bushe ukuba ne yi mibele kuti kwatwafwa shani mu kupepa kwesu? Mwalishiba ukuti ukubila imbila nsuma iya Bufumu kwalicindama. (Mateo 24:14; Imilimo 1:8) Lelo limbi kuti mwayipusha amuti: ‘Bushe imona kwati umulimo wa kubila mu cifulo candi walikosa sana? Nangu imona kwati lishuko ukwafwa abafwaya ukumfwa ubukombe bwa mu Baibolo ubwa kupususha abantu? Bushe ndabomfwila uluse?’ Uluse ne nkumbu e filingile ukulatucincisha ukusoka abantu pa lwa bushiku bwa kwa Yehova. Umulinganya no bulungami na fyo fine filatwafwa ilyo tuleesha ukutwalila abantu abalekanalekana ubu bukombe.—1 Timote 2:4.

16, 17. Mulandu nshi ubufuuke no kuicefya fyacindamina mu kupepa kwenu?

¹⁶ Ica kumwenako na cimbi ni ci, tontonkanyeni pa mulimo twakwata uwa kusangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu, kwena mwalishiba ukuti calicindama. (AbaHebere 10:24, 25) Bushe mwalishiba ukuti ubufuke no kuicefya na fyo filafwaikwa pa kusangwa ku kulongana? Abafuka balaicefya nga nshi ukusumina ukufunda e lyo no kukonka ifyo basambilila, nga balecita ifi ninshi balekonka ifyo Yehova afwaya. Umuntu uwafuka aleshiba ifyo engacita ne fyo ashingacita, aleshiba ukuti na o wine alakabila ukukoselesha no kusambilila ifyebo mu kulongana.

¹⁷ Kanshi mwamona ukuti, kuti twanonkelamo mu fyo aba bakasesema balesambilisha. Nomba tutile mwamona ukuti mulingile ukwaluka mu fyo mubomba imilimo imo imo iyo tulandilepo, bushe kuti mwacita shani? Nangu tutile mwalilufyanya nga nshi ica kuti umutima ulemucusha fye lyonse pa fyo mwacita, inga lyena kuti mwacita shani? Aba bakasesema 12 kuti bamutalalikako umutima no kumwafwa.

BWELELENI KULI YEHOVA

18. (a) Bushe ubu bukombe bwa bakasesema 12 ni bani busansamusha maka maka? (b) Bushe mumfwa shani mu mutima wenu pali Yehova uupaapaata abantu ukubwelela kuli ena?

¹⁸ Nge fyo tumwene, aba bakasesema tabalebila fye ubukombe bwa kusuusha abantu nangu ubwa kubapingula epela. Balelanda kwati ni Yehova e ulecincisha abantu ukubwelela kuli ena. Tontonkanyeni pa fyo Hosea aleumfwa mu mutima ilyo alecincisha abantu ukuti: “Natuye, tubwelele kuli Yehova: pantu wene nalepula, kabili akaposha, nauma, kabili akatukaka pa cilonda; . . . Lekeni twishibe, tusupile ukwishiba Yehova.” (Hosea 6:1-3) Kwena, Yehova Lesa e wapingwile Israele na Yuda pa mulandu wa bulungami bwakwe. Nomba nangu cali ifi, abantu bakwe baalingile ukumona ukuti filya abakandile e nshila alebafwilamo ukubwelela mu kulamupepa bwino. (AbaHebere 12:7-13) Abantu ba kwa Yehova abafumine mu nshila nga babwelela mu nshila, aali no ‘kubondapa’ no ‘kubakakila pa filonda.’ Elenganyeni ukuti mulemona umuntu nafukama pa nshi alekakila umunankwe icilonda. Nomba baleni tontonkanyeni ukuti ninshi ni Yehova e ulecita ifi. Ala kanshi Lesa Yehova wa luse icine cine, alakakila ifilonda fya bantu bonse abafwaya ukubwelela kuli ena! Bushe ici te kuti cilenge tufwaye ukubwelela kuli ena nga twamubembukila?—Yoele 2:13.

19. Bushe finshi fyalundwamo mu kwishiba Yehova?

¹⁹ Bushe ukubwelela kuli Lesa kulundamo finshi? Hosea atucinkulako ukuti tatulingile fye “ukwishiba” Lesa lelo icacindama tulingile ‘ukusupila ukwishiba Yehova.’ Icitabo cimo ica muno nshiku cilanda pali Hosea 6:3 ukuti: “Paliba ubupusano ubukalamba pa kwishiba fimo pali Lesa no kwishiba Lesa. Cimo cine no bupusano bwaba pa kubelenga fye pa kutemwa e lyo no kutemwa umuntu.” Tulingile ukwishiba ifingi pali Yehova. Tatufwile ukulatwishika nampo nga e ko aba nangu iyo, alingile ukuba ni cibusa uo twacetekela kabili uo twingalanshanya nankwe inshita iili yonse fye. (Yeremia 3:4) Nga twalaumfwana nankwe muli uyu musango, ninshi e lyo tukeshiba ifyo omfwa nga twacita ifintu fimo, kabili tukalamupepa na mu nshila iyo afwailamo.

20, 21. Bushe Imfumu Yoshia yatampile shani ukukonka Icebo ca kwa Lesa?

²⁰ Imfumu Yoshia yaali ca kumwenako icisuma mu kupepa kwa cine. Tontonkanyeni pa fyo abombele. Ilyo Yoshia aishileba imfumu ninshi uluko lwalitampa kale ukupepa ifilubi, mwali ulukakaala, no bucenjeshi ifyo abantu abengi balecita na kale ukutendekela mu bufumu bwa kwa Manase na Amone. (2 Ishamfumu 21:1-6, 19-21) Ifyo Sefania akonkomeshe abantu ukuti “fwayeni Yehova” fifwile fyalikoseleshe sana Yoshia, pantu “atendeke ukufwaya Lesa wa kwa wishi Davidi.” Yoshia atendeke luulu wa kupwisha ukupepa ifilubi mu Yuda, ukuyafika fye na ku ncende ishali kale mu bufumu bwa ku kapinda ka ku kuso.—Sefania 1:1, 14-18; 2:1-3; 3:1-4; 2 Imilandu 34:3-7.

²¹ Ilyo iyi kampeni ya kupwisha ukupepa kwa bufi yapwile, Yoshia alikonkenyepo ukufwaya Yehova. Aebele abantu ukutendeka ukuwamya itempele. Ilyo balebomba uyu mulimo, basangile “ibuuku lya malango ya kwa Yehova [ilyo Mose alembele],” ili buuku lya Mafunde lifwile lyali ni lilya line ilya kubalilapo fye. Bushe Yoshia acitile shani ilyo aumfwile ifyo bamubelengeele? “Nomba imfumu pa kuumfwe fyebo fya malango, yalepwile amalaya ya iko.” ‘Alepwile no mutima wakwe’ kabili ilyo line fye acitile ifyo bamubelengeele. Taeseshe no kutelebwila, tatile alibomba kale imilimo iingi. Bushe muleibukisha ifyafumine mu kuwamya ukupepa? “Inshiku shakwe shonse [abana ba kwa Israele] tabafumine mu kukonka Yehova Lesa wa bashibo.”—2 Imilandu 34:8, 14, 19, 21, 30-33; Yoele 2:13.

22. Bushe kuti twanonkelamo shani mu ca kumwenako ca kwa Yoshia?

²² Limbi kuti mwayipusha amuti, ‘Bushe nga cali ni ne, nga nacitile shani?’ Bushe na imwe nga mwalyumfwile ifyebo fya bakasesema no kwaluka mu fyo mwalecita ne fyo mwaletontonkanya nga filya Yoshia acitile? Nangu ca kuti tatwikala mu nshiku sha kwa Sefania na Yoshia, kuti twamona ukuti na muno nshiku mwine calicindama ukumfwa ku bukombe bwa kwa Lesa na ku kufunda kwakwe. E ico Umwina Kristu nga atontonkanya ukuti alingile ukwalula imibele yakwe nangu ukuwamyako ukupepa kwakwe, nga abebeta ifyebo ifyo bakasesema 12 balembele kuti fyamwafwa nga nshi.—AbaHebere 2:1.

23. Nga mwamona ukuti mulingile ukwalukako muli fimo, kuti mwacita shani?

²³ Limo kuti mwaumfwa kwati ni filya Yona aumfwile ilyo ali mu nda ya cisabi icikalamba, atile: “Nintamfiwa ku mulola wa menso yenu, nshakaloleshe libili itempele lyenu lya mushilo.” (Yona 2:4) Nomba kwena amashiwi ya kwa Yehova kuti yatusansamusha nga nshi, ifwe fwe bantu ababembu! Atile: “Bweleleni kuli ine, na ine ndebwelela kuli imwe.” (Malaki 3:7) Nga ca kuti mwamona ukuti mulingile ukukosha ukwampana kwenu na Yehova, baeluda mu cilonganino cenu bakamwafwa. Nga filya fine caba na ku kwensha motoka, mulingile ukutampa panono panono. Nga mwatampa ukwensha, ninshi ukuya pa ntanshi takwakaafye nakalya. Kuti mwacetekela ukuti Yehova akamupokelela no kumwafwilisha, pantu “wa kusenamina kabili wa nkumbu, uwakokolo kukalipa, kabili untu afulo luse.” (Yoele 2:12-14) Kanshi ubukombe bwa bakasesema bulakoselesha bonse abafwaya ukulapepa Lesa mu nshila iyo umwine afwailamo.

UKUPITULUKAMO

• Ukulingana no bukombe bwa bakasesema 12, finshi abantu ba kwa Lesa balingile ukucita?—Sefania 2:3.

• Bushe abantu ba kale balabile shani kuli Lesa wabo?—Hosea 8:14.

• Mulandu nshi Abena Kristu balingile ukubela abacenjela nangu ca kuti balikwata ifya kulya fya ku mupashi ifingi?—Amose 4:6; 8:11.

MULETIPO SHANI?

• Bushe ukupepa Lesa no mutima onse uko Yehova asuminisha kulundamo finshi?—Hosea 6:6; Mika 6:8.

• Nga muleumfwa kwati namutaluka kuli Yehova, kuti mwacita shani pa kuti mubwelele kuli ena?—Hosea 6:1-3.

• Kuti mwapashanya shani Imfumu Yoshia mu kufwaya Yehova?—2 Imilandu 34:19-21; Yoele 2:13.

[Icikope pe bula 57]

Amose

[Icikope pe bula 58]

Bushe umuntu kuti atendeka shani ukulabako kuli Yehova?

[Icikope pe bula 60]

Bushe Umwina Kristu kuti aba ne nsala ilyo ne fya kulya fya ku mupashi e po fili ifingi?

[Icikope pe bula 64]

Bushe muleesha ukweba abantu bonse imbila nsuma?

[Ifikope pe bula 66]

Yoshia tafwaile ukutelebwila ilyo calefwaikwa ukuti awamye ukupepa

[Icikope pe bula 67]

Bushe mukaaluka muli fimo fimo pa kuti mukonke amafunde ya mu Baibolo?

[Icikope pe bula 68]

Bamo nga balefwaya ukubwelela kuli Yehova balingile ‘ukumufwaya’