Icipandwa 12
‘Mulelolela’
1, 2. (a) Fipusho nshi nalimo mwingaipusha? (b) Bushe inshiku isho bakasesema bamo 12 baikelemo shali shani, kabili Mika aali no mutima wa musango nshi?
NI LILALI mwatendeke ukulolela ubushiku bwa kwa Yehova ku kwisafumyapo ububifi pe sonde? Bushe mukatwalilila ukulolela ukushinta lilali? Ilyo mulelolela, mibele ya musango nshi mulingile ukukwata e lyo kabili imibele yenu ine ikalangilila shani ukuti mulelolela? Kwena, amasuko yenu te kuti yabe yamo yene na ya bantu bambi abaya ku calici abekalila umo balefwaila, kabili abalolela fye ukuti bakaye ku muulu.
2 Ilyo mulelolela ubu bushiku ubukalamba, amabuuku ayo bakasesema 12 balembele kuti yamwafwa nga nshi. Abengi pali aba bakasesema baali pano calo ninshi Lesa ali mupepi no kuleta ubupingushi. Ica kumwenako fye, ilyo Mika alesesema ninshi kushele fye panono ukuti Abena Ashuri bakande abena Samaria mu 740 B.C.E. (Moneni charti ili pe bula 20 na 21.) Pa numa ilyo inshiku shaile shilekunkuluka, ubushiku bwa kwa Yehova bwali no kwisa pa bena Yuda. Apo Mika taishibe bwino bwino ilyo Lesa ali no kuleta ubupingushi, bushe atontonkenye ukuti alingile ukulaikala fye, alelolela fye ubushiku bwa kwa Lesa? Umfweni ifyo Mika alandile, atile: “Ine nakulalolela Yehova, nakulalindila Lesa we pusukilo lyandi, Lesa wandi akang’umfwa.” (Mika 7:7) Pa mulandu wa kuti alishininkishe icali no kucitika, Mika aali kwati mushilika uushishipula nga ali pa lupungu alelonda.—2 Samwele 18:24-27; Mika 1:3, 4.
3. Ilyo ubonaushi bwa Yerusalemu bwalepalama, bushe Habakuki na Sefania bakwete umutima wa musango nshi?
3 Nomba, moneni iciputulwa ca nshita ico Sefania na Habakuki baikelemo. Mwalamona ukuti aba bantu babili ilyo balesesema ninshi kushele panono ukuti Yerusalemu yonse yonaulwe mu 607 B.C.E. Na lyo line tabaishibe nampo nga ubushiku bwa kwa Lesa bwali mupepi nangu nga bwali ku ntanshi imyaka iingi. (Habakuki 1:2; Sefania 1:7, 14-18) Sefania alembele ukuti: “Nindeni, cisemo ca kwa Yehova, lindeni ubushiku nkeminamo ku kulubulwisha; pantu kupanga kwandi . . . kupongolwela pali bene icipyu candi, icifukushi conse ca bukali bwandi.” (Sefania 3:8) Bushe Habakuki ena uwali pano calo pa numa fye ya kwa Sefania, alandilepo shani? Habakuki alembele ukuti: “Icimonwa cicili cilelola ku nshita iyalingilwe, cilabutukisha ukulola ku mpela—tacakabepe ubufi; nga cashingashinga e lyo ucilolele, pantu ukwisa cikesa, tacakashimbe iyo.”—Habakuki 2:3.
4. Bushe cali shani ilyo Sefania na Habakuki balesesema, e lyo kabili mutima wa musango nshi bakwete?
4 Amashiwi ya kubalilapo muli Sefania 3:8 na muli Habakuki 2:3 e lyo na yakonkapo kuti yalenga twaumfwikisha bwino aya malembo. Ilyo abaYuda bamo balelanda ukuti, “Yehova takacite cisuma nangu kucite cibi,” Sefania ena abilishe ukwisa kwa “bushiku bwa bukali bwa kwa Yehova.” Pali ubu bushiku abalwani ba mu nko e lyo na baYuda abali abatalama baali no kukandwa kuli Lesa. (Sefania 1:4, 12; 2:2, 4, 13; 3:3, 4) Bushe mutontonkanya ukuti Sefania aletiina ubushiku bwa bupingushi ilyo Lesa ali no kukalipa? Awe nakalya, pantu bamwebele ‘ukulalindilila.’ Limbi kuti mwapapa amuti, ‘Nga Habakuki ena?’ Na o wine aali no ‘kulalolela’ ubushiku bwa kwa Lesa. Kanshi nga mwatontonkanya ukuti Sefania na Habakuki balibikileko amano ku fyali no kucitika ku ntanshi ninshi namulungika, tabaleikala ubwanalale nga bambi abalemona kwati ifintu tafyakaluke. (Habakuki 3:16; 2 Petro 3:4) Lelo nge fyo tumwene, icishinka icikalamba ico bonse aba bakasesema babili baishibe ca kuti balingile fye ‘ukulalolela.’ Kabili mwalishiba ukuti ifyo balya bakasesema babili balelolela fyalicitike mu 607 B.C.E. Kanshi filya batwalilile ‘ukulolela’ balicitile bwino sana.
5, 6. Apo twalishiba inshita tuleikalamo ukuti Lesa alefikilisha ifyo afwaya, kanshi mutima wa musango nshi tufwile ukukwata?
5 Na imwe bene kuti mwacetekela ukuti “ubushiku bwa bukali bwa kwa Yehova” bukesa pali cino calo; nangu cikabe shani bukesa. Mufwile tamutwishika nangu fye panono. Nga filya cali kuli Sefania na Habakuki, na imwe bene tamwaishiba ilyo ubu bushiku bukesa. (Marko 13:32) Lelo, ukwisa kwena bukesa, kabili amasesemo ayalefikilishiwa pali ino nshita yatulangilila ukuti nangu cibe shani buli no kwisa nomba line. Kanshi amashiwi ayo Yehova aebele balya bakasesema aya kuti ‘mulelolela’ na imwe bene mulingile ukulayakonka. Na kabili muleibukisha ici cishinka ica kuti: Lesa wesu fye e “ubombela abamulindila.”—Esaya 64:4.
6 Kuti mwalanga ukuti mwaliba no mutima usuma uwa kulolelola nga mulebomba ifintu ifingalangilila ukuti mwalicetekela ukuti “ubushiku bwa bukali ubwa kwa Yehova” bukesa pa nshita iyo umwine aimika. Ifi nga e fyo mwacetekela e lyo mulabomba ne milimo iilangilila ukuti e fyo mwaishiba, ninshi mulakonka amashiwi ayo Yesu alandile. Acincishe abatumwa bakwe na Bena Kristu bonse abasubwa ukuti: “Ipekanyeni, lekeni na malampi yenu yaleaka, kabili mube nga bantu abalelolela shikulwibo ilyo abwela ku bwinga, . . . Balishuka balya basha abo shikulwibo pa kwisa asanga balelola! Ndemwebe cine cine, nati, Akaipekanya no kuleka bekale pe tebulo no kubapekanishisha ifya kulya.” (Luka 12:35-37) E ico kanshi nga tuli no mutima usuma uwa kulolela ninshi twalicetekala ukuti ubushiku bukalamba ubwa kwa Yehova buli no kwisa pa nshita iyo umwine aimika.
‘MULELOLELA’ KABILI ‘MUBE ABAITEYANYA’
7, 8. (a) Finshi fyacitika pa mulandu wa kutekanya kwa kwa Lesa? (b) Petro atucincisha ukukwata umutima wa musango nshi?
7 Ababomfi ba kwa Lesa aba muno nshiku baalelolela Ubufumu bwa kwa Lesa ilyo tabulaimikwa mu muulu mu 1914, kabili balitwalilila ukulolela ukushinta na lelo. Ilyo balelolela, tabekala fye ukwabula ukulacita nangu cimo. Lelo, balicincila mu mulimo uo Lesa abapeela uwa kubila imbila nsuma. (Imilimo 1:8) Lelo tontonkanyenipo pali ici: Ubushiku ubukalamba ubwa kwa Yehova abwisa mu 1914, nga cali shani kuli imwe? Nangu tutile nga bwaishile imyaka 40 iyapitapo, bushe iyo nshita, mwali abantu ‘ba mibele ya mushilo ne milimo ya bukapepa’? (2 Petro 3:11) Inga ku ba mu lupwa lwenu baNte nangu abanenu sana mu cilonganino, bena nga caali shani? E ico kanshi iyi nshita ya kulolela yalilenga imwe na bantu fye bambi abengi ukuba mu nshila ya ku bumi, nga filya fine fye 2 Petro 3:9 isosa. Pa mulandu wa kuti Yehova taonawile icalo cabipa pa numa fye ya kwimika Ubufumu, calilenga abantu abengi ukulapila nga filya cali ku bena Ninebe abalapile no kupusuka bapusuka. Ifwe bonse kuti twalanda amashiwi ayo umutumwa Petro alandile aya kuti: “Moneni ukutekanya kwa kwa Shikulwifwe ukuti lipusukilo.” (2 Petro 3:15) Na pali ino ine nshita, ukutekanya kwa kwa Lesa kulelenga abantu ukulapila nelyo kwalula imibele yabo ne fyo batontonkanya.
8 Kwena limbi Umwina Kristu kuti atontonkanya pa fyalecitika mu nshiku sha kwa Mika, Sefania, na Habakuki lelo ukwabula ukupoosako amano. Limbi kuti atila, “Pantu na kuba ifi fintu fyacitike kale!” Lelo bushe finshi ifwe twingasambililako? Natulandapo kale pa fyo Petro afundile Abena Kristu ukuti balingile ukuba bantu ‘ba mibele ya mushilo ne milimo ya bukapepa.’ Ilyo fye Petro alandile aya mashiwi, alilandile na cimbi icacindama, atile tulingile “[ukulalolela] no kulaibukisha ukubapo kwa bushiku bwa kwa Yehova.” (2 Petro 3:11, 12) Kanshi tufwile “ukulaibukisha” ubu bushiku, no ‘kulabulolela.’
9. Mulandu nshi cacindamina ukuti ‘tulelolela’?
9 Nampo nga e lyo tutendeke ukubombela Yehova nangu nga kale twatendeka, bushe ‘tulalolela no kulalindilila’ nga filya Mika alecita? (Abena Roma 13:11) Ca cine, fwe bantunse limbi kuti twafwaisha ukwishiba ubushiku ilyo impela ikesa ne nshita isheleko pa kuti ikese. Nomba te kuti twishibe iyo. Ibukisheni ifyo Yesu alandile, atile: “Mwine ng’anda eshiba ubulinde umupuupu aleishilamo, nga ali uwalola kabili nga talekele ing’anda yakwe ukwingililwa. E ico na imwe mube abaiteyanya, pantu pa nshita mushenekele, e po Umwana wa muntu akesa.”—Mateo 24:43, 44.
10. Finshi musambilila ku fyo umutumwa Yohane aikele e lyo na ku fyo aletontonkanya?
10 Ifyo Yesu alandile filomfwana sana na mashiwi yalembele Mika, Sefania na Habakuki. Lelo, ifyo Yesu alandile taleeba abena kale iyo, aleeba abakonshi bakwe, na ifwe bene kumo. Abena Kristu abengi abaipeela balikonka ukufunda kwa kwa Yesu; ‘bali-iteyanya,’ no kulolela balalolela. Umo uwalecita ifi mutumwa Yohane. Aali pa batumwa bane abaipwishe Yesu pa lwa mpela ya calo ilyo baali pa Lupili lwa Miolife. (Mateo 24:3; Marko 13:3, 4) Ilyo baleipusha ifi, cali ni mu mwaka wa 33 C.E., lelo Yohane taishibe ilyo ifi fintu fyali no kucitika. Nomba elenganyeni ukuti napapita imyaka 60 apo Yohane aipushishe Yesu yalya mepusho. Iyi nshita ninshi Yohane alikota, lelo tanakile ica kuti aleka no kulolela. Nomba ilyo fye aumfwile uko Yesu alanda ukuti: “Cine cine; ndeisa bwangu,” Yohane ayaswike ati: “Ameni! Iseni, mwe Shikulu Yesu.” Yohane taumfwile ububi pa myaka iyo abombele umulimo wa kwa Lesa. Alicetekele ukuti ilyo Yehova ali no kuleta ubupingushi, ali no kulambula cila muntu ukulingana ne milimo yakwe. (Ukusokolola 22:12, 20) Inshita fye iili yonse iyo ubupingushi bwali no kwisa, Yohane alefwaya ukuba ‘uwaiteyanya,’ nga filya fine Shikulu Yesu abafundile. Bushe na imwe e fyo mufwaya ukuba?
BUSHE ‘MULALOLELA’ NANGU ‘MWIKUTA’ FYE?
11. Bushe abantu baliko mu nshiku sha kwa Mika na Hosea bapuseneko shani kuli aba babili?
11 Umfweni isambililo na limbi ilyo twingasambilila kuli bakasesema abali pano calo pa nshita Lesa aali mupepi no kupingula abena Israele e lyo na pa numa abena Yuda. Mika ena ‘alelolela no kulindilila,’ nomba abantu abengi te fyo balecita. Aba bantu ‘balipatile ubusuma no kutemwo bubi.’ Mika abasokele ukuti nga tabalwike, “bakakuuta kuli Yehova, na o takabaasuke.” (Mika 3:2, 4; 7:7) Kasesema uo aikele nankwe pa nshita imo ine Hosea ena alelanda kwati alelanda kuli bashibulimi pa kucincisha abantu bali mu bufumu bwa ku kapinda ka ku kuso ubwa Israele, atile: “Itandileni ubulungami, lobololeni umwabelo luse lwa kwa Lesa; itukulwileni icituku, apo ni nshita ya kufwaya Yehova.” Nangu Hosea abacincishe ifi, abengi tabaumfwile. ‘Balimine ububifi,’ kabili ico balobolwele bupondamishi. (Hosea 10:12, 13) Baletekelesha ububifi nelyo ukulacitako ifyabipa, ‘bali-icetekele’ mu nshita ya kucetekela amafunde ya kwa Yehova. Abantu ba muno nshiku bamo kuti bapapa abati, ‘Aba bakapepa ba cine baleikala mu Calo ca Bulayo, nomba cinshi balecitila ifi?’ Hosea alandile ukuti ico balecitila ifi mulandu wa mibele yabo iibi, iyo ifwe tushilingile ukukwata ilyo tulelolela ubushiku ubukalamba ubwa kwa Yehova. Ne mibele yabipa iyo bakwete ya kufwaya ukulacibondola no kulafwaya ‘ukwikuta.’
12. (a) Mibele nshi iyabipa iyo Hosea amwene mu bena Israele ilyo umwaka wa 740 B.C.E. taulafika? (b) Finshi abantu balecita ifyalelangilila kuti ‘baleikuta’?
12 Ilyo abantu ba kwa Lesa baingile mu Calo ca Bulayo, umwalefumfumuka ishiba no buci, baleikala bwino. Bushe finshi batampile ukucita ilyo bamwene ukuti baleikala bwino? Hosea abebele amashiwi ya kwa Yehova aya kuti: “Umwabelele umulemfwe wabo, e fyo baleikuta; baliikwite, ne mitima yabo yalatuuma, e co bandabiile.” (Hosea 13:6) Imyaka iingi ku numa, Lesa alisokele abantu bakwe ukuti icabipa ica musango yu kuti cacitika. (Amalango 8:11-14; 32:15) Nomba nangu abasokele ifi, mu nshiku sha kwa Hosea na Amose, abena Israele balilabile kuli Yehova na ku mafunde yakwe, ‘baleikuta’ fye. Amose alitweba fimo fimo ifyalecitika. Alanda ukuti abengi bakwete ifipe fya mutengo mu mayanda yabo, e lyo indupwa shimo balikwete na mayanda yabili yabili. Balelya ifya mabwenge, balenwena no mwangashi uusuma mu makapu ya mutengo, kabili balesuba na ‘mafuta ayasuma,’ aya kacena akasuma sana. (Amose 3:12, 15; 6:4-6) Mufwile namwishiba ukuti tapali icabipile pali ifi fyonse ifyo balecita, lelo ukuficindamika sana e kwabipile.
13. Bwafya nshi ubwali mu bena Israele nampo nga umuntu mukankaala nangu iyo?
13 Kwena te bonse abekashi ba mu bufumu bwa ku kapinda ka ku kuso abaali abakankaala kabili ‘abaleikuta.’ Bamo bali bapiina kabili balewayawaya fye pa kusanga umwa kulila na pa kusunga indupwa shabo. (Amose 2:6; 4:1; 8:4-6) Na lelo line e fyo abantu baikala mu fyalo ifingi. Bushe ukufunda kwa kwa Lesa ukwaba pali Hosea 13:6 ukwalebomba na ku bapiina bali mu Israele wa ku kale, bushe kulabomba na muno nshiku? Ee, kulabomba. Yehova alebalangilila ukuti nampo nga umuntu ni kapepa wa cine umukankaala nelyo iyo, bonse babili tabalingile ukubika sana amano ku fyuma ica kuti ‘balaba na kuli Lesa.’—Luka 12:22-30.
14. Mulandu nshi cingawamina ukulaibebeta pa kuti tumone nga tucili tulalolela?
14 Apo shino nshiku tuleikalamo twalishiba bwino ifyacitike kale kabili tulemona no ko amasesemo ayengi aya mu Baibolo yalefikilishiwa, ninshi ifwe kanshi tulingile ukubikako sana amano, ku kuipekanya, e lyo no kulalolela. Nomba ni shani nga ca kuti kale twatendeka ukulolela ica kuti ne myaka iingi naipitapo? Kale twalebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma kabili ifyo twalepingulapo ukucita fyalelangilila ukuti twalishiniinwe ukuti ubushiku bwa kwa Yehova bwali mupepi. Nomba na lelo tabulaisa. Bushe tucili fye tulalolela? Limbi kuti twaipusha fwe bene ici cine icipusho atuti, ‘Bushe ncili ndalolela nga filya fine kale nali uwakosa ukulolela, nangu limbi nomba nalinenuka?’—Ukusokolola 2:4.
15. Finshi fimo ifyo twingeshibilako ukuti natunaka ukulolela?
15 Kwaba inshila ishingi isho twingabomfya pa kuibebeta, lelo nga mulefwaya kuti mwabomfya fye ifyebo ifyo Amose alandile pa kulondolola abantu baliko mu nshiku shakwe ‘abaleikuta.’ Ilyo tulebebeta ifi fyebo, kuti twaipitulukamo fwe bene pa kuti tumone na ifwe nga tuli no mutima wa ‘kufwaya ukwikuta.’ Umwina Kristu kale uwaletontonkanya no kucita ifintu ifyalelangilila ukuti aba no mutima wa kulolela, limbi kuti atendeka ukufwaisha ukukwata ing’anda ya lulumbi nangu motoka ya lulumbi, ifya kufwala ifyaisako ifipya muno nshiku, ifya kusubasuba ne fibekobeko fya mutengo, nangu ukulanwa umwangashi no kulalya ifya kulya fya mabwenge. Tapaba nangu pamo apo Baibolo yalanda ukuti tatulingile ukukwata ifya mutengo nangu ifisuma, no kusansamukako. Uubombesha alingile “[ukulya], no kunwa, no kumone cisuma mu kucucutika kwakwe konse.” (Lukala Milandu 3:13) Nomba icingabipa ku Mwina Kristu kubika sana amano ku fya kulya, ku kunwa, e lyo na ku mimonekele yakwe. (1 Petro 3:3) Yesu alimwene ukuti abasubwa bamo ku Asia Minor batendeke ukubika sana amano ku fintu fimbi, alangilile ukuti te cisuma ku Bena Kristu ukucite fi. (Ukusokolola 3:14-17) Bushe icintu icaba nge ci calimucitikilapo? Bushe ‘tuleikuta,’ nalimo ukulabika amano ku kufwaya ifyuma? Bushe twalinaka ukulolela?—Abena Roma 8:5-8.
16. Mulandu nshi te kuti ciwamine ukukoselesha abana ukubika amano ku ‘kwikuta’?
16 Nga ca kuti natunaka ukulolela ubushiku ubukulu ubwa kwa Yehova kuti caishibikilwa ku mano tupanda abana e lyo ne fyo tweba abantu fye bambi. Umwina Kristu kuti aletontonkanya umwine ati: ‘Nasalilepo ukukanasambilila sana nangu ukukanaingila incito pa mulandu wa kuti naletontonkanya ukuti impela ili mupepi. Nomba ndefwaya ukuti abana bandi bena mpaka fye bakasambilile pa kuti bakekale bwino.’ Nalimo abantu bamo e fyo baletontonkanya na mu nshiku sha kwa Hosea. Nga ca kuti e fyo cali, bushe ifyo balepanda amano abana babo ukuti balebika amano ku ‘kwikuta,’ kuti mwati fyali bwino ku bana babo mwa? Nga ca kuti abana muli shilya nshiku bapoosele amano ku ‘kwikuta,’ nangu ku kulaikala bwino, bushe muletontonkanya ukuti caishileba shani mu 740 B.C.E., ilyo abena Ashuri bakandile abena Samaria?—Hosea 13:16; Sefania 1:12, 13.
MULECETEKELA UKUTI NANGU CIKABE SHANI UBUSHIKU BWA KWA LESA BUKESA
17. Ni shani twingapashanya Mika?
17 Nga filya fine bakapepa ba kwa Lesa aba kale bacetekele, na ifwe kuti twacetekela ukuti ifyo Lesa alaya tafyakaceelwe ukucitika, inshita yakwe nga yakumana fye fikacitika. (Yoshua 23:14) Kasesema Mika alicitile bwino ukulalolela Lesa we pusukilo lyakwe. Apo twalishiba ifyacitike kale, kuti twamona inshita Mika aali pano calo no kumona ukuti aleikala mu nshiku sha mpela isha konaulwa kwa Samaria. Inga ifwe finshi tulingile ukucita, e lyo kabili tulingile ukumona shani inshita twikalamo? Nga twatontonkanya pa fyo twasala ukucita pali ino nshita, cibe ni ncito tubomba, ifyo twikala, nangu nga tubomba umulimo wa nshita yonse, bushe kuti camoneka fye apabuuta tuutu ukuti ifyo twasala ukucita fyaliba fye bwino? Ca cine tatwaishiba “ubushiku bulya ne nshita.” (Mateo 24:36-42) Lelo nga tuli no mutima uo Mika akwete uwa kulolela e lyo tulecitapo na fimo ninshi tulebomba bwino. Kabili ilyo Mika bakamulambulo bumi ilyo isonde likaba paradaise na kabili, afwile akasansamuka nga nshi ukwishiba ukuti twalisambilileko ku bukombe bwakwe ubwa busesemo na ku fyo alebomba ne cishinka! Iyo nshita nga twapusuka, cikeshibikwa ukuti Yehova ni Lesa uupususha!
18, 19. (a) Bonaushi nshi ubo Obadia asobele ukuti bukeesa? (b) Bushe finshi Obadia alandile ifyalengele abena Israele ukukwata isubilo?
18 Kwaliba icalenga ukuti icitetekelo cesu cikose. Ica kumwenako, tontonkanyeni pe buuku lya busesemo ilipi ilya kwa Obadia. Lyalelanda sana pa bena Edomu ba kale, umwaba ubupingushi bwa kwa Yehova pali aba bantu abashasungile bwino ‘bamunyinabo,’ abena Israele. (Obadia 12) Ubonaushi bwasobelwe bwalisukile bwacitika nge fyo twasambilile mu Cipandwa 10 muli cino citabo. Ilyo Nabonidasi aleteka, Abena Babiloni bacimfishe Edomu mu myaka ya ba 500 B.C.E., kabili Edomu yonse yalilobele. Lelo kwaliba icishinka na cimbi icacindama mu bukombe bwa kwa Obadia, icishinka ico tulingile ukutontonkanyapo ilyo tulelolela ubushiku ubukalamba ubwa kwa Yehova.
19 Mwalishiba ukuti icalo (ca Babiloni) icaonawile Edomu, calibombele umulimo na umbi uwa kwa Lesa uwa kukanda abantu bashali ne cishinka kuli ena. Mu 607 B.C.E., abena Babiloni baonawile Yerusalemu no kusenda abaYuda ubusha. Icalo pali ilya nshita cashele fye ifibolya. Bushe e po capelelele fye apa pene? Iyo. Yehova asobele ukupitila muli Obadia ukuti abena Israele bali no kubwelela ku calo cabo. Pali Obadia 17, kuti mwabelengapo ubu bulayo bwa kukoselesha ubutila: “Mu lupili lwa Sione mukaba abapusuka, kabili lukaba lwa mushilo; na ba ng’anda ya kwa Yakobo bakakwate fikwatwa fyabo.”
20, 21. Mulandu nshi amashiwi ya muli Obadia 17 yalingile ukutusansamushisha?
20 Ukulingana ne fyacitike kale, filangilila ukuti ifyo Yehova asoseele muli Obadia fyalicitike. Lesa alisobele no kucitika fyaisacitika. Abasha abengi abafumine mu Yuda na mu Israele balibwelelemo ku mwabo mu 537 B.C.E. Pa mulandu wa kuti Yehova alibapaalile, ababwelelemo ku calo ca ku mwabo balengele icalo icali fye ifibolya ukuba nga paradaise ku busuma. Mwalibelenga amasesemo yaba pali Esaya 11:6-9 na 35:1-7 pa fyo icalo cayalwike. Ne cacindamishe ca kuti ukupepa kwa cine kwalibukulwike mu calo, kabili kwalebela pe tempele lya kwa Yehova ilyo bakuulile cipya cipya. Kanshi Obadia 17 bushininkisho na bumbi ubutulangilila ukuti ifyo Yehova alaya fya cine. Lyonse fye filafikilishiwa.
21 Obadia apwishishe ubusesemo bwakwe na mashiwi ya maka aya kuti: “Ubufumu bukaba bwa kwa Yehova.” (Obadia 21) Nga mulecetekela ici cilayo, ninshi mulelolela inshita yawamisha ilyo Yehova, ukupitila muli Yesu Kristu, akateka ukwabula nangu umo mu calo na mu muulu uwa kumulwisha. Nga ca kuti e lyo mutendeke nangu nga kale mwatendeka ukulolela ubushiku ubukulu ubwa kwa Yehova na mapaalo atulaya, kuti mwacetekela ukuti aya malayo ya mu Baibolo yali no kufikilishiwa.
22. Mulandu nshi mwingafwaila ukukonkela ifyalembwa pali Habakuki 2:3 na Mika 4:5?
22 Kanshi kuti twabwekeshapo ukulanda amashiwi ya kukoselesha ayalandile Habakuki, ayengatwafwa na muno nshiku mwine, aya kuti: “Icimonwa cicili cilelola ku nshita iyalingilwe, cilabutukisha ukulola ku mpela—tacakabepe ubufi; nga cashingashinga e lyo ucilolele, pantu ukwisa cikesa, tacakashimbe iyo.” (Habakuki 2:3) Nangu ca kuti ifwe fwe bantu kuti twamona kwati ubushiku ubukalamba ubwa kwa Yehova bulekokola ukwisa, ubushiku bwakwe nangu cikabe shani ukwisa kwena bukesa pa nshita iyo umwine aimika. E fyo Yehova umwine atulaya. E ico kanshi, abaabombela Lesa pa myaka iingi e lyo na batampile nomba line ukumupepa, kuti baikatana mu kupepa Lesa no kucetekela amashiwi yaba pali Mika 4:5 ayatila: “Ifwe twakulaendela mwi shina lya kwa Yehova Lesa wesu umuyayaya umuyayaya.”
IFISHINKA FYA KUTONTONKANYAPO
• Cishinka nshi icikalamba ico mwingasambilila pali Mika 7:7; Habakuki 2:3; e lyo na Sefania 3:8?
• Mulandu nshi ukufunda kwaba pali Yakobo 5:10, 11 kwacindamina kuli imwe?
• Kuti mwanonkelamo shani nga muletontonkanya pali 2 Petro 3:9, 11, 12, 14?
BUSHE KUTI MWANONKELAMO SHANI?
• Nga muli bakankaala nangu nga muli bapiina, masambililo nshi mulingile ukusambilila pali Amose 3:15; 5:11; na Hagai 1:4-7?
• Bwafya nshi bwingabapo nga umuntu alebika fye amano ku kwikuta ukucila ukubika amano ku kulalolela?—Habakuki 2:3; Mika 4:5
• Mulandu nshi cacindamina ukubika amano ku kulolela?—Sefania 1:12-15.
[Icikope pe bula 153]
Sefania
[Icikope pe bula 154]
“Nindeni, cisemo ca kwa Yehova.”—Sefania 3:8.
[Ifikope pe bula 160]
Bushe mikalile ya musango nshi iyo mukoselesha abana benu ukwikala?
[Icikope pe bula 163]
Tulabombela Yehova ne nsansa no kwenekela ukuti tukekala umuyayaya ku ntanshi