Beni Bakalobolola Basekelela!
“Ukulobolola kwena kukalamba, lelo ababomfi nabacepa. E ico lombeni Umwine wa kulobolola, ku kuleka atume ababomfi mu kulobolola kwakwe.”—MATEO 9:37, 38.
1. Cinshi citwafwa ukutwalilila ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa?
LINTU twaibukisha ubushiku twabatishiwe ku kuba ababomfi ba kwa Yehova, nampo nga papitile fye imyaka inono nelyo iingi, kuti camoneka kwati twabatishiwe fye mailo. Ukulumbanya Yehova kwabele e ca ntanshi ilyo twaipeele. Ilyo twalelubulako inshita ya kwafwa bambi ukumfwa no kupokelela ubukombe bwa Bufumu, ukusekelela mu mulimo wa kwa Yehova wali e cikalamba twaleangwa. (Abena Efese 5:15, 16) Ukufika na lelo, tulamona ukuti inshita ilabutuka nga tuli abapamfiwa, “ukupikintika pe mu mulimo wa kwa Shikulu.” (1 Abena Korinti 15:58) Nangu tulaba na mafya, ukusekelela tusanga mu kucita ukufwaya kwa kwa Yehova kutucincisha ukutwalilila.—Nehemia 8:10.
2. Finshi fitulenga ukusekelela mu kulobolola kwa mampalanya?
2 Pa kuba Abena Kristu, tubomba umulimo wa kulobolola kwa mampalanya. Yesu Kristu apashenye umulimo wa kulonganika abantu ku kuba no mweo wa muyayaya ku kulobolola. (Yohane 4:35-38) Apo tulebombako mu kulobolola kwa musango yu, twalakoseleshiwa ukumona abasekelela Abena Kristu ba mu kubangilila bakwete ilyo balebomba umulimo wa kulobolola. Twalalanda pa fishinka fitatu ifitulenga ukusekelela mu mulimo wa lelo uwa kulobolola. Ifishinka ni fi, (1) ubukombe bwesu ubwe subilo, (2) ukusanga abantu tufwayafwaya, na (3) umutende twaba na o pamo nga bakalobolola.
Ukutumwa nga Bakulobolola
3. Cinshi caletele abakonshi ba mu kubangilila aba kwa Yesu ukusekelela?
3 Ubumi bwa balelobolola aba mu kubangilila, maka maka abatumwa ba busumino 11 aba kwa Yesu—bwalyalwike nga nshi pa bushiku bwa 33 C.E. ilyo baile ku lupili mu Galili ku kuyamona Kristu uwabuushiwe. (Mateo 28:16) “Abacile myanda isano” napamo e ko bali. (1 Abena Korinti 15:6) Lyonse baleibukisha umulimo Yesu abapeele. Abebele ukuti: “Kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, mulebabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya Mupashi wa mushilo: mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele.” (Mateo 28:19, 20) Te mulandu no kupakaswa icabipisha, balesanga nga nshi ukusekelela mu mulimo wa kulobolola ilyo balemona ifilonganino fya bakonshi ba kwa Kristu filetendeka uku no ku. Mu kuya kwa nshita, ‘imbila nsuma yabililwe ku cibumbwa conse ca mwi samba lya muulu.’—Abena Kolose 1:23; Imilimo 1:8; 16:5.
4. Bushe ifintu fyali shani ilyo abasambi ba kwa Kristu batuminwe?
4 Mu kubangilila kwa butumikishi bwakwe mu Galili, Yesu aitile abatumwa 12 no kubatuma maka maka mu kubila ukuti: “Nabupalama ubufumu bwa mu muulu.” (Mateo 10:1-7) Wene “aendawike mu mishi [iya mu Galili] yonse iikalamba ne inono, alesambilisha mu masunagoge yabo, alebila ne mbila nsuma ya bufumu no kuposho bulwele bonse no kunakuka konse.” Yesu aikatilwe inkumbu amabumba “pa kuti bali abalulunkaniwa kabili abapaswa, nge mpaanga ishishaba na kacema.” (Mateo 9:35, 36) Apo abekatile nkumbu aebele abasambi bakwe ukuti: “Ukulobolola kwena kukalamba, lelo ababomfi nabacepa. E ico lombeni Umwine wa kulobolola [Yehova Lesa], ku kuleka atume ababomfi mu kulobolola kwakwe.” (Mateo 9:37, 38) Imimwene ya kwa Yesu pa lwa kukabila kwa bakalobolola e fyo yali na mu Yudea ilyo kwashele fye imyeshi 6 ukuti ubutumikishi bwakwe ubwa pe sonde bupwe. (Luka 10:2) Pali iyi nshita yonse, atumine abakonshi bakwe ku kulobolola.—Mateo 10:5; Luka 10:3.
Ubukombe Bwesu Ubwe Subilo
5. Bukombe bwa musango nshi tubilisha?
5 Pamo nga babomfi ba kwa Yehova aba lelo, tulankula mu kusekelela ku bwite bwa bakalobolola. Cimo icitulenga ukuba sana no kusekelela ca kuti tutwalila abakungumana na bapopomenwa ubukombe bwe subilo. Nga basambi ba kwa Yesu aba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, mwandi twalikwata ishuko lya kubilisha imbila nsuma—ubukombe bwine bwine ubwe subilo—ku “balulunkaniwa kabili abapaswa, nge mpaanga ishishaba na kacema”!
6. Mulimo nshi abatumwa balebomba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo?
6 Pa kati ka mwanda wa myaka uwa kubalilapo, umutumwa Paulo ali uwapamfiwa mu kushimikila imbila nsuma. Kabili afwile alibombele bwino mu mulimo wakwe uwa kulobolola, pantu ilyo alelembela Abena Kristu ba ku Korinti nalimo mu 55 C.E., atile: “Mwe ba bwananyina, ndemulenga mwishibe imbila nsuma iyo nabilile kuli imwe, ifyebo ifyo naibililemo kuli imwe; iyo mwapokelele, iyo mwaimininamo.” (1 Abena Korinti 15:1) Abatumwa na Bena Kristu ba mu kubangilila bambi balebombesha mu mulimo wa kulobolola. Nangu Baibolo taitweba impendwa ya batumwa bapuswike ifya kucitika fikalamba ifyalengele Yerusalemu onaulwe mu 70 C.E., twalishiba ukuti umutumwa Yohane ali acili aleshimikila ninshi napapita ne myaka ukucila pali 25.—Ukusokolola 1:9.
7, 8. Bukombe nshi ubwe subilo ubo ababomfi ba kwa Yehova balebilisha abacincila ukucila kale?
7 Lyene kwaishileba imyaka lintu bashimapepo ba Kristendomu, “umuntu wa bupulumushi” insangu ayandatile imipepele. (2 Abena Tesalonika 2:3) Lelo, ku mpela ya mwanda wa myaka uwalenga 19, abalefwaya ukukonka ifisambilisho fya kubalilapo ifya buKristu bapokelele ubukombe bwe subilo, ubwalebilisha Ubufumu. Na kuba, ukutula apo uno magazini afumine umuku wa kubalilapo (July 1879), ishina lya uko lyasanshamo amashiwi ya kuti “Ulubilisha Ukubapo kwa kwa Kristu,” “Ulubilisha Ubufumu bwa kwa Kristu,” nelyo “Ulusabankanya Ubufumu bwa kwa Yehova.”
8 Ubufumu bwa ku muulu ubwa kwa Lesa bwapeelwe kuli Yesu Kristu mu 1914, kabili nomba tulebila ubukombe bwe subilo abacincila ukucila kale. Mulandu nshi? Pantu pa fintu fisuma ifyo Ubufumu bukacita pali impela ipaleme iya buno bwikashi bubifi. (Daniele 2:44) Bushe kuti kwaba ubukombe bwingacila pali ubu ukuwama? Kabili bushe kuti kwaba ukusekelela kwingacila pa kusekelela tusanga mu kusabankanya Ubufumu ilyo “ubucushi bukalamba” bushilaisa?—Mateo 24:21; Marko 13:10.
Ukusanga abo Tufwayafwaya
9. Finshi Yesu aebele abasambi bakwe, kabili abantu bayankwileko shani ku bukombe bwa Bufumu?
9 Cimbi icilenga ukusekelela pamo nga balelobolola kusanga abo tufwayafwaya abo baba abasambi no kutendeka ukubombela pamo na ifwe umulimo wa kulobolola. Mu 31-32 C.E., Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Mu mushi ukalamba onse nalimo mu unono umo muleingila, fwayenimo uwayana; e ko mwikale, mukasuke amufumamo.” (Mateo 10:11) Te bantu bonse abaali abayana, nga fintu calangililwe ku fyo baleyankula ku bukombe bwa Bufumu. Lelo, abasambi ba kwa Yesu baleshimikila no kupimpa imbila nsuma konse ukwali abantu.
10. Paulo alefwayafwaya shani abayana?
10 Lintu Yesu afwile na lintu abuushiwe, umulimo wa kufwayafwaya abayana walitwalilile. Paulo alepelulushanya na baYuda mu sunagoge na bantu abali mu mushiika ku Atena. Ilyo ashimikile pa Areopagi muli ulya musumba wa ciGriki, “abaume bamo baikuminishe kuli wene, no kutetekela: e mwali na Dionusi umwina Areopagi, no mwanakashi ishina lyakwe Damari, na bambipo.” Konse uko Paulo aleya, ali ca kumwenako mu kushimikila “pa bantu na mu ng’anda ne ng’anda.”—Imilimo 17:17, 34; 20:20.
11. Ni nshila nshi shalebomfiwa ku kubomba ubutumikishi mu myaka ya ku numa?
11 Mu myaka ya kulekelesha iya mu mwanda wa myaka uwalenga 19, Abena Kristu basubwa babombele no kushipa umulimo wa kufwaya abayana. Mu cipande caleti “Abasubwa ku Kushimikila,” magazini wa Zion’s Watch Tower uwa July na August 1881 atile: “Ukushimikila imbila nsuma . . . kulecitwa ‘ku balanda’—abalekutika, pa kuti ibumba lya kwa Kristu ilya mpyani lipangwe pali bene.” Ababomfi ba kwa Lesa abalebomba umulimo wa kulobolola ilingi balekumanya abantu ilyo balefuma ku macalici no kubapeela amatrakiti yalekwata ubukombe bwa mu Malembo ubwa kulenga abayana ukufwaya ukusambilila icine. Pa numa ya kubebeta ifyo iyi nshila ya kushimikilamo yalebomba, magazini wa Watch Tower uwa May 15, 1903, acincishe abalebomba umulimo wa kulobolola ukwananya amatrakiti “ku ng’anda ne ng’anda, pa Mulungu icungulo .”
12. Twawamyako shani umulimo wesu uwa kushimikila? Langilileni.
12 Mu myaka ya nomba line, twalitanununa ubutumikishi bwesu pa kulanshanya na bantu konse uko twabasanga, te ku mayanda yabo fye. Ici calibomba bwino sana maka maka mu fyalo umo isha ncito no kukokoloka filenga abantu ukukanasangwa pa mayanda ilingi pa nshita tubatandalila. Lintu Nte ku England no munankwe balemona lyonse abatandashi balebwelelamo na basi pa numa ya kwangala ku lulamba lwa mumana, balishipile no kutendeka ukulanina amabasi no kutambika abali mu mabasi bamagazini ba Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! Mu mweshi umo, bashalike bamagazini 229. Basosa ukuti: “Tatutiina ukushimikila ku bantu bali ku lulamba, na mu ncende ya bashimakwebo, nelyo ukutiina ubwafya bonse twingakwata pantu twalishiba ukuti Yehova aba na ifwe lyonse.” Basangile abantu abatendeke ukupokako bamagazini lyonse, batendeke isambililo lya Baibolo, kabili bonse balibombako umulimo wa bupainiya bwa kwafwilisha.
13. Mu butumikishi, kwaluka nshi kukabilwa mu ncende shimo?
13 Ilyo ukufwayafwaya abayana kuletwalilila kuti kwaba ukubebeta ubutumikishi mumo mumo. Nangu ca kuti Inte abengi babomba umulimo wa kushimikila ku ng’anda ne ng’anda pa Mulungu ulucelo, mu ncende shimo basanga ukuti ukutandalila abantu pa mayanda ulucelo takubomba bwino sana pantu nalimo kuti bacili nabalala. Ukupitila mu kwalula ifyo batantika pa kubomba, Inte abengi nomba baya mu kushimikila akasuba, napamo pa numa ya kulongana kwa Bwina Kristu. Kabili uku kufwayafwaya abantu kwalibomba bwino. Uyu mwaka wapwile impendwa ya bakabilisha ba Bufumu mwi sonde lyonse yaingilishiweko amapesenti 2.3. Ici cilaleta ilumbo ku Mwine wa kulobolola no kutuletela ukusekelela.
Twalilileni Ukuba no Mutende mu Mulimo wa Kulobolola
14. Tushimikila ubukombe bwesu ne mibele nshi, kabili mulandu nshi?
14 Cimbi icituletela ukusekelela mutende tulanga ilyo tuli mu mulimo wa kulobolola. Yesu atile, “Ilyo mwaingila mu ng’anda iposheni, kabili nga ni ng’anda iyayana, lekeni umutende wenu wisemo.” (Mateo 10:12, 13) Amashiwi ya kuposha aya ciHebere na mashiwi ya kuposha mu ciGriki ca mu Baibolo yapilibula ukuti ‘Shi mube no mutende.’ Iyi mibele ilatutungulula mu fyo tulanshanya ilyo tushimikila imbila nsuma. Tusubila ukuti balayankulako bwino ku bukombe bwa Bufumu. Ku bacite fyo, kulaba isubilo lya kuwikishiwa kuli Lesa ilyo balapila ku membu shabo, ukupilibuka, no kutendeka ukucita ukufwaya kwakwe. Na muli fyo ukuba no mutende na Lesa kutungulula ku mweo wa muyayaya.—Yohane 17:3; Imilimo 3:19; 13:38, 48; 2 Abena Korinti 5:18-20.
15. Kuti twatwalilila shani ukuba no mutende ilyo bamo bayankulako mu nshila yabipa lintu tuli mu mulimo wa kushimikila?
15 Kuti twatwalilila shani ukuba no mutende ilyo abo tuleshimikila bakaana ukumfwa icine? Yesu atile: “Nga [ing’anda] taiyene, lekeni umutende wenu ubwelele kuli imwe.” (Mateo 10:13) Ilyashi lya kwa Luka ilya kutuma abasambi 70 lisanshamo amashiwi ya kwa Yesu aya kuti: “Nga mwabamo umwana wa mutende, umutende wenu ukekala pali wene; nga tamuli, ninshi ukabwelela kuli imwe.” (Luka 10:6) Ilyo tulelanshanya na bantu imbila nsuma, tucite ci mu nshila isuma kabili iya mutende. Ukukanaankulako bwino, ukuilishanya nelyo ifyebo fyabipa ifyo mwine ng’anda asosa filenga ubukombe bwesu ubwa mutende ‘ukubwelela kuli ifwe.’ Lelo ifi tafitupoka umutende, uwaba cisabo ca mupashi wa mushilo uwa kwa Yehova.—Abena Galatia 5:22, 23.
Ubuyo Busuma Ubwa Bakalobolola
16, 17. (a) Buyo nshi tukwata ilyo twabwelela ku balefwaya ukusambilila icine? (b) Kuti twaafwa shani abakwete ifipusho fya mu Baibolo?
16 Pamo nga bakalobolola tulasekelela ukubombako umulimo wa kulonganika bantu ku kuba no mweo wa muyayaya. Kabili tulasekelela nga nshi lintu umuntu twashimikila ayankulako bwino, afwaya ukusambilila na fimbi, kabili aba “umwana wa mutende”! Napamo alikwata ifipusho ifingi ifya mu Baibolo kabili tulafilwa ukwasuka fyonse ifipusho ilyo twamutandalila. Apo te kuti ciwame ukukokola ilyo twamutandalila umuku wa kubalilapo, cinshi twingacita? Kuti twakwata ubuyo nga bulya bwatashiwe imyaka nalimo 60 iyapitapo.
17 “Inte sha kwa Yehova bonse balingile ukuba abaipekanya ukutungulula amasambililo ya Baibolo.” Ayo mashiwi yali mu katabo ka citatu aka Model Study aka kufunda akasabankanishiwe mu 1937 ukufika ku 1941. Kasosele ukuti: “Bonse bakasabankanya ba [Bufumu] balingile ukuba abapimpa mu kwafwa mu nshila shonse abantu abo Lesa abekelwamo abalefwaya ukwishiba ubukombe bwa Bufumu. Tufwile ukubwelela ku bantu ba musango yu, ukwasuka ifipusho fyabo ifyalekanalekana . . . , no kutendeka isambililo . . . bwangu.” Cine cine, ubuyo bwesu ubwa kubwelela ku balefwaya ukusambilila icine kutendeka isambililo lya Baibolo ilya pa ng’anda no kulatungulula lyonse.a Ukuba uwa bucibusa no kwangwa abalefwaya ukusambilila icine kutulenga ukupekanya bwino no kutungulula bwino isambililo.
18. Kuti twaafwa shani abapya ukuba abasambi ba kwa Yesu Kristu?
18 Ku bwafwilisho bwa citabo ca Ukwishiba Uko Kutungulula ku Mweo wa Muyayaya na babroshuwa pamo nga Cinshi Cintu Lesa Afwaya Kuli Ifwe?, kuti twatungulula amasambililo ya Baibolo aya pa ng’anda ayasuma na muli fyo kuti twabombako mu mulimo wa kwafwa abalefwaya ukusambilila icine ukuba abasambi. Ilyo tuleesha ukupashanya Kasambilisha Mukalamba, Yesu Kristu, abasambi ba Baibolo aba musango yu bakalatupashanya ku mutende, ukusekelela, ubufumacumi, ne fyo twacindika ifipimo fya kwa Yehova na mafunde. Ilyo twaasuka ifipusho fya bapya, natubombeshe ku kubasambilisha ifyo bengaasuka abengabepusha ifipusho. (2 Timote 2:1, 2; 1 Petro 2:21) Pamo nga bakalobolola ba mampalanya, ukwabula no kutwishika kuti twasekelela ukuti avareji wa masambililo ya Baibolo aya pa ng’anda 4,766,631 e yatungulwilwe mwi sonde lyonse muli uyu mwaka wa mulimo uwapwile. Tulasekelela sana nga ca kuti tulebombako umulimo wa kulobolola uwa kusambilisha Baibolo pa ng’anda.
Twalilileni Ukusekelela mu Kulobolola
19. Milandu nshi isuma iyalelenga abantu ukuba no kusekelela mu kulobolola mu nshita ya butumikishi bwa kwa Yesu na pa numa fye?
19 Kwali fimo fyalengele ukusekelela mu kulobolola mu nshita ya butumikishi bwa kwa Yesu na pa numa fye. Abengi pali ilya nshita baleyankulako bwino ku mbila nsuma. Ukusekelela kwakulile nga nshi pa Pentekoste 33 C.E., maka maka, pantu abantu nalimo 3,000 bapokelele ubutungulushi bwa kwa Petro, bapokelele umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova, no kuba ulubali lwa luko lwa kwa Lesa ulwa Israele wa ku mupashi. Cine cine, impendwa yabo yatwalilile ukukula, no kusekelela kwalikulile ilyo ‘Shikulu alelundako ubushiku no bushiku abalepusuka.’—Imilimo 2:37-41, 46, 47; Abena Galatia 6:16; 1 Petro 2:9.
20. Cinshi cituletela ukusekelela sana mu mulimo wa kulobolola?
20 Pali ilya nshita, ukusesema kwa kwa Esaya kwalefishiwapo ukwa kuti: “[Yehova] mwafusho [luko, NW], mwakusho kusekelela; balesamwa ku cinso cenu ngo kusamwa kwa mu kulobolola, nga filya abantu baanga mu kwakane ca kutapa.” (Esaya 9:3) Nangu ca kuti nomba tulamona ulo ‘luko ulukalamba’ ulwa basubwa nalukumana, tulasekelela nga nshi ilyo tulemona impendwa ya bakulobolola bambi ilekula cila mwaka.—Amalumbo 4:7; Sekaria 8:23; Yohane 10:16.
21. Finshi tuli no kulanshanya mu cipande cikonkelepo?
21 Ukwabula no kutwishika twalikwata imilandu isuma iya kutwalilila ukusekelela mu mulimo wesu uwa kulobolola. Ubukombe bwesu ubwe subilo, ukufwayafwaya abayana, no mutende twakwata—ifi fyonse filatuletela ukusekelela pamo nga bakalobolola. Lelo, filenga abengi ukukanaankulako bwino. Ifi fyacitikile no mutumwa Yohane. Alikakilwe pa cishi ca Patmo “pa mulandu wa cebo ca kwa Lesa no bunte bwa kwa Yesu.” (Ukusokolola 1:9) E ico, kuti twatwalilila shani ukusekelela te mulandu no kupakaswa no kutukaanya? Cinshi cikatwafwa ukushipikisha ilyo twasanga abantu abengi abayafya abo tuleshimikila nomba? Icipande cikonkelepo cikwete ubwafwilisho bwa mu Malembo mu kwasuka ifi fipusho.
[Amafutunoti]
a Pa kubala amasambililo yaletungululwa ku mabumba yalelongana aya balefwaya ukusambilila icine. Lelo mu kwangufyanya, amasambililo yatendeke ukutungululwa ku muntu umo umo ne ndupwa.—Moneni icitabo ca Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, ibula 574, icasabankanishiwe ne Nte sha kwa Yehova.
Bushe Kuti Mwayasuka Shani?
• Umulimo wa kulobolola uwa mampalanya cinshi?
• Bukombe bwa musango nshi tubilisha?
• Mulandu nshi tukumanishisha ukusanga abasambi tufwayafwaya?
• Tutwalilila shani ukuba no mutende mu mulimo wesu uwa kulobolola?
• Mulandu nshi tutwalilila ukusekelela mu mulimo wa kulobolola?
[Ifikope pe bula 12, 13]
Ukushimikila mu mwanda wa myaka uwalenga 1 no mwanda wa myaka uwalenga 20
[Ifikope pe bula 13]
Nga Paulo, bakalobolola ba nomba besha ukulanshanya na bantu konse
[Icikope pe bula 13]
Bilisheni imbila nsuma mu nshila isuma