Ukwishiba Icine Pali Tata, Umwana, no Mupashi wa Mushilo

KWALIBA abasumina isambilisho lya kuti muli Lesa umo mwaba abene batatu, na ba ni Tata, Umwana, no Mupashi wa Mushilo. Batila aba bonse batatu balilingana, ba maka yonse, kabili tabakwata intendekelo. Ukulingana ne li sambilisho Tata ni Lesa, Umwana ni Lesa, no Mupashi wa Mushilo ni Lesa, nomba Lesa ena umo fye.

Abengi abasumina ukuti muli Lesa umo mwaba abene batatu tabalondolola bwino ili sambilisho. Nangu ni fyo, batila e fyo Baibolo isambilisha. Mufwile ukwishiba ukuti mu Baibolo tamwaba amashiwi ya kuti “Muli Lesa umo mwaba abene batatu.” Nomba, bushe mu Baibolo mwaliba amashiwi yalanga ukuti Muli Lesa umo mwaba abene batatu? Pa kwasuka ici cipusho, natubebete ilembo ilyo batila e lilanga ukuti muli Lesa umo mwaba abene batatu.

“CEBO ALI NI LESA”

Pali Yohane 1:1 patila: “Mu kutendeka mwali Cebo, kabili Cebo ali pamo na Lesa, kabili Cebo ali ni Lesa.” (Baibolo wa Cibemba uwa mu 1956) Pa numa, umutumwa Yohane alanga bwino bwino mu cipandwa cimo cine ukuti “Cebo” ni Yesu. (Yohane 1:14) Lelo, ifi Cebo aitwa ati Lesa, bamo batila, ninshi Umwana na Tata bafwile ukuba muli Lesa umo wine.

Nomba, mufwile ukwishiba ukuti pa kubala ici cikomo calembelwe mu ciGriki. Pa numa, bakapilibula ba Baibolo bapilibwile ici cikomo ukufuma mu ciGriki ukutwala mu ndimi shimbi. Lelo, bakapilibula ba Baibolo bambi tabapilibula ati “Cebo ali ni Lesa.” Mulandu nshi? Apo balishibe iciGriki Baibolo yalembelwemo, balya bakapilibula batile amashiwi ya kuti “Cebo ali ni Lesa” yafwile ukupilibulwa fimbi. Yafwile ukupilibulwa shani? Moneni ifyo bamo bamo bapilibula ili lembo: “Umwabelele fye Lesa na Lishiwi e fyo ali.” (Bible wa Mushilo uwa mu 1983) “Cebo ali ni lesa.”(The New Testament in an Improved Version) “Cebo ali pamo na Lesa kabili ali nga wena.” (The Translator’s New Testament) Ukulingana na ya maBaibolo, Cebo te Lesa umwine.a Lelo ico Cebo bamwitila ati “lesa,” ni co e wakulisha pa fibumbwa fya kwa Yehova fyonse. Pano ishiwi lya kuti “lesa” lyalola mu kuti “uwa maka sana.”

ISHIBILENIPO NA FIMBI

Abengi tabaishiba iciGriki Baibolo yalembelwemo. E ico kuti mwaishiba shani umo Yohane aloseshe? Natulangilile: Tutile kafundisha alondolwela abana be sukulu icisambilisho cimo. Pa numa ya kubalondolwela, abana be sukulu bapusana mu kumfwa. Bushe abana be sukulu kuti bacita shani pa kuti beshibe bwino bwino ifyacilanda kafundisha? Kuti baipusha kafundisha pa kuti abebe na fimbi. Te ca kutwishika ukuti nga abeba ifishinka na fimbi kuti baumfwikisha uyu mulandu. E fyo cifwile ukuba na pa kwishiba bwino bwino umwalola ilembo lya kwa Yohane 1:1. Mufwile ukumona mwi buuku lya kwa Yohane pa kuti mwishibilepo na fimbi pali Yesu. Ukusambilila na fimbi pali uyu mulandu kukamwafwa ukwishiba icishinka.

Ku ca kumwenako, moneni fimbi ifyo Yohane alemba mu cipandwa 1, icikomo 18. Atila: “Takwaba umuntu nangu umo uwatala amona Lesa [Wa maka yonse].” Nomba Yesu ena, Umwana, abantu balimumonapo, pantu Yohane atila: “Cebo aishilebo buntunse, no kwikala muli ifwe (kabili twaloleshe ubukata).” (Yohane 1:14) Nomba bushe Umwana kuti aba shani Lesa Wa maka yonse? Yohane na kabili atila Cebo ali “pamo na Lesa.” Lelo, bushe umuntu uuli pamo no muntu umbi kuti aba shani uyo wine muntu? Cimbi na co, nga filya pali Yohane 17:3 palanda, Yesu umwine alilanga bwino bwino ukuti alipusana na Wishi. Eta Wishi ati ‘Lesa wa cine eka.’ Kabili ku mpela ye buuku alembele, Yohane asupula uyu mulandu ati: “Ifi fyalembelwa ukuti mutetekele ukuti Yesu ni Kristu Umwana wa kwa Lesa.” (Yohane 20:31) Moneni ukuti, Yesu aitwa ukuti, Umwana wa kwa Lesa, te Lesa iyo. Ifi fyebo fisangwa mwi buuku lya kwa Yohane na fyo filanga umwalola ilembo lya kwa Yohane 1:1. Yesu, Cebo, ni “lesa,” ne co ni mu kuti akwata icifulo ca pa muulu lelo talingana na Lesa Wa maka yonse.

SHININKISHENI UKUTI FYA CINE

Tontonkanyeni na kabili pa cilangililo ca kwa kafundisha na bana be sukulu. Elenganyeni ukuti pali bamo abacili baletwishika, na lintu kafundisha abalondolwela na fimbi. Cinshi bengacita? Kuti baya kuli kafundisha umbi ukuti na o abalondolwele pali ilyo isambililo. Nga ca kutila kafundisha umbi na o alanda filya fine uwa pa kubala alandile, abana be sukulu abengi kuti bashininwa. Na imwe nga tamwishibe bwino bwino umo Yohane, kalemba wa Baibolo aloseshe ilyo alandile pa fyo Yesu aba kuli Lesa Wa maka yonse, kuti mwamona ifyalanda kalemba wa Baibolo umbi. Ku ca kumwenako, natumone ifyo Mateo asosele. Wena alembele ifyo Yesu asosele pa lwa mpela ya buno bwikashi. Atile: “Ulwa bushiku bulya ne nshita takuli uwaishiba, nangu ni bamalaika ba mu muulu nangu Mwana, kano fye Tata.” (Mateo 24:36) Bushe aya mashiwi yalanga shani ukuti Yesu te Lesa Wa maka yonse?

Yesu atile Wishi alishiba ifintu ifingi ukucila ifyaishiba Umwana. Lelo, nga ca kutila Yesu na o ni Lesa Wa maka yonse, ninshi kuti aishiba fyonse ifyo Wishi aishiba. E ico kanshi, Umwana na Wishi te kuti balingane. Na lyo line bamo kuti basosa ukuti: ‘Yesu mupashi lelo inshita imo aali muntunse. Ilyo alelanda aya mashiwi aali umuntunse.’ Nangu ni fyo, kwaba no mupashi wa kwa Lesa. Nga ca kutila umupashi na o waba muli Lesa umo wine nga filya fyaba Tata, cinshi Yesu ashasosele ukuti walishiba fyonse ifyaishiba Tata?

Nga mwatwalilila ukusambilila Baibolo, mukeshiba ifingi ifyo Baibolo ilanda pali uyu mulandu. Ilatweba icine pali Tata, Umwana, no Mupashi wa mushilo.—Amalumbo 90:2; Imilimo 7:55; Abena Kolose 1:15.

[Futunoti]