Yehova Alabaka Abamucetekela
“Mwintana nkumbu shenu: lekeni uluse lwenu ne cishinka cenu fininde pe.”—AMALUMBO 40:11.
1. Cinshi Imfumu Davidi yalombele kuli Yehova, kabili cinshi Lesa aacita pa kulomba kwa kwa Davidi?
IMFUMU DAVIDI iya mu Israele wa pa kale, ‘yalolelele Yehova,’ kabili yatile na o “ateyeme kuli [yene], no kuumfwe nkuuta [ya iko].” (Amalumbo 40:1) Ku fyo apitilemo, imiku iingi, Davidi alimwene ifyo Yehova abaka abamutemwa. E calengele alombe Yehova ukuti alemulinda pe. (Amalumbo 40:11) Davidi aba pa baume na banakashi aba citetekelo abalaiwa ‘ukubuuka kwawamako,’ kanshi pali ino nshita alisungwa bwino bwino mu ciibukisho ca kwa Yehova, alolela ukubuushiwa. (AbaHebere 11:32-35) E ico, ukwabula no kutwishika, akaba no mweo na kabili ku ntanshi. Ishina lyakwe lyalilembwa mwi “buuku lya kwibukisha” ilya kwa Yehova.—Malaki 3:16.
2. Bushe Amalembo yatwafwa shani ukwishiba umo calola ukubakwa na Yehova?
2 Aba citetekelo abalumbulwa mu AbaHebere icipandwa 11 baliko ninshi na Yesu Kristu talaisa pano isonde, lelo imikalile yabo yali nga filya Yesu alandile ilyo afundile ukuti: “Uwatemwo mweo wakwe alaonaula, lelo uwapato mweo wakwe pano calo akaubakila ku bumi bwa muyayaya.” (Yohane 12:25) E ico kanshi, ukubakwa na Yehova takwalola mu kutila tatwakulacula no kupakaswa. Kwalola mu kuti Lesa alatubaka lwa ku mupashi pa kuti tube na maka ya kutwalilila aba cishinka kuli wena.
3. Bushininkisho nshi bwabako ubwa kuti Yehova alibakile Yesu Kristu, kabili cinshi apeelwe?
3 Na Yesu wine alipakeswe icibi no kuseebanishiwa, abalwani bakwe basukile bamwipaya imfwa ya bunkalwe kabili iya museebanya. Lelo, ico tacalolele mu kutila filya Amalembo yasobele ukuti Lesa aali no kubaka Mesia, ninshi tafyacitike. (Esaya 42:1-6) Ukubuuka kwa kwa Yesu pa bushiku bwalenga shitatu pa numa ya mfwa yakwe iya museebanya, kulanga ukuti Yehova alyumfwile ukulila kwakwe, nga filya fine aumfwile ukulila kwa kwa Davidi. Yehova alyaswike ipepo lya kwa Yesu, kabili amupeele ubukose bwa kutwalilila uwa cishinka. (Mateo 26:39) Pa mulandu wa kuti alibakilwe muli ulya musango, Yesu alipeelwa bumunshifwa mu muulu, kabili abantu abengi nga nshi ababa ne citetekelo mu cilubula cakwe, bakaba no bumi bwa muyayaya.
4. Bulayo nshi Lesa alaya Abena Kristu basubwa ne “mpaanga shimbi”?
4 Na ifwe bene twalishiba ukuti filya fine Yehova aali na maka ya kubaka Davidi na Yesu, kabili aali uwaitemenwa ukucite co, na lelo line e fyo afwaya ukubaka ababomfi bakwe kabili alikwata na maka ya kucite co. (Yakobo 1:17) Abashalapo banono pali bamunyina kwa Yesu abacili pano isonde balicetekela ubulayo bwa kwa Yehova ubwa kuti: ‘Ubupyani ubushingabola kabili ubushakowela kabili ubushibonsa, bwabakilwa imwe mu muulu, mwe balelindilwa ku maka ya kwa Lesa mu citetekelo pa mulandu we pusukilo lyapekanishiwilwa ukusokololwa mu nshita ya kulekelesha.’ (1 Petro 1:4, 5) Aba “mpaanga shimbi,” ababa ne subilo lya kwikala pano isonde, na bo balicetekela ubulayo bwa kwa Lesa bulya alandile ukupitila muli kemba wa malumbo ukuti: “Temweni Yehova, mwe babile bakwe bonse; aba cishinka, Yehova alabalinda.”—Yohane 10:16; Amalumbo 31:23.
Alabaka Abantu Bakwe lwa ku Mupashi
5, 6. (a) Bushe abantu ba kwa Lesa babakwa shani muno nshiku? (b) Bushe abasubwa baba na bucibusa nshi na Yehova, kabili abe subilo lya pano isonde na bo baba shani nankwe?
5 Muno nshiku, Yehova alipekanya bwino ifintu pa kuti alebaka abantu bakwe lwa ku mupashi. Kwena talesha ukuti bapakaswe no kucula ku bwafya bumbi, kabili kuti baponenwa no busanso ubuponena abantunse bonse, lelo lyonse alabafwa no kubakosha pa kuti batwalilile abakosa muli bucibusa bwabo na ena. Icitetekelo mu kupekanya kwa kwa Lesa ukwa cilubula e shinte lya bucibusa bwabo na Lesa. Abena Kristu ba cishinka bamo balisubwa no mupashi wa kwa Lesa ku kuba bakateka banankwe aba kwa Kristu ku muulu. Bena bamonwa abalungama kuli Lesa, abakapokelelwa ukuba abana bakwe aba ku mupashi, kabili aya mashiwi yalanda pali bena, ayatila: “Atupokolwele ku maka ya mfifi no kutukuushisha mu bufumu bwa Mwana wakwe uo atemwa, muli uyo twakwatila ukulubuka, ukulekelelwa kwa membu shesu.”—Abena Kolose 1:13, 14.
6 Abena Kristu abengi na bambi aba cishinka balicetekela ukuti na bo bene bakamwenamo mu kupekanya kwa kwa Lesa ukwa cilubula. Tubelengo kuti: ‘Umwana wa muntu taishile ku kupyungilwa, lelo ku kupyungila no kupeelo mweo wakwe icilubula ku kukabulamo abengi.’ (Marko 10:45) Aba Bena Kristu na bo balolela ukwisaipakisha “ubuntungwa bwa bukata ubwa bana ba kwa Lesa.” (Abena Roma 8:21) Lelo pali ino nshita, balicindika bucibusa ubo umo umo aba na bo kuli Lesa kabili babomba ne mitima yonse ukukosha ubo bucibusa.
7. Bushe Yehova muno nshiku, abaka shani abantu bakwe lwa ku mupashi?
7 Cimo ico Yehova acitila abantu bakwe pa kubabaka lwa ku mupashi, ca kuti alabasambilisha ifya kucita ukulingana ne nshita bafikapo. Ico cilalenga ukuti lyonse baleishiba bwino bwino icine. Yehova na kabili alatwalilila ukutungulula abantu bakwe ukupitila mu Cebo cakwe, mu kuteyanya kwakwe, na mu mupashi wa mushilo. Abantu ba kwa Lesa mwi sonde lyonse baba ngo lupwa lumo ulwasalanganina mu fyalo ifingi, kabili bonse bakonka ifilanda “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka.” Umusha wa cishinka alasakamana lwa ku mupashi ababa muli ulu lupwa, kabili nga kwapona ubusanso, alapekanya ukuti ababomfi ba kwa Yehova bapeelwe ifyo balekabila, ukwabula umusoobolola wa kutila uyu wa ku calo nshi nelyo akwata icifulo nshi mu bwikashi.—Mateo 24:45.
8. Bushe Yehova aacetekela shani aba cishinka bakwe, kabili cinshi abalaya?
8 Nga filya Yehova alekele abalwani ukucusha Yesu, na lelo line talesha abalwani ukucusha Abena Kristu. Lelo te kutila ninshi Lesa tasenamina abantu bakwe. Awe nakalya! Lelo, cilanga fye ukuti alibacetekela, alishiba ukuti nangu bacule shani, bakatwalilila aba cishinka kuli wena muli filya fikansa fya bumulopwe. (Yobo 1:8-12; Amapinda 27:11) Takalekeleshe aba cishinka bakwe, “pantu Yehova atemwa ubupingushi, talekelesha babile bakwe. [Bakacingililwa umuyayaya, NW].”—Amalumbo 37:28.
Ukubakwa no Luse lwa kwa Lesa ne Cishinka Cakwe
9, 10. (a) Bushe Lesa abaka shani abantu bakwe ku cishinka cakwe? (b) Bushe Baibolo ilanga shani ukuti Yehova alabaka aba cishinka bakwe ku luse lwakwe?
9 Mwi pepo lyakwe ilyalembwa mu Amalumbo 40, Davidi alombele ukuti alebakwa ku luse lwa kwa Yehova na ku cishinka cakwe. Yehova wa cishinka kabili alitemwa ubulungami, kanshi alilanda bwino bwino amafunde ayo umuntu afwile ukukonka. Abakonka amafunde yakwe balabakwa icine cine ku macushi, ku mwenso na ku bwafya ubwingi nga nshi ubo abasuula amafunde yakwe baculako. Ica kumwenako fye, fwe bene pamo na batemwikwa besu, kuti twaicingilila ku bwafya ubwingi sana na malangulusha nga tatulebomfya bubi bubi imiti ikola no kunwensha ubwalwa, tatulecita ubulalelale no bucende, kabili nga tatuli aba lubuli. Nangu ni balya abapaasuka mu nshila ya bucishinka iya kwa Yehova, nga filya cali na kuli Davidi limo limo, na bo bene Lesa alabeta ukuti acili “ca kufisamamo” ca balufyanya nga balapila. Na bo bene kuti bapunda ne nsansa abati: “Ku kumanama mukamulinda.” (Amalumbo 32:7) Awe mwandini kanshi Yehova ni Lesa wa luse icine cine!
10 Na cimbi icilanga ukuti Lesa wa luse ku bantu bakwe ca kutila alabasoka ukutaluka kuli cino calo ico alaonaula nomba line. Tubelengo kuti: “Mwilatemwa icalo nelyo ifya mu calo. Ngo muntu atemwa icalo, ninshi ukutemwa Shifwe tamwaba muli wene; pantu fyonse ifya mu calo—ulunkumbwa lwa mubili no lunkumbwa lwa menso, na mataki ya fya mikalile ya bantu—tafyafuma kuli Shifwe, lelo fyafuma pano calo.” Nga twaumfwila uku kusoka no kubomba ukulingana na fintu kulanda, kuti twabaka imyeo yesu na ku ciyayaya conse, pantu ilembo likonkanyapo ukuti: “Kabili, icalo cileya no lunkumbwa lwa ciko, lelo uucita ukufwaya kwa kwa Lesa ekalilila umuyayaya.”—1 Yohane 2:15-17.
Ukubakwa no Bupanda, Umucetekanya na Mano
11, 12. Londololeni ifyo tubakwa no bupanda, umucetekanya na mano.
11 Ku bafwaya ukusenaminwa na Lesa, Solomone, umwana wa kwa Davidi apuutilwemo ukulemba ukuti: “Ubupanda bukakubaka, umucetekanya ukakulinda.” Na kabili atile: “Nonka amano, . . . wiyaleka, na yo yakakubaka, uyatemwe, na yo yakakulinda.”—Amapinda 2:11; 4:5, 6.
12 Nga tule-etetula pa fyo tusambilila mu Cebo ca kwa Lesa, ninshi tulebomfya ubupanda. Ukwetetula kulalenga twalundulula umucetekanya pa kuti twishibe bwino bwino ifyacindama ifyo tufwile ukubikako amano. Ico calicindama, pantu fwe bengi, ku fyo twapitamo, twalishiba ukuti abantu balailetela ubwafya pa mibili yabo, nga ca kutila ukwabula ukwishiba nelyo ku kuitemenwa fye, tabasalile bwino ifyacindama ifyo bafwile ukubikako amano mu mikalile yabo. Aba mu calo ca kwa Satana bafwaya twabika amano ku cuma, ukufwaya ukulumbuka, no kuba bakampanda. Lelo Yehova atukonkomesha ukubika amano ku fya ku mupashi pantu e fyacindama. Nga twabika amano ku fyesu, ulupwa lwesu kuti lwaonaika, kuti twaleka ukumfwana na banensu, tukaleka no kubika amano ku fya ku mupashi. Na pa kulekelesha, tapali ne calondoloka ico tukacita pano calo, tukaba fye nga filya Yesu asosele ilyo atile: “Kuti camwafwa shani umuntu nga anonka icalo conse no kulufya umweo wakwe?” (Marko 8:36) Kanshi ca mano ukumfwila ukufunda kwa kwa Yesu ukwa kuti: “Mulefwaya intanshi ubufumu no bulungami bwakwe, na fyonse ifi fimbi fikalundwako kuli imwe.”—Mateo 6:33.
Ico Bukaitemwe Bwabipila
13, 14. Bukaitemwe cinshi, kabili bubi nshi bwaba mu kuba na bukaitemwe?
13 Abantunse mu cifyalilwa balaimona ukucindama. Lelo, umuntu nga abika amano yonse ku kuisekesha, ukufwaya fye ukucita ifyo umwine alefwaya, ico cena ninshi cabipa. Kanshi, pa kuti tubake bucibusa bwesu na Yehova, aatweba ukuti tatufwile ukuitemwa. Bukaitemwe e “kufwaya fye ifyobe, mpaka fye ico ulefwaya cibombeke, takuli kusakamana ababiyo.” Bushe tamulesumina ukuti abengi shino nshiku e fyo baba? Ne cikalamba ca kutila, Baibolo yasobele ukuti “mu nshiku sha kulekelesha” isha buno bwikashi bwabipa ubwa kwa Satana, “abantu bakaba abaitemwa,” abaifwaila fye ifyabo.—2 Timote 3:1, 2.
14 Abena Kristu balishiba ukuti ca mano ukukonka ifyo Baibolo yalanda, ukucindika abanensu, ukubatemwa nge fyo twaitemwa. (Luka 10:27; Abena Filipi 2:4) Abengi kuti batila ico te kuti cibombeke muli cino calo, lelo ifi e fyo tufwile ukuba pa kuti tube ne nsansa mu fyupo, tuleumfwana pa ng’anda, no kuba ne fibusa fisuma. E ico, umubomfi wa cine uwa kwa Yehova tafwile ukubika fye amano ku fyo umwine alefwaya mu mikalile yakwe, lelo afwile ukubika amano na ku fyacilapo ukucindama. Ne cacindama sana ico ashifwile kulekelesha, milimo ya bukapepa bwakwe kuli Yehova Lesa.
15, 16. (a) Ni kwi bukaitemwe bufisha umuntu, kabili kuti aba nga bani? (b) Bushe uwatemwa ukupingula abanankwe, afilwa ukwishiba ukuti cinshi alecita?
15 Uwa bukaitemwe kuti atendeka no kuimona umulungami ukucila abanankwe, ne co, kuti calenga aba ni mano kuikwatila, kuti aituumika. Ukwabula no kulamba, Baibolo itila: “Taukwete umwa kubepesha, we muntu fye onse, nga ulapingula; pantu umo upingwila umbi, ulaishinina we mwine, apo we upingula na iwe ucita ifyo fiine.” (Abena Roma 2:1; 14:4, 10) Bashimapepo ba mu nshiku sha kwa Yesu baimwene abalungami ica kuti balepingula na Yesu na bakonshi bakwe pa fyo balecita. Ico calengele baibika pali bukapingula. Tabailwike ukuti na bo bene balalufyanya, kanshi baleipingula fye abene.
16 Yuda, umukonshi wa kwa Yesu uwamufutwike, aimwene uwalungama ica kuti atendeke no kupingula abanankwe. Inshita imo ku Betani, ilyo Maria, nkashi ya kwa Lasaro, asubile Yesu amafuta ya cena cisuma, Yuda atile ico Maria acitile cali cilubo. Bukali bukali atile: “Mulandu nshi aya mafuta ya cena cisuma yashashitishiwe pali badenari imyanda itatu (300) no kupeela abapiina?” Baibolo na kabili itila: “Lelo talandile ici pantu alesakamana abapiina, lelo ni pa mulandu wa kuti ali mupuupu, kabili e wakwete akabokoshi ka ndalama, alebuulamo ne ndalama ishalepooswamo.” (Yohane 12:1-6) Shi twikesha no kwesha ukuba nga Yuda nelyo nga bashimapepo, abalesuswa ukupingula abanabo, kanshi baleipingula fye abene.
17. Londololeni ububi bwaba mu kuituumika nelyo ukuicetekela sana.
17 Ca bulanda ukuti nangu line Abena Kristu bamo aba kubalilapo tabali abapuupu nga Yuda, bali aba cilumba, batendeke ukuituumika. Yakobo aebele aba musango yo kuti: “Mulaitakisha mu matutumuko yenu ayacishamo.” Na kabili atile: “Ukuitakisha konse kwa musango yu kwa bubifi.” (Yakobo 4:16) Ala ukuituntumba pa fyo tucita nelyo pa mashuko twapeelwa mu mulimo wa kwa Yehova, takwawama. (Amapinda 14:16) Twilaba icacitike ku mutumwa Petro, inshita imo, cilumba cilumba atile: “Nangu aba bambi bonse baipununa pali imwe, ine nshaipunune nakalya! . . . Nangu ndi no kufwila pamo na imwe, nshamukaane nakalya.” Ukulanda fye icishinka, takwaba nangu cimo ico umuntu engayumfwilapo. Conse ico fwe bantu twakwata, luse fye lwa kwa Yehova lwalenga. Nga tuleibukishe co, tatwakaituumike.—Mateo 26:33-35, 69-75.
18. Bushe Yehova omfwa shani pa bantu ba cilumba?
18 Baibolo itila: “Amatutumuko yatangililo kufunaulwa, no kutuuma kwa mutima kutangililo kuipununa.” Mulandu nshi? Yehova umwine atwasuka ilyo atila: “Amatutumuko no kutuuma, . . . nalifipata.” (Amapinda 8:13; 16:18) E mulandu wine Yehova afulilwe pa ‘mataki ya kukamba kwa mutima wa mfumu ya Ashuri, no kutakisha kwa menso yakwe ayatumpulwa’! (Esaya 10:12) Yehova akandile Imfumu ya Ashuri pa mulandu wa cilumba yakwete. Nomba line, Yehova akalimuna icalo ca kwa Satana conse, bakateka ba cilumba bonse abaituumika, abantunse ne fibanda, bakaya kuli tapali. Shi twikesha no kwesha ukuba ne cilumba no kuba nga balwani ba kwa Yehova!
19. Bushe icilumba ca bantu ba kwa Lesa caba muli cinshi, lelo cinshi baiceefesha?
19 Icilumba ca Bena Kristu ba cine caba mu kubombela Yehova. (Yeremia 9:24) Na lyo line, baliiceefya. Mulandu nshi? “Pantu bonse balibembuka kabili balapelebela ku bukata bwa kwa Lesa.” (Abena Roma 3:23) E ico kanshi, pa kubaka bucibusa bwesu na Yehova no kuba ababomfi bakwe, tufwile ukuba no mutima wakweteko umutumwa Paulo uwatile, “Kristu Yesu aishile pano calo ku kupususha ababembu,” lyena atile: “Pali aba uwapulamo nine.”—1 Timote 1:15.
20. Bushe Yehova abaka shani abantu bakwe muno nshiku, kabili akababaka shani na ku ntanshi?
20 Abantu ba kwa Yehova tabafwaya kuilanga, bafwaya umulimo wa kwa Lesa wamoneka uwacindama ukucila bena, kanshi kuti twatila Yehova akatwalilila ukubabaka pa kuti bakabe fye aba cishinka kuli ena. Na kabili kuti twatila ilyo ubucushi bukalamba bukatendeka, Yehova akabaka abantu bakwe lwa ku mupashi kabili akabapokolola na ku mfwa. Ilyo bakengila mu calo cipya ica kwa Lesa, awe bakapunda abati: “Moneni, Lesa wesu uyu, uo twalelolela ukuti aletupususha. Uyu ni Yehova, uo twalelolela. Tuleanga no kusamwa mu kupususha kwakwe.”—Esaya 25:9.
Bushe Muleibukisha?
• Bushe Lesa abakile shani Imfumu Davidi na Yesu Kristu?
• Bushe Yehova abaka shani abantu bakwe muno nshiku?
• Mulandu nshi tulingile ukutalukila kuli bukaitemwe?
• Icilumba cesu caba muli cinshi, lelo cinshi twaiceefesha?
[Ifikope pe bula 9]
Bushe Yehova abakile shani Davidi na Yesu?
[Ifikope pe bula 10, 11]
Bushe abantu ba kwa Lesa babakwa shani lwa ku mupashi muno nshiku?
[Ifikope pe bula 12]
Nangu icilumba cesu caba mu kubombela Yehova, lyonse fye tufwile ukuiceefya