Abasambilishiwa Ukushimikisha Ubunte

“Mukaba inte shandi mu Yerusalemu na mu Yudea monse na mu Samaria, no kufika ku mpela ya pano isonde.”—IMILIMO 1:8.

1, 2. Mulimo nshi Petro atuminwe ukubomba, kabili nani wamutumine?

“YESU uwafumine ku Nasarete, . . . atwebele ukushimikila abantu no kushimikisha ubunte ukuti E wasontelwe kuli Lesa ukuba kapingula wa bomi na bafwa.” (Imilimo 10:38, 42) Muli aya mashiwi, umutumwa Petro alondolwele kuli Korneli na ba mu ng’anda yakwe, umulimo Yesu amushiilile, uwa kubila imbila nsuma.

² Ni lilali Yesu alandile ukuti abatumwa bafwile ukushala balebomba uyo mulimo? Petro afwile alelanda pali filya Yesu asosele ilyo fye ashilanina ku muulu pa numa ya kubuushiwa kwakwe. Lilya Yesu aebele abasambi bakwe aba cishinka ukuti: “Mukaba inte shandi mu Yerusalemu na mu Yudea monse na mu Samaria, no kufika ku mpela ya pano isonde.” (Imilimo 1:8) Lelo kwena, na kale line, Petro alishibe ukuti apo ali musambi wa kwa Yesu, afwile ukulanda ku bantu pa citetekelo cakwe muli Yesu.

Abasambilile Umulimo Kuli Yesu Imyaka Itatu

 3. Cipesha mano nshi Yesu acitile, kabili aitile Petro na Andrea ukuti batendeke ukubomba mulimo nshi?

³ Ilyo papitile imyeshi imo pa numa ya kubatishiwa kwakwe mu 29 C.E., Yesu aileshimikila kuli Bemba wa Galili, uko bamunyina, Petro na Andrea, balebombela umulimo wa bulondo. Bacucutike ubushiku bonse ukwabula ukwipaya isabi nangu fye limo. Na lyo line, Yesu atile kuli bene: ‘Twaleni ubwato apashikile, kabili pooseni amasumbu yenu ku kwipaye sabi.’ Ilyo bacitile ifyalandile Yesu, “baikete sabi ilingi nga nshi, ica kuti na masumbu yabo yalalepuka.” Ilyo amwene ici cipesha mano, Petro alitiinine nga nshi, lelo Yesu amwebele ukuteeka umutima ilyo atile kuli wene: “Wilatiina. Ukufuma pali nomba walaba umulondo wa bantu.”—Luka 5:4-10.

 4. (a) Bushe Yesu asambilishe shani abasambi umulimo wa kushimike cine ubunte? (b) Nga kulinganya ku mulimo wa kwa Yesu, umulimo wa basambi wali no kufika kwi?

4 Lilya line fye, Petro na Andrea, pamo na Yakobo na Yohane, bamwana Sebede, bashiile amato yabo no kukonka Yesu. Imyaka nakalimo itatu, balekonka fye Yesu mu bulendo bwakwe ubwa kushimikila kabili abasambilishe umulimo wa kubila imbila nsuma. (Mateo 10:7; Marko 1:16, 18, 20, 38; Luka 4:43; 10:9) Ilyo ilya myaka itatu yapwile, pa Nisani 14, mu 33 C.E., Yesu abebele ukuti: “Uuntetekela, na o akacita imilimo iyo ine ncita; kabili akacite milimo iyacilapo pali iyi.” (Yohane 14:12) Abasambi ba kwa Yesu bali no kushimikisha ubunte nga filya Yesu acitile, lelo bena bali no kufika ukutali sana. Tapakokwele, abebele no kuti bena pamo na bambi abakaba abasambi ku ntanshi, bali no kube nte ku ‘ba nko shonse,’ imyaka yonse “ukufika na ku mpela ya bwikashi.”—Mateo 28:19, 20.

 5. Kuti twamwenamo shani mu fyo Yesu asambilishe abasambi bakwe umulimo wa kubila?

⁵ Nomba tuli “ku mpela ya bwikashi.” (Mateo 24:3) Te kuti tuye na Yesu mu mulimo no kumona ifyo alecita pa kushimikila abantu, nga filya cali kuli balya basambi ba kubalilapo. Lelo kwena, kuti twamwenamo ilyo twabelenga muli Baibolo ifyo aleshimikila ne fyo aebele abasambi bakwe ukucita pa kushimikila. (Luka 10:1-11) Na lyo line, muli cino cipande twalasambilila icintu cimbi icacindama ico Yesu alangile abasambi bakwe, ukukanaleka icintu nangu cimo ukutupusaula ku mulimo wa kubila.

Pooseni Amano ku Bantu

 6, 7. Cinshi calengele ukuti Yesu abe uwafikapo mu mulimo wa kubila, kabili kuti twamupashanya shani?

⁶ Cinshi calengele Yesu ukuba uwafikapo mu mulimo wa kube nte? Cimo ca kuti alepoosako amano ku bantu no kubasakamana. Kemba wa malumbo aseseme ukuti Yesu ali no ‘kulililo bulanda umulanda no mubusu.’ (Amalumbo 72:13) Alifikilishe bwino bwino uku kusesema. Baibolo itweba icacitike bushiku bumo ukuti: “Ilyo amwene amabumba, abekatilwe inkumbu pantu bali abalulunkaniwa kabili abapaswa nge mpaanga ishabula kacema.” (Mateo 9:36) Nangu fye babembu bene bene balimwene ifyo alepoosa amano ku bantu, na bo bene baleya kuli wene.—Mateo 9:9-13; Luka 7:36-38; 19:1-10.

⁷ Na ifwe pali lelo tukaba abafikapo mu mulimo nga tulepoosa amano ku bantu nga filya Yesu acitile. Ilyo mushilaya mu mulimo wa mwi bala, kuti cawama mwabala mwatontonkanya pa fyo abantu balekabila sana imbila nsuma iyo mulebatwalila. Tontonkanyeni pa bwafya bakwete ubushakapwe muno nshiku, kano mu Bufumu fye. Pangileni libela mu mutima ukuti tamwasuule muntu nangu umo mu mulimo, pantu tamwishibe uwingakutika ku mbila nsuma. Limbi kuti uyo wine mwasanga kanshi e walepepela no kuti umuntu uwapala fye imwe bene ese ku kumushimikila!

Ukutemwa E Kufwile Ukulenga Tushimikishe Ubunte

 8. Nga filya cali kuli Yesu, cinshi cilenga abasambi ba nomba ukubila imbila nsuma?

⁸ Imbila nsuma iyo Yesu abilile yalelanda pa kufishiwapo kwa kufwaya kwa kwa Yehova, ukwa kushishiwa kwe shina lyakwe, no kuti abantu bonse bakasumine ukuti Yehova e Mulopwe. Iyi milandu yalikuma umuntu onse pano calo. (Mateo 6:9, 10) Ico alitemenwe Wishi, Yesu aali uwa cishinka ukufika na ku mfwa no kushimikisha ubunte bwa Bufumu, ubuli no kupwisha ilya milandu. (Yohane 14:31) Pa mulandu wa kuti abakonka Yesu pali lelo na bo bene batontonkanya pali ilya yine milandu, balabombesha mu mulimo wa kubila. Umutumwa Yohane atile, “Uku e kutemwa Lesa, ukuti tubake amafunde yakwe,” kumo ne funde lya kushimikila imbila nsuma no kupanga abasambi.—1 Yohane 5:3; Mateo 28:19, 20.

9, 10. Ukulunda pa kutemwa Lesa, kutemwa ani kutulenga ukushimikisha ubunte?

9 Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Nga mwalintemwa, mukabaka amafunde yandi; Uwakwata amafunde yandi no kuyabaka, wene e wantemwa.” (Yohane 14:15, 21) Kanshi na ifwe, ukutemwa Yesu e kukatulenga ukushimike cine ubunte no kubaka ifyo Yesu atwebele. Akashita kamo ilyo amoneke ku basambi pa numa ya kubuushiwa kwakwe, Yesu acincishe Petro ukuti: “Liisha utwana twa mpaanga twandi. . . . Cemo twana twa mpaanga twandi. . . . Liisha utwana twa mpaanga twandi.” Cinshi cali no kulenga Petro ukucite co? Yesu alandile icifwile ukulenga ukuti Petro abombe uyo mulimo ilyo amwipwishe imiku itatu ukuti: “Bushe walintemwa? . . . Bushe walintemwa? . . . Bushe walintemwa?” E ico kanshi, ukutemwa e kwali no kulenga Petro ukushimikisha ubunte, ukufwaya “utwana twa mpaanga,” twa kwa Yesu no kuba kacema wa tuko.—Yohane 21:15-17.

¹⁰ Pali lelo, tatwaba pamo na Yesu nga filya cali kuli Petro. Lelo twalishiba bwino bwino umwalola ico Yesu atucitiile. Tulatasha sana pa kutemwa kwakwe ukukalamba ukwalengele ukuti “asondele umuntu onse imfwa.” (AbaHebere 2:9; Yohane 15:13) Tumfwa nge fyaumfwile Paulo ilyo alembele ukuti: “Ukutemwa kwa kwa Kristu e kututuninkisha, . . . afwilile bonse ukuti abali abomi beikalila abene beka kabili iyo, lelo bekalile uwabafwilile.” (2 Abena Korinti 5:14, 15) Nga twacindika sana umulimo atupeele uwa kushimikisha ubunte, tulanga ukuti tulatasha sana pa kutemwa Yesu atutemenwe no kuti na ifwe twalimutemwa. (1 Yohane 2:3-5) Te kuti ciwame twalamona uyu mulimo kwati tawacindama sana, kwati nakalimo ilambo lya kwa Yesu lya fye.—AbaHebere 10:29.

Mwileka Nangu Cimo Cimupusaule ku Mulimo

11, 12. Mulimo nshi Yesu aishiile pano calo, kabili acindike shani uyo umulimo?

¹¹ Ilyo Yesu ali pa ntanshi ya kwa Ponti Pilato, atile: “Ici e co nafyalilwe, kabili ici e co naishile pano calo, ukuti nshimike icine ubunte.” (Yohane 18:37) Yesu talekele nangu cimo ukumupusaula ku mulimo wa kushimike cine ubunte. E mulimo Lesa amutumine ukwisabomba.

¹² Satana na o alyeseshe ukupusaula Yesu kuli uyu mulimo. Ilyo Yesu abatishiwe fye, Satana atile kuti amupeela ubukata bwa pano calo, “amabufumu yonse aya pano calo no bukata bwa yako.” (Mateo 4:8, 9) Inshita imbi, abaYuda na bo bafwaile ukumucite mfumu. (Yohane 6:15) Bamo pali lelo kuti cilebacusha fye mu mutima abati nga cinshi Yesu ena tasuminine fye ukube mfumu? Nakalimo kuti batila Yesu asumina ukuba imfumu ya pano calo, nga alicitiile abantu ifintu ifisuma sana. Lelo Yesu wena alikeene ukutontonkanya muli uyo musango. Ukushimika icine ubunte e mulimo fye uwacindama aali no kubomba.

13, 14. (a) Cinshi cishapusawile Yesu ku mulimo wakwe uwacindama? (b) Nangu Yesu aali umupiina, cikankaala nshi abombele?

1³ Na kabili, ukufwayafwaya icuma takwapusawile Yesu. E ico kanshi, taikele imikalile ya bukanabesa. Takwete fye ne ng’anda ya maka. Inshita imo, atile: “Bamumbwe bali ne miimba ne fyuni fya mu muulu fili ne fisansala, lelo Umwana wa muntu takwata apa kusaisho mutwe.” (Mateo 8:20) Ilyo Yesu afwile, icintu ca mutengo cimo fye ico Baibolo yatweba ukuti e co ashiile, cali mwingila uo abashilika abena Roma basendele pa kupendula. (Yohane 19:23, 24) Bushe ico cilanga ukuti kanshi tapali nangu cimo icacindama ico Yesu acitile pano calo? Awe iyo!

¹⁴ Umulimo Yesu abombele walicindama sana ukucila pali fyonse ifyo umukankaala uwatemwa abantu engacita. Paulo atile: “Pantu mwaishiba icikuuku ca bupe fye ica kwa Shikulwifwe Yesu Kristu, ukuti nelyo aali uwacindama aisangwile umupiina pa mulandu wenu, ukuti mu bupiina bwakwe e mo imwe mucindamine.” (2 Abena Korinti 8:9; Abena Filipi 2:5-8) Nangu aali umupiina, Yesu aiswile inshila ku bantu abaiceefya ukwisaba abapwililika no kuba no bumi bwa muyayaya. Ala tulatasha nga nshi kuli wene pali ico! Na kabili, tulasekelela nankwe pa cilambu cisuma ico apokelele pa mulandu wa kuti acindike ukucito kufwaya kwa kwa Lesa!—Amalumbo 40:8; Imilimo 2:32, 33, 36.

15. Cinshi icacindama ukucila icuma?

¹⁵ Abena Kristu ba lelo abafwaisha ukupashanya Yesu, tabapusaulwa ku kufwayafwaya icuma. (1 Timote 6:9, 10) Balishiba ukuti ca cine icuma cilalenga imikalile ya muntu ukulondoloka, lelo balishiba no kuti umweo wa muyayaya tawaba mu cuma. Ilyo Umwina Kristu afwa, icuma akwete cishalila fye bambi, nga filya fine cali kuli Yesu ilyo afwile, ulya mwingila wakwe uwa mutengo washele fye kuli bambi. (Lukala Milandu 2:10, 11, 17-19; 7:12) Ilyo Umwina Kristu afwa, icintu cacindama ico ashala fye na co ni bucibusa bwakwe na Yehova na Yesu Kristu.—Mateo 6:19-21; Luka 16:9.

Mwitiina Ukusuulwa ku Bantu

16. Bushe Yesu acitile shani ilyo abalwani bamucushishe?

¹⁶ Ukulengululwa ku bantu takwalengele Yesu ukupusaulwa ku mulimo acindike sana uwa kushimika icine ubunte. Tafuupwilwe nangu line alishibe no kuti pa mpela ya mulimo wakwe uwa kushimikila aali no kupeela ubumi bwakwe ilambo. Ilyo alelanda pali Yesu, Paulo atile: “Pa mulandu wa kusekelela ukwabikilwe pa ntanshi yakwe ashipikishe ku cimuti ca kucushiwilwapo, asuulile insoni, no kwikala ku kwa kulyo kwa cipuna ca bufumu ica kwa Lesa.” (AbaHebere 12:2) Moneni ukuti Yesu “asuulile insoni.” Tasakamikwe ne fyo abalwani bakwe baletontonkanya pali wena. Asakamene fye ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa.

17. Cinshi twingasambilila ku kushipikisha kwa kwa Yesu?

¹⁷ Ilyo alebalanga ico bengasambililako ku kushipikisha kwa kwa Yesu, Paulo akoseleshe Abena Kristu ati: “E ico tontonkanyeni uwashipikishe ifya kupilika ifyabe fi ifya babembu ifya kuipilika abene, ukuti mwinaka no kutompoka mu myeo yenu.” (AbaHebere 12:3) Ca cine, ukulengululwa no kupumiwa fye cila bushiku kuti fyalenga no muntu afuupulwa. Bwafya sana pa kutwalilila ukukaana ifintu fya pano calo ifimoneka ifisuma sana, nakalimo ukusuulwa na kuli balupwa pantu kuti tulekaana ukucita ifyo baletukoselesha pa kuti tube ba kampanda mu calo. Lelo, nga filya Yesu acitile, ifwe tulolesha fye kuli Yehova ukututungilila ilyo tuletwalilila ukucindika sana ifya Bufumu mu mikalile yesu.—Mateo 6:33; Abena Roma 15:13; 1 Abena Korinti 2:4.

18. Lisambililo nshi ilyacindama twingasambilila ku mashiwi ya kwa Yesu kuli Petro?

¹⁸ Ilyo Yesu atendeke ukulanda pa mfwa yakwe iyaleisa, calimoneke sana ukuti talefwaya nangu cimo ukumupusaula. Petro afuupwile Yesu ati: “Ifyo te fyo, ico tacakamucitikile nakalya.” Yesu alikeene ukumfwa kuli conse icali no kumufuupula ukucita ukufwaya kwa kwa Yehova. Alipilibwike no kweba Petro ati: “Kabiye ku numa yandi, we Satana! Uli ca kupunwisha kuli ine, pantu tautontonkanya ifya kwa Lesa, kano ifya bantu.” (Mateo 16:21-23) Na ifwe bene natukose nga filya Yesu aali, ukukaana ukutontonkanya kwa bantu. Natuletungululwa fye no kutontonkanya kwa kwa Lesa.

Ubufumu fye E Bukapwisha Amafya ya Bantu

19. Nangu line acitile ifipesha amano, mulimo nshi uukalamba Yesu abombele?

¹⁹ Yesu acitile ifipesha amano ifingi ifya kulanga abantu ukuti ni Mesia. Abuushishe fye na bafwa. Pa mulandu wa fipesha amano alecita, abengi baleya kuli wene. Lelo, ico Yesu aishile pano calo te kuposha fye abalwele, ukuliisha abali ne nsala no kubuusha abafwa. Aishile ku kushimika icine ubunte. Alishibe ukuti ifyashala fimbi ifyo engabacitila fyali no kuba fya kashita fye akanono. Nangu bantu abuushishe bali no kufwa na kabili. Ukushimika icine ubunte e mulimo fye weka uwali no kulenga bamo pali balya bantu ukuba no bumi bwa muyayaya.—Luka 18:28-30.

20, 21. Bushe Abena Kristu ba cine bamona shani umulimo wa kwaafwa abantu banabo no mulimo wa kushimika icine ubunte?

²⁰ Muno nshiku, abantu bamo bafwaya ukupashanya Yesu ilyo bakuula ifipatala nelyo ukwaafwa abapiina ba pano isonde. Ilingi line, balapoosa indalama ishingi pa kucite co, kabili ico bacita cisuma sana; lelo ukwaafwa kwa musango yo konse kwa kashita fye akanono. Ubufumu fye e bukapwisha amafya ya bantu. E ico kanshi, nga filya fyacitile Yesu, Inte sha kwa Yehova bena bacindika sana umulimo wa kushimika icine ubunte, icilanda pali ubo bwine Bufumu.

²¹ Lelo Abena Kristu ba cine na bo bene balacita icisuma ku bantu banabo. Paulo alembele ukuti: “Lyonse ilyo twaba ne nshita yalinga, tubombe icisuma kuli bonse, lelo maka maka ku ba bwananyina mu citetekelo.” (Abena Galatia 6:10) Ilyo kwapona akayofi nelyo lintu umo alekabila, tatushingashinga ‘ukubombe cisuma’ ku bantu banensu na ku ba bwananyina Abena Kristu. Na lyo line, twacindika sana umulimo Yesu acindike sana, uwa kushimika icine ubunte.

Sambilileni Kuli Yesu

22. Mulandu nshi Abena Kristu bashimikilila ku bantu banabo?

²² Paulo alembele ati: “Iye, kalanda kuli ine nga nshibila mbila nsuma!” (1 Abena Korinti 9:16) Paulo taleshimikila fye imbila nsuma patali patali, pantu alishibe ukuti e mwali umweo wakwe no wa baleumfwa kuli wena. (1 Timote 4:16) Na ifwe bene twalicindika sana umulimo wa kushimikila abantu. Tufwaya ukwafwa abanensu. Tufwaya ukulanga ukuti twalitemwa Yehova. Tufwaya ukulanga ukuti ca cine twalitemwa Yesu kabili tulatasha pa kutemwa kwakwe. E ico kanshi, ukushimikila abantu imbila nsuma kulenga imikalile yesu ukukanaba iya ‘kucita ifya lunkumbwa lwa bantunse, lelo ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa.’—1 Petro 4:1, 2.

23, 24. (a) Lisambililo nshi twasambilila ku cipesha amano ce sabi? (b) Ni bani muno nshiku abashimikisha ubunte?

²³ Nga filya Yesu aali, na ifwe tatuleka ukubomba umulimo wesu uwacindama ilyo abantu baletupumya, nangu bafulwe no kukaana ukubashimikila. Tulasambililako cimo ku cipesha mano Yesu acitile ilyo aitile Petro na Andrea ukumukonka. Tusambililako ukuti nga twaumfwila Yesu, no kupoosa amasumbu yesu aya mampalanya mu menshi ayo ifwe twingamona kwati tamuli isabi, nakalimo kuti twaipaya isabi lya mampalanya ilingi nga nshi. Abena Kristu abengi balipanga abasambi pa numa ya kubomba imyake ingi mu fifulo umwalemoneka kwati tamwaba abafwaya ukusambilila icine. Bambi na bo balikuukila ukwaba abantu abengi abakabila ukusambilila Baibolo kabili balipanga abasambi abengi kuli ifyo fifulo. Konse fye uko twingaba, tatwakaleke ukupoosa amasumbu yesu aya mampalanya. Twalishiba ukuti tapali nangu kumo pano isonde uko Yesu alanda ukuti umulimo nomba naupwa.—Mateo 24:14.

²⁴ Inte sha kwa Yehova ukucila 6,000,000 nomba baleshimikila mu fyalo ukucila 230. Mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa February 1, 2005, mukaba lipoti wa mulimo uwa mwaka wa 2004 uwa mwi sonde lyonse. Muli uyo lipoti, tukamona ifyo Yehova alefumfumuna amapaalo pa mulimo wa kushimikila abantu. Mu nshita isheleko ukuti buno bwikashi bupite, natukonke filya umutumwa Paulo atucincishe ukuti: “Shimikile cebo, cincila.” (2 Timote 4:2) Shi natutwalilile fye ukushimikisha ubunte ukufikila Yehova umwine akatile umulimo nomba naupwa.

Ukutendeka uno mwaka, Lipoti wa Mwaka wa Mulimo uwa Nte sha kwa Yehova uwa mwi Sonde Lyonse akulaba mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa February 1, te muli luno ulwa January 1 iyo.

Bushe Kuti Mwayasuka?

• Kuti twamwenamo shani mu fyo Yesu asambilishe abasambi bakwe?

• Bushe Yesu alemona shani abantu aleshimikilako?

• Cinshi citulenga ukushimikisha ubunte?

• Fintu nshi fishifwile ukutupusaula ku kucita ukufwaya kwa kwa Lesa nga filya Yesu acitile?