Icebo ca kwa Yehova ca Mweo
Ifyo Twingafwaisha Ukwishiba mu Makalata ku Bena Korinti
UMUTUMWA Paulo nasakamana sana pa filecitika mu cilonganino ca mu Korinti. Naumfwa ukuti pa ba bwananyina pali amalekano, kabili balatekelesha ubulalelale. Aba mu cilonganino nabo balilembela Paulo kalata, ukumwipusha ifyo bengacita pa milandu imo imo. Ici calenga Paulo alembe kalata ya kubalilapo pali bakalata babili alembele abena Korinti. Alembele iyi kalata mu 55 C.E. ilyo ali mu Efese pa lwendo lwa bumishonari ulwalenga butatu.
Paulo alikonkeshepo kalata na imbi. Nalimo alembele kalata ya bubili lintu papitile fye imyeshi iinono ukutula apo alembele iya kubalilapo. Apo ifyalecitika mu cilonganino ca ku Korinti na mu musumba wine fyalipalana sana ne filecitika muno nshiku, ifyebo Paulo alembele muli aya makalata kuti fyatunonsha nga nshi.—Heb. 4:12.
‘BENI ABALOLA, IMININENI NDI, KOSENI’
Paulo abakonkomesha ukuti: “Bonse musose akanwa kamo kene.” (1Kor. 1:10) Takwaba ‘umufula umbi ukucila pali Yesu Kristu’ apo imibele ya Bena Kristu ikuulwa. (1 Kor. 3:11-13) Kumfwa ku wa bulalelale uuli mu cilonganino, Paulo abeba ukuti: “Fumyeni muli imwe imbifi iyo.” (1 Kor. 5:13) Atila: “Umubili te wa bulalelale, lelo wa kwa Shikulu.”—1 Kor. 6:13.
Ilyo aleyasuka pa fintu ‘ifyo bamulembele’ Paulo afunda bwino bwino abena Korinti abaupana e lyo na bashimbe. (1 Kor. 7:1) Pa numa ya kulanda pali bumutwe bwa Bwina Kristu, pa kulongana ukuti kufwile ukucitwa busaka busaka, e lyo na pe subilo lya kubuuka, Paulo abakonkomesha ukuti: “Beni abalola, iminineni ndi mu citetekelo, mube abaume, koseni.”—1 Kor. 16:13.
Amasuko ku Mepusho ya mu Baibolo:
1:21—Bushe cine cine Yehova abomfya “ubuwelewele” pa kupususha abasumina? Awe, te buwelewele abomfya. Lelo, apo ‘aba pano calo tabaishiba Lesa ku mano yabo,’ inshila Lesa abomfya pa kupususha abantu imoneka kwati buwelewele kuli bena.—Yoh. 17:25.
5:5—Bushe ‘ukupeela imbifi kuli Satana ku konaula umubili, pa kuti umupashi ukapusuke’ kupilibula cinshi? Ilyo umuntu uwacita ulubembu ulukalamba no kufilwa ukulapila atamfiwa mu cilonganino, alabwelela ku calo cabipa ica kwa Satana. (1 Yoh. 5:19) Kanshi, ciba kwati bamupeela kuli Satana. Ukutamfya umuntu mu cilonganino kulalenga ukuti mu cilonganino mwiba imibele yabipa, e kutila kulasungilila umupashi nelyo imibele isuma iya mu cilonganino.—2 Tim. 4:22.
7:33, 34—Bushe fintu nshi “ifya pano calo” ifyo umwaume uwaupa nelyo umwanakashi uwaupwa asakamana? Paulo alelanda pa fintu ifyo Abena Kristu abaupana bafwile ukubikako amano, pamo nge fya kulya, ifya kufwala, no mwa kwikala. Talelanda pa mibele yabipa iya muli cino calo iyo Abena Kristu basengauka.—1 Yoh. 2:15-17.
11:26—Miku inga Abena Kristu balingile ukusefya imfwa ya kwa Yesu, kabili kufika lilali? Paulo talelanda ukuti Abena Kristu bafwile ukulasefya imfwa ya kwa Yesu lyonse fye. Lelo, alelanda ukuti lyonse ilyo Abena Kristu basubwa balyako ifimpashanya fya pa Cibukisho, umuku umo mu mwaka, pa Nisani 14, ninshi ‘balebila imfwa ya kwa Shikulu.’ Bakulacita ifi “akasuke esa,” e kutila mpaka akabapokelele mu muulu nga babuuka.—1 Tes. 4:14-17.
13:13—Bushe ukutemwa kwacila shani pa citetekelo ne subilo? Ilyo “ifintu ifilesubilwa” fyafikilishiwa ne ‘fyaleenekelwa’ fyacitika, icitetekelo ne subilo filapwa. (Heb. 11:1) Ukutemwa kwalicila pa citetekelo ne subilo pantu kwena kulatwalilila ku ciyayaya.
15:29—Bushe cipilibula cinshi ‘ukubatishiwilwa ukufwa’? Paulo taleti aba mweo kuti babatishiwilwako abafwile ukwabulo kubatishiwa. Paulo pano alelanda pa mikalilile iyo Abena Kristu basubwa basalapo iya kuba ne cishinka mpaka ne mfwa e lyo no kubuukila ku muulu.
Ifyo Twingasambililako:
1:26-31; 3:3-9; 4:7. Nga tuli abaicefya no kulaitakishisha fye muli Yehova, tukaba abaikatana mu cilonganino.
2:3-5. Ilyo Paulo aleshimikila mu Korinti, umusumba uwafulilemo abaGriki aba mano ya buntunse, nalimo alisakamene nga kuti alanda ifyebo ifinganashanasha abalemukutika. Na lyo line, talekele ubwafya ubuli bonse nelyo umwenso ukumulenga ukufilwa ukubomba umulimo uo Lesa amupeele. Na ifwe bene, tatulingile ukuleka amafya ukulenga twaleka ukushimikila imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa. Lelo, tulingile ukushintilila pa kwafwa kwa kwa Yehova nga filya Paulo acitile.
2:16. Ukukwata ‘ukutontonkanya kwa kwa Kristu’ cipilibula ukwishiba ifyo atontonkanya no mulandu atontonkanishisha ifyo fine, ukulatontonkanya nga ena, ukumwishiba bwino bwino, no kulamupashanya. (1 Pet. 2:21; 4:1) Kanshi calicindama ukubelenga sana amalyashi yalanda pa bumi ne milimo Yesu abombele ilyo ali pano calo!
3:10-15; 4:17. Tufwile ukuwamyako imisambilishishe yesu ne fyo tubomba umulimo wa kulenga abantu ukuba abasambi. (Mat. 28:19, 20) Nga tatusambilisha bwino, umusambi wesu akafilwa ukushipikisha amesho, kabili limbi cikatukalipa sana ica kutila ukupusuka kwesu kukaba kwati ‘twasompolwa fye mu mulilo.’
6:18. Pa “kufulumuko bulalelale” tatulingile fye ukusengauka por·neiʹa lelo tulingile no kuleka ukutamba ifye shiku, imibele yakowela, ukutontonkanya pa kucito bulalelale, no kusengasenga, e kutila tufwile ukusengauka fyonse ifingalenga twacita ubulalelale.—Mat. 5:28; Yako. 3:17.
7:29. Abaupana balingile ukucenjela pa kuti tababikile fye amano ku bena mwabo ica kuti balekelesha ne milimo ya Bufumu.
10:8-11. Yehova alifulilwe sana ilyo abena Israele bang’wintile Mose na Aarone. Cisuma sana ukukanang’winta abaletutungulula.
16:2. Nga ca kuti tulepekanishisha kabela, tukalasangula lyonse indalama sha kwafwilisha umulimo wa Bufumu.
‘TWALILILENI UKUBA ABATEULULWA’
Paulo aeba abena Korinti ukuti bafwile ‘ukubelela uluse no kusansamusha’ uwalapila uo bakalipile. Nangu cingati kalata alembele pa kubala yalengele babe no bulanda, Paulo aumfwa bwino pa mulandu wa kuti ‘balengelwe ubulanda ubutwala ku kulapila.’—2 Kor. 2:6, 7; 7:8, 9.
Paulo akoselesha abena Korinti ukuti filya fine baba abacisha muli fyonse, e fyo babe abacisha na mu kuba ne nkumbu. Ilyo ayasuka abapilika, akoselesha bonse ukuti: “Twalilileni ukusekelela, mube abateululwa, abasansamushiwa, beni abasuminishanya, abekala umutende.”—2 Kor. 8:7; 13:11.
Amasuko ku Mepusho ya mu Baibolo:
2:15, 16—Twaba shani “icena icinunke cisuma ica kwa Kristu”? Tuli cena icinunke cisuma pantu tulomfwila ifyo Baibolo isosa kabili tulashimikila no bukombe ubusangwamo. Nangu cingati limo abantu bashalungama tabomfwa bwino ici cena, lelo cilanunka bwino kuli Yehova na ku bantu abafumacumi.
5:16—Ni mu nshila nshi Abena Kristu basubwa ‘bashaishibila umuntu nangu umo umwabelo buntunse’? Tabalolesha pa bantu muli bumubili, e kutila, tabapaatulula ukuti uyu mukankaala, mushobo umbi nelyo mutundu umbi nangu ukuti afuma ku calo cimbi. Ico bacindika sana ni bucibusa bakwata na Bena Kristu banabo.
11:1, 16; 12:11—Bushe Paulo ali uwaumina kumo ilyo alelanda ku bena Korinti? Awe, taumine kumo. Nangu cibe fyo, bamo bafwile balemumona kwati aleyumfwa kabili ali uwaumina kumo pa mulandu wa fyo apatikishiwe ukulanda pa kuti acingilile ubutumwa bwakwe.
12:1-4—Nani “aulwililwe ku paradaise”? Apo Baibolo tayalandapo ukuti kwali umuntu uwamwene icimonwa ca musango yu kabili aya mashiwi yakonka pa mashiwi Paulo asosele ilyo alelondolola umulimo wakwe uwa butumwa, kanshi afwile alelanda fye pa fyamucitikile. Icimonwa umutumwa amwene nalimo cali ni paradaise wa mampalanya uo ababa mu cilonganino ca Bwina Kristu baipakisha muli ino “nshita ya ku mpela.”—Dan. 12:4.
Ifyo Twingasambililako:
3:5. Icishinte caba pali ili lembo citusambilisha ukuti Yehova abomfya Icebo cakwe, umupashi wakwe uwa mushilo, no kuteyanya kwakwe ukwa pe sonde pa kulenga Abena Kristu ukuba abafikapo bwino bwino ukushimikila imbila nsuma. (Yoh. 16:7; 2 Tim. 3:16, 17) Kanshi calicindama ukulabelenga Baibolo ne mpapulo shilanda pali Baibolo, ukulapepela lyonse umupashi wa mushilo, no kulasangwa lyonse ku kulongana kwa Bwina Kristu no kulayasukapo.—Amalu. 1:1-3; Luka 11:10-13; Heb. 10:24, 25.
4:16. Apo Yehova alalenga cipya cipya ‘ubuntu bwesu ubwa mu kati ubushiku no bushiku,’ lyonse tufwile ukulashukila ifyo Yehova atupeela ifingatwafwa ukukosha bucibusa bwesu na wena, e kutila tatufwile ukuleka ubushiku ukupita fye ukwabula ukucitako ifingakosha bucibusa bwesu na Lesa.
4:17, 18. Ukulaibukisha ukuti “ubucushi bwa kashita akanono kabili bwalyanguka” kuti kwatwafwa ukutwalilila aba cishinka kuli Yehova ilyo tuli mu mafya.
5:1-5. Ala mwandini Paulo alilondolola bwino ifyo Abena Kristu basubwa bomfwa pe subilo lyabo ilya kuya ku muulu!
10:13. Ukulingana fye ne fyo caba, ifwe bonse tufwile ukulabombela mu cifulo bapeela icilonganino cesu, kano fye nga ca kuti batweba ukuyabombela mu cifulo cimbi umwaba ukubulisha kwa bakabila ba mbila nsuma.
13:5. Pa ‘kuyesha ukumona nga tuli mu citetekelo,’ tufwile ukushininkisha ukuti imibele yesu ilelingana na fintu tusambilila muli Baibolo. Pa ‘kuilinga fwe bene,’ tufwile ukuibebeta ukuti tumone ifyo bucibusa bwesu na Lesa bwakosa, ifyo tubomfya ‘amaka yesu aya kulingulula’ e lyo ne fyo tubomba imilimo yalekanalekana iilanga ukuti twaliba ne citetekelo. (Heb. 5:14; Yako. 1:22-25) Nga tulekonka ukufunda kusuma ukwa kwa Paulo, tukatwalilila ukwenda mu cine.
[Icikope pe bula 26, 27]
Bushe amashiwi ya kuti “ilyo lyonse mwalya uyu mukate no kunwena mu lukombo ulu” yalola mwi?—1 Kor. 11:26