Tetekeleni Yehova “Lesa wa Cisansamushi Conse”
“Acindikwe Lesa kabili Wishi wa kwa Shikulwifwe Yesu Kristu, Shifwe wa nkumbu kabili Lesa wa cisansamushi conse.”—2 KOR. 1:3.
1. Cinshi fwe bantu bonse tukabila te mulandu no mushinku?
UKUTULA fye pa kufyalwa, fwe bantu tulakabila icisansamushi. Umwana alalila nga ali ne nsala nelyo nga alefwaya ukumwimya. Nangu fye ni lintu twakula, ilingi line tulakabila aba kutusansamusha. Ne nshita tufwaya sana ukutusansamusha, ni lilya tuba na mafya.
2. Mashiwi nshi ayo Yehova alanda ayalanga ukuti akasansamusha abamutetekela?
2 Ilingi line, abatusansamusha ni balupwa ne fibusa. Nomba, limo limo ifilenga tube no bulanda fintu ifyo abantu bashingafumyapo. Lelo Lesa e wingatusansamusha fye nangu ubwafya bukule shani. Icebo cakwe citila: “Yehova aba mupepi na bonse abalilila kuli ena, . . . akomfwa ne nkuuta yabo.” (Amalu. 145:18, 19) Ca cine, “amenso ya kwa Yehova yalola pa balungama, na matwi yakwe yomfwa inkuuta yabo.” (Amalu. 34:15) Nomba pa kuti Lesa atwafwe no kutusansamusha, tufwile ukumutetekela. Davidi alilondolwele bwino ifyo tulingile ukucita ilyo aimbile ati: “Yehova akaba icubo kuli onse uwacushiwa, icubo mu nshita sha mafya. Kabili abaishiba ishina lyenu bakamutetekela, pantu tamwakatale amusha abamufwaya, mwe Yehova.”—Amalu. 9:9, 10.
3. Bushe Yesu alondolwele shani ukutemwa uko Yehova atemwa abantu bakwe?
3 Yehova amona abamupepa ukuti balicindama sana. Yesu alilondolwele ici cishinka ilyo atile: “Bushe inseba shisano tabashita mu tundalama tubili utunono sana? Na lyo line Lesa talabapo nangu lumo. Lelo ne mishishi ya ku mitwe yenu yalipendwa yonse. Mwilatiina; mwalicindama ukucila inseba ishingi.” (Luka 12:6, 7) Na kabili, Yehova abomfeshe kasesema Yeremia ukweba abena Israele ukuti: “Nalikutemwa ukutemwa kwa muyayaya. E mulandu wine nakupalamikila ukubomfya icikuuku.”—Yer. 31:3.
4. Mulandu nshi tulingile ukutetekela mu malayo ya kwa Yehova?
4 Ukutetekela Yehova na mu malayo yakwe kuti kwatusansamusha ilyo tuli na mafya. Kanshi tufwile ukutetekela Lesa nga filya Yoshua amutetekele. Atile: “Tapali amashiwi nangu yamo pa mashiwi yonse ayasuma ayo Yehova amwebele ayashacitika. Fyonse fyalicitika. Tapali nangu cimo icishacitika.” (Yosh. 23:14) Na kabili, kuti twacetekela ukuti “Lesa wa cishinka” kabili takalekeleshe ababomfi bakwe aba cishinka ilyo bale-eshiwa nga nshi.—Belengeni 1 Abena Korinti 10:13.
5. Mulandu nshi fwe bantu twingasansamushishako bambi?
5 Umutumwa Paulo aitile Yehova ukuti “Lesa wa cisansamushi conse.” “Ukusansamusha” kulanda amashiwi ya kukoselesha ku muntu uuli na macushi nelyo ubulanda. Ifi fine e fyo Yehova acita. (Belengeni 2 Abena Korinti 1:3, 4.) Takwaba nangu cimo ico Shifwe wa ku muulu engafilwa ukufumyapo kabili te kuti afilwe ukusansamusha umuntu uuli onse. Kanshi Yehova kuti acita conse pa kusansamusha abamutemwa. E mulandu wine na ifwe tusansamushisha Abena Kristu banensu “abali na macushi yalekanalekana.” Kuti twabasansamushisha “ku cisansamushi ico Lesa atusansamushishako.” Aya mashiwi yalalondolola bwino ifyo Yehova akwatisha amaka ya kusansamusha abalecula!
Ukushipikisha Ifilenga Amacushi
6. Landeni pa fintu fimo ifileta amacushi.
6 Kwaba ifintu ifyalekanalekana ifilenga tulekabila icisansamushi. Icintu icituletela sana ubulanda ni mfwa ya muntu wesu, maka maka iya mwina mwesu nelyo umwana. Limo kuti twakabila ukusansamushiwa pa mulandu wa musobolola nelyo ulupato. Ukulwalilila, ubukote, ubupiina, amafya ya mu cupo, nelyo ifyabipa ificitika mu calo kuti fyalenga umuntu ukufwaya uwa kumusansamusha.
7. (a) Kusansamusha kwa musango nshi kufwaikwa mu nshita sha macushi? (b) Finshi Yehova engacita pa kusansamusha umutima “wa bulanda kabili uwasakamikwa”?
7 Mu nshita sha macushi kuti twakabila icisansamushi ica kutunashako umutima, ukutubweshako amatontonkanyo, inkuntu, kabili tulakabila icisansamushi ilyo tulwele na lintu tule-eshiwa. Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pa mutima. Icebo ca kwa Lesa na co cilanda ukuti umutima kuti waba no ‘bulanda kabili kuti wasakamikwa.’ (Amalu. 51:17) Yehova kuti atusansamusha nga tuli no mutima wa bulanda kabili uwasakamikwa pantu “[alondapa] aba nkumbabulili, no kubakakila pa filonda fyabo.” (Amalu. 147:3) Na lintu tuli na macushi, Lesa kuti asansamusha umutima wesu nga twapepa kuli ena, twamutetekela, no kukonka amafunde yakwe.—Belengeni 1 Yohane 3:19-22; 5:14, 15.
8. Bushe Yehova kuti atwafwa shani nga tuli na malangulushi?
8 Amatontonkanyo yesu yalakabila icisansamushi pantu amesho kuti yalenga twaba na malangulushi. Ku maka yesu fwe bene, nalimo te kuti tushipikishe amesho ya musango yu. Lelo uwaimbile amalumbo atile: “Ilyo amatontonkanyo ya kusakamika yafulile muli ine, e lyo ifya kusansamusha fyenu fyantalalike umutima.” (Amalu. 94:19) Na kabili Paulo alembele ukuti: “Mwisakamikwa nangu kamo, lelo muli fyonse lekeni ifyo mulelomba fishibikwe kuli Lesa mu kupepa no kupapaata pamo no kutootela; no mutende wa kwa Lesa uwacila amatontonkanyo yonse ukalinda imitima yenu na matontonkanyo yenu muli Kristu Yesu.” (Fil. 4:6, 7) Ukubelenga Amalembo no kulatontonkanyapo sana kuti kwatwafwa ukupwisha amalangulushi.—2 Tim. 3:15-17.
9. Cinshi cingatwafwa nga tulemona kwati te kuti tucite ifyo Yehova atwenekela ukucita?
9 Limo limo kuti twafuupuka ica kuti twalamona kwati tatwalinga ukubomba imilimo imo. Inkuntu sha musango yu kuti shalenga tulemona kwati te kuti tucite ifyo Yehova atwenekela ukucita nelyo ukuti te kuti tubombe imilimo imo iya mu cilonganino. Na lintu tuleumfwa ifi, Yehova kuti atwafwa no kutusansamusha. Lekeni tulangilile: Ilyo Yoshua bamupeele umulimo wa kutungulula abena Israele mu kulwisha inko ishali na maka, Mose aebele abena Israele ati: “Shipeni kabili koseni. Mwitiina nelyo ukufwa umutombo ku cinso cabo, pantu Yehova Lesa wenu e uleya pamo na imwe. Takamushe nelyo ukumulekelesha.” (Amala. 31:6) Apo Yehova alemwafwa, Yoshua alitungulwile abantu ba kwa Lesa mu Calo ca Bulayo kabili balicimfishe abalwani babo bonse. Mu kubangilila, Yehova alyafwile Mose pali Bemba wa Kashika.—Ukufu 14:13, 14, 29-31.
10. Amacushi nga yalenga tulelwala, finshi fingatwafwa?
10 Amacushi kuti yakuma sana ubumi bwesu ica kuti limbi no kulwala twalalwala. Ca cine ukuti ifya kulya ifisuma, ukulaala ama-awala ayalinga no kulatukusha umubili, no kuba no busaka kuti fyalenga twaba no bumi ubusuma. Ukubika amano ku Cebo ca kwa Lesa na ko kuti kwalenga twaba no bumi ubusuma. Kanshi nga tuli na malangulushi kuti cawama ukutontonkanya pa fyo Paulo apitilemo na pa mashiwi ya kukoselesha ayo asosele, ayatila: “Monse monse balatutitikisha, lelo tabatufyenenkesha ica kuti twafilwa na pa kusunkanina; tulapeshiwa amano, lelo te kupeshiwa amano ica kuti twafilwa no mwa kulosha; balatucusha, lelo tatulekeleshiwa; nangu batupoosa pa nshi, tatonaika.”—2 Kor. 4:8, 9.
11. Bushe kuti twacita shani pa kuti tatubwelele inuma mu kupepa?
11 Amesho yamo kuti yalenga icitetekelo cesu ukunaka. Na kabili Yehova kuti atwafwa. Icebo cakwe citila: “Yehova atungilila bonse abalewa, kabili enuna bonse abakontama.” (Amalu. 145:14) Pa kuti twibwelela inuma mu kupepa, tufwile ukuya kuli baeluda pa kuti batwafwe. (Yako. 5:14, 15) Na kabili ukutontonkanya lyonse pe subilo lya mu Baibolo ilya kuba no mweo wa muyayaya kuti kwalenga twashipikisha ilyo tule-eshiwa.—Yoh. 17:3.
Abantu Abo Lesa Asansamwishe
12. Londololeni ifyo Yehova asansamwishe Abrahamu.
12 Uwaleimba amalumbo umo atile: “Ibukisheni icebo mwasosele ku mubomfi wenu, ico [mwe Yehova] mwanenga ukulolela. Ici e cinsansamusha mu kucula kwandi, pantu icebo cenu cinenga ukuba uwa mweo.” (Amalu. 119:49, 50) Muno nshiku twalikwata Icebo ca kwa Yehova umwaba ifya kumwenako ifingi ifya bantu abo Yehova asansamwishe. Ku ca kumwenako, Abrahamu afwile alisakamikwe ilyo aumfwile ukuti Yehova ali no kunaula Sodomu na Gomora. Uyu mwaume wa citetekelo aipwishe Lesa ukuti: “Bushe cine cine umulungami na o mukamonawila kumo no mubifi?” Yehova alisansamwishe Abrahamu ilyo amwebele ukuti nga mwasangwa abalungami 50, taonaule Sodomu. Lelo, Abrahamu aipwishe Yehova imiku na imbi isano ukuti: Inga muli fye abalungami 45? 40? 30? 20? 10? Imiku yonse iyo Abrahamu aipwishe, Yehova alimutekanishishe kabili cikuuku cikuuku amwaswike ukuti taonaule Sodomu. Nangu cingati mu misumba tamwali abantu abalungami nelyo fye ni 10, Yehova alipuswishe Lote na bana bakwe abanakashi.—Ukute. 18:22-32; 19:15, 16, 26.
13. Bushe Hana alangile shani ukuti alitetekele Yehova?
13 Hana, umukashi wa kwa Elkana, alefwaya sana ukukwata umwana. Lelo ali ni ng’umba, kabili ici calemusakamika sana. Alipepele kuli Yehova pali ubu bwafya, kabili Shimapepo Mukalamba Eli amwebele ukuti: “Lesa wa kwa Israele akupeele ico wamulomba.” Aya mashiwi yalisansamwishe Hana, kabili “icinso cakwe tacamoneke ica bulanda na kabili.” (1 Sam. 1:8, 17, 18) Hana alitetekele Yehova ica kuti ashile ifintu fyonse mu maboko yakwe. Nangu ca kuti taishibe ifyo ifintu fyali no kuba, Hana alilekele ukusakamikwa. Mu kuya kwa nshita, Yehova alyaswike ipepo lyakwe. Hana alimiite, afyala no mwana umwaume uo ainike ati Samwele.—1 Sam. 1:20.
14. Mulandu nshi Davidi alekabila icisansamushi, kabili ni nani alombele ukuti amusansamushe?
14 Imfumu Davidi iya mu Israele na yo bali-isansamwishe kuli Lesa. Apo Yehova “amona mu mutima” wa muntu, ilyo asalile Davidi ukuba imfumu ya bena Israele, alishibe ukuti Davidi ali muntu umufumacumi kabili ali-ipeeleshe mu kupepa. (1 Sam. 16:7; 2 Sam. 5:10) Lelo, pa numa Davidi alicitile ubucende na Bati-sheba kabili alyeseshe ukufisa ulubembu ilyo aipeye umulume wakwe. Lintu Davidi ailwike ifyo ulubembu acitile lwakulile, apepele kuli Yehova ukuti: “Ukulingana ne nkumbu shenu ishingi fumyenipo ububi ubo ncitile. Nsambeni bwino bwino ku bupulumushi bwandi, kabili nsangululeni na ku lubembu lwandi. Pantu nalishiba ububi bwandi, kabili ulubembu lwandi luli pa ntanshi yandi inshita yonse.” (Amalu. 51:1-3) Davidi alilapiile no mweo onse, kabili Yehova alimubelele uluse. Lelo, Davidi ali no kucula ku fyali no kufuma mu lubembu acitile. (2 Sam. 12:9-12) Nangu cibe fyo, uluse lwa kwa Yehova lwalisansamwishe ulya mubomfi wakwe uwaicefya.
15. Bushe Yehova ayafwile shani Yesu ilyo kwashele fye inshita iinono ukuti bamwipaye?
15 Ilyo Yesu ali pano calo, alipitile mu fya kwesha ifingi. Lesa alisuminishe ukuti eshiwe muli uyu musango, kabili Yesu alitwalilile ukuba umuntu wapwililika uwa kaele, alitetekele Yehova, kabili aletungilila ukuteka Kwakwe. Ilyo kwashele inshita iinono ukuti bamufutuke no kumwipaya, Yesu apepele kuli Yehova ukuti: “Ukufwaya kwenu e ko kucitwe, te kwandi iyo.” Lyena malaika amoneke kuli ena no kumukosha. (Luka 22:42, 43) Lesa alipeele Yesu ifyo alekabila pali ilya nshita. Alimusansamwishe, ukumukosha, no kumwafwa.
16. Bushe Lesa kuti atwafwa shani nga balefwaya ukutwipaya pa mulandu wa citetekelo cesu?
16 Na ifwe nga batupingwila ukufwa pa mulandu wa citetekelo cesu, Yehova akatwafwa ukutwalilila ukuba aba kaele kuli ena. Na kabili, tulasansamushiwa kwi subilo lya kubuuka. Kabili tulalolela inshita ilyo umulwani wa kulekelesha, imfwa, ‘akonaulwa’! (1 Kor. 15:26) Ababomfi ba kwa Yehova aba cishinka abafwa, ukubikako na bambi, Yehova alabebukisha kabili akababuusha. (Yoh. 5:28, 29; Imil. 24:15) Ukucetekela ubulayo bwa kwa Yehova ubwa kubuusha abafwa kulatusansamusha kabili kulalenga twaba ne subilo lyakosa ilyo baletucusha.
17. Bushe Yehova atusansamusha shani ilyo twafwilwa?
17 Ala tulasansamushiwa ukwishiba ukuti abantu besu abafwa balikwata isubilo lya kubuuka no kuba no mweo mu calo cipya umushakabe amacushi yonse ayabako pali ino nshita! Kabili cikawama nga nshi ukuba mwi “bumba likalamba” ilya babomfi ba kwa Yehova abakapusuka impela ya cino calo cabipa ilyo bakalasengela abakabuuka no kubasambilisha amafunde ya kwa Lesa!—Ukus. 7:9, 10.
Mwi Samba Mwaba Amaboko ya kwa Lesa aya Muyayaya
18, 19. Bushe ababomfi ba kwa Lesa basansamushiwa shani ilyo balebacusha?
18 Mu lwimbo ulusuma nga nshi kabili ulwa kukoselesha, Mose akoseleshe abena Israele ukuti: “Umwa kufisama mobe ni muli Lesa wa kale, na mwi samba lyobe muli amaboko ya muyayaya.” (Amala. 33:27) Pa numa kasesema Samwele aebele abena Israele ukuti: “Mwileka ukukonka Yehova kabili mufwile ukubombela Yehova ne mitima yenu yonse. . . . Yehova takaleke abantu bakwe pa mulandu we shina lyakwe ilikulu.” (1 Sam. 12:20-22) Nga twalambatila kuli Yehova no kutwalillila ukuba mu kupepa kwa cine, takatulekeleshe. Akatwalilila ukutwafwa ilyo twaba na macushi.
19 Muli shino nshita sha-afya Lesa alitwalilila ukwafwa no kusansamusha ababomfi bakwe. Pa myaka iingi nga nshi, Abena Kristu banensu mu calo conse balabacusha no kubapoosa mu cifungo pa mulandu fye wa kubombela Yehova. Ifyo bapitamo filanga ukuti cine cine Yehova alasansamusha ababomfi bakwe ilyo bale-eshiwa. Ku ca kumwenako, munyinefwe umo mu fyalo fyali kale Soviet Union balimukakile imyaka 23 pa mulandu wa kuba Umwina Kristu. Na lyo line, balisangileko inshila ya kumupeelelamo ifya kulya fya ku mupashi pa kuti fingamukosha no kumusansamusha. Uyu munyinefwe atile: “Muli ilya myaka, nalisambilile ukutetekela Yehova kabili alinkoseleshe.”—Belengeni 1 Petro 5:6, 7.
20. Mulandu nshi twingashininkishisha ukuti Yehova takatulekeleshe?
20 Te mulandu na mesho tuli no kupitamo ku ntanshi, tufwile ukulaibukisha amashiwi ya cisansamushi aya kwa kemba wa malumbo ayatila: “Yehova takalekeleshe abantu bakwe.” (Amalu. 94:14) Nangu cingati tulakabila aba kutusansamusha, na ifwe bene twalikwata ishuko ilikalamba ilya kusansamushako bambi. Mu cipande cikonkelepo tukasambilila ukuti na ifwe bene kuti twasansamushako abaleloosha ilyo tuleikala muli cino calo cabipa.
Kuti Mwa-asuka Shani?
• Fintu nshi ifingatuletela amacushi?
• Bushe Yehova asansamusha shani ababomfi bakwe?
• Finshi fingatusansamusha nga batupingwila ukufwa?
[Akabokoshi ne Fikope pe bula 25]
IFYO TWINGASHIPIKISHA AMAFYA AYAKUMA . . .
▪ umutima Amalu. 147:3; 1 Yoh. 3:19-22; 5:14, 15
▪ amatontonkanyo Amalu. 94:19; Fil. 4:6, 7
▪ inkuntu Ukufu. 14:13, 14; Amala. 31:6
▪ ubumi 2 Kor. 4:8, 9
▪ icitetekelo Amalu. 145:14; Yako. 5:14, 15