Bamunyinefwe—Mulebyala ku Mupashi pa Kuti Mukabe Bakangalila!

“Uulebyala ku mupashi, akalobololako umweo wa muyayaya.”—GAL. 6:8.

1, 2. Bushe ilembo lya kwa Mateo 9:37, 38, lilefikilishiwa shani, kabili ici cilengele ukuti kube kukabila nshi mu filonganino?

KULI icintu icilecitika icishakalabwe ico na imwe mulemona! Umulimo Yesu Kristu alandilepo ulebombwa sana kabili ulelunduluka. Yesu atile: “Umulimo wa kulobolola ukalamba, lelo ababomfi bena nabacepa. E ico, lombeni Umwine wa mulimo wa kulobolola ukuti atume ababomfi mu mulimo wakwe uwa kulobolola.” (Mat. 9:37, 38) Yehova Lesa aleyasuka sana amapepo ya musango yu. Mu mwaka wa mulimo uwa 2009, ifilonganino fya Nte sha kwa Yehova ifyapangilwe fyali 2,031 kabili fyonse pamo nomba fili 105,298. Nga kwakanya, kuti twatila abantu 757 e balebatishiwa cila bushiku!

² Pa mulandu wa uku kulunduluka, bamunyina bafikapo aba kusambilisha mu filonganino no kucema balefwaikwa. (Efes. 4:11) Pa myaka iingi, Yehova alisonta abaume bafikapo aba kusakamana impaanga shakwe, kabili twalicetekela ukuti akatwalilila ukucita ico. Ukusesema ukwaba pali Mika 5:5 kutweba ukuti mu nshiku sha ku mpela, abantu ba kwa Yehova bakakwata “bakacema 7” na “bacilolo 8.” Ici mu mampalanya calola mu kuti bakakwata abaume bafikapo aba kubacema abengi.

 3. Londololeni umo calola ‘ukubyala ku mupashi.’

³ Bamunyinefwe mwe babatishiwa, cinshi cingamwafwa ukutinamina bukangalila? Icingamwafwa sana ‘kulabyala ku mupashi.’ (Gal. 6:8) Ukubyala ku mupashi cipilibula ukuleka umupashi wa kwa Lesa uwa mushilo ukulamutungulula. Te kwesha ‘ukulabyala ku buntunse.’ Mwileka ifintu pamo nga ukufwaya ukwikala bwino, ukutuusha, no kwangala filenge muleke ukubika umutima ku kubomba umulimo wa kwa Lesa. Abena Kristu bonse bafwile ‘ukulabyala ku mupashi,’ e lyo mu kupita kwa nshita, abaume abacita ifyo kuti basontwa ukubomba imilimo ya mu cilonganino. Apo ababomfi batumikila na baeluda balefwaikwa nga nshi mu filonganino, cino cipande cilembeelwe sana sana Abena Kristu abaume. E ico tulemukoselesha bamunyinefwe ukutontonkanya sana pa fili muli ci cipande no kupepelapo.

Mulefwaya Ukubomba Umulimo Usuma

4, 5. (a) Milimo nshi iya mu cilonganino iyo bakoselesha abaume ababatishiwa ukufwaya ukubombako? (b) Finshi filanga ukuti munyinefwe alafwaya ukubomba iyi milimo?

⁴ Umwina Kristu umwaume alakabila ukubombesha pa kuti abe kangalila. Cifwile ukumoneka ukuti alafwaya ukubomba uyu “mulimo uusuma.” (1 Tim. 3:1) Ifyaba muli uyu mulimo, kubombela Abena Kristu banensu, ukubafwa mu fyo balekabila. (Belengeni Esaya 32:1, 2.) Umuntu uulefwaya ukuba kangalila, te kulumbuka afwaya iyo, lelo eminina pa kubombela bambi.

⁵ Uulefwaya ukuba umubomfi utumikila na mu kupita kwa nshita ukwisaba kangalila, afwile ukubombesha sana pa kuti afike pa milingo ya mu Malembo. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9) Mwe baume ababatishiwa, yipusheni ukuti: ‘Bushe ndabomba sana umulimo wa kushimikila, kabili bushe ndakoselesha bambi nabo ukubombesha? Bushe ndabika amano ku Bena Kristu banandi pa kuti ndebakoselesha? Bushe naishibikwa ukuti nalibika amano ku kubelenga Icebo ca kwa Lesa? Bushe ndasuka bwino pa kulongana? Bushe ndabika amano ku kubomba imilimo baeluda bampeela?’ (2 Tim. 4:5) Mufwile ukutontonkanya sana pali ifi fipusho.

 6. Cinshi cacindama icipima nga umo nafikapo ukubomba imilimo mu cilonganino?

⁶ Cimbi icifwaikwa pa kuti umo afikepo ukuba umubomfi utumikila nangu eluda kulenga ‘umutima ukuba uwashipa ukupitila mu mupashi wa kwa Lesa.’ (Efes. 3:16) Munyinefwe pa kuba umubomfi utumikila nangu eluda, te bantu bamusala. Umuntu nga akwata bucibusa bwakosa na Yehova e lyo engasontwa. Bushe kuti mwakosha shani bucibusa bwenu na Yehova? Cimo ico mwingacita ‘kulatungululwa no mupashi’ e lyo no kukwata ifisabo fya uko. (Gal. 5:16, 22, 23) Nga ca kuti mwalanga imibele iikabilwa pa kubomba imilimo imbi iya mu cilonganino e lyo mwalakonka ne fyo bamufunda pa kumwafwa ukufikapo, ‘bonse bakamona ukulunduluka kwenu.’—1 Tim. 4:15.

Icifwaikwa Kuipeelesha

 7. Finshi fikabilwa pa kubombela bambi?

⁷ Ukuipeelesha no kubombesha filakabilwa pa kubombela bambi. Apo bakangalila ba Bwina Kristu baba kwati ni bakacema, amafya umukuni ukwata yalabakuma sana. Moneni ifyo imilimo ya bucemi iyo umutumwa Paulo alebomba yamulengele ukumfwa. Aebele Abena Kristu banankwe aba mu Korinti ukuti: “Mu bucushi ubwingi na mu kukalipwa umutima na mu filamba ifingi e mo nalembeele ulya kalata kuli imwe. Nshamulembeele ukuti imulenge ubulanda, lelo nalefwaya fye mwishibe ifyo namutemwa icine cine.” (2 Kor. 2:4) Ukwabula no kutwishika Paulo alebomba umulimo apeelwe no mutima onse.

8, 9. Landeni pa malyashi ya mu Baibolo ayalanga ifyo abaume baleafwa bambi.

⁸ Abaume ababombela ababomfi ba kwa Yehova lyonse fye beshibikilwa ku kuipeelesha. Ku ca kumwenako, kuti mwakaana nga bamwebele ukuti Noa ale-eba aba mu lupwa lwakwe ukuti: ‘Nga mwapwisha ukukuula icibwato munjebe pa kuti mpusukilemo na ine.’ Mose taebele abena Israele ilyo bali mu Egupti ukutila: ‘Nalamusanga pali Bemba Wakashika. Moneni inshila mwingapita pa kuyafika.’ Yoshua na o tatile: ‘Munjebe ilyo ifibumba fya Yeriko fyalawa.’ Na Esaya tasontele umbi no kutila: ‘E po ali uyu! Mutumeni.’—Esa. 6:8.

⁹ Yesu Kristu ca kumwenako capulamo ica muntu uwalengele umupashi wa kwa Lesa ukumutungulula. Ali-itemenwe ukubomba umulimo bamupeele uwa kulubula abantunse. (Yoh. 3:16) Bushe ica kumwenako ca kwa Yesu ica kuipeelesha te kuti citwafwe na ifwe ukuipeelesha? Ilyo eluda umukokole alelanda pa fyo impaanga shumfwa, atile: “Amashiwi Yesu aebele Petro aya kuti cema utwana twandi utwa mpaanga, yalimfika sana pa mutima. Pa myaka iingi, nalimona uko abantu bakoseleshiwa ku mashiwi fye ayanono ayalanga ukutemwa nelyo nga wabacitila fye utuntu utunono. Ubucemi e mulimo natemenwe sana.”—Yoh. 21:16.

10. Cinshi cingalenga abaume Abena Kristu ukupashanya Yesu mu kubombela bambi?

¹⁰ Ilyo abaume baipeela balesakamana umukuni wa kwa Lesa, bafwile ukupashanya Yesu uwatile: “Nalamusansamusha.” (Mat. 11:28) Ukutetekela muli Lesa no kutemwa icilonganino e kulenga abaume Abena Kristu ukufwaya ukubomba umulimo usuma, tabatontonkanya ukuti bakaipusula nelyo ukuti umulimo walikosesha. Nomba tutile munyinefwe tafwaya ukuba umubomfi utumikila nangu eluda. Bushe kuti ayaluka atendeka no kufwaya ukubombako imilimo ya mu cilonganino?

Citeni Ifingamwafwa Ukulafwaya Ukubomba

11. Bushe umuntu kuti acita shani pa kuti alefwaya ukulabombela bambi?

¹¹ Nga ca kuti mumona kwati tamwafikapo ukubomba, kuti cawama mwalomba umupashi wa mushilo. (Luka 11:13) Umupashi wa kwa Yehova ukamwafwa. Lesa e ulenga tulefwaya ukubomba, pantu umupashi wa kwa Yehova e ulenga munyina ukufwaya ukubomba kabili e upeela amaka ya kuti amubombele. (Fil. 2:13; 4:13) Kanshi nacilinga ukulomba Yehova ukuti amwafwe pa kuti mulefwaya ukulabombako imilimo ya mu cilonganino.—Belengeni Amalumbo 25:4, 5.

12. Bushe umuntu kuti akwata shani amano ayengamwafwa ukubomba bwino imilimo apeelwa?

¹² Nalimo icingalenga Umwina Kristu ukukanafwaya ukubombako imilimo ya mu cilonganino, kutontonkanya ukutila umulimo wa kusakamana umukuni walikosa. Nangu kuti alemona ukuti te kuti abombe iyi milimo pantu talaishiba ifingi. Nga ni fyo, kuti cawama ukulabelenga sana Icebo ca kwa Lesa ne mpapulo shashimpwa pali Baibolo. Kuti cawama ayipusha no kuti, ‘Bushe nalikwata inshita iyo mbelenga Icebo ca kwa Lesa, e lyo bushe ndapepa ukuti mbe na mano?’ Umusambi Yakobo alembele ukuti: “Nga ca kutila umo pali imwe abulwa amano, eleka ukulomba kuli Lesa na o akamupeela, pantu Lesa apeela fye kuli bonse ukwabula ukwebaula.” (Yako. 1:5) Bushe mwalicetekela aya mashiwi ayafuma kuli Lesa? Lesa ayaswike ipepo Solomone apepele pa kumupeela ‘umutima wa mano no mucetekanya’ icalengele ukuti aleiluka icisuma ne cibi ilyo alepingula abantu. (1 Isha. 3:7-14) Kwena nalimo Lesa te kuti asuke ipepo lyesu mu nshila ayasukilemo Solomone. Na lyo line, tufwile ukucetekela ukuti Lesa alapeela amano ku baume abo apeela imilimo mu cilonganino pa kuti basakamane impaanga shakwe bwino.—Amapi. 2:6.

13, 14. (a) Londololeni ifyo “ukutemwa kwa kwa Kristu” kwayafwile Paulo. (b) Bushe “ukutemwa kwa kwa Kristu” kufwile ukutukuma shani?

¹³ Cimbi icingafwa umo ukutendeka ukufwaya ukulabombela bambi, kulatontonkanya sana pa fyo Yehova no Mwana wakwe batucitila. Ku ca kumwenako, moneni ifyalanda ilembo lya 2 Abena Korinti 5:14, 15. (Belengeni.) Bushe ‘ukutemwa kwa kwa Kristu kutucincisha’ shani? Ukutemwa uko Kristu alangile pa kutufwila ukulingana no kufwaya kwa kwa Lesa kwalipulamo ica kuti ilyo twakumfwikisha tulafwaya ukutasha ukufuma pa nshi ya mutima. Ukutemwa kwa kwa Kristu e kwaletungulula Paulo mu fyo alecita. Kwalengele ukuti aleke ukubika fye amano ku fyakwe, lelo alepoosa amano ku kubombela Lesa na bantu banankwe aba mu cilonganino na ba ku nse.

¹⁴ Ukulatontonkanya pa fyo Kristu atemwa abantu kulalenga tuletasha. Ici cilenga twailuka ukuti te kuti cibe bwino ukutwalilila ‘ukubyala ku mubili’ pa kulacita ifyesu fye no kulacita ifya kuisekesha fye fwe bene. Lelo tulaalukako mumo mumo pa kuti tubike umulimo uo Lesa atupeela pa ntanshi. Tusalapo ukuba “abasha” ba bamunyinefwe pantu twalibatemwa. (Belengeni Abena Galatia 5:13.) Nga tuleimona ukuti tuli basha abalebombela ababomfi baipeela aba kwa Yehova, ninshi tukalabacindika. Kabili tatwakalekonka imibele iyo Satana afwaya abantu ukukwata, e kutila iya kulengulula bambi no kubapingula.—Ukus. 12:10.

Ulupwa Nalubimbwamo

15, 16. Bushe imibele ya ba mu lupwa kuti yakuma shani imilingo ya mwaume uulefwaya ukuba umubomfi utumikila nangu eluda?

¹⁵ Munyinefwe nga alyupa alikwata na bana, pa kumona nga nakumanisha imilingo ya kuba umubomfi utumikila nangu eluda, balamona ne fyo ulupwa lwakwe lulebomba. Kanshi bumupashi bwa lupwa ne fyo lwaishibikwa kuti fyalenga asontwe nangu esontwa. Kanshi calicindama ku bakashi ukutungilila abalume e lyo na bana ukutungilila bawishi abalefwaya ukuba ababomfi batumikila nelyo baeluda mu cilonganino.—Belengeni 1 Timote 3:4, 5, 12.

¹⁶ Yehova alatemwa nga amona ulupwa lwa Bena Kristu lulebombela pamo. (Efes. 3:14, 15) Umulume, umutwe wa lupwa, alakabila ukubomfya bwino inshita pa kuti alebomba bwino imilimo ya mu cilonganino na pa kuti aletungulula “bwino” aba mu ng’anda yakwe. Kanshi nacicindama ukuti eluda nelyo umubomfi utumikila alesambilila Baibolo pamo no mukashi wakwe na bana pa kuti bonse balenonkelamo mu Mapepo ya Lupwa cila mulungu. Afwile ukulashimikila pamo nabo libili libili. E mulandu wine cicindamine ukuti abakashi na bana nabo balebombela pamo no mutwe wa lupwa.

Bushe Kuti Mwabomba na Kabili?

17, 18. (a) Cinshi cikabilwa kuli munyinefwe uo bapoka bueluda? (b) Munyinefwe uwalipo eluda nangu umubomfi utumikila, afwile ukulamona shani ifintu?

¹⁷ Nakalimo inshita imo mwali baeluda nangu ababomfi batumikila lelo pali ino nshita muli fye bakasabankanya. Mwalitemwa Yehova kabili mwalicetekela ukuti acili alamusakamana. (1 Pet. 5:6, 7) Bushe balimwebele mumo mumo umo mulekabila ukubombela? Sumineni ifilubo mwacitile kabili lekeni Lesa amwafwe ukwaluka. Tamufwile ukuba ne cipyu. Beni aba mano, kabili beni ne mibele isuma. Munyinefwe umo uwapokelwe bueluda pa numa ya kubomba imyaka iingi atile: “Napampamine fye pa kulasangwa lyonse mu kulongana, ukulashimikila, ukulabelenga Baibolo nga filya fine nalecita ilyo nali eluda. Ifi fine napampaminepo, e fyo nacitile. Nalekabila ukutekanya pantu nalemona kwati nga papita umwaka umo nelyo ibili nkabwelela pali bueluda, lelo papitile imyaka 7 pa kuti mbe eluda na kabili. Icangafwile sana pali iyi nshita ni filya batukoselesha ukukananenuka lelo ukutwalilila ukufwaya ukubomba na kabili.”

¹⁸ Nga ca kuti ifyo twalandapo fyalimucitikila, mwinenuka. Muletontonkanya pa fyo Yehova alepaala umulimo wenu no lupwa lwenu. Mulekosha ulupwa lwenu mu fya kwa Lesa, mulepempula abalwala, no kukosha abanaka. Pali fyonse, mulecindamika ishuko mwakwata ilya kulumbanya Lesa no kubilisha imbila nsuma ya Bufumu nga Inte ya kwa Yehova.a—Amalu. 145:1, 2; Esa. 43:10-12.

Ibebeteni na Kabili

19, 20. (a) Cinshi bamunyinefwe bonse ababatishiwa babakoselesha ukucita? (b) Cinshi tukalandapo mu cipande cikonkelepo?

¹⁹ Ino nshita baeluda na babomfi batumikila balekabilwa sana ukucila ifyo cali kale. Kanshi tulekoselesha bamunyinefwe bonse ababatishiwa ukuti baibebete na kabili no kuipusha ukuti, ‘Mulandu nshi nshabela umubomfi utumikila nangu eluda?’ Lekeni umupashi wa kwa Lesa umwafwe ukutontonkanya bwino pali uyu mulandu.

²⁰ Aba mu cilonganino bonse bakanonkelamo mu kubombesha kwa kuitemenwa ukwa Bena Kristu banabo. Nga tuleafwa bambi no kubacitila ifisuma, tulaba ne nsansa ishifuma mu kubombela bambi na mu kubyala ku mupashi. Na lyo line, nga fintu icipande cikonkelepo cilelanda, tatufwile ukulenga umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa ubulanda. Cinshi cingatwafwa ukukanacita ifyo?

[Futunoti]

Kuti Mwayasuka Shani?

• Bushe ukusesema kwaba pali Mika 5:5 kutweba cinshi?

• Londololeni ifikabilwa pa kubombela bambi.

• Bushe umuntu kuti acita shani pa kuti alefwaya ukubombela bambi?

• Pa kuti umuntu afikepo ukuba umubomfi utumikila nangu eluda, mulandu nshi cacindamina ukuti ulupwa lulebombela pamo?

[Ifikope pe bula 25]

Finshi mwingacita pa kuti mube baeluda nangu ababomfi batumikila?