Ni Shani Fintu Umuntu Engaba mu Cipasho ca kwa Lesa?

“LESA alengele umuntu mu [cipasho, NW] cakwe, mu [cipasho, NW] ca kwa Lesa e mo amulengele; umwaume no mwanakashi e fyo abalengele.” E fisosa icalembwa capuutwamo, lelo cinshi cipilibula? Ni shani fintu umwaume wa kubalilapo no mwanakashi balengelwe mu cipasho ca kwa Lesa?—Ukutendeka 1:27.

Bushe bapalile Lesa lwa ku mubili? Iyo, ico te kuti cicitike. Umuntu aba mwenda mushiki, uwa munofu, uwaelenganishiwe ku kwikala pe sonde. Lesa mupashi, uwikala mu bukata bwa mu muulu ubushingelenganishiwa ubo takuli umuntunse uwingapalaminako no kupalaminako. (Ukufuma 33:18-20; 1 Abena Korinti 15:50) Ni shani, lyene, fintu umuntu alengelwe mu cipasho ca kwa Lesa? Ni mu kuti umuntu apeelwe amaka ya kubelesha imibele ya kwa Lesa iyapulamo—ukutemwa, ubulungi, amano, na maka—capamo ne mibele imbi.

Imibele ya kwa Yehova

Imibele ya kwa Yehova Lesa ibelebeshiwa mu bubumbo bwakwe bonse, lelo yalangishiwe mu kumonekesha mu mibombele yakwe na bantunse ba kubalilapo babili, Adamu na Efa. (Abena Roma 1:20) Ukutemwa kwakwe kwalimwenwe mu kuti alengele isonde ilyalinga fye ku muntu ukwikalapo. Yehova alengeele umuntu umukashi wapwililika ku kuba umunankwe kabili nyina wa bana bakwe. Abikile aba babili mwi bala lyayemba no kubapeela mu kupaka ifintu fyonse ifyalekabilwa ku kutwalilila ukwikala aba mweo kabili aba nsansa. Icacilanapo ukuwamisha, Lesa abapeele ishuko lya kwikala kuli pe na pe.—Ukutendeka 2:7-9, 15-24.

Amano ya kwa Lesa yalimwenwe mu kwesha kwakwe ukwa bantunse ba kubalilapo babili. Nga ca kuti bali no kutwalilila ukuba ifilundwa fya lupwa lwa mu kubumbwa konse ulwa kwa Yehova kabili nga ca kuti baali no kwikala kuli pe na pe nga bafyashi ba mushobo wa buntunse, baali no kukabila ukuba ifya kumwenapo mu busumino na mu kupepa kwa cine. E co, Yehova abapeele ishuko lya kulangisha imibele yabo iya mutima pe samba lya kwesha kwalinga—tabaali na kulya ku cimuti ca kwishiba ubusuma no bubi. Fintu cali ca mano kuli Yehova ukusuminisha abantunse ukushininkisha icumfwila cabo no kutemwa kwa kuli wene pa ntanshi ya kubapeela amashuko yawamisha ayo abakwatile mu muntontonkanya!

Ubulungi bwa kwa Lesa bwalimwenwe mu kupampamina kwakwe pa fipimo fyasumbuka mu fibumbwa fyakwe na mu kukananashako ifyo fipimo. Bwalimwenwe mu kupeela kwakwe Adamu na Efa ishuko lya mu nshita ilili lyonse ku kucite calungama. Kabili lintu bafililwe ukucite fyo, ubulungi bwakwe bwalimwenwe mu kubapingwila ukupita mu kukanda kwalondolwelwe pa mulandu wa kupondoka.

Amaka ya kwa Yehova yalimwenwe mu kwikatilila ku kupingula kwakwe ukufika ku mpela. Satana, icipondo cikalamba, atubulwile ukuti Yehova ali ni kabeepa, kabili Satana atambike ifintu fisuma kuli Efa nga ca kuti alekele ukumfwila Lesa. (Ukutendeka 3:1-7) Lelo Satana tali na maka ya kufikilisha. Tali na kucilikila Yehova ukufuma ku kutamfya Adamu na Efa mwi bala lya Edene, kabili tali na maka ya kucilikila ukufikilishiwa kwa mashiwi ya kwa Lesa kuli Adamu aya kuti: “Uli lukungu, kabili ku lukungu e ko ukabwelela.” (Ukutendeka 3:19) Nangu cibe fyo, Yehova taputunkenye ubupingushi bwa mfwa lilya line, kabili muli ici, alangishe mu kulundapo ukutemwa kwakwe. Asuminishe Adamu na Efa inshita ya kufyala abana ukupitila muli abo imifwaile yakwe iya pa kutendeka iya mutundu wa muntu mu kupelako yali no kufikilishiwa.—Ukutendeka 1:28.

Mu kupelako, ubulungi bwa kwa Yehova Lesa, ukutemwa, amaka, na mano fyalilangishiwe mu bulayo bwakwe ubwa kupayanya ulubuto ulwali no konaula imilimo ya kwa Satana no kufumyapo ifya kufumamo fya kulengo bulanda ifya kulya kupondoka kwa kubalilapo ukulwisha bumulopwe bwa bulesa. (Ukutendeka 3:15) Mwandi ni Kalenga wawamisha twakwata!

Ukubombesha ku Kupashanya Lesa

Nangu ca kuti tababa na kabili abapwililika, abantunse nalyo line kuti balangisha imibele ya kwa Lesa. Muli ifyo, Paulo akoseleshe Abena Kristu ba mu kasuba kakwe ukuti: “Mube abapashanya Lesa, nga bana abatemwikwa.” (Abena Efese 5:1) Ukupulinkana ilyashi lya kale lyonse, nangula ni fyo, abengi balilangisha imisuula yabipisha ukulola ku mibele ya kwa Lesa. Ukufika ku nshita ya kwa Noa, abantu babele ababotelela mu mibele yabipa ica kuti Yehova apampamine pa konaula umutundu wa muntu onse ukufumyako fye Noa no lupwa lwakwe. Noa ali “muntu mulungami [uwa bulungi], uwa mpomfu mu nkulo yakwe,” kabili alangishe ukutemwa kwakwe ukwa kuli Lesa pa kucita amakambisho ya kwa Lesa.a “Noa alicitile; umwabelele conse ico Lesa amwebele, e fyo acitile.” (Ukutendeka 6:9, 22) Noa alangishe ukutemwa ku muntu munankwe no kukakatila kwakwe ku bulungi pa kuba “kabila wa bulungami.” (2 Petro 2:5) Alangishe amano no kubomfya amaka yakwe aya ku mubili bwino pa kukonka ukutungulula kwa kwa Lesa ku kukuula icibwato, ukututila ifya kulya muli cene, ukulonganika ifinama, no kwingila mu cibwato pa kukambisha kwa kwa Yehova. Alangishe na kabili ukutemwa kwakwe ukwa bulungami pa kukanaleka abena mupalamano bakwe ababifi ukumubotelesha.

Baibolo ilondolola bambi abengi abo mu nshila imo ine abalangishe imibele ya bulesa. Uwapulilemo aali ni Yesu Kristu, uwali mu kupwililika mu cipasho ca kwa Lesa na muli ifyo aali na maka ya kusoso kuti: “Uwamona ine, amona na Tata.” (Yohane 14:9) Pa kati ka mibele iyo Yesu alangishe, iyapulilemo yali kutemwa kwakwe. Ukutemwa kwa kuli Wishi no kwa ku mutundu wa muntu kwamuseseshe ukusha umushi wakwe uwa ku muulu no kwikala ngo muntu pe sonde. Kwamuseseshe ukucindika Wishi ku myendele yakwe iyalungama no kushimikila ku mutundu wa muntu imbila nsuma ye pusukilo. (Mateo 4:23; Yohane 13:31) Lyene, ukutemwa kwaseseshe Yesu ukupeela ubumi bwakwe ubwapwililika kwi pusukilo lya mutundu wa muntu kabili, icacilapo ukucindama, ku kushishiwa kwe shina lya kwa Lesa. (Yohane 13:1) Mu kutukuta ukupashanya Lesa, bushe kwalibako ica kumwenako icili conse icawaminako ica kukonka ukucila pali Yesu Kristu?—1 Petro 2:21.

Ni Shani Fintu Twingacilapo Ukuba Nga Lesa Ilelo?

Ni shani fintu ifwe, ilelo, twingalangisha imibele ya kwa Lesa na muli ifyo ukubomba mu cipasho ca kwa Lesa? Cisuma, tala languluka imibele ya kutemwa. Yesu atile: “Uletemwa [Yehova, NW] Lesa ku mutima obe onse, na ku mweo obe onse, na ku kutontonkanya kobe konse.” Ni shani fintu twingalangisha ukutemwa Lesa? Umutumwa Yohane ayasuko kuti: “Uku e kutemwa Lesa, ukuti tunakile amafunde yakwe. Kabili amafunde yakwe tayayafisha.”—Mateo 22:37; 1 Yohane 5:3.

Kwena, nga tuli no kunakila amafunde ya kwa Yehova, tulingile ukuyeshiba. Ico cisanshamo ukubelenga, ukusambilila, no kwetetula pa Cebo ca kwa Lesa, Baibolo, na pa mpapulo sha Baibolo. Ukupala kemba wa malumbo, tulingile ukuba na maka ya kusoso kuti: “Ifyo natemwa amalango yenu! Akasuba konse yene e kwetetula kwandi.” (Ilumbo 119:97) Ilyo tuleshikilako mu kumfwikisha Icebo ca kwa Lesa, tusanguka abayandatilwa ne nshila sha kwa Lesa isha kutontonkanishishamo. Twisa ku kutemwa ubulungami no kupata ubupulumushi. (Ilumbo 45:7) Apo e po Adamu alubile. Alishibe ifunde lya kwa Yehova, lelo alifililwe ukulitemwa mu kulinga ica kuti engakakatila kuli lyene. Lintu tulebelenga Icebo ca kwa Lesa, lyonse tulingile ukuipusha fwe bene ukuti, ‘Ni shani fintu ici cilebomba kuli ine? Cinshi ningacita ku kulenga imyendele yandi ukuba iyacilapo ukumfwana ne mibele ya kwa Lesa?’

Yesu na kabili atile: “Uletemwo mubiyo nga we mwine.” (Mateo 22:39) Umuntu umutuntulu uuli onse aliitemwa umwine kabili aifwaila ifyawamisha. Ico tacalubana. Lelo bushe tulalangisha ukutemwa kwapalako ku bena mupalamano besu? Bushe tulakonka ikambisho lya mu Baibolo ilya kuti: “Witana busuma ku munobe, ilyo cili mu maka ya kuboko kobe ukubucita”?—Amapinda 3:27; Abena Galatia 6:10.

Ni shani pa lwa mibele ya mano? Ukufwaisha kwesu ukulangisha iyi mibele kututungulula ku kusambilila Baibolo pantu yaba e butala bwa mano ya bulesa. Pa Ilumbo 119:98-100 pabelengwo kuti: “Amafunde yenu yanengo kuba na mano ukucila abalwani bandi; pantu yaba kuli ine umuyayaya. Nailuko kucila bakasambilisha bandi bonse, pantu ifishimiko fyenu e kwetetula kwandi. Nabo wailuko kucila abakote, pantu nsunge fya kulangulula fyenu.” Pa Amapinda 3:18, amano yalondololwa ngo “muti wa mweo.” Nga ca kuti twanonka amano no kubelesha yene, tukapokelela ukusuminisha kwa kwa Lesa ne cilambu ca bumi bwa muyayaya.—Lukala Milandu 7:12.

Ni shani pa lwa bulungi? Muli cino calo cibifi, ubulungi mibele yakatamisha kuli abo abali no kutemuna Lesa. Yesu atemenwe ubulungami (ubulungi) no kupata ubupulumushi. (AbaHebere 1:9) Abena Kristu ilelo bacita cimo cine. Ubulungi bubasesha ku kutesekesha imibele yalungama. Basengauka inshila shishalungama isha cino calo no kulenga ukufwaya kwa kwa Lesa icintu cakatamisha mu bumi bwabo.—1 Yohane 2:15-17.

Ukukuma ku maka, ifwe bonse twalikwatako yene. Mu cifyalilwa fye twalikwata amaka ya ku mubili na ya kulamuka, kabili ilyo tulekulilako nga Bena Kristu, tulundulula amaka mu mano ya ku mupashi. Yehova alakusha amaka yesu mu kuba no mupashi wakwe uwa mushilo ukufika ku cipimo ca kuti ifwe, nangu ca kuti mu kumoneka twaba abanakuka, kuti twapwishishisha ukufwaya kwa kwa Yehova. Paulo atile: “Ndi na maka aya kucite fintu fyonse mu ulenkoselesha.” (Abena Filipi 4:13) Amaka yamo yene yalabako kuli ifwe nga twapepela umupashi wa kwa Yehova.

Ukushimikila Imbila Nsuma

Ukulangisha kwesu imibele ikalamba ine iya kwa Lesa kumonwa bwino mu kumfwila kwesu ikambisho lya kuti: “E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, mulebabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya [mupashi] wa mushilo: mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele. Kabili, moneni, ine nakulaba na imwe ukufika na pa kupwa kwa nshita.” (Mateo 28:19, 20) Umulimo wa kusambilisha uwa musango yo uleta ubumi kuli abo abankulako. Mwandi kulangisha kwawamisha ukwa kutemwa kuli abo, ilingi line nga nshi, ababa abeni kuli ifwe!

Mu kulundapo, ukusambilisha kwa musango yo ni nshila ya mano. Kuleta ifisabo ifyo fibelelela. Ni ku lwa mulimo nshi umbi cingasoselwa ukuti: “Pa kucite fyo, ukaipususha we mwine na balekuumfwa”? (1 Timote 4:16) Takwaba abalufya mu mulimo wa kupanga abasambi. Abakutika na basambilisha bonse babili bakanonka amapaalo ya muyayaya.

Kumfwa ku bulungi, Abena Kristu balesambilisha ifishinte fya bulungi kabili ifyalungama ku basambi babo aba Baibolo. Tulebaafwa ukubombela Yehova, “Lesa wa bupingushi [“bulungi,” NW].” (Malaki 2:17) Abo ilelo abapeela ubumi bwabo ku kubombela Yehova no kutwalilila mu busumino babilishiwa ukuba abalungami, abalangishiwa ubulungi, ukutungulula ku kupusunsuka kwabo Armagedone.—Abena Roma 3:24; Yakobo 2:24-26.

Mwandi kulangisha kwa maka uko ukushimikila no kusambilisha kwa mbila nsuma ukwa mu kusaalala kwa calo kwaba! (Mateo 24:14) Cifwaya ukushipikisha pa kushimikila mu kutwalilila mu fifulo fya kubombelamo uko icinabwingi tabafwaya ukuumfwa. Lelo Yehova, ukupitila mu mupashi wakwe, alapeela amaka yakabilwa ku kushipikisha ukufika ku mpela.—Esaya 40:30, 31; Mateo 24:13; Luka 11:13.

Ca cine, pamo ngo bufyashi bushapwililika ubwa kwa Adamu, te kuti tubeleshe iyi mibele ishaiwamina mu kupwililika. Lelo, ibukisha, umuntu alengelwe mu cipasho ca kwa Lesa, kabili nga ca kuti twatukuta mu kucilapo ukupala Lesa, lyene lubali tulefikilisha umulandu wa kubapo kwesu. (Lukala Milandu 12:13) Nga ca kuti twapilikita ku kucita apo twingapesha no kulomba ukulekelelwa apo twatena, lyene kuti twasubila ukupusunsuka ukwingila mu calo cipya ca kwa Lesa ica bulungami, umo pambi mu kupelako kuti twafika ku kupwililika. Lyene, tukaba mwi sonde lya paradise ilyaisulamo abantunse bapwililika, bonse bene ukulangisha imibele ya kwa Yehova Lesa ukufika ku mwisulo. We buseko we! Mu kupelako, mu mano yakumanina aya iyi numbwilo, abantunse bakaba mu cipasho ca kwa Lesa.

[Futunoti]

[Icikope pe bula 25]

Yesu atulangishe ifya kulundulula imibele ya bulesa iya kwa Yehova

[Icikope pe bula 26]

Mu kupelako, abantunse mu mano yakumanina bakaba mu cipasho ca kwa Lesa