Ifyo Icilubula Citupususha
“Uutetekela Umwana aba no mweo wa muyayaya; uushumfwila Mwana takabe no mweo, lelo ubukali bwa kwa Lesa bwaikala pali ena.”—YOH. 3:36.
1, 2. Mulandu nshi umo uo ino magazini yalembelwe pa kubala ilyo yaleitwa ati Zion’s Watch Tower?
“UMUNTU uuli onse uwasambilila bwino bwino Baibolo, kuti amona ukutila imfwa ya kwa Kristu yalicindama sana.” Ifi e fyalandile ulupungu ulwalenga bune, ulwafumine mu October, 1879. Cilya cipande casondwelele na mashiwi yacindama aya kuti: “Tufwile ukukaana icili conse icilanga ukuti imfwa ya kwa Kristu te cilubula nelyo ilambo lya pa membu.”—Belengeni 1 Yohane 2:1, 2.
2 Umulandu umo uo ino magazini iyaleitwa kale ukuti Zion’s Watch Tower yalembelwe mu July 1879, kulanga ukuti ifyo Baibolo isambilisha pa cilubula fya cine. Ifyali muli iyi magazini fyali “fya kulya . . . .pa nshita yalinga” pantu ku kupwa kwa myaka ya ba1800, abengi abaleti Bena Kristu batendeke ukutwishika ifyo imfwa ya kwa Yesu ingatulubula ku membu shesu. (Mat. 24:45) Pali ilya nshita abengi batendeke ukusumina icisambilisho ca kuti ifintu fyasangwike fye, icapusana na filya Baibolo isambilisha ukuti abantu balibembwike. Abasumina ukuti ifintu fyasangwike fye, batila umuntu alaya alewaminako uwine eka, e ico takabila icilubula. Kanshi calilinga sana ukukonka ifyo Paulo afundile Timote ilyo atile: “Ulesunga bwino ico baseekesha kuli iwe, taluka ku milandile ya fye iikowesha ica mushilo na ku fya kupilika ifya cintu ca bufi iciitwa ‘ukwishiba.’ Pantu pa kufwaya ukulangisha ukwishiba kwa musango yo bamo balilufya icitetekelo.”—1 Tim. 6:20, 21.
3. Mepusho nshi nomba twalalandapo?
3 Ukwabula no kutwishika tamufwaya nangu panono ‘ukulufya icitetekelo.’ Kanshi kuti cawama ukutontonkanya pali aya mepusho: Mulandu nshi nkabila icilubula? Cinshi cacitike pa kuti icilubula cipeelwe? Kuti nacita shani pa kuti ici cilubula cikampusushe ku bukali bwa kwa Lesa?
Kuti Twapusuka ku Bukali bwa kwa Lesa
4, 5. Cinshi cilanga ukuti ubukali bwa kwa Lesa bwalikala pali cino calo cabipa?
4 Baibolo ne fyacitikila abantu ukutula apo Adamu abembukile, filanga ukuti ubukali bwa kwa Lesa ‘bwaikala pa’ bantunse. (Yoh. 3:36) Ne cilanga ifi ni co umuntu onse alasuka afwa. Imitekele ya Satana, umulwani wa kwa Lesa yalifilililwa fye ukucingilila abantu ku mafya ya mutatakuya, kabili takwaba ubuteko ubuli bonse ubwingapeela abantu fyonse ifikabilwa mu bumi. (1 Yoh. 5:19) E ico abantu balitwalilila ukucula ku nkondo, ulukakaala, no bupiina.
5 Nga fintu twamona, Yehova tapaala cino calo cabipa. Paulo atile: “Ubukali bwa kwa Lesa bukasokoloka ukufuma ku muulu ukwisa pa bantu abashipepa bonse.” (Rom. 1:18-20) E ico bonse abatwalilila ukucita ifyabipa ukwabula ukulapila, bakalimunwa pa fyo bacita. Pali lelo tuleshiba ubukali bwa kwa Lesa ukupitila mu fyebo fya bupingushi ifipongololwa nge fikuko pa calo ca kwa Satana, kabili ifi fyebo filasangwa mu mpapulo shesu ishingi ishilanda pali Baibolo.—Ukus. 16:1.
6, 7. Abena Kristu basubwa baba pa ntanshi mu kubomba mulimo nshi, kabili lishuko nshi ababa mu calo ca kwa Satana bacili na lyo?
6 Bushe ici cilolele mu kuti inshita yalipwa iya kutila abantu bafume mu mitekele ya kwa Satana no kuba ifibusa fya kwa Lesa? Iyo, abantu bacili nabakwata ishuko lya kubwelela kuli Lesa. Abena Kristu basubwa, “inkombe ishibomba umulimo wa kwa Kristu,” e baba pa ntanshi mu kubomba umulimo wa kushimikila abantu mu fyalo fyonse ukubapapaata ukuti: “Bweleleni kuli Lesa.”—2 Kor. 5:20, 21.
7 Umutumwa Paulo atile Yesu ‘akatupokolola ku bukali ubuleisa.’ (1 Tes. 1:10) Bulya bukali bwa kwa Yehova ubwa kulekelesha bukalenga ababembu abashilapila bakonaulwe umuyayaya. (2 Tes. 1:6-9) Ni bani bakapusuka? Baibolo itila: “Uutetekela Umwana aba no mweo wa muyayaya; uushumfwila Mwana takabe no mweo, lelo ubukali bwa kwa Lesa bwaikala pali ena.” (Yoh. 3:36) Ca cine, ilyo cino calo cikapwa, bonse aba mweo kabili abacetekela Yesu ne cilubula tabakonaulwe ilyo ubukali bwa kwa Lesa ubwa kulekelesha bukesa.
Ifyo Icilubula Cibomba
8. (a) Lisubilo nshi ilishaiwamina ilyo Adamu na Efa bakwete? (b) Bushe Yehova alangile shani ukuti ni Lesa wa mulinganya?
8 Adamu na Efa bali abapwililika ilyo babumbilwe. Abakwata icumfwila kuli Lesa, pano calo ino nshita nga paisula fye abana babo aba nsansa kabili nga bekala capamo na bena mu Paradaise. Ku ca bulanda, aba abafyashi besu balikeene ukumfwila Lesa ku mufulo fye. Ici calengele bapingulwa ukufwa ku ciyayaya no kutamfiwa muli Paradaise. Ilyo baishilekwata abana, ninshi ulubembu lwalingila kale mu bantunse, kabili umwaume wa ntanshi no mwanakashi basukile bakota no kufwa. Ici calangile ukuti Yehova wa cishinka. Na kabili ni Lesa wa mulinganya. Yehova alisokele Adamu ukuti nga balya icisabo ico ababindile, bakafwa, na cine balifwile.
9, 10. (a) Mulandu nshi abana ba kwa Adamu bafwila? (b) Kuti twacita shani pa kuti twikafwa imfwa ya muyayaya?
9 Apo tuli bana ba kwa Adamu, tufyalwa abashapwililika kabili ici cilalenga tulebembuka na ku kulekelesha tulefwa. Adamu abembwike ninshi tatulafyalwa. Kanshi filya Lesa abapingwile ukuti bakalafwa fyalitukuma. Nga ca kuti Yehova alifumishepo imfwa ukwabula icilubula, nga tali na cishinka. Na kuba Paulo alandiileko na ifwe bonse ilyo atile: “Twalishiba ukuti Amafunde yafuma kuli Lesa; lelo ine nkonkelela ififwaya umutima wandi, ndi musha wa lubembu. Yangu ne mulanda wine wine! Nani akampokolola kuli uno mubili uulentwala ku mfwa?”—Rom. 7:14, 24.
10 Ni Yehova Lesa fye wali no kupayanya icilubula icali no kulenga atwelela imembu no kutulubula ku mfwa ya ciyayaya. Acitile ifi ilyo atumine Umwana wakwe uwatemwikwa ukufuma ku muulu ukwisafyalwa ngo muntunse uwapwililika, pa kuti atuule ubumi bwakwe icilubula. Yesu tali nga Adamu, pantu ena atwalilile ukuba uwapwililika ico “tacitile ulubembu.” (1 Pet. 2:22) Kanshi Yesu afwaya nga alikwete abana abapwililika. Lelo tacitile ico, alisumine ukuti abalwani ba kwa Lesa bamwipaye pa kuti abuule abana kwa kwa Adamu ababembu no kulenga bakabe no mweo wa muyayaya nga bakwata icitetekelo muli ena. Amalembo yalondolola ukuti: “Kwaba Lesa umo, kabili kawikishanya umo pa kati ka kwa Lesa na bantu, Kristu Yesu umuntu, uwaipeele umwine ukuba icilubula icalinganako.”—1 Tim. 2:5, 6.
11. (a) Cilangililo nshi twingabomfya pa kulangilila ifyo twanonkelamo mu cilubula? (b) Ni bani banonkelamo mu cilubula?
11 Kuti twalinganya ifyo icilubula cibomba ku fyo cingaba abantu nga babika indalama shabo mu banki e lyo abene be banki baiba shonse no kulenga abo baibila bashala ne nkongole. Abene be banki kuti babakaka pa myaka iingi pantu nabeba. Nomba nga balya bebile indalama? Apo tabakwete indalama kuti baba fye abapiina kano fye nga kuli uwa luse kabili umukankaala uwashita ibanki no kubapeela indalama shabo shonse isho babebile, pa kuti abafumye mu nkongole. Ifi fyapalana ne fyo Yehova Lesa no mwana wakwe uo atemwa bacita. Balishita abana ba kwa Adamu no kufumyapo ulubembu lwabo ukubomfya umulopa wa kwa Yesu uwasuumine. E mulandu wine Yohane Kabatisha alandile pali Yesu ukuti: “Moneni, Umwana wa mpaanga uwa kwa Lesa, uulesenda ulubembu lwa ba mu calo!” (Yoh. 1:29) Aba mu calo abo ulubembu lwabo lwasendwa te ba mweo fye, lelo na bafwa bene.
Ifyacitike pa Kuti Kube Icilubula
12, 13. Finshi twingasambilila kuli filya Abrahamu asumiine ukutuula Isaki ilambo?
12 Te kuti tumfwikishe ifyo Shifwe wa mu muulu no Mwana wakwe baumfwile ilyo icilubula calepeelwa. Lelo mu Baibolo mwaliba amalyashi ayengatwafwa ukutontonkanya sana pali uyu mulandu. Ku ca kumwenako, elenganyeni ifyo Abrahamu aumfwile ilyo aimine ubulendo bwa nshiku shitatu ukuya ku Moria pa kuti acite filya Lesa amwebele ati: “Buula umwana obe umwaume, umwana obe umo fye mpo uo watemwisha, Isaki, uye na ku calo ca Moria kabili kulya umutuule ngo mutuulo wa koca pa lupili lumo ulo ndekweba.”—Ukute. 22:2-4.
13 Mu kupelako Abrahamu alifikile pa cifulo bamwebele. Abrahamu afwile alyumfwile ubulanda sana ilyo alekaka amaboko na molu ya kwa Isaki no kumubika pa cipailo ico umwine akuulile. Umutima ufwile walilungulwike sana ilyo aimishe umwele ukuti epaye umwana wakwe! Elenganyeni ifyo Isaki aumfwile ilyo alele pa cipailo ninshi wishi ali mupepi no kumulasa umwele uwatwa pa kuti afwe. Malaika wa kwa Yehova aleseshe Abrahamu ninshi ali mupepi no kwipaya umwana wakwe. Ifyo Abrahamu na Isaki bacitile pali bulya bushiku filatwafwa ukumfwikisha ifyo Yehova aumfwile pa kuleka Satana na bantu bakwe ukwipaya Umwana wakwe. Filya Isaki anakiile kuli Abrahamu filangilila ifyo Yesu aipeeleshe ukucula no kutufwila.—Heb. 11:17-19.
14. Cinshi cacitikile Yakobo icitwafwa ukwelenganya ifyo Yehova aumfwile ilyo icilubula calepeelwa?
14 Ifyacitike pa kuti icilubula cipeelwe kuti twafipashanya na ku fyacitikile Yakobo. Pa bana bakwe bonse, Yosefe e o atemenwe sana. Ku ca bulanda, bamunyina balimufimbile no kumupata. Lelo Yosefe alisumiine ukuya ilyo wishi amutumine ukuyamona ifyo bamunyina baali. Pali ilya nshita bamunyina balecema umukuni wa kwa Yakobo, kabili ukufuma ku mwabo ku Hebrone ukufika apo bali, pali amakilomita 100 ukulola ku kapinda ku kuso. Elenganyeni ifyo Yakobo aumfwile ilyo abana bakwe babwelele ne fya kufwala fya kwa Yosefe ninshi fili umulopa weka weka! Apundile ati: “Ca kufwala ca mwana wandi! Iciswango ca mu mpanga cifwile nacimulya! Cine cine Yosefe nabamutaakanya!” (Ukute. 37:33, 34) Ifi fyonse fyalilungulwishe sana Yakobo, kabili alooseshe umwana wakwe inshiku ishingi. (Ukute. 37:33, 34) Ifyo abantu bacita ifya musango yu nga fyabacitikila, te fyo Yehova acita. Na lyo line ukutontonkanyapo pa fyacitikile Yakobo kuti kwatwafwa ukwelenganya ifyo Yehova aumfwile ilyo umwana wakwe uo atemwa sana bamucushishe no kumwipaya bulukubuluku ilyo ali pano isonde.
Ifyo Twinganonkelamo mu Cilubula
15, 16. (a) Bushe Yehova alangile shani ukuti nasumina icilubula? (b) Bushe mwanonkelamo shani mu cilubula?
15 Yehova Lesa alibuushishe Umwana wakwe uwa cishinka no kumupeela umubili wa mupashi. (1 Pet. 3:18) Pa nshiku 40 Yesu amonekele ku basambi bakwe no kukosha icitetekelo cabo e lyo no kubaafwa pa kuti bakalebomba umulimo ukalamba uwa kushimikila. Lyena aile ku muulu uko ailepeela Lesa ilambo atuulile ukupitila mu mulopa wakwe, ilyo ali no kubomfya ku kulubula abasambi bakwe aba cine, abakwata icitetekelo muli ili ilambo lya cilubula. Pa kulanga ukuti nasumina icilubula Kristu apeele, Yehova Lesa apeele Yesu umulimo wa kupongolola umupashi wa mushilo pa basambi bakwe abalongene mu Yerusalemu pa bushiku bwa Pentekoste mu 33 C.E.—Imil. 2:33.
16 Ilyo abasambi ba kwa Kristu basubilwe fye, batendeke ukukoselesha bambi ukubatishiwa mwi shina lya kwa Yesu Kristu pa kuti imembu shabo shilekelelwe, na pa kuti bakapusuke ku bukali bwa kwa Lesa. (Belengeni Imilimo 2:38-40.) Ukutula pali bulya bushiku ukufika na lelo, abantu abengi nga nshi ukufuma mu nko shonse balisanguka ifibusa fya kwa Lesa pa mulandu wa kukwata icitetekelo mwi lambo lya cilubula ilya kwa Yesu. (Yoh. 6:44) Pa numa ya kulanda pali ifi fyonse, kuti cawama twalanda na pali ifi fipusho fibili: Bushe pali ifwe pali uwapeelwa isubilo lya kukwata umweo wa muyayaya pa mulandu milimo yakwe iisuma? Pa numa ya kukwata ili isubilo lishaiwamina, bushe kuti kwaba ifingalenga twalipanya?
17. Bushe tufwile ukulamona shani ipaalo lya kuba cibusa wa kwa Lesa?
17 Nangu ca kutila luse lwa kwa Lesa lwalenga atupeele icilubula, pa mulandu wa kukwata icitetekelo mwi lambo, abantu abengi pali lelo balisanguka ifibusa fya kwa Lesa no kukwata isubilo lya kwikala umuyayaya pano isonde. Lelo te kutila nga twaba ifibusa fya kwa Lesa ninshi e fyo cikatwalilila ukuba. Pa kuti tukapusuke ubukali bwa kwa Lesa, tufwile ukutwalilila ukutasha pa “cilubula ca kwa Kristu Yesu.”—Rom. 3:24; belengeni Abena Filipi 2:12.
Twalilileni Ukucetekela Icilubula
18. Bushe ukucetekela icilubula kusanshamo finshi?
18 Ilembo lya kwa Yohane 3:36 apashimpilwe cino cipande lilanga ukuti ukucetekela Shikulu Yesu Kristu kusanshamo ukumumfwila. Nga tulatasha pa cilubula, tufwile ukulakonka ifyo Yesu asambilishe ukusanshako ne fyo atufunda pa mibele isuma ne yabipa. (Marko 7:21-23) ‘Ubukali bwa kwa Lesa buleisa’ pali bonse abacita ifyabipa pamo nga ubulalelale, imipuulwe yabipa, “no kukowela kwa musango onse” ukusanshako no kutamba ifye shiku.—Efes. 5:3-6.
19. Kuti twalanga shani ukuti twalicetekela icilubula?
19 Nga tulatasha pa cilubula tufwile ukuba abacincila mu “milimo ya bukapepa.” (2 Pet. 3:11) Tufwile ukulakwata inshita iikalamba iya kupepa lyonse ukufuma pa nshi ya mutima, ukuisambilisha Baibolo, ukulongana, ukukwata amapepo ya lupwa, no kushimikila sana pa Bufumu. Kabili ‘twilalaba ukucita icisuma no kupeelana ifintu, pantu amalambo ya musango yu e yasekesha Lesa.’—Heb. 13:15, 16.
20. Mapaalo nshi bonse abatetekela icilubula basubila ukukwata ku ntanshi?
20 Ilyo ubukali bwa kwa Yehova bukesa pali cino calo cabipa, tukaba ne nsansa sana pantu tukamona ukuti twalicitile bwino ukucetekela icilubula no kutwalilila ukutasha pali cena! Kabili ilyo tukaba mu calo cipya ico Lesa atulaya, tukalatasha lyonse fye ukuti uku kupayanya kushaiwamina e kwalengele ukuti tupusuke ubukali bwa kwa Lesa.—Belengeni Yohane 3:16; Ukusokolola 7:9, 10, 13, 14.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Mulandu nshi tufwaila sana icilubula?
• Finshi fyacitike pa kuti kube icilubula?
• Mapaalo nshi icilubula catuletela?
• Tulanga shani ukuti twalikwata icitetekelo mwi lambo lya cilubula ilya kwa Yesu?
[Icikope pe bula 13]
Ishuko lya kubwelela kuli Yehova e ko licili
[Ifikope pe bula 15]
Ukutontonkanya pa fyacitike kuli Abrahamu, Isaki na Yakobo kuti kwatwafwa ukwishiba ifyo Yehova aumfwile ilyo icilubula calepeelwa