Pashanyeni Bucishinka bwa kwa Itai
“IKALAMBA kabili yalipesha amano imilimo yenu, mwe Yehova Lesa, Uwa Maka Yonse. Yalilungama kabili ya cine imibele yenu, mwe Mfumu ya muyayaya. Nani uushakamutiine, mwe Yehova, no kucindika ishina lyenu, apo ni mwe fye mweka mwe ba cishinka?” Ulu lwimbo, ulo “abacimfishe iciswango ne cimpashanya ca ciko” baimbile mu muulu, lulanda pa fyo Lesa aba ne cishinka. (Ukus. 15:2-4) Yehova afwaya abamupepa na bo ukuba ne yi mibele isuma.—Efes. 4:24.
Lelo Satana Kaseebanya ena, aiminina fye pa kufumya ababomfi ba kwa Lesa aba pe sonde ku kutemwa kwa kwa Lesa wabo. Na lyo line, abengi balitwalilila ukuba ne cishinka kuli Lesa, nangu fye ni lintu ifintu fyababipila. Tulatasha nga nshi ukwishiba ukuti Yehova alamona ukuipeelesha kwa musango uyu! Ukwabula no kutwishika twalicetekela nga nshi amashiwi yatila: “Yehova atemwa umulinganya, kabili takashe aba cishinka bakwe.” (Amalu. 37:28) Pa kuti atwafwilishe ukuba ne cishinka, alibika mu Cebo cakwe amalyashi ya bantu abengi abali ne cishinka. Ilyashi limo pali aya, lya kwa Itai umwina Giti.
‘Umwina Fyalo Kabili Imbutushi’
Cimoneka kwati Itai afyalilwe mu musumba wa Gati, umusumba wa baPelishiti uwalumbwike, umwaleikala na Galyati icipokapoka na balwani ba bena Israele bambi abakali nga nshi. Umuku wa kubalilapo ukumfwa pali Itai umushilika wine wine, ni pa nshita Abishalomu apondokele Imfumu Davidi. Itai na baume abaPelishiti 600 abamukonkele bali ni mbutushi mupepi na Yerusalemu.
Ifyacitikile Itai na bantu bakwe nalimo fyalengele Davidi ukwibukisha inshiku ali imbutushi ilyo ena na bashilika 600 abena Israele babutukiile mu ncende ya baPelishiti no kwingila mu calo ca kwa Akishi, imfumu ya Gati. (1 Sam. 27:2, 3) Cinshi Itai na bantu bakwe bali no kucita ilyo cipondoka Abishalomu aimine ukuti apoke ubufumu bwa kwa Davidi wishi? Bushe bali no kuba ku lubali lwa kwa Abishalomu? Bushe bali no kulatambako fye, nelyo bushe bali no kwafwilisha Davidi na bantu bakwe?
Elenganyeni Davidi alefulumuka mu Yerusalemu, aiminina pa ncende beta ati Bete-merhaki, icalola mu kuti “Ing’anda ya Kutali.” Napamo e ng’anda ya kupelako mu Yerusalemu nga muleya ku Lupili lwa Miolife ilyo mushila-abuka umumana wa Kidrone. (2 Sam. 15:17) Pano e po Davidi nomba atendeka ukuceeceeta abashilika bakwe ilyo balepita. Moneni! Tali fye na bena Israele ba cishinka lelo ali na bena Kerete bonse na bena Pelete bonse. Kabili pali ili ibumba, pali na bena Giti bonse, e kutila Itai na bashilika bakwe 600.—2 Sam. 15:18.
Davidi aumfwilako Itai uluse kabili amweba ati: “Cinshi ico na iwe uletukonkela? Bwelelamo uleikala ne mfumu [e kutila Abishalomu]; pantu uli wa ku calo cimbi, kabili wafulumuka fye mu calo ca ku mwenu. Waishile fye mailo kabili lelo nkusende ulelulumba na ifwe, ukuya apo ndeya na konse fye uko ndeya? Bwelelamo, senda na bamunonko bonse, kabili Yehova abe ne cikuuku ne cishinka kuli iwe!”—2 Sam. 15:19, 20.
Itai alanda amashiwi yalelanga ukuti wa cishinka kuli Davidi. Ayasuka ati: “Na pali Yehova na pali shikulu imfumu, ukukaba shikulu imfumu, uko kwine e kukaba umubomfi wenu, ninjiteyanya no kufwila pamo na imwe!” (2 Sam. 15:21) Aya mashiwi napamo yalengele Davidi ukwibukisha amashiwi yasosele Ruti nakulu wa kwa wishi. (Ruti 1:16, 17) Apo amashiwi Itai alandile yalifika pa mutima wa kwa Davidi, amwebele ati: “Akuya, abuka” umumana wa Kidrone. Apo pene fye, “Itai umwina Giti alyabwike, na bantu bakwe bonse na baice bonse abali nankwe.”—2 Sam. 15:22.
“Fyalembelwe ku Kutufunda”
Pa Abena Roma 15:4 paba amashiwi ayatila: “Fyonse ifyalembelwe kale fyalembelwe ku kutufunda.” Kanshi nacilinga ukuipusha ati, Finshi twingasambililako kuli Itai? Tontonkanyeni nalimo pa calengele ukuti abe ne cishinka kuli Davidi. Nangu ali mwina fyalo kabili imbutushi ukufuma ku calo ca baPelishiti, Itai alishibe ukuti Yehova ni Lesa wa mweo no kuti Davidi e wali uwasubwa wa kwa Yehova. Itai asalilepo ukulabako ku bulwani bwali pa bena Israele na baPelishiti. Talemona fye Davidi ati e waipeye Galyati, icipokapoka ca baPelishiti, e lyo na bantu abengi aba mu calo cakwe. (1 Sam. 18:6, 7) Lelo Itai alemona Davidi ukuti muntu uwatemenwe Yehova kabili tatuletwishika ukuti alimwene ne mibele isuma iyo Davidi akwete. Ne ci calengele ukuti Davidi acindike nga nshi Itai. Kabili, Davidi ayakenye abashilika bakwe mu mabumba yatatu, ne bumba limo ‘lyaletungululwa na Itai’ mu bulwi bwa kulwisha abashilika ba kwa Abishalomu!—2 Sam. 18:2.
Na ifwe bene tatufwile ukubika sana amano ku fyo twapusana mu ntambi, ifyo twapusana inkanda, nelyo ifyo twapusana imitundu kabili tatufwile ukuba ne mpatila, lelo tufwile ukulamona imibele isuma muli bambi. Ukutemwa kwali pali Davidi na Itai kutulanga ukuti nga twaishiba Yehova no kumutemwa kuti twacimfya ifi fipindami.
Ilyo twatontonkanya pa fyacitile Itai, kuti twaipusha atuti: ‘Bushe na ine naliba ne cishinka kuli Kristu Yesu uwacila pali Davidi? Bushe ndalanga ukuti ndi wa cishinka ukupitila mu kuba uwacincila mu mulimo wa kushimikila pa Bufumu no kupanga abasambi?’ (Mat. 24:14; 28:19, 20) ‘Bushe kuti nashipikisha ukufika pi pa kuti nange bucishinka bwandi?’
Imitwe ya ndupwa na yo nga yatontonkanya pali bucishinka bwa kwa Itai kuti yasambililako ifingi. Bucishinka bwa kwa Itai kuli Davidi no kupingulapo kwakwe ukuya pamo ne mfumu yasontwa iya kwa Lesa fyalikumine abaume ba kwa Itai. Ifyo imitwe ya ndupwa na yo ipingulapo ku kwafwilisha ukupepa kwa cine filakuma indupwa shabo kabili limo kuti fyalenga no lupwa ukupita mu mafya pa nshita inono. Na lyo line, twaebwa ukuti: “Ku wa cishinka [Yehova akaba uwa] cishinka.”—Amalu. 18:25.
Pa numa ya bulwi bwa kwa Davidi na Abishalomu, Amalembo tayalandapo nangu cimo pali Itai. Ili lyashi lya kwa Itai ilipi ilisangwa mu Cebo ca kwa Lesa lilalenga twaishiba bwino bwino imibele akwete pa nshita ifintu fya-afishe kuli Davidi. Ifi Itai alumbulwa mu Baibolo bushininkisho bwa kuti Yehova alamona umuntu uwaba ne cishinka no kumulambula.—Heb. 6:10.