Twalilileni Ukuba Aba Cishinka no Mutima Umo

“Nkenda mu cine cenu. Nengeni ukuba no mutima umo ku kutiina ishina lyenu.”—AMALU. 86:11.

1, 2. Bushe ilembo lya Amalumbo 86:2, 11, litila finshi fingatwafwa ukutwalilila aba cishinka kuli Yehova nga twaponenwa ne fya kwesha nangu amatunko? (b) Ni lilali tufwile ukukosha bucishinka bwesu?

CINSHI cilenga Abena Kristu bamo aba cishinka pa myaka iingi te mulandu no kupooswa mu cifungo nangu ukubacusha, e lyo pa numa baisatemwisha ifyuma? Icilenga mutima—e kutila ifyo twaba mu kati. Amalumbo 86 yalanda ukuti umutima na bucishinka fyalyampana; e kutila umutima umo, uushaba pabili. Kemba wa malumbo Davidi apepele ati: “Lindeni umweo wandi, pantu ndi wa cishinka. Pususheni umubomfi wenu—uwamutetekela—ni mwe Lesa wandi.” Davidi apepele no kuti: “Mwe Yehova, nsambilisheni inshila shenu. Nkenda mu cine cenu. Nengeni ukuba no mutima umo ku kutiina ishina lyenu.”—Amalu. 86:2, 11.

² Nga tatutetekele Yehova ne mitima yesu yonse, kuti twatemwa ifintu fimbi ne co kuti canasha bucishinka bwesu kuli Lesa wa cine. Ifintu tufwaisha ifya kuisekesha fye fwe bene fyaba kwati tupata uto bashiika mu nshila umo tulepita. Nangu ca kuti twalitwalilila aba cishinka kuli Yehova ilyo kuli amafya, kuti twaisaikatwa mu fiteyo fya kwa Satana. Kanshi calicindama ukuti tukoshe bucishinka bwesu kuli Yehova ino ine nshita, ilyo tatulaponenwa ne fya kwesha nangu ilyo amatunko tayalaisa! Baibolo itila: “Sunga umutima obe ukucila pa fintu fyonse ifyo ufwile ukusunga.” (Amapi. 4:23) Kuti twasambililako fimo ifya kutwafwa ukusunga umutima ku fyacitikile ulya kasesema wa ku Yuda uo Yehova atumine ku Mfumu Yeroboamu iya ku Israele.

‘Nkupeele Ubupe’

 3. Bushe Yeroboamu acitile shani ilyo aumfwile amashiwi ya bupingushi ayaletele kasesema wa kwa Lesa?

³ Elenganyeni icilecitika. Umuntu wa kwa Lesa e lyo fye apwisha ukweba Imfumu Yeroboamu amashiwi ayakosa, pantu iyi mfumu yalengele aba mu bufumu bwa Israele ubwa ku kapinda ka ku kuso ubwa mikowa 10 ukulapepa abana ba ng’ombe. Imfumu yasakaatuka. Yaeba abantu balipo ukwikata iyi nkombe. Lelo Yehova ali no mubomfi wakwe. Apo pene fye, ukuboko uko imfumu yasontelako uyu kasesema bukali bukali kwauma, ne ciipailo balebomfya mu kupepa kwa bufi calepuka. Ilyo line fye, Yeroboamu anakilila. Apapaata umuntu wa kwa Lesa ati: “Shi nashako ubukali bwa kwa Yehova Lesa obe no kumpepelako ukuti ukuboko kwandi kube ukutuntulu.” Kasesema apepa, no kuboko kwa mfumu kwapola.—1 Isha. 13:1-6.

 4. Cinshi twingasosela ati ifyo imfumu yaeba kasesema fya kwesha bucishinka bwakwe? (b) Bushe kasesema a-asuka shani?

⁴ E lyo Yeroboamu aeba umuntu wa kwa Lesa wa cine ati: “Natuleya ku mwandi, uye ulye ifya kulya, nkupeele no bupe.” (1 Isha. 13:7) Cinshi uyu kasesema alacita nomba? Bushe aleya mu kulya ne mfumu pa numa ya kuleta ubukombe bwa bupingushi ku mfumu? (Amalu. 119:113) Nangu bushe afwile ukukaana, nangu ca kuti imfumu yamoneka kwati yaumfwa ubulanda pa ficitike? Yeroboamu alikwete icuma kabili kuti apeela abanankwe ifya bupe fya mutengo. Nga ca kuti kasesema wa kwa Lesa mu mutima alefwaya ifyuma, ifi imfumu yalanda ninshi fyaba litunko icine cine. Lelo, Yehova naeba uyu kasesema ati: “Wilya ifya kulya nelyo ukunwa amenshi, kabili wibwelela mu nshila iyo wacipitamo.” E ico kasesema akaaninina fye ndai ati: “Nangu wampeela hafu wa ng’anda yobe te kuti nje nobe no kulya ifya kulya nelyo ukunwa amenshi kuno kuntu.” Kabili uyu kasesema apita inshila imbi pa kufuma mu Betele. (1 Isha. 13:8-10) Cinshi ifi kasesema acitile filetwafwa pa lwa kuba ne cishinka mu mitima yesu?—Rom. 15:4.

“Tuteke Imitima”

 5. Bushe ukutemwa ifyuma kwakuma shani bucishinka?

⁵ Ukutemwa ifyuma nalimo te kuti cimoneke kwati mulandu wakuma kuli bucishinka. Lelo walikumako. Bushe twalitetekela ifyo Yehova alaya ukuti akatupeela ifyo tukabila? (Mat. 6:33; Heb. 13:5) Ukucila ukulaesha na maka yonse ukukwata ifyo tumona ati fisuma lelo ifyo teti tukwanishe ukukwata, bushe teti twikale ukwabula ifyo fintu? (Belengeni Abena Filipi 4:11-13.) Bushe tulakaana amashuko ya kubombako ifya bulesa pa kuti fye tubombeko fimbi no kukwata ifyo tulefwaya ino ine nshita? Bushe ukubombela Yehova ne cishinka e ko twatangishako mu bumi bwesu? Icikapima ifya kwasuka aya mepusho ni nshila tubombelamo umulimo wa kwa Lesa—e kutila nampo nga tubomba no mweo onse nelyo iyo. Umutumwa Paulo alembele ati: “Bukapepa pamo no kuteka umutima bunonshi ubukalamba. Pantu tatwaletamo akantu muli ici calo, kabili teti tufumyemo akantu. E ico, pa kuba ne fya kulya ne fya kufwala no mwa kwikala, tuteke imitima kuli ifi fine.”—1 Tim. 6:6-8.

 6. “Bupe” nshi abantu bengafwaya ukutupeela kabili cinshi cingatwafwa ukumona nga kuti twabupokelela nelyo iyo?

⁶ Ku ca kumwenako, nalimo ku ncito kuti batweba ati bali no kutusumbula no kutulundilako amalipilo no kutubikilapo na fimbi ifingatuwamina. Nangu kuti twamona ati nga twakuukila ku calo cimbi nelyo ku ncende imbi kuti twasanga incito ya kutupeelako indalama ishingi. Pa kubala, kuti twamona kwati ni Yehova aletupaala pa kukwata ayo mashuko. Lelo ilyo tatulacitapo nangu cimo, bushe teti ciwame ukubebeta ico twimininepo? Icipusho cikalamba tufwile ukuipusha ni ci, “Bushe ifi ndecita fili no kukuma shani bucibusa bwandi na Yehova?”

 7. Cinshi cacindamina ukunukula mu mitima yesu ifingatutwala ku kufwaisha ifyuma?

⁷ Mu calo ca kwa Satana abantu batila ukukwata ifyuma e cikankaala sana. (Belengeni 1 Yohane 2:15, 16.) Satana Kaseebanya aiminina pa konaula imitima yesu. Kanshi tufwile ukucenjela no kwishiba icili conse mu mitima yesu icingatutwala ku kufwaisha ifyuma, e lyo no kucinukulamo. (Ukus. 3:15-17) Yesu tacamwafishe ukukaana ilyo Satana afwaile ukumupeela amabufumu yonse aya pano calo. (Mat. 4:8-10) Asokele ati: “Cenjeleni no kutaluka ku musango onse uwa lunkumbwa, pantu umuntu nangu akwate shani ifingi, ubumi bwakwe tabwaba mu fintu akwata.” (Luka 12:15) Bucishinka bukatwafwa ukucetekela Yehova ukucila ukuicetekela fwe bene.

Kasesema Umukote ‘Alimubepele’

 8. Cali shani pa kuti kasesema wa kwa Lesa bamweshe bucishinka bwakwe?

⁸ Ulya kasesema wa kwa Lesa akonkanyapo fye no bulendo bwakwe ukubwelela uko afumine, ifintu nga fyali fye bwino. Lelo ilyo line fye, kwaishile ica kwesha na cimbi. Baibolo itila: “Kwali na kasesema umukote uwaleikala mu Betele kabili abana bakwe balishile no kumushimikila fyonse” ifyacitike pali bulya bushiku. Ilyo aumfwile fi, abebele ukuti bamupekanishishe impunda pa kuti akonke kasesema wa kwa Lesa. Aendele fye panono no kusanga kasesema aletuusha mwi samba lya muti uukalamba no kumweba ati: “Natuleya ku mwandi, uye ulye ifya kulya.” Ilyo umuntu wa kwa Lesa wa cine akaana ukuya nankwe, uyu mukote amweba ati: “Na ine ndi kasesema nga iwe, kabili malaika acinjeba ifyo Yehova alandile, ukutila: ‘Leka abwele nobe ku mobe pa kuti alye ifya kulya no kunwa amenshi.’” Lelo ili Lembo litila: “Amubepele fye.”—1 Isha. 13:11-18.

 9. Cinshi Amalembo yalanda pa ba bucenjeshi, kabili ni bucibusa nshi bonaula?

⁹ Tatwaishiba ifyo ulya kasesema umukote aimininepo, lelo alibepele. Nalimo ku kale, ulya mukote ali ni kasesema wa cishinka uwa kwa Yehova. Nomba apa, alicitile ubucenjeshi. Amalembo yalilesha ubucenjeshi. (Belengeni Amapinda 3:32.) Abacita ubucenjeshi balonaula bucibusa bwabo na Lesa na bucibusa ubo abanabo bakwata na Lesa.

“Abwelulwike” na Kasesema Umukote

10. Bushe kasesema wa kwa Lesa acitile shani ilyo kasesema umukote amwebele ukuya nankwe ku mwakwe, kabili cinshi caishilecitika?

¹⁰ Uyu kasesema wa ku Yuda alingile ukwishiba ukuti ulya kasesema umukote acitile fye ubucenjeshi. Nga alitalile aipusha umwine ati, ‘Cinshi Yehova engatumina malaika ku muntu umbi no kumweba fimbi ifya kwisanjeba?’ Ulya kasesema nga alipwishe Yehova ukumulondolwela bwino bwino, lelo Amalembo tayalanda ukuti e fyo acitile. Lelo ena, “abwelulwike [na kasesema umukote] pa kuti alye ifya kulya ku mwakwe no kunwa amenshi.” Yehova tatemenwe. Ilyo ulya kasesema babepele alebwelelamo nomba ku Yuda, inkalamo yalimwipeye mu nshila. E fyo bukasesema bwakwe bwapwile mu nshila ya bulanda!—1 Isha. 13:19-25.a

11. Fintu nshi ifisuma ifyo Ahiya acitile ifyo twingapashanya?

¹¹ Lelo kasesema Ahiya, ulya batumine ukuyasuba Yeroboamu ukuti abe imfumu, ena atwalilile fye uwa busumino ukufika na ku bukote. Ilyo Ahiya ali umukote ninshi napofula no kupofula, Yeroboamu atumine umukashi wakwe ukuyaipusha kuli Ahiya icali no kucitikila umwana wakwe uwalwele. Ahiya mu kushipa asobele ukuti umwana wa kwa Yeroboamu ali no kufwa. (1 Isha. 14:1-18) Ahiya alipaalilwe nga nshi kabili pali ayo mapaalo pali ne paalo lya kwafwilishako ku kulembwa kwa Cebo ca kwa Lesa. Ayafwilisheko shani? Pa kulemba, shimapepo Esra afumishe ifyebo alelemba pa fyo Ahiya alembele.—2 Imila. 9:29.

12-14. (a) Cinshi twingasambilila ku fyacitikile ulya kasesema umwaice? (b) Landenipo ifilangililo ifilelanga ukuti tufwile ukutontonkanya pa kufunda kwa baeluda ukwafuma muli Baibolo no kupepelapo ilyo tulepingula ukucita fimo.

¹² Baibolo tailanda ico ulya kasesema umwaice ashaipushishe Yehova ilyo talabwelela ukuyalya no kunwa na kasesema umukote. Bushe nalimo filya fine kasesema umukote amwebele e fyo na o alefwaya ukucita mu mutima? Cinshi twingasambilila kuli ci? Tufwile ukushininkisha sana ukuti ifyo Yehova afwaya fyalilungama. Kabili tufwile ukupampamina pa kucita ifyo fine, nangu cafye shani.

¹³ Bamo ilyo balebapanda amano, bafwaya fye ukucita ifili mu mutima wabo. Tutile kasabankanya asanga incito, lelo iyo ncito kuti ilemuliila inshita ica kuti alefilwa ukuba no lupwa lwakwe alefilwa no kubombako imilimo ya bulesa. Nalimo kuti alomba eluda ukuti amupandeko amano. Pa kulanda, eluda napamo kuti abalilapo ukweba uyo munyinefwe ukuti te ufwile ukumweba ifya kucita pa kuti alesunga ulupwa lwakwe. Lyena limbi kuti alanshanya na munyinefwe pa fyo iyo ncito ingamuletela amasanso ya ku mupashi. Bushe uyo munyinefwe akebukisha fye ifyo eluda acibalilapo ukusosa, nangu bushe kuti atontonkanya sana na pali fimbi ifyo eluda acisosa? Uyo munyinefwe afwile ukucita ifishingaleta ubusanso pali bumupashi bwakwe.

¹⁴ Moneni ica kumwenako na cimbi. Nalimo nkashi aipusha eluda nampo nga cili fye bwino ukupaatukana no mwina mwakwe uushasumina. Eluda kuti amulondolwela ukuti umwine e ufwile ukupingulapo ifya kucita. Kuti alanshanya na nkashi ifyo Baibolo isambilisha pali co cintu. (1 Kor. 7:10-16) Bushe uyo nkashi ali no kutontonkanya pa fyo eluda asosele? Nangu bushe mu mutima alipingula kale ukufuma ku mulume wakwe? Ilyo alepingula ifya kucita, cisuma ukupepelapo ilyo aletontonkanya pa kufunda ukwafuma muli Baibolo.

Beni Abafuuka

15. Finshi tulesambilila ku cilubo cacitile kasesema wa kwa Lesa?

¹⁵ Finshi fimbi twingasambilila ku cilubo cacitile ulya kasesema wa ku Yuda? Ilembo lya Amapinda 3:5 litila: “Tetekela Yehova no mutima obe onse kabili wishintilila pa mano yobe we mwine.” Ukucila ukushintilila pali Yehova filya alecita imyaka yonse, pali ilya nshita ulya kasesema ashintilile pa mano yakwe umwine. Icilubo cilya calimwipaishe no konaula ishina lisuma apangile na Lesa. Filya ifyamucitikile filetulangilila ukuti calicindama ukubombela Yehova mu bufuuke kabili muli bucishinka!

16, 17. Cinshi cikatwafwa ukutwalilila aba cishinka kuli Yehova?

¹⁶ Umutima wesu uufwaya fye ifingatuwamina kuti watulufya. “Umutima wa bucenjeshi ukucila fyonse, kabili walipelelwa.” (Yer. 17:9) Nga tulefwaya ukutwalilila aba cishinka kuli Yehova, tufwile ukulaesha na maka ukufuula ubuntu bwa kale ne misango ya buko iya kufwaya ukuituntumba no kushintilila pa mano yesu. Kabili tufwile ukufwala ubuntu bupya, “ubwalengelwe ukulingana no kufwaya kwa kwa Lesa mu bulungami bwa cine na mu cishinka.”—Belengeni Abena Efese 4:22-24.

¹⁷ Ilembo lya Amapinda 11:2 litila: “Abafuuka e ba mano.” Nga ca kuti mu bufuuke twashintilila pali Yehova, tatwakacite ifilubo ifingatuletelela ku ntanshi. Ku ca kumwenako, nga twafuupulwa, teti tupingule bwino ifya kucita. (Amapi. 24:10) Napamo kuti twatendwa ukubomba umulimo wa mushilo umo no kutampa ukumfwa kwati twalibomba sana pa myaka iingi, twalatontonkanya no kuti ni nshita ya kutuusha no kuleka bambi e bo balebombako nomba. Nalimo kuti tulefwaya ukulaikala nga bantu bambi no kukwatako ifyo bakwata. Lelo icikatucingilila, ‘kubombesha na maka’ no kuba “abacincila pe mu mulimo wa kwa Shikulu.”—Luka 13:24; 1 Kor. 15:58.

18. Kuti twacita shani nga tatwishibe ifya kupingula pa cintu cimo?

¹⁸ Inshita shimo napamo kuti twakabila ukupingula pa fyakosa, e lyo umwa kulosha na mo tamulemoneka. Bushe ninshi tufwile ukucita ico fwe bene tulemona ati e cili bwino? Nga cabe fyo, ica mano ukucita kulomba Yehova ukuti atwafwilishe. Ilembo lya kwa Yakobo 1:5 litila: “Nga ca kutila umo pali imwe abulwa amano, eleka ukulomba kuli Lesa na o akamupeela, pantu Lesa apeela fye kuli bonse.” Shifwe wa ku muulu akatupeela umupashi wa mushilo uo tufwaya pa kuti tupingule bwino pa fintu.—Belengeni Luka 11:9, 13.

Beni no Mupampamina wa Kutwalilila Ukuba aba Cishinka

19, 20. Tufwile ukuba no mupampamina wa kucita cinshi?

¹⁹ Ilyo Solomone apondweke, imyaka yakonkelepo yalyafishe sana ica kuti ababomfi ba kwa Lesa aba cishinka baponenwe no bwesho bwa kuti kuti baleka ukuba ne cishinka. Abengi bacitile ifyapusanapusana ifyalangile ukuti tabatwalilile aba cishinka. Lelo kwali bamo abatwalilile ukuba aba cishinka kuli Yehova.

²⁰ Cila bushiku, tufwile ukupingula pa fintu fimo, no ko kupingula kuti kwalanga nampo nga tuli ba cishinka nelyo iyo. Na ifwe kuti twaba aba cishinka. Natutwalilile ukuba aba cishinka kuli Yehova ilyo tuleba no mutima umo, no kucetekela ukuti Lesa akatwalilila ukupaala aba cishinka bakwe.—2 Sam. 22:26.

[Futunoti]

Bushe Kuti Mwa-asuka Shani?

• Cinshi tufwile ukunukwila icingatutwala ku kufwaisha ifyuma ukufuma mu mitima yesu?

• Cinshi cikatwafwa ukutwalilila aba cishinka kuli Yehova?

• Bushe ubufuuke kuti bwatwafwa shani ukuba aba cishinka kuli Lesa?

[Ifikope pe bula 9]

Bushe cilamwafya ukukaana ifya kutunka?

[Ifikope pe bula 10]

Bushe muli no kutontonkanya pa kupanda amano mwapokelela e lyo no kupepelapo?