Umwaume wa Kupashanya Uwapokelele Ukulungikwa
MU MYAKA ya ku numa inyunshipepala ya mu Afrika yashimike ukuti: “Ing’wena sha mu Zambia Shilya Abantu 30 Cila Mweshi.” Uwasoma ifya bumi bwa nama kabili uwaleikata ishi ng’wena pa kuti engasambililako fimo, atile “abaume 12 e bakabilwa pa kwikata ing’wena imo no kuititikisha pa nshi.” Ing’wena yalikwata umucila uwaluma kabili ne nsekete sha iko shikalamba nga nshi, e co ni nama ya kutiinya icine cine!
Kalenga ainike “ng’wena” “imfumu pa fyana fya kukangasa fyonse” pa kuti engasambilisha umubomfi wakwe Yobo isambililo lyakatama. (Yobo 41:1, 34) Ici cacitike mupepi ne myaka 3,500 iyapitapo mu calo ca Usi, lwa ku kapinda ka ku kuso aka Arabia. Ilyo Lesa alelondolola fintu ici cibumbwa caba, aebele Yobo ukuti: ‘Takuli mukali wa kuti engayimya, kabili nani uwingeminina ku cinso candi?’ (Yobo 41:10) Ico cishinka! Nga ca kuti tulatiina ing’wena, fintu tufwile ukucilapo ukutiina ukukalifya Kalenga wa iko! Yobo alangishe ukutasha kwakwe pali ili sambililo ukupitila mu kuyebelela ifilubo fyakwe.—Yobo 42:1-6.
Lintu Yobo alumbulwa, napamo kuti twaibukisha icitetekelo cakwe mu kushipikisha amesho. (Yakobo 5:11) Na kuba, Yobo aletemuna Yehova nangu fye lintu icitetekelo cakwe cali cishilaeshiwa. Ukulingana ne mimwene ya kwa Lesa, pali ilya nshita tapaali ‘pe sonde uwali nga wene, umuntu wa mpomfu kabili uwatambalala, uwaletiina Lesa kabili uwatalwike ku bubi.’ (Yobo 1:8) Ici ca kumwenako cifwile ukutulenga ukufwaisha ukusambilila ifyalundwako pali Yobo no kutwafwa ukwishiba fintu na ifwe twingatemuna Lesa.
Akatamike Sana Bucibusa Bwakwe na Lesa
Yobo ali mukankaala. Alikwete golde, impaanga 7,000, ingamali 3,000, impunda nkota 500, bacilume ba ng’ombe aba makoli 1,000, na babomfi abengi nga nshi. (Yobo 1:3) Lelo Yobo atetekele Yehova, te mu fyuma. Apelulwile ukuti: “Nga nacita golde ica kucetekelako candi, nga nati kuli golde uwalopolwa, Uli ca kusuubilako candi, nga nasamwa pantu cafule cuma candi, pantu ukuboko kwandi kwasango bucindami ubwingi . . . , ico na co mampuulu ya kuya ku mupingushi; pantu ninshi nabepa Lesa wa mu muulu.” (Yobo 31:24-28) Tufwile ukupashanya Yobo, ukukatamika bucibusa bwesu na Yehova Lesa ukucila ifya ku mubili.
Ukukanaba no Lufyengo ku Bantu
Ni shani fintu Yobo abombele na babomfi bakwe? Yobo alangilila ukuti abantu tabasangile ulufyengo muli wene kabili aali uwayanguka ukulandako. E ico umwine atile: “Nga nasuulo mulandu wa mubomfi wandi napamo uwa kwa cishiko wandi, ilyo balubulwishanya na ine, kuti nacita shani ilyo Lesa akema? kabili ilyo akalubulwisha kuti nayasuka shani?” (Yobo 31:13, 14) Yobo akatamike uluse lwa kwa Yehova e mulandu wine na o abelele no luse ku babomfi bakwe. We ca kumwenako ubusuma, na kucilisha kuli abo abaletungulula mu cilonganino ca Bwina Kristu! Balingile ukuba na bucishinka, umulinganya, kabili abayanguka ukulandako.
Yobo atemenwe fye na bashali ba mu ng’anda yakwe. Ukulangilila fintu aleyumfwa pali bambi, atile: “Nga natana abalanda ifyo balefwaya, amenso ya kwa mukamfwilwa nga nayalengo kunaka; . . . nga nasuswilo kuboko kwandi pa wa mpomfu, pantu namona mu mpongolo ukwafwa kwandi, lekeni icipetwa candi cipone ku kubeya kwandi, no kuboko kwandi kufunike kufume ku mubango wa mukoshi.” (Yobo 31:16-22) Shi na ifwe bene natupashanye Yobo ukupitila mu kwafwa ababusu twaba na bo mu cilonganino.
Yobo alesekelela abeni pa mulandu wa kuti alitemenwe abantu banankwe. E mulandu wine asosele ukuti: “Umweni tatubilishe pa nse nakalya, imiinshi yandi naiswileko ku muyendo.” (Yobo 31:32) Mwandi ca kumwenako cisuma ku babomfi ba kwa Lesa ilelo! Lintu abapya kabili abalefwaisha icine ca Baibolo baisa ku Ng’anda ya Bufumu, ukubasekelela kwesu kuti kwabafwa ukulunduluka lwa ku mupashi. Bakangalila benda kumo fye na Bena Kristu bambi na bo bene bakabila ukubasekelela no kubatemwa.—1 Petro 4:9; 3 Yohane 5-8.
Yobo atemenwe fye na balwani bakwe. Tasaminwe ukumona uko uwamupata asangwa no bubi. (Yobo 31:29, 30) Lelo, ali uwaitemenwa ukucita icisuma ku balwani bakwe, nga fintu acitile lintu apaapaatileko bakasansamusha bakwe batatu aba bufi.—Yobo 16:2; 42:8, 9; linganyeniko Mateo 5:43-48.
Taali Mucende
Yobo ali na bucishinka ku mukashi wakwe, talefwaya umutima wakwe ukutendeka ukukumbwa umwanakashi umbi. Atile: “Napinge cipingo nabika ku menso yandi; nga kanshi ningatamba shani umukashana? Umutima wandi nga walembelekwa pa mwanakashi, nga pa mwinshi wa munandi e po nalaalilila, lekeni umukashi wandi apelele umbi, lekeni na bambi babandamine pali wene. Pantu ubucende lishiku, bwena mampuulu ya kuya ku bapingushi.”—Yobo 31:1, 9-11.
Yobo talekele ulunkumbwa lwabipa ukonaula umutima wakwe. Lelo asupiile ukucita icalungama. E mulandu wine kanshi Yehova Lesa atemenwe uyu muntu wa citetekelo pantu alwishishe ulunkumbwa lwa bucisenene!—Mateo 5:27-30.
Ukusakamana Ulupwa lwa ku Mupashi
Limo limo, abana baume aba kwa Yobo balepekanya imitebeto kabili bonse abana bakwe abaume na bana bakwe banakashi balesangwako. Ilyo inshiku sha mitebeto shapita, Yobo alesakamana ukuti napamo abana bakwe balibembukile Yehova. E ico Yobo alecitapo cimo, pantu Baibolo itila: “Ilyo inshiku sha kutebeta shalekumana, Yobo e pa kutuma ku kubashisha, kabili alecelelo lucelo, no kuninike fya kuninika umwabelele impendwa ya bonse bene: pantu Yobo atile, napamo abana bandi abaume nababembuka, no kutuka Lesa mu mitima yabo. “ (Yobo 1:4, 5) Cintu Yobo alecita cifwile calengele ulupwa lwakwe ukuba na katiina kene kene aka kuli Yehova kabili no kutwalilila ukwenda mu nshila Shakwe.
Ilelo, imitwe ya ndupwa iya Bwina Kristu ifwile ukusambilisha indupwa shabo Icebo ca kwa Lesa, Baibolo. (1 Timote 5:8) Kabili cintu calinga ukupepelako aba mu lupwa.—Abena Roma 12:12.
Atwalilile uwa Busumino Ilyo Ayeshiwe
Ababelenga Baibolo abengi balishiba ubwesho bwatapata ubo Yobo apitilemo. Satana Kaseebanya asosele ukuti Yobo kuti atuka Lesa nga ca kuti aponenwa na macushi. Yehova asuminishe Satana ukucita ifyo alefwaya, kabili ukwabula no kwikata ku cani atendeke ukucusha Yobo. Alofeshe ifitekwa fyakwe fyonse. Icabipishe ca kuti, aipeye na bana bakwe bonse. Kabili Satana apumine Yobo ku fipuute ukufuma ku mutwe ukufika ku makasa.—Yobo, ifipandwa 1, na 2.
Cinshi cafuminemo? Ilintu umukashi wakwe amwebwele ukutuka Lesa, Yobo atile: “Kwati kusosa kwa umo uwa mu banakashi bapumbu e fyo ulesosa. Kabili ubusuma tupokelela kuli Lesa; bushe te kuti tupokelele no bubi?” Ilyashi lya mu Baibolo lilundapo ukuti: “Muli ici conse Yobo tabembwike ku milomo yakwe.” (Yobo 2:10) Cine cine, Yobo alishipikishe mu busumino kabili ashinine Kaseebanya ukuti wa bufi. Shi na ifwe bene natushipikishe amesho no kushininkisha ukuti tubombela Yehova pantu twalimutemwa.—Mateo 22:36-38.
Aliicefeshe no Kupokelela Ukulungikwa
Nelyo cingati mu nshila ishingi Yobo aba ca kumwenako cisuma, tapwililike. Umwine eka asosele ukuti: “Iye, nani engasanga uwasanguluka mu bakowela? Takuli nangu umo!” (Yobo 14:4; Abena Roma 5:12) E ico, lintu Lesa asosele ukuti Yobo aali uwatambalala, aloseshe mu kuti Yobo atwalilile ukucita fyonse ifyo Lesa aleenekela kuli ena ngo muntu ushapwililika kabili umubembu ukupala ababomfi bakwe bambi. Mwandi mibele ya kukoselesha!
Yobo alicimfishe ubwesho, lelo ubwesho bwine ubu bwalengele ukukanapwililika kwakwe ukumoneka. Ilyo abanankwe batatu abaleitwa bakasansamusha baumfwile ububi bonse ubwamuponene, balimutandalile. (Yobo 2:11-13) Baebele Yobo ukuti Yehova e walemukanda pa mulandu wa kucita imembu shabipisha. Kwena Yobo alikalipe pa mulandu wa kumubepesha ubufi, kabili afwaile ukuipokololako. Lelo ilyo aleesha ukuipokololako alandile fintu ashalingile ukulanda. Ku ca bulanda, Yobo ailungamike ukucila fye na pali Lesa!—Yobo 35:2, 3.
Pa mulandu wa kuti Lesa alitemenwe Yobo, abomfeshe umulumendo ukumulungika pa cilubo cakwe. Ilyashi litila: “Umutima wa kwa Elihu . . . walipiile: ubukali bwakwe bwaimiine Yobo pa kuilungamikilo mwine ukucila Lesa.” Elihu asosele ukuti: “Yobo atile, Ndi mulungami, kabili Lesa ampoke nsoselo.” (Yobo 32:2; 34:5) Nangu cibe fyo, ukulanda kwa kwa Elihu takulepilibula ukuti aali ku lubali lwa “bakasansamusha” batatu abasondwelele ukuti Lesa e wakandile Yobo pa membu shakwe. Lelo, acinkwileko Yobo ukuti aali uwa citetekelo kabili ‘umulandu wali ku cinso ca kwa [Yehova], na o engamulolela.’ Cine cine, Yobo nga alilolelele Yehova ukucila ukufwaisha ukuipokolola umwine eka. Elihu aebele Yobo icishinka ca kuti: “Ku bupingushi, na mu bwingi bwa bulungami [Lesa] tafyenga.”—Yobo 35:14; 37:23.
Ukutontonkanya kwa kwa Yobo kwalekabila ukulungikwa. E ico, Yehova asambilishe Yobo ukuti umuntu alicepesha sana e lyo Lesa ena aba uwakulisha. Yehova amulangile isonde, bemba, umuulu wa ntanda, inama, ne fintu fimbi ifyo apanga ifya kupapusha. Pa kulekelesha, Lesa alandile pa lwa ng’wena. Yobo aliicefeshe no kupokelela ukulungikwa, na muli fyo apayanya ica kumwenako na cimbi.
Nelyo cingati tulebomba bwino umulimo wa kwa Yehova, pa nshita imo tuli no kulufyanya. Nga ca kuti icilubo cakulisha, Yehova kuti atwebaula ukubomfya inshila shimo. (Amapinda 3:11, 12) Kuti twaibukisha ilembo limo no kwamba ukucula na kampingu wesu. Napamo Ulupungu lwa kwa Kalinda atemwa impapulo shimbi ishalembwa na ba Watch Tower Society kuti shalanda pa cintu cimo icingalenga ukuti twishibe icilubo. Nakalimo Umwina Kristu munensu kuti atucinkulako mu cikuuku ukuti tatubomfeshe icishinte ca Baibolo. Tukankulako shani ku kulungika kwa musango yo? Yobo alangishe umupashi wa kushikitika, atile: ‘Ndeisuula, no kulapila mu lukungu ne mito.’—Yobo 42:6.
Ukulambulwa na Yehova
Yehova alambwile Yobo, amulundileko imyaka na imbi 140 ku bumi bwakwe. Pali ilya nshita, apokelele ifintu ifingi ukucila na pa fyo alufishe. Kabili nelyo cingati Yobo kuli pele pele alifwile, ali no kubuushiwa no kwingila mu calo cipya ica kwa Lesa.—Yobo 42:12-17; Esekiele 14:14; Yohane 5:28, 29; 2 Petro 3:13.
Na ifwe bene tuli abashininkisha ukuti Lesa akatubaka no kutupaala nga ca kuti tulemubombela ne cumfwila no kupokelela ukulungikwa kwa mu Baibolo ukwingesa mu nshita mu nshita. Na muli fyo, tuli no kukwata isubilo line line ilya kwisaikala mu bwikashi bupya ubwa kwa Lesa. Icacilanapo kucindama ca kuti tukacindika Lesa. Fyonse ifyo tucita mu citetekelo Lesa akatulambwilapo kabili ici cikalunda pa cishinka ca kuti abantu bakwe bamubombela pa mulandu wa kuti balimutemwa no mutima onse, te pa mulandu wa bukaitemwe. Mwandi lishuko twakwata ilya kulenga umutima wa kwa Yehova ukusamwa, ukupala Yobo wa busumino, uwapokelele ukulungikwa mu kuicefya!—Amapinda 27:11.
[Ifikope pe bula 26]
Yobo alangishe ukutemwa ku nshiwa, bamukamfwilwa, na bantu bambi
[Ifikope pe bula 28]
Yobo alilambwilwe apakalamba pa mulandu wa kupokelela ukulungikwa