ICIPANDE ICIKALAMBA | BUSHE UMUNTU ABA SHANI NGA AFWA?
Bushe Umuntu aba Shani nga Afwa?
“Naletontonkanya ukuti kwaba ififulo fitatu uko umuntu aya nga afwa, ku muulu, ku mulilo wa pe, nelyo ku mutwala, e kutila ku cifulo uko abacita ifyabipa baya mu kucula ilyo tabalaya ku muulu. Nalishibe ukuti nshalecita ifisuma sana ifingalenga naya ku muulu kabili nshalecita ifibi sana ifingalenga naya mu kupya mu mulilo wa pe. Nshaishibe bwino bwino ificitika ku mutwala. Nshaishibe nga ca kuti Baibolo yalilandapo pali ifi, lelo naishibe fye ifyo abantu balanda.” —E fyalandile ba Lionel.
“Bansambilishe ukuti abantu bonse nga bafwa baya ku muulu, lelo nshashininkishe. Naletontonkanya ukuti umuntu nga afwa, ninshi calala capwa te kuti abuuke.” —E fyalandile ba Fernando.
Bushe mwalitontonkanyapo pali aya amepusho: ‘Bushe umuntu aba shani nga afwa? Bushe abantu nga bafwa balaya mu kucula? Bushe tukabamonapo na kabili? Kuti twashininkisha shani ukuti tukabamona?’ Lekeni tulande pa fyo Baibolo isambilisha pa fyo umuntu aba nga afwa. Lyena twalalanda na pa fyo cikaba ku bantu abafwa.
Bushe umuntu uwafwa aba shani?
IFYO BAIBOLO ILANDA: “Aba mweo balishiba ukuti bakafwa; lelo abafwa, tabaishiba akantu nangu kamo, kabili te kuti balambulwe; pantu icibukisho cabo calilabwa. Umulimo onse uo iminwe yobe yasanga ubombe na maka yobe yonse, pantu ku Nshiishi, uko uleya takwaba umulimo wa kubomba nangu kwelenganya nangu kwishiba nangu mano.”a—Lukala Milandu 9:5, 10.
Inshiishi cifulo ca mampalanya uko abafwa baba kabili uko bashicita akantu nangu kamo nelyo ukubomba umulimo nangu umo. Bushe Yobo alishibe ificitika ku Nshiishi? Ilyo Yobo bamupokele ifyo akwete no kumwipaila abana bakwe mu bushiku bumo kabili alwala ne fipute ifyabipisha umubili onse, apaapeete kuli Lesa ati: “Iye nga mwingamfisa mu Nshiishi [“ku helo,” nga fintu Baibolo ya Catholic Douay Version ilanda] no kumbelamika.” (Yobo 1:13-19; 2:7; 14:13) Twamona ukuti, Yobo talemona ukuti Inshiishi cifulo ukwaba umulilo, uko ali no kupya, lelo alishibe ukuti nga afwa, aya ku Nshiishi, aali no kuya mu kutuusha.
Nga tulefwaya ukwishiba ificitika umuntu nga afwa, tufwile no kubelenga amalyashi ya mu Baibolo ayalanda pa bantu 8 ababuushiwe.—Belengeni akabokoshi akaleti “Abantu 8 Ababuushiwe abo Baibolo Yalandapo.”
Pali aba abantu 8 ababuushiwe, tapaali nangu umo uwalandile ukuti alile ku cifulo icisuma nelyo ukuti alepya mu mulilo wa pe. Nga ca kuti abantu abafwile balile ku cifulo icisuma nelyo nga balepya mu mulilo wa pe, bushe nga tabashimikileko abantu ifyacitike ilyo bafwile? Bushe ifyabacitikiile nga tafyalembwa mu Baibolo pa kuti bonse balefibelenga? Amalembo tayalandapo pali ifi. Aba abantu 8 ababuushiwe, tabalandilepo pa fyacitike ilyo bafwile. Cinshi bashalandiilepo? Ni co ilyo bafwile tabaishibe nangu cimo, bali kwati bali mutulo utwine twine. Limo limo, Baibolo ibomfya ishiwi ukulaala utulo pa kulondolola ifyo ciba umuntu nga afwa. Ku ca kumwenako, Baibolo itila Davidi na Stefani bonse “baponene mu tulo twa mfwa.”—Imilimo 7:60; 13:36.
Bushe cikaba shani ku bafwa? Bushe bakabuuka?
a Ishiwi lya ciHebere “Sheol” ne lya ciGriki “Hades,” muli Baibolo ya Amalembo ya calo cipya balipilibula ukuti “Inshiishi.” Mu maBaibolo yamo mwaba ishiwi lya kuti “helo,” lelo Baibolo taisambilisha ukuti abafwa balaya mu kupya mu mulilo wa pe.