Ubumi—Ica Bupe Ukufuma Kuli Lesa

AMAAWALA 24 ubushiku bumo, umutima wesu upompa umulopa waumo mutengo ukupulinkana umubili wesu onse. Tulasendama, kabili bapwapwa besu batwalilila ukututumuka no kupapaala. Tulye ca kulya, kabili ifya kulya filaisungulukile fine. Conse ici cicitika cila bushiku, mu kuba no kubombesha kunono kwaibukila nelyo ukwabula kwene pa lubali lwesu. Iyi mibombele yaafya ukumfwikisha kabili iya kupapa, iisendwa mu kabepekesho, yaba lubali lwa ca bupe ico twita ubumi. Mu nshila imo caba ca bupe icingetwa ica cipesha amano.

Languluka imibombele ya kwimitwa no kufyalwa kwa buntunse. Nelyo cingati umubili lyonse ulakaana umunofu uweni, ifumo lilacito kusuminisha ku lini lilepangwa. Mu cifulo ca kukaana akashimu kalekula pamo ngo munofu uweni, lilakaliisha no kukacingilila ukufikila kaba akaiteyanya ukufuma ngo mwana. Ukwabula amaka ye fumo ku kucita uku kusuminisha kwakakala kwi funde lya kukaana iminofu iyeni, ukufyalwa kwa buntunse takwingacitikako.

Nangu ni fyo, ubumi ku kanya kafyalwa kuti bwaipipa nga ca kuti takwali ukulunduluka ukucitikako mwi fumo lintu umwana uucili mu mala ali fye mupepi ne myeshi ine ubukulu. Pali ilya nshita atendeka ukonka icikumo cakwe, ukubeleshe micincili iyo pa numa ikamwafwa ukulishiwa ku mabeele ya kwa nyina. Kabili iyi ni imo fye iya milandu ya bumi nelyo imfwa iipikululwa mu kubangilila pa ntanshi ya kufyalwa kwa kanya.

Ilintu umwana uucili mu mala ali mwi fumo, mulabamo icipunda mu cibumba ca mutima wakwe. Ici cipunda, nangu cibe fyo, mu kuicitikilako fye cilesalika pa kufyalwa. Mu kulundapo, umushipa uukalamba uwa mulopa uucilinganya pali ba pwapwa ilintu umwana uucili mu mala ali mwi fumo mu kuicitikilako fye ulanyaala pa kufyalwa; umulopa nomba ulaya kuli ba pwapwa, uko wingatumbinkanishiwa na oxygen ilyo umwana atendeka ukupeema.

Ici conse ni ntendekelo fye. Ukupulinkano bumi bonse, ukukonkana kwa mibombele yapangwa mu kuyemba (pamo nga imibombele ya kupeema, iya kwenda kwa mulopa, iya mishipa, ne ya fyasongoloka fyalamwa) ikalabomba no kwampanya imibombele ya iko mu kuba no kutelela uko kupelenganya ukumfwikisha kwa buntunse—fyonse ku kutantalisho bumi. Te ca kupapa ukuti kalemba wa pa kale asosele ukulosha kuli Lesa ati: “Ndemutootela, pa kuti nalengelwe mu musango wa kutiinya kabili uwa kupapa; yapesha amano imilimo yenu. Umutima wandi mwaliwishibishe.”—Ilumbo 139: 14.

Mu kulengama, kalemba wa ayo mashiwi yayemba tasumine ukuti ubumi bwaba fye ca kufumamo ca kuicitikila capofula, ica kusanguka nelyo amankumanya. Nga ca kuti cali ifyo, nga tatwakwete ukukakililwako kwa cine cine nelyo ukushingamwa ku nshila tulingile ukubomfeshamo ubumi bwesu. Nangu cibe fyo, ukukobenkana kwa bumi mu kulengama fibelebesha pa kupanga, kabili ukupanga kufwaya kapanga. Baibolo imika ici cishinte: “Pantu iŋanda yonse yakuulwa kuli umo; lelo uwakuulile ifintu fyonse ni Lesa.” (AbaHebere 3:4) Calibe cakatama kanshi ‘ukwishibo kuti Yehova wene e Lesa; wene e watulenga, na ifwe tuli bakwe.’ (Ilumbo 100:3) Ee, ubumi bwalicila pa kuba fye amankumanya ya mutalalila; bwaba ca bupe ukufuma kuli Lesa umwine.—Ilumbo 36:9.

Ico ukuba e mulandu, kukakililwako nshi twakwata ukulola kuli Kapeela wa bumi? Ni shani fintu atwenekela ukubomfya ubumi bwesu? Ifi ne fipusho fyaampanako fili no kulangulukwapo mu cipande cikonkelepo.