Endeleni mu Mibele ya Mpomfu

‘Lelo ine nde-enda uwa mpomfu.’—AMALUMBO 26:11.

1, 2. (a) Mulandu nshi ukuba aba mpomfu kwakumina sana bumulopwe bwa kwa Lesa? (b) Bushe abantu na bamalaika kuti balanga shani ukuti baba ku lubali lwa kwa mulopwe Yehova?

ILYO Satana apondweke mwi bala lya Edene, aimishe umulandu wa kutwishika bumulopwe bwa kwa Lesa pa bubumbo Bwakwe bonse. Inshita imbi, Satana asonsombele Lesa pa kusoso kuti umuntu abombela fye Lesa nga pali ifyo alemwenamo. (Yobo 1:9-11; 2:4) E ico, ukuba aba mpomfu kwalikuma sana bumulopwe bwa kwa Yehova.

² Na lyo line, nangu ca kuti abantu na bamalaika tabali aba mpomfu kuli Lesa, bumulopwe bwakwe bwena buba fye filya fine. Lelo kuti balanga ulubali bengatemwa ukubako muli uyu mulandu. Kuti balanga shani? Ni pa kuba aba mpomfu nelyo ukukanaba aba mpomfu. Kanshi, ukuba uwa mpomfu nelyo ukukanaba uwa mpomfu, e pakashintilila ifyo abantu bakapingulwa.

 3. (a) Bushe Yobo na Davidi, cinshi bafwaile Yehova ukumona muli bena? (b) Mepusho nshi twingepusha pali uyu mulandu wa kuba aba mpomfu?

³ Yobo aebele Yehova mu kulungatika ukuti: ‘Lekeni ningwe mu ca kweseshamo ukufina icilungeme, ukuti Lesa eshibe nga ndi wa mpomfu.’ (Yobo 31:6) Imfumu Davidi iya mu Israele wa ku kale na yo yalefwaya ukuti Yehova amone nga yali iya mpomfu ilyo yapepele aiti: ‘Mpinguleni, mwe Yehova, pantu ine nyenda uwa mpomfu; kabili nintetekela Yehova ukwabulo kutelemuka.’ (Amalumbo 26:1) Mwandini calicindama ukuti na ifwe twende aba mpomfu! Lelo, bushe ukuba uwa mpomfu e cinshi, kabili bushe calola mwi ukwenda uwa mpomfu? Fintu nshi fingatwafwa ukutwalilila aba mpomfu?

‘Nyenda uwa Mpomfu’

 4. Calola mwi ukuba uwa mpomfu?

⁴ Ukuba uwa mpomfu calola mu kutila, ukuba uwatambalala, uwataluka ku bubi, uwalungama, kabili uwa kaele. Lelo kwena tacalola mu kutila kucita fye icalungama epela. Kuba ne mibele yafikapo no mutima wa kuipeelesha kuli Lesa nelyo ukuipeela kuli Lesa no mweo onse. Satana atwishike icali mu mutima wa kwa Yobo ilyo aebele Lesa ukuti: “Lelo, shi tambikeni ukuboko kwenu, mukumyeko na kwi fupa lyakwe no munofu wakwe, mumone nga takamutuke pa cinso cenu.” (Yobo 2:5) Ukuba uwa mpomfu kuba ne micitile isuma no mutima wa cishinka.

 5. Cinshi cilanga ukuti ukwenda uwa mpomfu tacalola mu kuti kano twapwililika?

⁵ Lelo kwena, ukuba uwa mpomfu tacalola mu kuti umuntu afwile ukupwililika. Imfumu Davidi tayali iyapwililika kabili yacitile ifilubo ifibi sana mu mikalile ya iko. Na lyo line, Baibolo ilanda pali yene aiti yaendele ‘no mutima wa mpomfu.’ (1 Ishamfumu 9:4) Mulandu nshi? Pantu Davidi alitemenwe Yehova. Umutima wakwe wali uwaipeelesha kuli Lesa. Asumine ifilubo fyakwe mu kuitemenwa, alisumine ukwebaulwa, kabili alungike imibele yakwe. E ico kanshi, kuli Davidi, ukuba uwa mpomfu kwamonekele mu fyo aipeeleshe no mutima onse no kutemwa Lesa wakwe, Yehova.—Amalango 6:5, 6.

6, 7. Bushe pa kwenda aba mpomfu, finshi tufwile ukucita?

⁶ Ukuba uwa mpomfu takwapelela fye pa micitile imo imo iya muntu, tutile ukuipeelesha fye ku milimo ya mapepo. Kufwile ukuba e mikalile fye yonse iya muntu. Davidi ‘aendele’ uwa mpomfu. Ulupapulo lulanda pali Baibolo ulwa The New Interpreter’s Bible lutila: “Ishiwi lya kuti, ‘ukwenda,’ pano lyalola mu kuti ‘imikalile.’” Ilyo alandile pa bantu “ba mpomfu mu mibele yabo,” kemba wa Malumbo aimbile ukuti: “Balishuka abasunge fishimiko [fya kwa Lesa], abamufwaya imitima yabo yonse; abashicita na bupondamishi, mu mibele yakwe e mo bendela!” (Amalumbo 119:1-3) Ukuba uwa mpomfu calola mu kufwaya bwino bwino ukucita lyonse ico Lesa afwaya no kwenda mu nshila shakwe.

⁷ Pa kwenda uwa mpomfu kano umuntu alambatila muli bucishinka kuli Lesa, te mulandu no kuti ifintu tafili bwino. Tumoneka ukuti tuli ba mpomfu ilyo twashipikisha ukweshiwa, twakosa na mu kucula, twakaana no kutunkwa na cino calo cabipa. ‘Tulenga umutima wa kwa Yehova ukusamwa,’ pa mulandu wa kuti alaasuka ku ulemuseebanya. (Amapinda 27:11) E ico kanshi, kuti twafwaya sana ukuba nga Yobo uwatile: ‘Nsuke ndeke umweo te kuti ndeke ukuba uwa mpomfu.’ (Yobo 27:5) Amalumbo icipandwa 26 yatulanga ifyo twingacita pa kwenda aba mpomfu.

“Sangululeni Imfyo Shandi no Mutima Wandi”

 8. Cinshi musambilila ku fyo Davidi alombele ukuti Yehova aceeceete imfyo shakwe no mutima wakwe?

⁸ Davidi apepele ukuti: “Nceeceeteni, mwe Yehova, kabili njesheni; Sangululeni imfyo shandi no mutima wandi.” (Amalumbo 26:2, NW) Imfyo shaba mu nda. Mu mampalanya, imfyo shimininako amatontonkanyo ya mu mutima, ne fyo umuntu omfwa pa fintu. Umutima na o wimininako umuntu wine, ifyo aba, ifyo omfwa pa fintu, na matontonkanyo yakwe yonse. Ilyo Davidi alombele ukuti Yehova amuceeceete, alepepa ukuti Lesa afwaye bwino bwino muli wena no kubebeta amatontonkanyo yakwe ne fya mu mutima wakwe.

 9. Yehova asangulula shani imfyo shesu isha mampalanya ne mitima yesu?

⁹ Davidi apaapeete ukuti Lesa asangulule imfyo shakwe no mutima wakwe. Bushe Yehova kuti asangulula shani ubuntu bwesu ubwa mu kati? Davidi aimbile ukuti: “Ndecindika Yehova, uwampanda amano; uwaleka ne mfyo shandi ukunsalapulo bushiku.” (Amalumbo 16:7) Bushe ico calola mwi? E mu kutila ukusalapula kwa kwa Lesa kwafikile Davidi pa mutima, e lyo no kwikalililamo, ukulungika amatontonkanyo yakwe no buntu bwakwe. Na kuli ifwe kuti caba ifyo fine nga tuletontonkanyapo sana no kutasha pa kusalapulwa uko tupokelela mu Cebo ca kwa Lesa, na ku beminishi bakwe, na mu kuteyanya kwakwe, no kuleka ukusalapula kwa musango yo ukufika mu mitima yesu. Ukulomba kuli Yehova lyonse ukuti aletusangulula nga filya alecita kuli Davidi, kukatwafwa ukwenda aba mpomfu.

‘Uluse Lwenu Luli ku Ntanshi Yandi’

10. Cinshi cayafwile Davidi ukwendela mu cishinka ca kwa Lesa?

¹⁰ Davidi atwalilila ukuti: “Uluse lwenu luli ku ntanshi ya menso yandi. Kabili naendela mu cishinka cenu.” (Amalumbo 26:3) Davidi alishibe bwino imicitile ya kwa Lesa iya luse, kabili aletontonkanyapo sana no kutasha pali yene. Aimbile ati: “We mutima wandi, cindika Yehova, kabili wilaba fya kutesa fyakwe fyonse.” Davidi alumbwilepo cimo pa ‘fya kutesa’ fya kwa Lesa, ilyo atile: “Yehova acite fya bulungami, ne fya bupingushi kuli bonse abacitwo lumanimani; alengele imibele yakwe ukwishibwa kuli Mose, ne milimo yakwe ku bana ba kwa Israele.” (Amalumbo 103:2, 6, 7) Nakalimo Davidi aletontonkanya pa fyo abena Israele bacitilwe ulumanimani mu Egupti mu nshiku sha kwa Mose. Nga e fyo, ninshi ukutontonkanya pa fyo Yehova acitile pa kusokolwela Mose umusango aali no kulubwilamo abena Israele, kufwile kwafikile sana Davidi pa mutima. Kabili kwalengele wene ukukosa sana ukufwaya ukutwalilila ukwendela mu cishinka ca kwa Lesa.

11. Cinshi cingatwafwa ukwenda aba mpomfu?

¹¹ Ukusambilila Icebo ca kwa Lesa lyonse no kutontonkanyapo sana pa fyo tulesambilila na ko kwine kukatwafwa ukwenda aba mpomfu. Ku ca kumwenako, ukwibukisha ukuti Yosefe alifulumwike ilyo muka Potifari alefwaya ukusendama nankwe, kukatupeela amaka ya kufulumuka ku bengafwaya ukuti tucite na bo ica musango yo ku ncito, ku sukulu, nelyo kumbi. (Ukutendeka 39:7-12) Ni shani nga twatunkwa ku cingamoneka kwati lishuko lya kunonka icuma, ukukwata icifulo, atemwa ukulumbuka mu fya pano isonde? Kuti twaibukisha ica kumwenako ca kwa Mose, uwakeene ifyuma fya mu Egupti. (AbaHebere 11:24-26) Ukutontonkanya pa kushipikisha kwa kwa Yobo, ukwabula no kutwishika, kukatwafwa ukukosa nga nshi no kutwalilila aba cishinka kuli Yehova te mulandu no kulwalilila na macushi yambi. (Yakobo 5:11) Ni shani nga twapakaswa? Ukwibukisha Daniele mu cilindi ca nkalamo kukatulenga ukushipa!—Daniele 6:16-22.

“Nshaikele na Bantu ba Bufi”

12, 13. Bantu ba musango nshi tushifwile kubishanya na bo?

¹² Pa kulanda pali cimbi icamukoseshe ukuba uwa mpomfu, Davidi atile: “Nshaikele na bantu ba bufi, kabili nshingengila pamo na ba bumbimunda. Napato lukuta lwa ncitatubi, kabili nshingekala na babifi.” (Amalumbo 26:4, 5) Davidi alikeene ukwikala na babifi. Alipatile ukwampana na babi.

¹³ Nga ifwe caba shani? Bushe tulakaana ukwampana na bantu ba bufi abamonekela pa TV, mu fikope fya bavidio, pali Intaneti, nelyo mu musango umbi? Bushe tulataluka aba bumbimunda, abaifisa ifyo baba? Bamo ku sukulu nelyo ku ncito kuti baibepekesha kwati banensu, kanshi balefwaya fye ukutupita pa mano. Bushe kwena kuti twatemwa ukupanga bucibusa sana na bashendela mu cishinka ca kwa Lesa? Abasangu na bo kuti balemoneka fye nga balelande cishinka, kanshi balefwaya fye ukutufumya ku kubombela Yehova. Ni shani nga ca kuti mu cilonganino ca Bena Kristu mwaba bamo bamo ababa no musango wa kucitako ne fya calo pa mbali? Na bo bene ninshi balafisa imisango yabo. Munyinefwe Jayson, umubomfi utumikila pali nomba, na o wine ilyo aali umupungwe, alikweteko ifibusa fya musango yo. Ashimika pali bene ati: “Bushiku bumo, umunandi anjebele ati: ‘Nangu tucite ifya musango shani, te mulandu pantu icalo cipya ilyo cikesa, ninshi twalifwa. Tapali ico tukakumbwa pantu tatwakeshibe ati e ko fyali.’ Imilandile ya musango yo yanengele ukusalapuka. Nshifwaya ukuti icalo cipya ilyo cikesa cikansange nalifwa.” Munyinefwe Jayson alisalapwike kabili alekele ukubishanya ne fibusa fya musango yo. Paulo asokele ukuti: “Mwilufiwa: ukubishanya kubi konaule mibele isuma.” (1 Abena Korinti 15:33) Mwandini calicindama ukutaluka ku kubishanya kubi!

‘Nkalondolole Fipesha Mano Fyenu Fyonse’

14, 15. Kuti ‘twashinguluka shani iciipailo ca kwa Yehova’?

¹⁴ Davidi atwalilile ukuti: “Ndesambe minwe yandi mu kaele, no kushinguluke ciipailo cenu, mwe Yehova.” Mulandu nshi? “Ku kulenga luumfwike ulwimbo lwa kutootela, no kulondolole fipesha amano fyenu fyonse.” (Amalumbo 26:6, 7) Davidi alefwaya ukuba uwa kaele inshita yonse pa kuti apepe Yehova no kulanga ukuipeelesha kwakwe kuli Lesa.

¹⁵ Fyonse ifyalecitwa mu Ca kwikalamo ifyakumine ukupepa kwa cine, na pa numa ifyalecitwa mwi tempele, fyali “cinshingwa ca fintu fya mu muulu.” (AbaHebere 8:5; 9:23) Iciipailo cali cimpashanya ca bufwayo bwa kwa Yehova ubwa kupokelela ilambo lya kwa Yesu Kristu pa kuti abantu bakalubulwe. (AbaHebere 10:5-10) Ukuba ne citetekelo mwi lambo lya kwa Yesu, e kusambe minwe yesu mu kaele no “kushinguluke ciipailo [ca kwa Yehova].”—Yohane 3:16-18.

16. Tumwenamo shani mu kulondolwela abantu imilimo ya kwa Lesa iyapesha mano?

¹⁶ Ilyo twatontonkanya pali fyonse ifyo icilubula calenga ukucitika, bushe tatutasha nga nshi kuli Yehova no Mwana wakwe uwafyalwa eka? E ico kanshi, apo tulatasha, natubile ku bantu imilimo ya kwa Lesa iyapesha amano, ukutula pa kubumbwa kwa muntu mwi bala lya Edene ukufika na ku kubweseshamo ifintu fyonse mu calo cipya ica kwa Lesa. (Ukutendeka 2:7; Imilimo 3:21) Mwandini kanshi, umulimo wa kubila Ubufumu no kupanga abasambi ulatucingilila lwa ku mupashi! (Mateo 24:14; 28:19, 20) Ukubombesha muli uyu mulimo kulenga twasunga isubilo lyesu ilya ku ntanshi ilituntulu, icitetekelo mu malayo ya kwa Lesa cilakosa, kabili tutwalilila no kutemwa Yehova na bantu banensu.

“Natemwo Bwikalo bwa mu Ng’anda Yenu”

17, 18. Tufwile ukumona shani ukulongana kwa Bwina Kristu?

¹⁷ Ica kwikalamo ca kwa Yehova, pamo na malambo yonse ayalepeelwa pa ciipailo, cali e cifulo cikalamba ica kupepelamo Yehova muli Israele. Pa kulanda ifyo atemenwe cilya cifulo, Davidi apepele ukuti: “Mwe Yehova, natemwo bwikalo bwa mu ng’anda yenu, ne ca kwikalamo ubukata bwenu.”—Amalumbo 26:8.

¹⁸ Bushe twalitemwa ukulongana ku kusambilila pali Yehova? Amayanda ya Bufumu pamo no kulongana konse ukubako cila nshita, ukulanda pa fya ku mupashi, e fifulo fikalamba ifya kupepa kwa cine mu bwikashi. Na kabili, cila mwaka kulaba ukulongana kwa citungu, ukulongana kwa muputule, no kulongana kwaibela. ‘Ifya kucinkula’ fya kwa Yehova e filandwa ku kulongana kwa musango yu. Nga twasambilila ‘ukufitemwisha,’ twakulafwaisha ukusangwa ku kulongana no kukutikisha ilyo tuli kulya. (Amalumbo 119:167) Mwandini cilawama ukuba pamo na babwananyina abafwaya ifintu ukulatwendela bwino, kabili abatwafwa ukutwalilila ukwenda aba mpomfu!—AbaHebere 10:24, 25.

“Mwinjipaila Pamo na Babembu”

19. Ni membu nshi Davidi ashalefwaya kubembukako?

¹⁹ Apo Davidi alishibe bwino icingamuponena nga apaasuka mu cishinka ca kwa Lesa, apaapeete ati: “Mwinjipaila pamo na babembu, nangu ukunjipaila pamo na baba no mulandu wa mulopa. Abo mu minwe yabo mwabe micitile ibi, kabili abo ukuboko kwabo ukwa ku kulyo kwaisulamo amafisakanwa.” (Amalumbo 26:9, 10, NW) Davidi talefwaya ukupendelwa pamo na bashipepa, aba micitile ibi nelyo aba mafisakanwa.

20, 21. Fintu nshi fingatutwala mu nshila ya bashipepa?

²⁰ Muno calo pali lelo mwiswile fye imibele ya bucisenene. Pa TV, muli bamagazini, na muli bavidio, monse muba fye imibele yabipa, ‘ubulalelale, ukukowela, ne mibele yakamuka.’ (Abena Galatia 5:19) Bamo balitekwa ubusha ku kutambe fye shiku, kabili ilingi line fibatwala ku kucita ubulalelale nelyo ubucende. Abalumendo na bakashana ilingi line e baba sana mu bwafya ku fintu fya musango yu. Mu fyalo fimo, abantu bacimona fye bwino umulumendo ukwenda no mukashana, kabili pa mulandu wa kukumbwa ku banabo, abapungwe bafwaya ukuti kano fye na bo bakwateko uwa kwenda nankwe. Abengi balatemwana sana, nangu line baba baice fye abashingopana no kuupana. Pa kwikusha insuuna babalamuna, batendeka ukucita ifyabipa, ukufika fye na ku bulalelale bwine.

²¹ Na bakalamba bene kuti batunkwa ukucita ifyabipa. Amakwebo ya bufumfuntungu no kufwaya ukunonka bwangu, cilangililo ca kuti umuntu tali uwa mpomfu. Ala ukwenda mu nshila sha mu calo kukatutalusha fye kuli Yehova. ‘Natupate ububi, no kutemwa ubusuma,’ kabili tutwalilile ukwenda aba mpomfu.—Amose 5:15.

“Ndubuleni, no Kunsenamina”

22-24. (a) Kukoselesha nshi tusanga mu mashiwi lya kusondwelela aya mu Amalumbo 26? (b) Citeyo nshi tuli no kulandapo mu cipande cikonkelepo?

²² Davidi asondwelela amashiwi yakwe kuli Lesa pa kulanda ati: ‘Lelo ine nde-enda uwa mpomfu; ndubuleni, no kunsenamina. Amakasa yandi yaiminino mwatambalala; mu nkuta e mo nakulacindikila Yehova.’ (Amalumbo 26:11, 12) Ilyo Davidi alefwaya ukutwalilila uwa mpomfu, apaapaata na Lesa ukumulubula. Ala ico cintu te pa busuma! Te mulandu no kuti tuli babembu, Yehova akatwafwa nga twakosa fye ukwenda aba mpomfu.

²³ Shi lekeni mu mikalile yesu kanshi tulelanga ukuti twalicindika bumulopwe bwa kwa Lesa mu micitile yesu yonse. Ifwe bonse tufwile ukulomba Yehova mwi pepo ukuti abebete kabili asangulule ifyaba mu mitima yesu. Lyonse kuti twabika icishinka cakwe ku ntanshi ya menso yesu pa kusambilila no mukoosha Icebo ca kwa Lesa. E ico kanshi, muli fyonse, shi natuleke ukwampana na babi, lelo tulelumbanya fye Yehova mu kati ka cilonganino. Shi natupimpe mu mulimo wa kubila Ubufumu no kupanga abasambi, twileka icalo conaule bucibusa bwesu na Lesa ubwa mutengo. Ilyo tulebombesha na maka yonse ukwenda aba mpomfu, twilaba ukuti Yehova akatusenamina.

²⁴ Apo ukwenda aba mpomfu kwakuma imikalile yesu yonse, tufwile ukucenjela ku citeyo cimo icibi sana, ica kunwensha no kukolwa ubwalwa. E co tukalandapo mu cipande cikonkelepo.

Bushe Muleibukisha?

• Mulandu nshi calingila ukuti ukupingulwa kwa bantu na bamalaika kukashintilile pa kuba uwa mpomfu nelyo ukukanaba uwa mpomfu?

• Bushe ukuba uwa mpomfu calola mwi, kabili finshi fimbi mwingacita pa kwenda aba mpomfu?

• Cinshi cikatwafwa ukwenda aba mpomfu?

• Pa kutwalilila aba mpomfu, fintu nshi ifyabipa tufwile ukucenjela na fyo no kutaluka?

[Icikope pe bula 14]

Bushe lyonse mulapepa kuli Yehova ukuti aceeceete imfyo shenu no mutima wenu?

[Icikope pe bula 14]

Bushe mulabika ifya luse fya kwa Yehova ku ntanshi ya menso yenu?

[Ifikope pe bula 15]

Ukutwalilila aba mpomfu ilyo tule-eshiwa kulalenga umutima wa kwa Yehova ukusamwa

[Ifikope pe bula 17]

Bushe mulashukila ifyo Yehova apekanya ku kumwafwa ukwenda aba mpomfu?